Tailieumoi.vn xin giới thiệu bài văn mẫu Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác Ngữ văn 10 Cánh diều, gồm dàn ý và các bài văn phân tích mẫu hay nhất giúp các em học sinh có thêm tài liệu tham khảo từ đó học cách viết văn hay hơn.

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác

Dàn ý Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác

- Làm rõ vấn đề được nêu trong câu chủ đề.
- Thực hiện yêu cầu tiếng Việt.

Đề bài: Hãy viết một đoạn văn (khoảng 8 - 10 dòng) với câu chủ đề: Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc. Giải thích cách sắp xếp trật tự từ ở một câu văn mà em đã viết.

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác - Mẫu 

Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc. Không gian làng quê vùng đồng bằng Bắc Bộ trong thu liên quan trực tiếp đến cuộc sống, tâm trạng của nhà nho ẩn dật Nguyễn Khuyến. Bởi nó không chỉ là nơi sinh sống thường ngày của ông mà còn đem đến những cảm nhận về một nỗi cô quạnh, ưu tư. Nhan đề bài thơ là "câu cá mùa thu" nhưng nhân vật trữ tình lại dường như không để tâm chuyện câu cá. Tâm trạng của nhân vật trữ tình cũng chính là tâm sự yêu nước, u hoài trước sự thay đổi thời thế của nhà nho. Như vậy, bài thơ đã thể hiện tấm lòng yêu nước sâu sắc của nhà thơ Nguyễn Khuyến.

* Giải thích sắp xếp trật tự từ ở câu văn: "Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc."
Trong câu, từ ngữ đã được sắp xếp theo quy tắc cấu tạo cụm từ, cấu tạo câu.
- Cấu tạo câu:
+ Chủ ngữ: mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến
+ Vị ngữ: luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc.
- Cấu tạo cụm từ:
+ Các cụm từ: "mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến", "một nỗi buồn man mác", "nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc".

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác - Mẫu 1

Tìm hiểu “Thu điếu” của Nguyễn Khuyến, bạn đọc không chỉ khám phá cảnh sắc mây trời mà hơn hết, đó là cảm nhận lòng người, tình người. Hình ảnh trung tâm của bài thơ không phải con thuyền hay chiếc lá mà là bóng dáng người câu cá lẻ loi, cô độc. Với các từ láy “lạnh lẽo, tẻo teo, lơ lửng”, ta không chỉ tưởng tượng dáng dấp hay trạng thái của sự vật mà còn là tâm trạng cô đơn, nỗi buồn u uất, sự trống vắng trong tâm hồn nhà thơ. Nhưng vì sao tác giả lại có tâm trạng đó? Nguyễn Khuyến là ví dụ điển hình cho người nho sĩ thành công trên con đường học vấn và quan lộ trong môi trường đào tạo của chế độ phong kiến xưa. Nhưng khi ông đạt tới đỉnh cao sự nghiệp cũng là lúc nước nhà bước vào một giai đoạn lịch sử đầy bi thương. Hệ tư tưởng Nho giáo mà nhà thơ từng tôn thờ giờ đây đã không còn phù hợp. Nguyễn Khuyến luôn thấy mình cô độc, lạc lõng giữa những biến động của thời cuộc. Điều duy nhất ông có thể làm là tỏ thái độ bất hợp tác với kẻ thù dân tộc, lui về quê ở ẩn nhầm giữ tiết tháo, nhân cách và cũng để quên đi những dằn vặt đau đớn. Từ đây có thể thấy, bức tranh thu có lẽ chỉ là một phương tiện để thi nhân gửi gắm tấm lòng yêu nước sâu đậm.

Em chọn câu: "Nhưng khi ông đạt tới đỉnh cao sự nghiệp cũng là lúc nước nhà bước vào một giai đoạn lịch sử đầy bi thương."

=> Em sắp xếp sự việc "ông đạt đỉnh cao sự nghiệp" trước "giai đoạn lịch sử đầy bi thương" để nhấn mạnh sự mất mát, đau đớn và bất lực trong cuộc đời, sự nghiệp của tác giả Nguyễn Khuyến.

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác - Mẫu 2

Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc. Thật vậy, chùm bài thơ về thu của nhà thơ Nguyễn Khuyến là chùm thơ xuất sắc nhất của nhà thơ, được sáng tác trong thời gian nhà thơ cáo quan về ở ẩn. Trong bài Thu điếu, nhà thơ đã thể hiện được nỗi niềm buồn man mác qua những hình ảnh thiên nhiên nhẹ nhàng, trữ tình, ẩn chứa nỗi buồn man mác: nhà cỏ thấp le te, ngõ tối có những con đom đóm lập loè, khói nhạt, bóng trăng loe trên mặt hồ lóng lánh, màu trời xanh ngắt,... Thế nhưng đằng sau những cảnh thiên nhiên ấy là hình ảnh mắt đỏ hoe và uống rượu say nhè. Người đọc có thể cảm nhận được đó là nỗi buồn của thời cuộc, của lực bất tòng tâm khi không thể phụng sự tổ quốc vì đã về quê ở ẩn. Tinh thần ấy cũng xuất hiện tương tự trong Thu điếu. Dù đang ngồi cần câu nhưng khung cảnh thiên nhiên vô cùng tĩnh mịch đến cô đơn, hiu quạnh. Và trên nền cảnh ấy, người ngồi câu cá chỉ ngồi bất động ôm cần mà thôi, chỉ có sự chuyển động duy nhất là cá đớp động dưới chân bèo. Tóm lại, mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc.

** câu văn:

Trong bài Thu điếu, nhà thơ đã thể hiện được nỗi niềm buồn man mác qua những hình ảnh thiên nhiên nhẹ nhàng, trữ tình, ẩn chứa nỗi buồn man mác: nhà cỏ thấp le te, ngõ tối có những con đom đóm lập loè, khói nhạt, bóng trăng loe trên mặt hồ lóng lánh, màu trời xanh ngắt,...

Trạng ngữ: Trong bài Thu điếu

Chủ ngữ: nhà thơ

Vị ngữ: đã thể hiện được nỗi niềm buồn man mác qua những hình ảnh thiên nhiên nhẹ nhàng, trữ tình, ẩn chứa nỗi buồn man mác: nhà cỏ thấp le te, ngõ tối có những con đom đóm lập loè, khói nhạt, bóng trăng loe trên mặt hồ lóng lánh, màu trời xanh ngắt,...

Trật tự từ: Trạng ngữ --> Chủ ngữ --> Vị ngữ

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác - Mẫu 3

Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc. Trong bài thơ Câu cá mùa thu, bức tranh làng quê vào mùa thu được tác giả khắc họa qua những hình ảnh đặc trưng nhất. Ao thu mang vẻ lạnh lẽo với mặt nước trong veo đến độ có thể phản chiếu được sắc trời xanh ngắt của mùa thu. Một cơn gió khẽ thổi khiến chiếc lá vàng khẽ rơi xuống. Phía trên cao, những đám mây đang lơ lửng, mang vẻ chậm chạp. Không gian vắng lặng, cô quạnh đã góp phần diễn tả tâm trạng buồn bã, cô quạnh trong lòng nhà thơ. Đó chính là nỗi lòng của một con người luôn lo lắng cho đất nước.

- Giải thích cách sắp xếp trật tự từ trong câu: Trong bài thơ Câu cá mùa thu, bức tranh làng quê vào mùa thu được tác giả khắc họa qua những hình ảnh đặc trưng nhất.

- Việc đưa cụm từ “Trong bài thơ Câu cá mùa thu” lên đầu làm chủ ngữ góp phần nhấn mạnh vào phạm vi phân tích là trong tác phẩm này.

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác - Mẫu 4

Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc. Bức tranh thiên nhiên làng quê được miêu tả trong bài thơ "Câu cá mùa thu" không chỉ là không gian sinh sống của nhà thơ Nguyễn Khuyến khi ông từ quan về ở ẩn mà nó còn là không gian để nhà thơ bộc lộ những nỗi niềm, ưu tư. Bài thơ có nhan đề là "Câu cá mùa thu" nhưng chủ thể trữ tình dường như không chú tâm vào chuyện câu cá. Thông qua tác phẩm, ta thấy được hình ảnh của nhà Nho với tâm tư nặng trĩu một nỗi u hoài, luôn canh cánh, mặc cảm về sự bất lực của nhà thơ trước hiện tình của đất nước khi đã cáo quan về ở ẩn.

* Giải thích sắp xếp trật tự từ ở câu văn: "Bài thơ có nhan đề là "Câu cá mùa thu" nhưng chủ thể trữ tình dường như không chú tâm vào chuyện câu cá."
Trong câu, từ ngữ đã được sắp xếp theo quy tắc cấu tạo cụm từ, cấu tạo câu.
- Cấu tạo câu:
+ Chủ ngữ: bài thơ
+ Vị ngữ: có nhan đề là "Câu cá mùa thu" nhưng chủ thể trữ tình dường như không chú tâm vào chuyện câu cá.
- Cấu tạo cụm từ:
+ Các cụm từ: "chủ thể trữ tình", "dường như không chú tâm vào chuyện câu cá".

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác - Mẫu 5

Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc. Trong bài thơ Câu cá mùa thu, bức tranh làng quê vào mùa thu được tác giả khắc họa qua những hình ảnh đặc trưng nhất. Ao thu mang vẻ lạnh lẽo với mặt nước trong veo đến độ có thể phản chiếu được sắc trời xanh ngắt của mùa thu. Một cơn gió khẽ thổi khiến chiếc lá vàng khẽ rơi xuống. Phía trên cao, những đám mây đang lơ lửng, mang vẻ chậm chạp. Không gian vắng lặng, cô quạnh đã góp phần diễn tả tâm trạng buồn bã, cô quạnh trong lòng nhà thơ. Đó chính là nỗi lòng của một con người luôn lo lắng cho đất nước.

* Câu văn: Trong bài thơ Câu cá mùa thu, bức tranh làng quê vào mùa thu được tác giả khắc họa qua những hình ảnh đặc trưng nhất.

- Trạng ngữ: Trong bài thơ Câu cá mùa thu

- Chủ ngữ: bức tranh làng quê

- Vị ngữ: vào mùa thu được tác giả khắc họa qua những hình ảnh đặc trưng nhất

⇒ Trật tự: Trạng ngữ → Chủ ngữ → Vị ngữ

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác - Mẫu 6

Với tấm lòng của một con người được mệnh danh là Tam Nguyên Yên đổ, Nguyễn Khuyến đã làm quan mấy năm dưới triều Nguyễn nên ông đã có trong mình cái nhìn toàn cảnh về thời cuộc bấy giờ. Nào là thời buổi rối ren, nào là bách tính cực khổ, tất cả đều hiện ra trước mắt. Vì vậy, ngay cả khi đã về hưu, sống cuộc sống ẩn dật, an nhàn về thể chất nhưng tinh thần, tâm hồn ông vẫn mang nặng một nỗi lòng với quê hương, đất nước mà bốn bề chẳng yên. Ông buồn trước tình cảnh rối loạn của đất nước, thương cho nhân dân biết bao giờ mới có cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Nỗi niềm canh cánh đó thể hiện rõ tinh thần yêu nước, thương dân của một vị quan luôn hết lòng vì dân, vì triều đình.

- Câu được gạch chân trên sử dụng biện pháp đảo vị ngữ lên trước chủ ngữ, viết đúng phải là: Tất cả đều hiện ra trước mắt nào là thời buổi rối ren, nào là bách tính cực khổ.

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác - Mẫu 7

Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác như chính nỗi niềm của tác giả về đất nước, về thời cuộc. Khung cảnh thiên nhiên mùa thu ở vùng nông thôn đồng bằng Bắc bộ hiện lên vô cùng yên bình, tĩnh lặng. Tất cả sự vật dường như bị bao trùm trong hơi lạnh của không khí mùa thu, mang một nỗi buồn mênh mang, khó diễn tả. Nổi bật trong bức tranh mùa thu ấy là hình ảnh của ông lão đang tựa gối buông cần. Chủ thể trữ tình đang câu cá nhưng lại không hề chú tâm vào việc mình đang làm. Những câu thơ và hình ảnh thơ trong bài đã đem đến cho ta những cảm nhận về một nỗi u hoài, lo lắng khôn nguôi của tác giả Nguyễn Khuyến trước thời cuộc và đất nước khi ông từ quan về ở ẩn. Như vậy, bài thơ đã thể hiện tấm lòng yêu nước sâu nặng của nhà thơ Nguyễn Khuyến.

* Giải thích sắp xếp trật tự từ ở câu văn: "Như vậy, bài thơ đã thể hiện tấm lòng yêu nước sâu nặng của nhà thơ Nguyễn Khuyến."
Trong câu, từ ngữ đã được sắp xếp theo quy tắc cấu tạo cụm từ, cấu tạo câu.
- Cấu tạo câu:
+ Chủ ngữ: bài thơ
+ Vị ngữ: thể hiện tấm lòng yêu nước sâu sắc của nhà thơ Nguyễn Khuyến
- Cấu tạo cụm từ:
+ Các cụm từ: "đã thể hiện", "tấm lòng yêu nước sâu sắc", "nhà thơ Nguyễn Khuyến".

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác - Mẫu 8

Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác, thấu hiểu sâu xa về tâm trạng của tác giả đối với đất nước và thời cuộc. Bức tranh làng quê vào mùa thu trong bài thơ 'Câu cá mùa thu' được tác giả vẽ lên qua những hình ảnh chân thực. Ao thu lạnh lẽo, mặt nước trong veo phản chiếu sắc trời xanh ngắt, những chiếc lá vàng rơi nhẹ, những đám mây lơ lửng... Tất cả tạo nên không gian u buồn, cô đơn, thể hiện tâm trạng buồn bã của nhà thơ lo lắng cho quê hương.

- Trình bày cách sắp xếp từ trong câu: Trong bài thơ Câu cá mùa thu, tác giả đã mô tả cảnh làng quê vào mùa thu qua những hình ảnh đặc trưng nhất.

- Đặt cụm từ “Trong bài thơ Câu cá mùa thu” lên đầu câu như chủ ngữ giúp làm nổi bật phạm vi phân tích trong tác phẩm này.

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác - Mẫu 9

Mang tâm hồn của một nhà quan có uy danh, Nguyễn Khuyến, vốn là một viên quan văn võ đã có nhiều kinh nghiệm trong công tác quản lý dưới thời triều Nguyễn. Anh đã chứng kiến những thời kỳ rối ren, những khổ cực của dân chúng, tất cả đều hiện rõ trước mắt anh. Dù đã về hưu và sống cuộc sống bình dị, êm đềm về vật chất, tâm hồn của ông vẫn bị ám ảnh bởi nỗi lo sợ cho quê hương, cho dân tộc, khi mà đất nước đang chìm trong biến động, dân chúng đau khổ. Nỗi lo âu ấy là biểu hiện rõ ràng của tình yêu quê hương, tình thương dân tộc của một viên quan luôn tận tụy với nghĩa vụ với dân chúng và triều đình.

- Trình bày cách sắp xếp từ trong câu:

Câu được gạch chân sử dụng kỹ thuật đảo ngữ bằng cách di chuyển từ lên trước chủ ngữ. Bản đúng phải là: Tất cả đều hiện ra trước mắt, từ thời buổi rối ren đến bách tính cực khổ.

Đoạn văn với câu chủ đề Mùa thu trong thơ Nguyễn Khuyến luôn mang một nỗi buồn man mác - Mẫu 10

Khám phá bài thơ “Thu điếu” của Nguyễn Khuyến, không chỉ hiểu về cảnh sắc mây trời mà còn cảm nhận tình cảm và tâm trạng của con người. Trong bài thơ, hình ảnh tâm điểm không phải là con thuyền hay chiếc lá mà là bóng dáng cô đơn của người câu cá. Những từ như “lạnh lẽo, tẻo teo, lơ lửng” không chỉ mô tả vật thể mà còn làm nổi bật tâm trạng cô đơn, u uất của nhà thơ.

Em chọn câu: 'Nhưng khi ông đạt tới đỉnh cao sự nghiệp cũng là lúc nước nhà bước vào một giai đoạn lịch sử đầy bi thương.'

=> Em sắp xếp sự việc 'ông đạt đỉnh cao sự nghiệp' trước 'giai đoạn lịch sử đầy bi thương' để nhấn mạnh sự mất mát, đau đớn và bất lực trong cuộc đời, sự nghiệp của tác giả Nguyễn Khuyến.