Bài giảng Lịch sử 12 Bài 1: Sự hình thành trật tự thế giới mới sau chiến tranh thế giới thứ hai (1945 – 1949)

MỤC TIÊU, PHƯƠNG THỨC

GỢI Ý SẢN PHẨM

*Hoạt động 1: Hoạt động cá nhân

Trước hết GV giúp HS làm rõ khái niệm “quan hệ quốc tế”, “trật tự thế giới” là gì? (có thể đặt câu hỏi gợi mở cho HS tìm hiểu khái niệm)

GV yêu cầu HS đọc mục 1 SGK, rút ra những vấn đề cơ bản:

?Hội nghị Ianta được triệu tập trong bối cảnh lịch sử nào

àGV gọi cá nhân HS trình bày từng vấn đề. GV nhận xét, chốt ý

GV sử dụng H1 SGK: Thủ tướng Anh - Sơcxin, Tổng thống Mĩ - Ph.Rudơven, Chủ tịch hội đồng bộ trưởng Liên Xô - I.Xtalin tại hội nghị Ianta.

? Theo em, từ hoàn cảnh LS trên việc giải quyết những yêu cầu đó được thưc hiện như thế nào ?

GV tiếp tục gọi HS trả lời vấn đề. GV chốt ý.

GV sử dụng bản đồ TG để chỉ các khu vực đóng quân, phạm vi thế lực của LX, Mỹ và đồng minh của Mỹ ở châu Âu và châu Á.(Có thể gọi 1 em HS trình bày trên bản đồ)

GV liên hệ với tình hình CM VN thời kì này sau khi CM tháng Tám thành công

GV: có thể đặt thêm câu hỏi: Vì sao lại có thể phân chia như vậy? Căn cứ vào đâu?

Gọi HS trình bày quan điểm của mình và GV chốt ý: Căn cứ vào vị trí, sức mạnh và sự đóng góp của mỗi bên trong cuộc chiến.

GV: Căn cứ vào nội dung trên của Hội nghị, em hãy cho biết thực chất của hội nghị Ianta là gì? Ý nghĩa của hội nghị đó?

Thế nào là trật tự hai cực Ianta?

GV gọi đại diện nhóm trình bày vấn đề, nhóm khác bổ sung, sau đó GV nhận xét và chốt ý: Đó là sự sắp xếp, cân bằng quyền lực giữa những nước lớn(cụ thể là 2 nước: Liên Xô và Mĩ) trên cơ sở thoả thuận tại Hội nghị  Ianta.

*Hoạt động 2: Hoạt động nhóm:

GV dẫn dắt vấn đề: Trong những thoả thuận đó, có 1 nội dung hết sức quan trọng đó chính là phải thành lập 1 tổ chức mang tầm quốc tế nhằm duy trì hoà bình và an ninh thế giới - tổ chức Liên hợp quốc ra đời

GV chia lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm tìm hiểu các vấn đề thứ tự như sau:

? Sự thành lập tổ chức LHQ?

? Mục đích?

? Nguyên tắc hoạt động?

? Các cơ quan chính của LHQ?

GV gọi HS đại diện các nhóm trình bày, các nhóm khác bổ sung.

Sau khi các HS trình bày xong GV bổ sung và chốt từng vấn đề rồi cho các em ghi và có thể hỏi thêm:

GV sử dụng H2 SGK: Lễ kí Hiến chương LHQ tại Xanphranxixcô.

HS có thể đọc ở SGK.

GV sử dụng sơ đồ tổ chức LHQ

? Tổ chức LHQ có những vai trò gì mà em biết qua sách, báo, đài…? Hãy liên hệ với thực tế?

? Hiện nay LHQ có những tổ chức nào trên thế giới?

HS  liệt  kê:  WHO,  UNESCO,  UNICEF,

FAO, vv…

? Mối quan hệ giữa Việt Nam và LHQ thể hiện như thế nào?

-GV tiếp tục gọi HS trả lời vấn đề. GV chốt ý.

- Liên hệ tình hình Việt Nam tháng 5/2014 (giàn khoan 981…)

Phần III. Sự hình thành hai hệ thống xã hội đối lập (Không dạy)

I. Hội nghị Ianta (2 - 1945) và những thoả thuận của ba cường quốc.

- 4 - 11/2/1945, Hội nghị quốc tế được triệu tập ở Ianta (Liên Xô), với sự tham dự của nguyên thủ 3 cường quốc: Tổng thống Mĩ Ru dơ ven, HĐBT Liên Xô Xít ta lin, Thủ tướng Anh Sớc sin, hội nghị đã đưa ra những quyết định quan trọng:

+Nhanh chóng tiêu diệt tận gốc CNPX Đức và CNQP Nhật.

+ Thành lập tổ chức Liên hợp quốc.

+ Phân chia phạm vi ảnh hưởng giữa 3 cường quốc ở châu Âu và châu Á.

- Những quyết định của Hội nghị Ian ta cùng những thoả thuận sau đó của 3 cường quốc đã trở thành khuôn khổ của trật tự thế giới mới- trật tự 2 cực Ian ta. (thường đựơc gọi là Trật tự 2 cực Ian ta do Mĩ và LX đứng đầu mỗi cực

II. Sự thành lập Liên hợp quốc.

- 25/4 – 26/6/1945: hội nghị quốc tế 50 nước họp tại Xanphranxixcô (Mĩ) à quyết định thành lập tổ chức LHQ.

- 24/10/1945: LHQ họp phiên đầu tiên, bản Hiến chương chính thức có hiệu lực àngày LHQ

* Mục đích:

-Duy trì hoà bình và an ninh thế giới.

-Phát triển mối quan hệ hữu nghị giữa các dân tộc

-Thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa các quốc gia, trên cơ sở tôn trọng quyền bình đẳng và tự quyết.

*Nguyên tắc hoạt động: 5 nguyên tắc

-     Bình đẳng chủ quyền giữa các quốc gia và quyền tự quyết của các dân tộc.

-   Tôn trọng toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của tất cả các nước.

-   Không can thiệp vào công việc nội bộ của bất kì nước nào.

-   Giải quyết các tranh chấp quốc tế bằng phương pháp hoà bình.

-   Chung sống hoà bình và sự nhất trí giữa 5 nước lớn: Anh, Mĩ, Pháp LX (nay LB Nga), TQ.

* Hiến chương LHQ còn quy định bộ máy của LHQ gồm 6 cơ quan Đại hội đồng, Hội đồng Bảo an, Hội đồng Kinh tế và Xã hội, Hội đồng Quản thác, Toà án Quốc tế và Ban Thư kí

* Vai trò:

- Duy trì hoà bình và an ninh thế giới.

-    Thúc đẩy việc giải quyết các vụ tranh chấp, xung đột ở nhiều khu vực.

-   Thúc đẩy các mối quan hệ hữu nghị và hợp tác quốc tế.

-    Giúp đỡ các dân tộc về kinh tế, văn hoá, giáo dục, y tế, nhân đạo...

*Việt Nam - LHQ:

-   20/9/1977: VN gia nhập LHQ - thành viên 149.

2007: VN là uỷ viên không thường trực Hội đồng Bảo an LHQ (nhiệm kì 2008 - 2009).

III. Sự hình thành hai hệ thống xã hội đối lập