Với tóm tắt lý thuyết Khoa học tự nhiên lớp 9 Bài 12: Cảm ứng điện từ sách Chân trời sáng tạo hay, chi tiết cùng với bài tập trắc nghiệm chọn lọc có đáp án giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn KHTN 9.
Khoa học tự nhiên 9 Bài 12: Cảm ứng điện từ
A. Lý thuyết KHTN 9 Bài 12: Cảm ứng điện từ
1. Hiện tượng cảm ứng điện từ
- Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng được gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ
- Dòng điện xuất hiện trong cuộn dây ở thí nghiệm là dòng điện cảm ứng
2. Điều kiện xuất hiện dòng điện cảm ứng
- Điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín là số đường sức từ xuyên qua tiết diện của dây dẫn đó biến thiên (tăng hoặc giảm)
Sơ đồ tư duy Cảm ứng điện từ
B. Trắc nghiệm KHTN 9 Bài 12: Cảm ứng điện từ
Câu 1: Một thanh nam châm nằm trong lòng một cuộn dây dẫn kín. Dòng điện cảm ứng không xuất hiện trong cuộn dây khi
A. cho thanh nam châm và cuộn dây chuyển động về hai phía với cùng vận tốc.
B. cho thanh nam châm và cuộn dây chuyển động về một phía với cùng vận tốc.
C. giữ yên cuộn dây, kéo thanh nam châm ra ngoài với vận tốc không đổi.
D. giữ yên thanh nam châm, kéo cuộn dây ra khỏi thanh nam châm với vận tốc không đổi.
Đáp án đúng là: B
Dòng điện cảm ứng không xuất hiện trong cuộn dây khi cho thanh nam châm và cuộn dây chuyển động về một phía với cùng vận tốc. Vì khi đó số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây không thay đổi.
Câu 2: Nhận định nào là đúng?
A. Dòng điện cảm ứng càng lớn khi tiết diện S của cuộn dây càng nhỏ.
B. Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín khi có các đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây.
C. Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín khi có sự biến thiên của số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây.
D. Dòng điện cảm ứng tăng khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng và giảm khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây giảm.
Đáp án đúng là: C
Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín khi có sự biến thiên của số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây.
Câu 3: Dòng điện cảm ứng xuất hiện khi
A. số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín thay đổi.
B. số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín lớn.
C. số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín được giữ không thay đổi.
D. từ trường xuyên qua tiết diện S của cuộn dây dẫn kín mạnh.
Đáp án đúng là: A
Dòng điện cảm ứng xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín khi có sự biến thiên của số đường sức từ qua tiết diện S của cuộn dây.
Câu 4: Các đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng khi
A. đặt nam châm đứng yên ngoài cuộn dây.
B. đưa nam châm ra xa cuộn dây dẫn.
C. đặt nam châm đứng yên trong cuộn dây.
D. đưa nam châm lại gần cuộn dây dẫn.
Đáp án đúng là: D
Khi đưa nam châm lại gần cuộn dây dẫn thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng.
Câu 5: Các đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây giảm khi
A. đặt nam châm đứng yên ngoài cuộn dây.
B. đưa nam châm ra xa cuộn dây dẫn.
C. đặt nam châm đứng yên trong cuộn dây.
D. đưa nam châm lại gần cuộn dây dẫn.
Đáp án đúng là: B
Khi đưa nam châm lại gần cuộn dây dẫn thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây tăng.
Câu 6: Cách nào dưới đây không tạo ra dòng điện cảm ứng trong một cuộn dây dẫn kín?
A. Cho cuộn dây dẫn chuyển động theo phương song song với các đường sức từ giữa hai nhánh của nam châm chữ U.
B. Cho cuộn dây dẫn quay cắt các đường sức từ của nam châm chữ U.
C. Cho một đầu của nam châm điện chuyển động lại gần một đầu cuộn dây dẫn.
D. Đặt nam châm điện ở trước đầu cuộn dây rồi ngắt mạch điện của nam châm.
Đáp án đúng là: A
Cách không tạo ra dòng điện cảm ứng trong một cuộn dây dẫn kín: Cho cuộn dây dẫn chuyển động theo phương song song với các đường sức từ giữa hai nhánh của nam châm chữ U khi đó lực điện từ của nam châm không tác dụng lên cuộn dây dẫn kín.
Câu 7: Trường hợp nào trong cuộn dây không có dòng điện cảm ứng?
A. Đưa nam châm lại gần cuộn dây theo phương vuông góc với tiết diện S của cuộn dây.
B. Để nam châm đứng yên trong cuộn dây.
C. Đưa nam châm ra xa cuộn dây theo phương vuông góc với tiết dịên S của cuộn dây.
D. Để nam châm đứng yên cho cuộn dây dẫn chuyển động lại gần nam châm.
Đáp án đúng là: B
Điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín là số đường sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây dẫn đó biến thiên.
Khi nam châm đứng yên trong cuộn dây thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây dẫn đó không biến thiên.
Câu 8: Tìm từ thích hợp điền vào chỗ trống:
“Dòng điện cảm ứng chỉ xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín trong thời gian có sự….. qua tiết diện S của cuộn dây”.
A. biến đổi của cường độ dòng điện.
B. biến đổi của thời gian.
C. biến đổi của dòng điện cảm ứng.
D. biến đổi của số đường sức từ.
Đáp án đúng là: D
Điều kiện để xuất hiện dòng điện cảm ứng trong cuộn dây dẫn kín là số đường sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây dẫn đó biến thiên.
Câu 9: Hiện tượng cảm ứng điện từ không xuất hiện trong ống dây dẫn kín khi
A. di chuyển ống dây và thanh nam châm về hai phía ngược chiều nhau.
B. cùng di chuyển ống dây và thanh nam châm về một phía với cùng vận tốc.
C. di chuyển một thanh nam châm lại gần hoặc ra xa ống dây.
D. di chuyển ống dây lại gần hoặc ra xa thanh nam châm.
Đáp án đúng là: B
Hiện tượng cảm ứng điện từ không xuất hiện trong ống dây dẫn kín khi cùng di chuyển ống dây và thanh nam châm về một phía với cùng vận tốc. Vì khi đó số đường sức từ xuyên qua tiết diện của cuộn dây dẫn đó không biến thiên.
Câu 10: Trường hợp nào sau đây có số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây khác với các trường hợp còn lại?
A. Đưa nam châm lại gần cuộn dây theo phương vuông góc với tiết diện S của cuộn dây.
B. Đặt nam châm đứng yên trong cuộn dây.
C. Để nam châm đứng yên, cho cuộn dây chuyển động lại gần nam châm.
D. Đưa nam châm và cuộn dây lại gần nhau.
Đáp án đúng là: B
Đặt nam châm đứng yên trong cuộn dây thì số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây không thay đổi.
Câu 11: Cho một cuộn dây dẫn mà hai đầu nối với bóng đèn LED và một thanh nam châm vĩnh cửu. Bố trí thí nghiệm như hình bên. Khi đưa nam châm vào trong lòng cuộn dây thì thấy đèn LED sáng.
Phát biểu |
Đúng |
Sai |
a. Trong cuộn dây không có dòng điện cảm ứng. |
||
b.Trong khi rút nam châm ra ngoài, đèn LED lại sáng. |
||
c. Khi đã đưa nam châm vào trong lòng cuộn dây và để nam châm cố định trong đó thì đèn LED sáng. |
||
d. Khi đưa nam châm ra xa và lại gần cuộn dây liên tục thì đèn LED sáng. |
Đáp án đúng là: a – Sai; b – Đúng; c – Sai; d – Đúng
a – Sai: Đèn LED sáng chứng tỏ trong cuộn dây có dòng điện cảm ứng.
b – Đúng: Trong khi rút nam châm ra ngoài, số đường sức từ xuyên qua cuộn dây biến thiên thì trong cuộn dây có dòng điện cảm ứng, đèn LED lại sáng.
c – Sai: Khi đã đưa nam châm vào trong lòng cuộn dây và để nam châm cố định trong đó thì số đường sức từ xuyên qua cuộn dây không đổi nên trong cuộn dây không xuất hiện dòng điện cảm ứng, đèn LED không sáng.
d – Đúng: Khi đưa nam châm ra xa và lại gần cuộn dây liên tục thì số đường sức từ xuyên qua cuộn dây biến thiên, đèn LED sáng.
Câu 12: Đặt thanh nam châm trước cuộn dây như hình vẽ.
Phát biểu |
Đúng |
Sai |
a. Khi thanh nam châm ở vị trí AB và CD thì trong cuộn dây có dòng điện cảm ứng. |
||
b.Khi nam châm chuyển động từ ngoài vào bên trong ống dây thì trong cuộn dây xuất hiện dòng điện cảm ứng. |
||
c. Quay nam châm xung quanh trục PQ sẽ làm thay đổi (biến thiên) số đường sức từ ở trong cuộn dây và xuất hiện dòng điện. |
||
d. Quay nam châm xung quanh trục AB sẽ không xuất hiện dòng điện. |
Đáp án đúng là: a – Sai; b – Đúng; c – Sai; d – Sai
a – Sai: Khi thanh nam châm ở vị trí AB và CD thì số đường sức từ qua cuộn dây không đổi, trong cuộn dây không có dòng điện cảm ứng.
b – Đúng: Khi nam châm chuyển động từ ngoài vào bên trong ống dây thì số đường sức từ qua cuộn dây thay đổi, trong cuộn dây xuất hiện dòng điện cảm ứng.
c – Sai: Quay nam châm xung quanh trục PQ sẽ không làm thay đổi (biến thiên) số đường sức từ ở trong cuộn dây. Vậy nên không tạo ra được dòng điện cảm ứng ở trong cuộn dây.
d – Sai: Quay nam châm xung quanh trục AB sẽ làm thay đổi (biến thiên) số đường sức từ ở trong cuộn dây. Vậy nên tạo ra được dòng điện cảm ứng ở trong cuộn dây.
Câu 13: Cho vòng dây dẫn kín, thanh nam châm như hình. Nêu các trường hợp dòng điện xuất hiện trong cuộn dây.
Đáp án đúng là: Các trường hợp dòng điện xuất hiện trong cuộn dây là:
- Vòng dây đứng yên, nam châm dịch chuyển.
- Vòng dây dịch chuyển, nam châm đứng yên.
Giải thích:
Khi vòng dây hoặc nam châm chuyển động, số đường sức từ xuyên qua vòng dây biến thiên nên trong vòng dây xuất hiện dòng điện cảm ứng.
Câu 14: Quan sát hình vẽ và cho biết khi nào kim của ampe kế sẽ bị lệch (Tức là xuất hiện dòng điện cảm ứng)?
Đáp án đúng là: Dịch chuyển đoạn dây dẫn MN tịnh tiến theo phương ngang.
Giải thích:
Kim ampe kế bị lệch do dòng điện vuông góc với đường sức từ.
Câu 15: Đặt nam châm nằm yên trước cuộn dây dẫn sao cho lõi sắt lồng vào trong lòng cuộn dây như hình. Trong trường hợp nào cuộn dây có xuất hiện dòng điện?
Đáp án đúng là: Trong khi đóng mạch điện và khi ngắt mạch điện đây thì trong cuộn dây có xuất hiện dòng điện.
Giải thích:
Trong khi đóng mạch điện và khi ngắt mạch điện đây thì trong cuộn dây có xuất hiện dòng điện do số đường sức từ xuyên qua cuộn dây biến thiên.
Xem thêm các bài tóm tắt lý thuyết KHTN lớp 9 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác: