Giải SGK Toán 6 Bài 1 (Chân trời sáng tạo): Điểm. Đường thẳng

Tải xuống 13 3.9 K 7

Với giải bài tập Toán lớp 6 Bài 1: Điểm. Đường thẳng chi tiết bám sát nội dung sgk Toán 6 Chân trời sáng tạo giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập môn Toán 6. Mời các bạn đón xem:

Giải bài tập Toán 6 Bài 1: Điểm. Đường thẳng

Video giải Toán 6 Bài 1: Điểm. Đường thẳng – Chân trời sáng tạo

A. Các câu hỏi trong bài

Giải Toán 6 trang 70 Tập 2 Chân trời sáng tạo

Hoạt động khám phá 1 trang 70 Toán lớp 6 Tập 2Quan sát bản đồ ở hình sau, chúng ta thấy:

Mỗi dấu chấm đỏ trên bản đồ du lịch biểu diễn một địa điểm tham quan.

Chỉ ra các chấm biểu diễn các địa điểm du lịch Bà Nà, Hội An, Cù Lao Chàm.

Quan sát bản đồ ở hình sau, chúng ta thấy: Mỗi dấu chấm

Lời giải:

Học sinh tự thực hành dưới sự hướng dẫn của giáo viên.

Giải Toán 6 trang 71 Tập 2 Chân trời sáng tạo

Thực hành 1 trang 71 Toán lớp 6 Tập 2- Em hãy đọc tên các điểm có trên hình bên.

- Em hãy vẽ ba điểm vào vở và đặt tên cho ba điểm đó.

- Em hãy đọc tên các điểm có trên hình bên. - Em hãy vẽ ba

Lời giải:

- Các điểm có trong hình là: điểm G, điểm K, điểm H.

- Vẽ ba điểm và đặt tên cho ba điểm đó:

+ Chấm vào vở ba điểm bất kỳ (ba điểm này không trùng nhau).

+ Đặt tên cho ba điểm đó, tên các điểm được đặt bằng chữ cái in hoa.

Chẳng hạn: đặt tên ba điểm đó là C, D, E.

Ta có hình vẽ: 

- Em hãy đọc tên các điểm có trên hình bên. - Em hãy vẽ ba

Thực hành 2 trang 71 Toán lớp 6 Tập 2a) Kể tên các đường thẳng có trong Hình 4a.

a) Kể tên các đường thẳng có trong Hình 4a. b) Vẽ vào vở ba điểm như Hình 4b

b) Vẽ vào vở ba điểm như Hình 4b. Vẽ các đường thẳng đi qua hai trong ba điểm đó.

a) Kể tên các đường thẳng có trong Hình 4a. b) Vẽ vào vở ba điểm như Hình 4b

c) Từ một tờ giấy A4, em hãy nêu một số cách gấp để tạo ra hình ảnh của điểm và đường thẳng.

a) Kể tên các đường thẳng có trong Hình 4a. b) Vẽ vào vở ba điểm như Hình 4b

Lời giải:

a) Các đường thẳng có trong Hình 4a là: đường thẳng a, đường thẳng b và đường thẳng c.

b) Vẽ các đường thẳng đi qua hai trong ba điểm M, N, P cho cho trước, ta làm như sau:

Bước 1: Vẽ vào vở ba điểm như Hình 4b (như hình vẽ).

a) Kể tên các đường thẳng có trong Hình 4a. b) Vẽ vào vở ba điểm như Hình 4b

Bước 2: Chọn hai trong ba điểm M, N, P. Dùng thước nối hai điểm đó lại với nhau và kéo dài về hai phía của hai điểm.

Chẳng hạn: Chọn hai điểm M và N. Dùng thước nối hai điểm M và N với nhau và kéo dài về hai phía của hai điểm M và N (như hình vẽ).

a) Kể tên các đường thẳng có trong Hình 4a. b) Vẽ vào vở ba điểm như Hình 4b

Bước 3: Tiếp tục nối các điểm N với P và M với P. Ta được các đường thẳng đi qua hai trong ba điểm đó (như hình vẽ).

a) Kể tên các đường thẳng có trong Hình 4a. b) Vẽ vào vở ba điểm như Hình 4b

c) 

* Cách gấp để tạo hình ảnh đường thẳng:

- Gấp tờ giấy A4 làm hai phần, khi mở tờ giấy ra thì xuất hiện nếp gấp. 

- Nếp gấp đó cho ta hình ảnh của đường thẳng.

* Cách gấp để tạo hình ảnh điểm:

- Gấp đôi tờ giấy A4 lần thứ nhất rồi tiếp tục đôi tờ giấy đó lần thứ hai vuông góc với đường thẳng ban đầu. 

- Sau khi mở tờ giấy A4 ra thì sẽ có nếp gấp tạo thành hai đường thẳng vuông góc. Giao của hai đường thẳng này cho ta hình ảnh của điểm.

(Ta có thể gấp đôi tờ giấy lần thứ hai không vuông góc với đường thẳng ban đầu. Đường thứ hai này là đường gấp khúc cũng cắt đường thẳng ban đầu cho ta hình ảnh của điểm).

Giải Toán 6 trang 72 Tập 2 Chân trời sáng tạo

Hoạt động khám phá 2 trang 72 Toán lớp 6 Tập 2Có bao nhiêu đường thẳng đi qua hai điểm A, B nói trên?

Lời giải:

Cách vẽ đường thẳng đi qua hai điểm A và B:

- Vẽ hai điểm A và B trên giấy. 

- Đặt cạnh thước đi qua hai điểm A và B.

- Kẻ đường thẳng dọc theo cạnh thước (kéo dài về phía hai đầu điểm A và B), ta được đường thẳng đi qua hai điểm A và B.

Có bao nhiêu đường thẳng đi qua hai điểm A, B nói trên?

Vậy có một đường thẳng đi qua hai điểm A, B nói trên.

Thực hành 3 trang 72 Toán lớp 6 Tập 2Từ các điểm M, N, P, Q phân biệt như Hình 6, có thể tạo thành bao nhiêu đường thẳng? Em hãy vẽ các điểm M, N, P, Q vào vở rồi dùng thước và bút để vẽ các đường thẳng đó.

Từ các điểm M, N, P, Q phân biệt như Hình 6, có thể tạo thành bao

Lời giải:

Chọn hai trong 4 điểm M, N, P, Q cho trước, ta có 6 lựa chọn gồm các điểm: M và N; M và P; M và Q; N và P; N và Q; P và Q.

Từ các cặp điểm vừa chọn, vẽ các đường thẳng đi qua các điểm đó. Ta có 6 đường thẳng: MN, MP, MQ, NP, NQ, PQ (như hình vẽ).

Từ các điểm M, N, P, Q phân biệt như Hình 6, có thể tạo thành bao

Vậy từ các điểm M, N, P, Q phân biệt như Hình 6 ta có thể tạo thành 6 đường thẳng: MN, MP, MQ, NP, NQ, PQ.

Hoạt động khám phá 3 trang 72 Toán lớp 6 Tập 2Quan sát hai bức tranh sau và mô tả hình ảnh của các quả bóng:

a) 

Quan sát hai bức tranh sau và mô tả hình ảnh của các quả bóng

b) 

Quan sát hai bức tranh sau và mô tả hình ảnh của các quả bóng

Lời giải:

Ta xem quả bóng là một điểm, vạch sơn là đường thẳng.

Hình a) quả bóng chạm vạch sơn, cho ta hình ảnh điểm nằm trên đường thẳng hay điểm thuộc đường thẳng.

Hình b) quả bóng không chạm vạch sơn, cho ta hình ảnh điểm không nằm trên đường thẳng hay điểm không thuộc đường thẳng.

Giải Toán 6 trang 73 Tập 2 Chân trời sáng tạo

Thực hành 4 trang 73 Toán lớp 6 Tập 2Điểm A thuộc và không thuộc đường thẳng nào trong hình bên? Dùng các kí hiệu và để mô tả điều đó.

a) Hãy đặt tên cho các điểm và đường thẳng trong hình dưới đây

Lời giải:

- Nếu điểm thuộc đường thẳng, ta dùng kí hiệu: a) Hãy đặt tên cho các điểm và đường thẳng trong hình dưới đây

- Nếu điểm không thuộc đường thẳng, ta dùng kí hiệu: a) Hãy đặt tên cho các điểm và đường thẳng trong hình dưới đây

Trong hình trên:

- Điểm A thuộc đường thẳng a, ký hiệu AĐiểm A thuộc và không thuộc đường thẳng nào trong hình bên? Dùnga.

- Điểm A không thuộc đường thẳng b, ký hiệu AĐiểm A thuộc và không thuộc đường thẳng nào trong hình bên? Dùngb.

Vậy điểm A thuộc đường thẳng a và không thuộc đường thẳng b. Ký hiệu: AĐiểm A thuộc và không thuộc đường thẳng nào trong hình bên? Dùnga, AĐiểm A thuộc và không thuộc đường thẳng nào trong hình bên? Dùngb.

B. Bài tập

Bài 1 trang 73 Toán lớp 6 Tập 2a) Hãy đặt tên cho các điểm và đường thẳng trong hình dưới đây.

a) Hãy đặt tên cho các điểm và đường thẳng trong hình dưới đây

b) Hãy nêu ba cách gọi tên đường thẳng trong hình dưới đây.

a) Hãy đặt tên cho các điểm và đường thẳng trong hình dưới đây

Lời giải:

a) Đường thẳng được đặt tên bởi chữ in thường như: a, b, c, x, y…

Điểm được đặt tên bởi chữ in hoa: A, B, C, D,…

Chẳng hạn: ta đặt tên các điểm là A, B và các đường thẳng là a, b, c. 

a) Hãy đặt tên cho các điểm và đường thẳng trong hình dưới đây

b) Ta có thể gọi tên đường thẳng bằng cách:

- Gọi theo tên đường thẳng, thường được đặt bằng chữ cái thường a, b, c..

- Gọi tên bằng hai điểm thuộc đường thẳng.

Ba cách gọi tên đường thẳng trong hình trên là: đường thẳng AB đường thẳng BD và đường thẳng CD (có thể chọn các điểm khác sẽ có các cách gọi khác).

Bài 2 trang 73 Toán lớp 6 Tập 2Dùng kí hiệu để biểu thị các mối quan hệ dưới đây và vẽ các hình tương ứng.

a) Các điểm A, B thuộc đường thẳng p.

b) Các điểm C, D không thuộc đường thẳng p.

Lời giải:

a) Điểm thuộc đường thẳng ta dùng kí hiệu:Dùng kí hiệu để biểu thị các mối quan hệ dưới đây và vẽ các hình tương .

- Điểm A thuộc đường thẳng p. Ký hiệu: ADùng kí hiệu để biểu thị các mối quan hệ dưới đây và vẽ các hình tươngp.

- Điểm B thuộc đường thẳng. Ký hiệu: BDùng kí hiệu để biểu thị các mối quan hệ dưới đây và vẽ các hình tươngp.

Ta có hình vẽ:

Dùng kí hiệu để biểu thị các mối quan hệ dưới đây và vẽ các hình tương

b) Điểm không thuộc đường thẳng ta dùng kí hiệu:Dùng kí hiệu để biểu thị các mối quan hệ dưới đây và vẽ các hình tương .

- Điểm C thuộc đường thẳng p. Ký hiệu: CDùng kí hiệu để biểu thị các mối quan hệ dưới đây và vẽ các hình tươngp.

- Điểm D thuộc đường thẳng. Ký hiệu: DDùng kí hiệu để biểu thị các mối quan hệ dưới đây và vẽ các hình tươngp.

Ta có hình vẽ:

Dùng kí hiệu để biểu thị các mối quan hệ dưới đây và vẽ các hình tương

Bài 3 trang 73 Toán lớp 6 Tập 2Trong hình vẽ bên:

a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào?

b) Điểm A không thuộc những đường thẳng nào?

c) Đường thẳng nào không chứa điểm C?

Sử dụng kí hiệu để mô tả các quan hệ trên.

Trong hình vẽ bên: a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào? b) Điểm A không

Lời giải:

 a) Điểm thuộc đường thẳng ta dùng kí hiệu: Trong hình vẽ bên: a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào? b) Điểm A không .

Trong hình vẽ trên, điểm B thuộc các đường thẳng: j, n và i. 

Ký hiệu: BTrong hình vẽ bên: a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào? b) Điểm A khôngj, BTrong hình vẽ bên: a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào? b) Điểm A khôngn, BTrong hình vẽ bên: a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào? b) Điểm A khôngi.

b) Điểm không thuộc đường thẳng ta dùng kí hiệu:Trong hình vẽ bên: a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào? b) Điểm A không .

Trong hình vẽ trên, điểm A không thuộc đường thẳng j và n.

Ký hiệu: ATrong hình vẽ bên: a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào? b) Điểm A khôngj, ATrong hình vẽ bên: a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào? b) Điểm A khôngn.

c) Trong hình vẽ trên, đường thẳng không chứa điểm C là i và n. Hay điểm C thuộc hai đường thẳng i và n.

Ký hiệu CTrong hình vẽ bên: a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào? b) Điểm A không i, CTrong hình vẽ bên: a) Điểm B thuộc những đường thẳng nào? b) Điểm A khôngn.

Bài 4 trang 73 Toán lớp 6 Tập 2Vẽ hình cho mỗi trường hợp sau:

a) Điểm M thuộc đường thẳng a.

b) Điểm M thuộc hai đường thẳng a và b nhưng không thuộc đường thẳng c.

c) Điểm M nằm trên cả ba đường thẳng a, b và c.

Lời giải:

a) Cách vẽ điểm M thuộc đường thẳng a:

Cách 1: Vẽ điểm M trước rồi vẽ đường thẳng a.

Chấm một điểm M bất kỳ.

- Vẽ đường thẳng a đi qua điểm M. Ta được điểm M thuộc đường thẳng a.

Ta có hình vẽ:

Vẽ hình cho mỗi trường hợp sau: a) Điểm M thuộc đường thẳng a. b) Điểm M

Cách 2: Vẽ đường thẳng a trước rồi vẽ điểm M.

- Vẽ đường thẳng a bất kỳ.

- Lấy điểm M nằm trên đường thẳng a.

- Vẽ đường thẳng a đi qua điểm M. Ta được điểm M thuộc đường thẳng a.

Ta có hình vẽ:

Vẽ hình cho mỗi trường hợp sau: a) Điểm M thuộc đường thẳng a. b) Điểm M

b) Điểm M thuộc hai đường thẳng a và b nhưng không thuộc đường thẳng c.

* Cách vẽ:

Bước 1: Vẽ hai đường thẳng a và b cắt nhau tại điểm M (như hình vẽ).

Vẽ hình cho mỗi trường hợp sau: a) Điểm M thuộc đường thẳng a. b) Điểm M

Bước 2: Vẽ đường thẳng c không đi qua điểm M. Ta được điểm M thuộc hai đường thẳng a và b nhưng không thuộc đường thẳng c.

* Ta có hình vẽ:

Vẽ hình cho mỗi trường hợp sau: a) Điểm M thuộc đường thẳng a. b) Điểm M

c) Điểm M nằm trên cả ba đường thẳng a, b và c.

* Cách vẽ:

Bước 1: Vẽ hai đường thẳng a và b cắt nhau tại điểm M (như hình vẽ).

Vẽ hình cho mỗi trường hợp sau: a) Điểm M thuộc đường thẳng a. b) Điểm M

Bước 2: Vẽ đường thẳng c không đi qua điểm M. Ta được điểm M nằm trên cả ba đường thẳng a, b và c.

* Ta có hình vẽ:

Vẽ hình cho mỗi trường hợp sau: a) Điểm M thuộc đường thẳng a. b) Điểm M

Bài 5 trang 73 Toán lớp 6 Tập 2Hãy nêu một số hình ảnh của đường thẳng và điểm thuộc (không thuộc) đường thẳng trong thực tế.

Lời giải:

Một số hình ảnh của đường thẳng và điểm thuộc (không thuộc) đường thẳng trong thực tế là:

- Hình ảnh của đường thẳng: 

+ Dây điện ở các cột điện cao áp.

Hãy nêu một số hình ảnh của đường thẳng và điểm thuộc (không thuộc)

+ Ống dẫn nước kéo dài qua rất nhiều nơi.

Hãy nêu một số hình ảnh của đường thẳng và điểm thuộc (không thuộc)

- Điểm thuộc đường thẳng: Con muỗi đậu trên sợi dây phơi quần áo, giọt nước trên mép bàn.

- Điểm không thuộc đường thẳng: Giọt nước ở dưới sàn và dây phơi quần áo,…

Xem thêm các bài giải SGK Toán lớp 6 Chân trời sáng tạo hay, chi tiết khác:

Bài tập cuối chương 7

Bài 2: Ba điểm thẳng hàng. Ba điểm không thẳng

Bài 3: Hai đường thẳng cắt nhau, song song. Tia

Bài 4: Đoạn thẳng. Độ dài đoạn thẳng

Lý thuyết Điểm. Đường thẳng

1. Điểm

Mỗi chấm nhỏ trên trang giấy, trên bảng, … cho ta hình ảnh của một điểm.

Người ta thường dùng các chữ cái in hoa A, B, C, D, …. để đặt tên cho điểm.

Ví dụ 1. Hình vẽ bên dưới là hình vẽ các điểm A, B, C.

Bài 1: Điểm. Đường thẳng | Lý thuyết Toán lớp 6 Chân trời sáng tạo

Chú ý: 

- Khi nói tới hai điểm mà không giải thích gì thêm, ta coi đó là hai điểm phân biệt.

- Từ những điểm, ta xây dựng được các hình. Mỗi hình là một tập hợp các điểm. Một điểm cũng được coi là một hình.

Ví dụ 2. Hai điểm M và N là hai điểm phân biệt (như hình vẽ).

Bài 1: Điểm. Đường thẳng | Lý thuyết Toán lớp 6 Chân trời sáng tạo

2. Đường thẳng

Dùng bút kẻ một vạch thẳng dọc theo mép thước ta sẽ được hình ảnh của một đường thẳng.

Chú ý: Ta thường dùng các chữ cái in hoa a, b, c, d, …. để đặt tên các đường thẳng.

Ví dụ 3. Hình vẽ bên dưới là hình vẽ đường thẳng a.

Bài 1: Điểm. Đường thẳng | Lý thuyết Toán lớp 6 Chân trời sáng tạo

3. Vẽ đường thẳng

Có một và chỉ một đường thẳng đi qua hai điểm phân biệt cho trước.

Ví dụ 4. Từ hai điểm A, B cho trước. Có một và một đường thẳng đi qua hai điểm A và B (đường thẳng a) như hình vẽ.

Bài 1: Điểm. Đường thẳng | Lý thuyết Toán lớp 6 Chân trời sáng tạo

4. Điểm thuộc đường thẳng. Điểm không thuộc đường thẳng

- Vẽ một điểm A trên giấy, dùng thước thẳng vẽ đường thẳng d đi qua điểm A. Khi đó, ta nói điểm A thuộc đường thẳng d (hoặc đường thẳng d chứa điểm A), hoặc điểm A nằm trên đường thẳng d), kí hiệu là: A∈d (như hình vẽ).

Bài 1: Điểm. Đường thẳng | Lý thuyết Toán lớp 6 Chân trời sáng tạo

- Dùng thước thẳng vẽ đường thẳng d không đi qua điểm B.

Khi đó, ta nói điểm B không thuộc đường thẳng d (hoặc đường thẳng d không chứa điểm B hoặc điểm B không nằm trên đường thẳng d), kí hiệu là: B∉ d(như hình vẽ).

Bài 1: Điểm. Đường thẳng | Lý thuyết Toán lớp 6 Chân trời sáng tạo

Chú ý: Nếu trên đường thẳng a có hai điểm A và B, ta cũng có thể gọi tên đường thẳng đó là đường thẳng AB hay BA (như hình vẽ).

Bài 1: Điểm. Đường thẳng | Lý thuyết Toán lớp 6 Chân trời sáng tạo

Tài liệu có 13 trang. Để xem toàn bộ tài liệu, vui lòng tải xuống
Đánh giá

0

0 đánh giá

Tải xuống