Tailieumoi.vn xin giới thiệu bài văn mẫu Nghị luận so sánh, đánh giá Chí Phèo và Lão Hạc của Nam Cao Ngữ văn 12 Kết nối tri thức, gồm dàn ý và các bài văn phân tích mẫu hay nhất giúp các em học sinh có thêm tài liệu tham khảo từ đó học cách viết văn hay hơn.

Nghị luận so sánh, đánh giá Chí Phèo và Lão Hạc của Nam Cao

Đề bài: Viết bài văn nghị luận so sánh, đánh giá hai tác phẩm truyện: Chí Phèo và Lão Hạc của Nam Cao

Nghị luận so sánh, đánh giá Chí Phèo và Lão Hạc của Nam Cao - Mẫu 1

Không phải ngẫu nhiên mà Lão Hạc và Chí Phèo lại sánh vai nhau trong Làng Vũ Đại ngày ấy một cách giản đơn. Hai nhân vật này có nhiều nét đồng dạng để chúng ta đối chiếu. Mỗi người đọc đều phát hiện ra rằng họ là những người nông dân - những kẻ cùng định trong cái làng tạm gọi là Đại Hoàng - quê tác giả. Trong cái làng nhỏ bé, êm đềm ấy những người nông dân thường là những người lương thiện, lương thiện đến hiền lành, nhút nhát, thậm chí tự trọng một cách kiêu ngạo. Lão Hạc đã từng từ chối gần như là hách dịch lời đề nghị giúp đỡ của Ông giáo; Lão đã day dứt suốt phần còn lại cuộc đời vì trót đánh lừa một con chó; Chí Phèo cũng đã đầy tự trọng khi phát ngôn: "20 tuổi người ta không là đá nhưng cũng không hoàn toàn là xác thịt. Người ta không thích cái gì người ta khinh" khi bị Bà Ba Bá Kiến gọi lên bóp chân. Thế nhưng cái làng ấy cũng không thiếu những lúc sóng gió

Nghị luận so sánh, đánh giá Chí Phèo và Lão Hạc của Nam Cao - Mẫu 2

Chí Phèo và Lão Hạc, hai viên ngọc sáng trong kho tàng văn học Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám, được sáng tác bởi nhà văn lớn Nam Cao, đã trở thành tiếng nói tố cáo xã hội thực dân phong kiến thối nát và khẳng định phẩm chất tốt đẹp của người nông dân Việt Nam. Tuy cùng chung đề tài về người nông dân, hai tác phẩm lại mang những nét riêng biệt về nội dung và nghệ thuật.

Chí Phèo xoay quanh cuộc đời bi kịch của Chí Phèo, một người nông dân chất phác, lương thiện bị xã hội tha hóa thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Bị đẩy vào con đường lưu manh, cờ bạc, Chí Phèo phải chịu đựng sự áp bức, bóc lột của cường hào ác bá và trở thành tay sai cho bọn thống trị. Tuy nhiên, trong sâu thẳm tâm hồn, Chí Phèo vẫn luôn khát khao được làm người lương thiện, được sống một cuộc đời bình dị. Cuối cùng, Chí Phèo đã thức tỉnh sau khi được Thị Nở yêu thương, nhưng bi kịch thay, Chí Phèo không thể trở lại cuộc sống bình thường và đã tự kết liễu cuộc đời mình.

Lão Hạc lại là câu chuyện về cuộc đời của lão Hạc, một người nông dân nghèo khổ, cô đơn trong xã hội thực dân phong kiến. Lão Hạc phải bán đi mảnh vườn và con chó Vàng để chống chọi với nạn đói. Khi không còn phương kế sinh nhai, lão Hạc đã chọn cái chết bằng bả chó để bảo vệ phẩm giá của mình.

Nam Cao đã sử dụng ngòi bút hiện thực sắc sảo để miêu tả số phận bi kịch của hai nhân vật Chí Phèo và Lão Hạc. Qua đó, tác giả đã tố cáo xã hội thực dân phong kiến thối nát đã đẩy con người đến bước đường cùng.

Tuy nhiên, hai tác phẩm cũng có những điểm khác biệt. Ở Chí Phèo là tập trung khai thác bi kịch tinh thần của Chí Phèo, thể hiện qua sự dằn vặt, đau khổ và bế tắc của nhân vật. Còn Lão Hạc lại chú trọng miêu tả bi kịch hoàn cảnh của Lão Hạc, thể hiện qua sự túng quẫn, cùng cực và cái chết đầy thương tâm của nhân vật.

Ngôn ngữ của hai tác phẩm cũng có sự khác biệt. Chí Phèo được Nam Cao sử dụng ngôn ngữ giản dị, mộc mạc nhưng đầy sức gợi cảm, phù hợp với tâm lý và hoàn cảnh của nhân vật Chí Phèo. Còn Lão Hạc được Nam Cao lại sử dụng ngôn ngữ tinh tế, giàu cảm xúc, kết hợp với yếu tố hiện thực và lãng mạn, tạo nên những bức tranh sinh động về cuộc sống của người nông dân trong xã hội thực dân phong kiến.

Chí Phèo và Lão Hạc là hai tác phẩm tiêu biểu cho văn học Việt Nam trước Cách mạng tháng Tám. Cả hai tác phẩm đều có giá trị hiện thực và giá trị nhân đạo sâu sắc. Tác phẩm đã góp phần tô điểm thêm cho bức tranh văn học Việt Nam thêm phong phú, đa dạng.

Nghị luận so sánh, đánh giá Chí Phèo và Lão Hạc của Nam Cao - Mẫu 3

Nam Cao là những nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam. Chí Phèo và Lão Hạc là hai truyện ngắn tiêu biểu của ông, có những nét tương đồng nhưng cũng mang dấu ấn riêng.

Chí Phèo và Lão Hạc được sáng tác trước Cách mạng tháng Tám 1945. Dựa vào những cảnh thật, người thật mà Nam Cao được chứng kiến và nghe kể về làng Đại Hoàng.

Truyện Chí Phèo vào tháng 2 năm 1941. Nội dung kể về Chí Phèo - một đứa trẻ mồ côi bị bỏ rơi trong một cái lò gạch cũ, được người làng thay nhau nuôi. Lớn lên, Chí đi ở hết nhà này tới nhà nọ, trong đó có nhà bá Kiến. Vì một chuyện ghen tuông, bá Kiến đẩy Chí vào tù. Ở tù về, Chí trở thành con quỷ dữ của làng Vũ Đại. Chí Phèo bị bá Kiến lợi dụng, trở thành tay sai cho lão, chuyên vạch mặt ăn vạ và gây tai họa cho người trong làng. Cuộc gặp gỡ với thị Nở khiến Chí Phèo khao khát được làm người lương thiện. Nhưng bà cô của thị Nở và cái xã hội đương thời đã chặn đứng đường về “cõi người” của Chí Phèo. Tuyệt vọng, hắn tìm giết Bá Kiến và tự sát. Nghe tin Chí chết, thị Nở nhìn xuống bụng và thầm nghĩ đến một cái lò gạch bỏ không vắng người qua lại.

Còn truyện Lão Hạc được đăng trên báo lần đầu năm 1943. Truyện kể về lão Hạc - một người nông dân nghèo khổ sống. Lão có một đứa con trai nhưng vì nhà nghèo, không có tiền lấy vợ nên bỏ đi đồn điền cao su. Cả gia tài của lão chỉ có mảnh vườn vốn là của hồi môn của con trai và con chó Vàng sống cùng để bầu bạn. Sau trận ốm thập tử nhất sinh, nhà lão không còn gì để ăn. Lão đành phải bán con Vàng đi. Số tiền bán chó và bán mảnh vườn, lão đem gửi ông giáo và nhờ khi nào anh con trai về sẽ trao lại cho anh. Còn bản thân thì đến xin Binh Tư một ít bả chó, nói dối là để đánh bả con chó nhưng thực ra là để tự tử.

Cả hai tác phẩm truyện đều viết về đề tài người nông dân Việt Nam trước Cách mạng. Qua đó, Nam Cao đã khắc họa số phận bất hạnh của họ cùng với hiện thực xã hội ở nông thôn Việt Nam trước Cách mạng. Đồng thời, nhà văn thể hiện thái độ đồng cảm, thương xót cho số phận của họ. Cả hai truyện đều giàu giá trị hiện thực và nhân đạo sâu sắc, cũng như thể hiện tài năng truyện ngắn bậc thầy với những nét độc đáo về nghệ thuật như miêu tả tâm lí, khắc họa nội tâm nhân vật.

Song, Chí Phèo và Lão Hạc đều có những nét riêng. Trong Lão Hạc, nhân vật lão Hạc hiện lên là một người nông dân lương thiện, giàu lòng tự trọng. Lão Hạc là một ông nông dân già yếu, không nơi nương tựa; sống một mình, tự kiếm ăn nuôi thân, con trai bỏ đi đồn điền cao su. Sau một trận ốm, trong nhà không còn gì để ăn, lão quyết định bán cậu Vàng - kỉ vật mà anh con trai để lại, không chỉ là một con vật mà còn giống như một người bạn. Sau khi bán cậu Vàng, lão Hạc vô cùng đau khổ, ân hận và day dứt. Lão quyết định tìm đến cái chết, đến xin Binh Tư bả chó để bắt một con chó, nhưng thực chất là để tự tử. Có thể thấy, lão Hạc là một người nông dân có lòng tự trọng. Lão cùng là một người cha hết mực yêu thương con, thà chết đi cũng không muốn đụng đến của hồi môn của con. Từ đầu đến cuối, lão Hạc vẫn giữ được phẩm chất tốt đẹp, lương thiện. Có thể thấy, lão Hạc đã khắc họa chân thực cuộc đời của người nông dân Việt Nam trước cách mạng cùng với đó là phẩm chất cao quý của họ.

Còn trong truyện ngắn Chí Phèo, Nam Cao đã xây dựng hình tượng Chí Phèo trở thành nhân vật điển hình. Chí Phèo là hiện tượng có tính quy luật trong xã hội đương thời, là sản phẩm của tình trạng đè nén, áp bức ở nông thôn trước Cách mạng. Chí Phèo đại diện cho người nông dân hiền lành đã bị nhà tù thực dân biến thành “con quỷ dữ của làng Vũ Đại”. Trước đó, Chí Phèo vốn là một người nông dân lương thiện, đi ở cho nhà bá Kiến. Chỉ vì một chuyện ghen tuông, bá Kiến đã đẩy Chí vào tù. Chính bà Kiến đã tiếp tay cho nhà tù thực dân đẩy Chí vào con đường tha hóa. Ở tù về, Chí Phèo thay đổi cả về nhân hình lẫn nhân tính, dần bị bá Kiến biến thành tay sai. Cuộc gặp gỡ với Thị Nở đã đánh thức bản chất lương thiện của Chí, hắn khao khát trở về làm người lương thiện. Nhưng rồi do bà cô của Thị Nở không cho Thị lấy Chí Phèo. Bà cô đại diện cho những định kiến trong xã hội xưa đã tước đoạt đi quyền làm người của Chí. Để rồi, Chí uống rượu rồi xách dao đên nhà Bá Kiến đâm chết Bá Kiến và tự sát. Qua truyện ngắn này, Nam Cao khái quát một hiện tượng xã hội ở nông thôn Việt Nam trước Cách mạng, đó là một bộ phận nông dân lao động lương thiện bị đẩy vào con đường tha hóa, lưu manh hóa. Nhà văn đã kết án đanh thép cái xã hội tàn bạo tàn phá cả thế xác và tâm hồn người nông dân lao động, đồng thời khẳng định bản chất lương thiện của họ, ngay cả trong khi họ bị vùi dập mất cả nhân hình, nhân tính.

Chí Phèo và Lão Hạc của Nam Cao có nét tương đồng nhưng cũng có nét riêng. Cả hai tác phẩm truyện đều thể hiện được tư tưởng cũng như tài năng của nhà văn Nam Cao.

Nghị luận so sánh, đánh giá Chí Phèo và Lão Hạc của Nam Cao - Mẫu 4

Cả hai tác phẩm đều khai thác đề tài số phận người nông dân nghèo ở nông thôn Việt Nam dưới chế độ thực dân phong kiến.   Qua số phận cùng cực của họ, nhà văn đã phản ánh một cách chân thực và sâu sắc xã hội nông thôn Việt Nam trước Cách mạng. Giá trị nhân đạo được thể hiện ở sự đồng cảm sâu sắc của nhà văn đối với bi kịch của người nghèo và phát hiện ngợi ca  những phẩm chất tốt đẹp vững bề của người lương thiện trong mỗi  nhân vật.

Song ở mỗi tác phẩm nhà văn lại có những sáng tạo riêng trong việc thể hiện tư tưởng nhân đạo. Với nhân vật lão Hạc, nhà văn để nhân vật của mình vào một cuộc lựa chọn giữa cái chết và sống. Lão Hạc đã chọn cái chết để giữ được cho con trai mảnh vườn. Lão Hạc là một người nông dân có bản chất lương thiện và tấm lòng nhân hậu.

Chí Phèo khốn cùng hơn lão Hạc nhiều. Anh bất hạnh từ khi sinh ra cho đến lúc tự chấm dứt cuộc đời mình. Anh bị tha hóa, lưu manh hóa rồi bị từ chối quyền làm người. Cuộc đời của Chí là chuỗi bi kịch nhưng dù bị vui dập tàn nhẫn đến đau, bản chất lương thiện trong anh vẫn không hề bị huỷ diệt. Cuộc gặp gỡ, bát cháo hành của Thị Nở và những thanh âm trong trẻo của cuộc sống đời thường đã đánh thức bản chất lương thiện trong Chí. Qua tấn bi kịch của Chí, nhà văn đã thể hiện niềm tin và tình yêu thương của mình đối với những người nông dân nghèo.