Giải Hóa học 9 Bài 22: Luyện tập chương 2: Kim loại

Đỗ Hương Ly Ngày: 12-05-2022 Lớp 9

1.4 K

Tailieumoi.vn giới thiệu Giải bài tập Hóa học 9 Bài 22: Luyện tập chương 2: Kim loại chính xác, chi tiết nhất giúp học sinh dễ dàng làm bài tập Luyện tập chương 2: Kim loại lớp 9

Giải bài tập Hóa học lớp 9 Bài 22: Luyện tập chương 2: Kim loại

Câu hỏi và bài tập (trang 69 sgk Hóa học lớp 9)

Bài 1 trang 69 sgk hoá học 9: Hãy viết hai phương trình hoá học trong mỗi trường hợp sau đây :

a) Kim loại tác dụng với oxi tạo thành oxit bazơ.

b) Kim loại tác dụng với phi kim tạo thành muối.

c) Kim loại tác dụng với dung dịch axit tạo thành muối và giải phóng khí hiđro.

d) Kim loại tác dụng với dung dịch muối tạo thành muối mới và kim loại mới.

Phương pháp giải:

a) Lấy 2 kim loại bất kì ví dụ như Fe, Cu, Al, Na...

b) tương tự a

c) Lấy các kim loại đứng trước H trong dãy điện hóa

d) Điều kiên xảy ra phản ứng là phải kim loại tác dụng phải đứng trước kim loại trong dung dịch muối ( và phải là từ Mg trở về sau kim loại mới có tính chất này)

Lời giải:

Viết 2 phương trình hóa học trong mỗi trường hợp sau:

a) Kim loại t/d với oxi tạo thành oxit bazo:

4Na + O₂ 2Na₂O

2Cu + O₂ 2CuO

b) Kim loại t/d với phi kim tạo thành muối:

2Fe + 3Cl₂ 2FeCl₃

2Al + 3S Al₂S₃

c) Kim loại t/d với dd axit tạo thành muối và giải phóng khí hidro:

Fe + 2HCl → FeCl₂ + H₂↑

d) Kim loại t/d với dd muối tạo thành muối và kim loại mới:

Fe + CuSO₄ → Cu↓ + FeSO₄

Cu + 2AgN0₃ → 2Ag + Cu(NO₃)₂

Bài 2 trang 69 sgk hoá học 9: Hãy xét xem các cặp chất sau đây, cặp chất nào có phản ứng ? Không có phản ứng ?

a) Al và khí Cl₂ ;

b) Al và HNO₃ đặc, nguội;

c) Fe và H₂SO₄ đặc, nguội;

d) Fe và dung dịch Cu(NO₃)₂.

Viết các phương trình hoá học (nếu có).

Phương pháp giải:

Chú ý: Al và Fe không tác dụng với HNO₃ đặc, nguội và H₂SO₄ đặc, nguội.

Lời giải:

Cặp chất có phản ứng:

a) Al và khí Cl₂ : 2Al + 3Cl₂ → 2AlCl₃

d) Fe và dung dịch Cu(NO₃)₂: Fe + Cu(NO₃)₂ → Cu ↓+ Fe(NO₃)₂

Cặp chất không có phản ứng:

b) Al và HNO₃ đặc, nguội

c) Fe và H₂SO₄ đặc, nguội

Bài 3 trang 69 sgk hoá học 9: Có

4

kim loại:

A, B, C, D

đứng sau

M g

trong dãy hoạt động hoá học. Biết rằng :

a) $A$ và $B$ tác dụng với dung dịch $H C l$ giải phóng khí hiđro.

b) $C$ và $D$ không có phản ứng với dung dịch $H C l$ .

c) $B$ tác dụng với dung dịch muối của $A$ và giải phóng $A$ .

d) $D$ tác dụng được với dung dịch muối của $C$ và giải phóng $C$ .

Hãy xác định thứ tự sắp xếp nào sau đây là đúng (theo chiều hoạt động hoá học giảm dần)

A) $B, D, C, A$ ; b) $D, A, B, C$ ;

c) $B, A, D, C$ ; d) $A, B, C, D$ ;

e) $C, B, D, A$ .

Phương pháp giải: Ghi nhớ dãy hóa học của kim loại, tính kim loại giảm dần theo thứ tự:

K, Na, Mg, Al, Zn, Fe, Pb, (H), Cu, Ag, Au

Kim loại đứng sau (H) trong dãy điện hóa sẽ không tác dụng với HCl

Lời giải:

$В$ tác dụng với muối của $A$ , suy ra $B$ hoạt động hóa học mạnh hơn $A$ .

$D$ tác dụng với muối của $C$ , suy ra $D$ hoạt động hóa học mạnh hơn $C$ .

Vì $A$ và $B$ tác dụng với dung dịch $H C l$ giải phóng khí hiđro nên $В, A$ đứng trước $H$ , $C$ và $D$ không có phản ứng với dung dịch $H C l$ nên $D, С$ đứng sau $H$ .

Dãy các kim loại trên xếp từ trái, sang phải theo chiều hoạt động hóa học giảm dần là: $В, A, D, С$

Đáp án đúng: c)

Bài 4 trang 69 sgk hoá học 9: Viết phương trình hoá học biểu diễn sự chuyển đổi sau đây:

a) $A l \overset{(1)}{\to} A l_{2} O_{3} \overset{(2)}{\to} A l C l_{3} \overset{(3)}{\to} A l (O H)_{3} \overset{(4)}{\to} A l_{2} O_{3} \overset{(5)}{\to} A l \overset{(6)}{\to} A l C l_{3}$

b) $F e \overset{(1)}{\to} F e S O_{4} \overset{(2)}{\to} F e (O H)_{2} \overset{(3)}{\to} F e C l_{2}$

c) $F e C l_{3} \overset{(1)}{\to} F e (O H)_{3} \overset{(2)}{\to} F e_{2} O_{3} \overset{(3)}{\to} F e \overset{(4)}{\to} F e_{3} O_{4}$

Lời giải:

Viết các phương trình hóa học cho dãy biến hóa:

а) (1) 4Al + 3O₂ 2Al₂O₃

(2) Al₂O₃ + 6HCl → 3Н₂О + 2AlCl₃

(3) AlCl₃ + 3NaOH (vừa đủ) → 3NaCl + Al(OH)₃

(4) 2Al(OH)₃ Al₂O₃+ ЗН₂О

(5) 2Al₂O₃ 4Al + 3O₂

(6) 2Al + 3Cl₂ 2AlCl₃

b) (1) Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

(2) FeSO₄ + 2NaOH → Na₂SO₄+ Fe(OH)₂

(3) Fe(OH)₂ + 2HCl → FeCl₂ + 2H₂O

c) (1) FeCl₃ + 3NaOH → 3NaCl + Fe(OH)₃

(2) 2Fe(OH)₃ $\overset{t^{0}}{\to}$ Fe₂O₃ + 3H₂O

(3) Fe₂O₃ + 3CO $\overset{t^{0}}{\to}$ 2Fe + 3CO₂

(4) 3Fe + 2O₂ $\overset{t^{0}}{\to}$ Fe₃O₄

Bài 5 trang 69 sgk hoá học 9: Cho 9,2 gam một kim loại A phản ứng với khí clo dư tạo thành 23,4 gam muối. Hãy xác định kim loại A, biết rằng A có hoá trị I.

Phương pháp giải:

Viết PTHH: 2A + Cl₂ → 2ACl

Lập tỉ lệ theo phương trình:

Giải phương trình => M kim loại => Tên kim loại

Lời giải:

Phương trình hóa học: 2A + Cl₂ → 2ACl

$n_{A} = \frac{9, 2}{A} m o l$

$n_{A C l} = \frac{23, 4}{A + 35, 5} m o l$

Theo phương trình: n_A = n_Acl $\to$ $\frac{A}{9, 2} = \frac{A + 35, 5}{23, 4}$

=> 23,4A = 9,2A + 326,6

=> 14,2A = 326,6

=> A = 23

Vậy A là kim loại: Natri (M=23)

Bài 6 trang 69 sgk hoá học 9: Ngâm một lá sắt có khối lượng 2,5 gam trong 25 ml dung dịch CuSO₄ 15% có khối lượng riêng là 1,12 g/ml. Sau một thời gian phản ứng, người ta lấy lá sắt ra khỏi dung dịch, rửa nhẹ, làm khô thì cân nặng 2,58 gam.

a) Hãy viết phương trình hoá học.

b) Tính nồng độ phần trăm của các chất trong dung dịch sau phản ứng.

Phương pháp giải:

+) Tính số mol CuSO₄

+) Sau 1 thời gian phản ứng nên 2 chất đều còn dư. Gọi x là số mol CuSO₄tham gia phản ứng

+) Độ tăng khối lượng sắt = mCu tạo thành - mFe = 64x - 56x = 0,08 gam

+) Xác định chất có trong dd sau phản ứng

+) Tính khối lượng dd sau phản ứng: m_dd = + m_Fe(p.ư) – m_Cu

+) Tính C% các chất tan trong dd

Lời giải:

Khối lượng của dung dịch CuSO₄= 25. 1,12 = 28 gam

m(CuSO₄ )= (28. 15):100 = 4,2 gam ;n(CuSO₄ )= 4,2: 160 = 0,02625 mol

a) Phương trình hóa học:

Fe + CuSO₄ → FeSO₄ + Cu

56x gam 64x gam

b) Cứ 1 mol Fe phản ứng tạo thành 1 mol Cu thì khối lượng thanh Fe tăng 64 - 56 = 8 gam

Có x mol Fe phản ứng tăng 2,58 - 2,5 = 0,08 gam

Dung dịch sau phản ứng chứa FeSO₄ 0,01 mol (1,52 gam) và CuSO₄ dư 0,02625 - 0,01 = 0,01625 mol (2,6 gam)

Khối lượng dung dịch sau phản ứng: m_dd = + m_Fe(p.ư) – m_Cu = 28 + 0,01.56 - 0,01.64 = 27,92 g

Nồng độ C% chất tan:

C% CuS0₄ = .100% ≈ 9,31%

C% FeSO₄ = .100% ≈ 5,44%

Bài 7 trang 69 sgk hoá học 9: Cho 0,83 gam hỗn hợp gồm nhôm và sắt tác dụng với dung dịch H₂S0₄ loãng, dư. Sau phản ứng thu được 0,56 lít khí ở đktc.

a) Viết các phương trình hoá học.

b) Tính thành phần phần trăm theo khối lượng của mỗi kim loại trong hổn hợp ban đầu.

Phương pháp giải:

a) Viết PTHH xảy ra

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂

x 1,5x (mol)

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

y → y (mol)

b) Gọi x , у là số mol của Al, Fe.

Giải hệ 2 ẩn 2 phương trình:

${\begin{matrix} \sum n_{H_{2}} = 1, 5 x + y = 0, 025 \\ \sum m_{(F e + A l)} = 27 x + 56 y = 0, 83 \end{matrix} => {\begin{matrix} x = ? \\ y = ? \end{matrix}$

Tính toán dựa vào số mol của Fe, Al tìm được

Lời giải:

Số mol khí thoát ra H₂ = 0,56: 22,4 = 0,025 mol.

Gọi x , у là số mol của Al, Fe.

a) Phương trình hóa học:

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

b) Thành phần % các chất trong hỗn hợp

2Al + 3H₂SO₄ → Al₂(SO₄)₃ + 3H₂

x 1,5x (mol)

Fe + H₂SO₄ → FeSO₄ + H₂

y → y (mol)

Vì khối lượng hỗn hợp kim loại là 0,83 gam $\to$ 27x + 56y = 0,83 (*)

Theo phương trình (1): $n_{H_{2}} = \frac{3}{2} n_{A l} = \frac{3}{2} x m o l$

Theo phương trình (2): $n_{H_{2}} = n_{F e} = y m o l$

$\to n_{H_{2}} = \frac{3}{2} x + y = 0, 025 m o l$ (**)

Từ (*) và (**) ta có hệ phương trình

${\begin{matrix} 27 x + 56 y = 0, 83 \\ 1, 5 x + y = 0, 025 \end{matrix}$

Giải ra ta có: x = y = 0,01 = n_Al = n_Fe

%Al = $\frac{0, 01.27}{0, 83}$ .100% = 32,53% ;

%Fe = 100 - 32,53 = 67,47%

Lý thuyết Bài 22: Luyện tập chương 2: Kim loại

1. Tính chất hoá học của kim loại

a) Dãy hoạt động hoá học của kim loại:

b) Tính chất:

- Tác dụng với phi kim.

- Tác dụng với nước.

- Tác dụng với dung dịch axit.

- Tác dụng với dung dịch muối.

2. Tính chất hoá học của kim loại nhôm và sắt có gì giống nhau và khác nhau ?

a) Giống nhau

- Nhôm, sắt có những tính chất hoá học của kim loại.

- Nhôm, sắt đều không phản ứng với HN0₃ đặc, nguội và H₂S0₄ đặc, nguội.

b) Khác nhau

- Nhôm có phản ứng với kiềm.

- Khi tham gia phản ứng, nhôm tạo thành hợp chất trong đó nhôm chỉ có hoá trị (III), còn sắt tạo thành hợp chất, trong đó sắt có hoá trị (II) hoặc (III).

3. Hợp kim của sắt: thành phần, tính chất và sản xuất gang, thép.

Giải Hóa học 9 Bài 22: Luyện tập chương 2: Kim loại (ảnh 2)