Bài 1 trang 23 Vật lí 10: Hãy phân tích thứ nguyên và thiết lập mối quan hệ giữa các đại lượng khối lượng riêng ρ, công suất P, áp suất p với đơn vị cơ bản

Phương pháp giải:

Thứ nguyên của một số đại lượng cơ bản

Các đơn vị cơ bản trong hệ SI

Lời giải:

+ Biểu thức tính khối lượng riêng: $\rho =\frac{m}{V}$

Ta có thứ nguyên của khối lượng m là M, thứ nguyên của thể tích V là L³

=> Thứ nguyên của khối lượng riêng ρ là M.L^-3

=> Đơn vị của khối lượng riêng là kg/m³

+ Biểu thức tính công suất là: $P=\frac{A}{t}=\frac{F.s}{t}$

F = m.a => F có thứ nguyên là M.L.T-2

=> Thứ nguyên của công suất là: $\left[\frac{M.L.T^{-2}.L}{T}\right]=\left[M.L^2.T^{-3}\right]$

=> Đơn vị của công suất là: kg.m² /s³

+ Biểu thức tính áp suất: $p=\frac{F}{S}$ ( F là lực tác dụng, S là diện tích tiếp xúc)

=> Thứ nguyên của áp suất là: $\left[\frac{M.L.T^{-2}}{L^2}\right]=\left[M.L^{-1}.T^{-2}\right]$

=> Đơn vị của áp suất là: kg.m/s² 

Bài 2 trang 23 Vật lí 10: Bảng 3P.1 thể hiện kết quả đo đường kính của một viên bi thép bằng thước kẹp có sai số dụng cụ là 0,02 mm. Tính sai số tuyệt đối và biểu diễn kết quả phép đo có kèm theo sai số.

Phương pháp giải:

+ Giá trị trung bình: $\overline{d}=\frac{d_1+d_2+...+d_n}{n}$

+ Sai số tuyệt đối ứng với mỗi lần đo: $\mathrm{\Delta }{d}_i=\left|\overline{d}-d_i\right|$

+ Sai số tuyệt đối trung bình của n lần đo: $\overline{\mathrm{\Delta }d}=\frac{\mathrm{\Delta }{d}_1+\mathrm{\Delta }{d}_2+...+\mathrm{\Delta }{d}_n}{n}$

+ Sai số tuyệt đối của phép đo: $\mathrm{\Delta }d=\overline{\mathrm{\Delta }d}+\mathrm{\Delta }{d}_{dc}$

Lời giải:

Giá trị trung bình của đường kính viên bi thép là:

$\overline{d}=\frac{d_1+d_2+...+d_9}{9}\approx 6,33(mm)$

Sai số tuyệt đối ứng với mỗi lần đo là:

$\begin{array}{l}\mathrm{\Delta }{d}_1=\left|\overline{d}-d_1\right|=\left|6,33-6,32\right|=0,01(mm)=\mathrm{\Delta }{d}_2=\mathrm{\Delta }{d}_3=\mathrm{\Delta }{d}_4=\mathrm{\Delta }{d}_7=\mathrm{\Delta }{d}_9\\ \mathrm{\Delta }{d}_5=\left|\overline{d}-d_5\right|=\left|6,33-6,34\right|=0,01(mm)=\mathrm{\Delta }{d}_6=\mathrm{\Delta }{d}_8\end{array}$

Sai số tuyệt đối trung bình của phép đo:

$\overline{\mathrm{\Delta }d}=\frac{\mathrm{\Delta }{d}_1+\mathrm{\Delta }{d}_2+...+\mathrm{\Delta }{d}_9}{9}=0,01(mm)$

Sai số tuyệt đối của phép đo là:

$\mathrm{\Delta }d=\overline{\mathrm{\Delta }d}+\mathrm{\Delta }{d}_{dc}=0,01+0,02=0,03(mm)$

Xem thêm các bài giải Vật lí lớp 10 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Giải vật lí 10 trang 15

Giải vật lí 10 trang 16

Giải vật lí 10 trang 17

Giải vật lí 10 trang 18

Giải vật lí 10 trang 19

Giải vật lí 10 trang 20

Giải vật lí 10 trang 22

Giải vật lí 10 trang 23