Câu hỏi 1 trang 57 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Tìm nghĩa phù hợp với từ in đậm trong mỗi đoạn thơ, đoạn văn sau:

Lời giải:

(1) – c (2) – b (3) - a

Câu hỏi 2 trang 57 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Ba nghĩa trên của từ chân có những điểm nào giống nhau và khác nhau?

Lời giải:

- Điểm giống: từ chân đều có nghĩa là bộ phận dưới dùng

- Điểm khác: từ chân có thể dùng cho người, động vật hoặc đồ vật.

Luyện tập 1 trang 57 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Trong những câu dưới đây, các từ mặt, xanh, chạy mang nghĩa gốc? Trong những câu nào, chúng mang nghĩa chuyển?

a) Mặt

– (1) Một buổi sáng, chúng tôi đến chỗ bác Tâm – mẹ của Thu – làm việc... Bác đội mũ, khăn trùm gần kín mặt, chỉ để hở mỗi cái mũi và đôi mắt.

– (2) Tôi và Thu ngắm mãi không biết chán những miếng và trên mặt đường.

b) Xanh

– (1) Hoa càng đỏ, lá càng xanh.

- (2) Chấm ước ao có một mái tóc cho thật dài, thật xanh. Nhưng tóc Chấm từ thuở bé cứ đỏ quạch và không sao dài được.

c) Chạy

– (1) Xa xa, mấy chiếc thuyền đang chạy ra khơi, cánh buồm lòng vút cong thon thả.

– (2) Sáng sớm hôm ấy, Mây dậy sớm hơn mọi ngày. Không kịp chải đầu, rửa mặt, em chạy vội ra phía bờ sông.

Lời giải:

- Từ mặt (1) mang nghĩa gốc, từ mặt (2) mang nghĩa chuyển

- Từ xanh (1) mang nghĩa gốc, từ xanh (2) mang nghĩa chuyển

- Từ chạy (1) mang nghĩa chuyển, từ mặt (2) mang nghĩa gốc

Luyện tập 2 trang 57 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1: Các từ chỉ bộ phận cơ thể người và động vật thường là từ đa nghĩa. Hãy tìm một số ví dụ về nghĩa chuyển của các từ sau: cổ, miệng, răng, tay, mắt.

Lời giải:

- Từ cổ: Cổ áo của bạn ấy đẹp quá!

- Từ miệng: Miệng hố ấy rất sâu.

- Từ răng: Răng cưa ấy đã mòn.

- Từ tay: Tay thợ săn ấy rất tài ba.

- Từ mắt: Quả na chín mở mắt.