A. Một ngôi sao. 

B. Một con vi trùng.

C. Một con kiến.

D. Một bức tranh phong cảnh.

Phương pháp giải:

Sử dụng lý thuyết: kính lúp dùng để quan sát các vật nhỏ.

Lời giải:

Có thể dùng kính lúp để quan sát một con kiến vì kính lúp dùng để quan sát các vật nhỏ như kiến, ruồi... Các ngôi sao tuy rất to nhưng ở xa nên kính lúp không quan sát được, những con vi trùng thì quá nhỏ nên không dùng kính lúp để quan sát được, còn bức tranh phong cảnh to nên không cần dùng kính lúp, mắt thường vẫn có thể quan sát được.

Chọn đáp án: C

A. Thấu kính phân kì có tiêu cự 10 cm.

B. Thấu kính phân kì có tiêu cự 50 cm.

C. Thấu kính hội tụ có tiêu cự 10 cm.

D. Thấu kính hội tụ có tiêu cự 50 cm.

Phương pháp giải:

Sử dụng lý thuyết: Kính lúp là một thấu kính hội tụ có tiêu cự ngắn.

Lời giải:

Kính lúp là một thấu kính hội tụ có tiêu cự ngắn nên thấu kính có thể dùng làm kính lúp là: Thấu kính hội tụ có tiêu cự 10 cm.

Chọn đáp án: C

Lời giải:

Khi quan sát một vật nhỏ qua kính lúp, ta nhìn thấy ảnh của vật.

Để kiếm tra, có thể dùng kính để quan sát một chiếc bút chì được nhìn qua kính, phần còn lại nằm ngoài kính. Khi đó phần nhìn qua kính lớn hơn, còn phần nằm ngoài kính thì nhỏ hơn. Như vậy có thể nhìn thấy ảnh của bút chì qua kính.

Lời giải:

Dùng kính lúp có số bội giác 3x ta sẽ thấy ảnh lớn hơn khi dùng kính có số bội giác 2x khi quan sát cùng một vật trong cùng một điều kiện quan sát.

Kính lúp 2x có tiêu cự là: ${\displaystyle \frac{25}{2}}=12,5cm$

Kính lúp 3x có tiêu cự là: ${\displaystyle \frac{25}{3}}=8,33cm$

Vậy kính lúp 2x có tiêu cự dài hơn.

a. Dựng ảnh của vật qua kính, không cần đúng tỉ lệ.

b. Ảnh là ảnh thật hay ảnh ảo ?

c. Ảnh lớn hơn hay nhỏ hơn vật bao nhiêu lần ?

Gợi ý: Dựa vào hình vẽ để tính.

Phương pháp giải:

Sử dụng kiến thức về cách vẽ ảnh qua thấu kính hội tụ:

+ Tia sáng qua quang tâm thì truyền thẳng.

+ Tia sáng song song với trục chính thì tia ló đi qua tiêu điểm.

Vận dụng kiến thức về tam giác đồng dạng để giải bài tập

Lời giải:

a) Hình được vẽ như sau:

b) Ảnh của vật tạo bởi qua kính lúp là ảnh ảo.

c) Hai tam giác OAB và OA’B’ đồng dạng với nhau nên:

${\displaystyle \frac{A^{\prime }{B}^{\prime }}{AB}}={\displaystyle \frac{O{A}^{\prime }}{OA}}={\displaystyle \frac{O{A}^{\prime }}{8}}$ (*)

Hai tam giác F’OI và F’A’B’ đồng dạng với nhau nên:

${\displaystyle \frac{A^{\prime }{B}^{\prime }}{OI}}={\displaystyle \frac{F^{\prime }{A}^{\prime }}{F^{\prime }O}}={\displaystyle \frac{10+O{A}^{\prime }}{10}}=1+{\displaystyle \frac{O{A}^{\prime }}{10}}$

Vì OI = AB nên ta có:

$1+{\displaystyle \frac{O{A}^{\prime }}{10}}={\displaystyle \frac{A^{\prime }{B}^{\prime }}{AB}}={\displaystyle \frac{O{A}^{\prime }}{8}}$  

Suy ra: OA’ = 40cm. Thay vào (*) ta được:

${\displaystyle \frac{A^{\prime }{B}^{\prime }}{AB}}={\displaystyle \frac{O{A}^{\prime }}{8}}={\displaystyle \frac{40}{8}}=5$

Vậy A’B’ = 5AB hay ảnh lớn gấp 5 lần vật

Bài 50.6 trang 102 SBT Vật lí 9:

a. Dùng kính lúp có tiêu cự 10 cm để quan sát một vật nhỏ cao 1mm. Muốn có ảnh ảo cao 10 mm thì phải đặt vật cách kính bao nhiêu xentimet? Lúc đó ảnh cách kính bao nhiêu xentimet?

Gợi ý: Hãy dựng ảnh, không cần đúng tỉ lệ. Dựa vào hình vẽ để tính.

b. Dùng một thấu kính hội tụ có tiêu cự 40 cm để quan sát vật nói trên. Ta cũng muốn có ảnh ảo cao 10 mm thì phải đặt vật cách kính bao nhiêu xentimet ? Lúc đó ảnh cách kính bao nhiêu xentimet ?

c. Cho rằng trong cả hai trường hợp, người quan sát đều đặt mắt sát sau kính để nhìn ảnh ảo. Hỏi trong trường hợp nào người ấy có cảm giác là ảnh lớn hơn?

Phương pháp giải:

Sử dụng kiến thức về cách vẽ ảnh qua thấu kính hội tụ:

+ Tia sáng qua quang tâm thì truyền thẳng.

+ Tia sáng song song với trục chính thì tia ló đi qua tiêu điểm.

Vận dụng kiến thức về tam giác đồng dạng để giải bài tập

Lời giải:

Hình được vẽ như sau:

a) Ta có:

$\begin{array}{rl}& \frac{A^{\prime }{B}^{\prime }}{AB}=\frac{F^{\prime }{A}^{\prime }}{F^{\prime }O}=\frac{F^{\prime }O+O{A}^{\prime }}{F^{\prime }O}\\ & \iff \frac{10}{1}=\frac{10+O{A}^{\prime }}{10}\\ & \Rightarrow O{A}^{\prime }=90cm\end{array}$

Đồng thời:  

${\displaystyle \frac{A^{\prime }{B}^{\prime }}{AB}}={\displaystyle \frac{O{A}^{\prime }}{OA}}\iff {\displaystyle \frac{10}{1}}={\displaystyle \frac{90}{OA}}\Rightarrow OA=9cm$

Vậy vật cách kính 9cm và ảnh cách kính 90cm

b) Tương tự, ta có:

${\displaystyle \frac{A^{\prime }{B}^{\prime }}{AB}}={\displaystyle \frac{F^{\prime }{A}^{\prime }}{F^{\prime }O}}={\displaystyle \frac{F^{\prime }O+O{A}^{\prime }}{F^{\prime }O}}\iff {\displaystyle \frac{10}{1}}={\displaystyle \frac{40+O{A}^{\prime }}{40}}$ 

Suy ra OA’ = 360cm

Đồng thời:

${\displaystyle \frac{A^{\prime }{B}^{\prime }}{AB}}={\displaystyle \frac{O{A}^{\prime }}{OA}}\iff {\displaystyle \frac{10}{1}}={\displaystyle \frac{360}{OA}}\Rightarrow OA=36cm$

Vậy vật kính 36cm và ảnh cách kính 360cm

c) Trong cả hai trường hợp ảnh đều cao 10mm. Trong trường hợp a) thì ảnh cách mắt có 90cm, còn trong trường hợp b) ảnh cách kính đến 360cm. Như vậy, trong trường hợp a) ảnh nằm gần mắt hơn và người quan sát sẽ thấy ảnh lớn hơn so với trường hợp b).

A. Một người thợ sửa đồng hồ.

B. Một nhà nông nghiên cứu về sâu bọ.

C. Một nhà địa chất nghiên cứu sơ bộ một mẫu quặng.

D. Một học sinh đang đọc sách giáo khoa.

Phương pháp giải:

Sử dụng lý thuyết: Kính lúp dùng để quan sát những vật nhỏ.

Lời giải:

Người không cần sử dụng kính lúp trong công việc của mình là: Một học sinh đang đọc sách giáo khoa vì một học sinh bình thường không dùng kính lúp để đọc sách.

Chọn đáp án: D

A. 10 cm

B. 15 cm

C. 5 cm

D. 25cm

Phương pháp giải:

Sử dụng lý thuyết: Kính lúp là thấu kính hội tụ có tiêu cự nhỏ.

Lời giải:

Thấu kính hội tụ không thể dùng làm kính lúp được là thấu kính có tiêu cự 25 cm. Vì khi tiêu cự lớn hơn hoặc bằng 25 thì số bội giác sẽ nhỏ hơn hoặc bằng 1 khi đó kính lúp sẽ mất tác dụng.

Chọn đáp án: D

A. Một ảnh thật, ngược chiều vật.

B. Một ảnh thật, cùng chiều vật.

C. Một ảnh ảo, ngược chiều vật.

D. Một ảnh ảo, cùng chiều vật.

Phương pháp giải:

Sử dụng lý thuyết: Khi quan sát một vật nhỏ qua kính lúp ta thu được một ảnh ảo, lớn hơn vật và cùng chiều vật. 

Lời giải:

Khi quan sát một vật nhỏ qua kính lúp ta thu được một ảnh ảo, cùng chiều vật. 

Chọn đáp án: D

A. Một thấu kính hội tụ có tiêu cự 2,5 cm.

B. Một thấu kính phân kì có tiêu cự 2,5 cm.

C. Một thấu kính hội tụ có tiêu cự 10 cm.

D. Một thấu kính phân kì có tiêu cự 10 cm.

Phương pháp giải:

Sử dụng biểu thức: $G={\displaystyle \frac{25}{f}}$

Lời giải:

Vì kính lúp là một thấu kính hội tụ và thấu kính có tiêu cự là: $f={\displaystyle \frac{25}{G}}$=>$f={\displaystyle \frac{25}{2,5}}=10cm$

Chọn đáp án: C

Phương pháp giải:

Vận dụng kiến thức về cấu tạo và số bội giác của kính lúp.

Lời giải:

Cách ghép để được câu có nội dung đúng là : a - 4; b - 3; c - 1; d - 2

Lời giải:

Cách ghép để được câu có nội dung đúng là: a - 4; b - 1; c - 3; d - 2.