Lời giải bài tập Khoa học tự nhiên lớp 7 Bài 38: Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản và điều hoà, điều khiển sinh sản ở sinh vật sách Chân trời sáng tạo hay, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng trả lời câu hỏi KHTN 7 Bài 38 từ đó học tốt môn Khoa học tự nhiên 7.
Giải bài tập KHTN lớp 7 Bài 38: Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản và điều hoà, điều khiển sinh sản ở sinh vật
Trả lời:
Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản của sinh vật bao gồm: các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm, thức ăn, gió, ..; yếu tố bên trong cơ thể sinh vật như hormone, loài.
1. Một số yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản và điều hoà, điều khiển sinh sản ở sinh vật
Trả lời:
Yếu tố tác động đến sinh sản ở thực vật em quan sát được: dinh dưỡng, hormone
Câu hỏi thảo luận 2 trang 175 KHTN lớp 7: Yếu tố bên trong nào tác động đến sinh sản ở sinh vật?
Trả lời:
Yếu tố bên trong tác động đến sinh sản ở sinh vật là: dinh dưỡng, hormone, loài.
Trả lời:
Hormone là yếu tố điều hoà sinh sản ở sinh vật, cụ thể hormone điều hoà sự phát sinh giao tử đực và giao tử cái.
Trả lời:
- Con người dựa vào việc sử dụng các nguồn thức ăn tổng hợp chất lượng và hormone kích thích từ đó chủ động điều hoà, điều khiển sinh sản ở sinh vật.
- So sánh kết quả sinh sản ở Hình 38. la và 38.1b:
+ Ở hình 38.1 a cá được cho ăn các thức ăn bổ sung và sử dụng hormone
→ KQ: Trứng thụ tinh đạt khoảng 80 - 90%
+ Ở hình 38.1 b cá không được cho ăn các thức ăn bổ sung và sử dụng hormone
→ KQ: Trứng thụ tinh đạt khoảng 40%
2. Vận dụng những hiểu biết về sinh sản hữu tính trong thực tiễn
Phương pháp giải:
- Hình 38.2 thể hiện ảnh hưởng của ánh sáng đến sự sinh sản của sinh vật.
Trả lời:
- Ở hình 38.2 biện pháp điều khiển sinh sản ở sinh vật: Chủ động thời gian chiếu sáng của thực vật.
Phương pháp giải:
• Dựa vào một số yếu tố như hormone và yếu tố môi trường, con người đã chủ động điều khiển quá trình sinh sản của sinh vật nhằm đạt được mục đích về năng suất và chất lượng của vật nuôi, cây trồng.
Trả lời:
Ứng dụng của sinh sản hữu tính trong chăn nuôi, trồng trọt
- Điều hòa tăng tỉ lệ thụ tinh thành công của cá
- Thụ tinh nhân tạo cho thực vật
- Chủ động thời gian chiếu sáng để tăng khả năng thụ phấn cho thực vật.
Trả lời:
Vì sao chúng ta cần phải bảo vệ những loài côn trùng có lợi?
Trả lời:
- Mô hình nuôi ong kết hợp trong các vườn cây ăn quả, giúp người nông dân tăng khả năng thụ phấn của cây ăn quả, đồng thời thu thêm sản phẩm mật ong tùy thuộc vào cây trồng.
- Bảo vệ những loại côn trùng có lợi, giúp bảo vệ mùa màng, cây trồng, tăng khả năng thụ phấn của các loại cây. Đồng thời giảm thiểu các chi phí phát sinh trong quá trình canh tác nông nghiệp (như thuốc bảo vệ thực vật, hormone chống rụng quả,...)
Bài tập (trang 178)
Trả lời:
Ví dụ:
- Dinh dưỡng: Gà được cho ăn đầy đủ dinh dưỡng sẽ cho sản lượng trứng cao hơn, so với gà mái được nuôi thả tự nhiên.
- Nhiệt độ: vào mùa xuân, hè thời tiết ấm áp ong chúa sinh sản nhiều, số lượng cá thể đàn ong tăng nhanh. Mùa đông nhiệt độ xuống thấp, ong tiến hành ngủ đông, giảm có thể dùng quá trình sinh sản.
- Độ ẩm: Ếch thuống tìm bạn tình và đẻ trứng sau những cơn mưa, khi lượng nước trong đồng ruộng tăng cao.
- Ánh sáng: mùa xuân những ngày thiếu sáng cá chép vẫn có thể đẻ trứng vào thời gian sớm hơn trong mùa sinh sản nếu cường độ chiếu sáng mạnh.
Trả lời:
- Con người điều khiển sinh sản ở động vật ở những giai đoạn: trước sinh sản, thai kì và ấp trứng.
- Ví dụ: Trước kì sinh sản gà sẽ được bổ sung các dạng thức ăn dinh dưỡng tổng hợp giúp tăng sản lượng, chất lượng trứng. Trong kì sinh sản chuồng gà sẽ được chiếu sáng luân phiên (ngày nhân tạo) giúp tăng số lượng trứng gà.
Bài 3 trang 178 KHTN lớp 7: Nêu ý nghĩa của việc điều khiển giới tính ở đàn con trong chăn nuôi.
Trả lời:
- Tùy vào mục đích sử dụng của con người mà người nông dân điều khiển giới tính của đàn vật nuôi cây trồng.
VD:
- Nuôi gà lấy trứng người ta sẽ chọn nuôi gà mái
- Nuôi gà lấy thịt người nông dân sẽ nuôi nhiều gà trống.
Lý thuyết KHTN 7 Bài 38: Các yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản và điều hoà, điều khiển sinh sản ở sinh vật
1. Một số yếu tố ảnh hưởng đến sinh sản và điều hòa, điều khiển sinh sản ở sinh vật
1.1. Một số yếu tố môi trường ảnh hưởng đến sinh sản ở sinh vật
Một số yếu tố môi trường ảnh hưởng đến sự sinh sản ở sinh vật: ánh sáng, nhiệt độ, gió, độ ẩm, thức ăn,…
- Nhiệt độ:
+ Nhiệt độ quá thấp hạt phấn kém nảy mầm, ống phấn không sinh trưởng; nhiệt độ quá cao thì sự nảy mầm và sinh trưởng của ống phấn không bình thường. Ví dụ: Hoa cúc không ra hoa khi nhiệt độ lớn hơn 30oC hoặc ra hoa chậm khi nhiệt độ dưới 12oC.
Ảnh hưởng của nhiệt độ đến sinh sản ở hoa cúc
+ Chuột nhắt trắng (Mus musculus) nuôi trong phòng thí nghiệm sinh sản mạnh ở nhiệt độ 18 oC; khi nhiệt độ tăng quá 30 oC, mức sinh sản giảm xuống, thậm chí dừng hẳn lại.
- Độ ẩm:Độ ẩm quá thấp hạt phấn không nảy mầm; độ ẩm quá cao hạt phấn bị trôi.
Độ ẩm cao ảnh hưởng tới sinh sản của sinh vật
+ Gió: Đối với cây thụ phấn nhờ gió, tốc độ gió vừa phải thuận lợi cho thụ phấn; gió to hạt phấn bị bay mất.
Ngô thụ phấn nhờ gió
+ Thức ăn:Ở cóc, mùasinh sản vào khoảng tháng 4 hằng năm. Sau sinh sản, khối lượng hai buồng trứng ở cóc giảm. Sau tháng 4, nếu nguồn thức ăn dồi dào, khối lượng buồng trứng tăng, cóc có thể đẻ tiếp lứa thứ hai trong năm.
Sự sinh sản của cóc chịu sự ảnh hưởng của yếu tố thức ăn
1.2. Một số yếu tố bên trong ảnh hưởng đến sinh sản của sinh vật
Một số yếu tố bên trong cơ thể ảnh hưởng đến sự sinh sản ở sinh vật: hormone sinh sản, di truyền,…
- Hormone: Hormone là yếu tố bên trong ảnh hưởng trực tiếp đến sinh sản ở sinh vật, tham gia điều hòa sinh sản ở sinh vật.Ở thực vật, có hormone kích thích sự nở hoa. Ở động vật, có hormone điều khiển sự phát sinh giao tử đực và giao tử cái.
- Đặc điểm di truyền (loài): Tùy thuộc mỗi loài có đặc điểm sinh sản khác nhau về độ tuổi sinh sản, mùa vụ sinh sản và trung bình số con trong một lứa đẻ.
Lợn cỏ A Lưới đẻ lần đầu khi 10 - 12 tháng tuổi, đẻ 1 – 2 lứa/năm,
số con từ 5 – 6 con/ 1 lứa.
2.Vận dụng những hiểu biết về sinh sản hữu tính trong thực tiễn
- Dựa vào một số yếu tố như hormone và yếu tố môi trường, con người đã chủ động điều khiển quá trình sinh sản của sinh vật nhằm đạt được mục đích về năng suất và chất lượng của vật nuôi, cây trồng.
- Trong trồng trọt:
+ Con người thực hiện thụ phấn nhân tạo nhằm tăng hiệu quả về tỉ lệ thụ phấn, thụ tinh, tạo quả.
Thụ phấn nhân tạo ở dưa chuột
+ Thời điểm chiếu sáng trong ngày khi thực hiện thụ phấn cho hoa ảnh hưởng đến tỉ lệ đậu quả. Ví dụ:Ở cà chua (vụ Xuân Hè), con người thụ phấn cho hoa ở các thời điểm chiếu sáng trong ngày cho tỉ lệ đậu quả khác nhau.
Ảnh hưởng của thời gian chiếu sáng trong ngày đến tỉ lệ đậu quả của cây cà chua
- Trong chăn nuôi: Con người thực hiện thụ tinh nhân tạo nhằm điều khiển số con sinh ra hoặc điều khiển giới tính của vật nuôi.
+Điều khiển số con sinh ra:Biện pháp thụ tinh nhân tạo thường được sử dụng nhằm tăng hiệu quả thụ tinh và điều khiển số con sinh ra trong một lứa.
Sơ đồ sản xuất giống cá hồi bằng thụ tinh nhân tạo
+ Điều khiển giới tính: Muốn tăng nhanh đàn gia súc, thu hoạch nhiều trứng, sữa, cần tăng số lượng con cái. Muốn thu nhiều thịt, tơ tằm,… cần tăng số lượng con đực.
Sơ đồ điều khiển giới tính đàn cá rô phi
Xem thêm các bài giải SGK Khoa học tự nhiên lớp 7 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:
Bài 35: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở sinh vật
Bài 36: Thực hành chứng minh sinh trưởng và phát triển ở thực vật, động vật
Bài 39: Chứng minh cơ thể sinh vật là một thể thống nhất