HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’)

Mục tiêu:    Tạo hứng thú cho HS, thu hút HS sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ học tập của mình.HS khắc sâu kiến thức nội dung bài học.

Phương pháp dạy học:   thông qua kênh hình bằng TVHD.GV chọn tranh ảnh, hoặc 1 đoạn phim phù hợp.

Định hướng phát triển năng lực:  giải quyết vấn đề, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức

GV cho hs quan sát hình ảnh những cánh rừng đang ngày đêm bị khai thác và tàn phá một cách bừa bãi ở nước ta.

 Công việc khai thác rừng thời gian qua đã làm cho rừng suy giảm mạnh cả về diện tích, chủng loại cây, chất, chất l­ượng rừng. Nguyên nhân cơ bản : khai thác bừa bãi, không đúng các chỉ tiêu, kĩ thuật, khai thác rừng không chú ý tới tái sinh và phục hồi lại rừng.

     Gv: Trình bày  mục tiêu các bài học nhằm giúp học sinh có 1 số hiểu biết đúng đắn về khai thác rừng.

HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành kiến thức

Mục tiêu:  - Biết được k/n, các đk khai thác rừng và các biện pháp phục hồi sau khai thác.

- k/n khai thác rừng: thu hoạch lâm sản, phục hồi rừng tốt.

- đặc điểm của mỗi loại khai thác rừng về lượng chặt hạ, thời gian chặt hạ và cách phục hồi rừng, đồng thời phân biệt khai thác dần và khai thác chọn, khai thác trắng va khai thác dần. Trình bày  và giải thích đk để thực hiện khai thác trắng, lợi ích của việc khai thác trắng đúng kĩ thuật.

Phương pháp dạy học:  Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp thuyết trình.

Định hướng phát triển năng lực:   giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức.

_ Giáo viên treo bảng 2 và yêu cầu học sinh quan sát và trả lời các câu hỏi:

+ Có mấy loại khai thác rừng? Kể ra?

+ Thế nào là khai thác trắng ? Thời gian chặt hạ và cách phục hồi rừng của nó?

+ Thế nào là khai thác dần? Thời gian chặt hạ và cách phục hồi rừng của khai thác dần?

+ Thế nào là khai thác chọn? Thời gian chặt hạ và cách phục hồi rừng của khai thác chọn?

+ Trình bày  những điểm giống nhau và khác nhau giữa 3 loại khai thác rừng.

_ Giáo viên sửa, bổ sung.

+ Rừng ở nơi đất dốc lớn hơn 15 độ, nơi rừng phòng hộ có khai thác trắng được không, tại sao?

+ Khai thác rừng nhưng không trồng rừng ngay có tác hại gì?

_ Giáo viên hoàn thiện kiến thức cho học sinh và ghi bảng.

_ Học sinh quan sát và trả lời:

à Có 3 loại:

+ Khai thác trắng.

+ Khai thác dần.

+ Khai thác chọn.

à Là chặt toàn bộ cây rừng trong một lần.

+ Thời gian chặt trong mùa khai thác gỗ (< 1 năm).

+ Cách phục hồi: trồng rừng.

à Chặt toàn bộ cây rừng trong 3 đến 4 lần khai thác.

+ Thời gian: kéo dài 5 đến 10 năm.

+ Rừng tự phục hồi bằng tái sinh tự nhiên.

à Chặt cây già, cây có phẩm chất và sức sống kém. Giữ lấy cây còn non, cây gỗ tốt và có sức sống mạnh.

+ Không hạn chế thời gian.

+ Rừng tự phục hồi.

à Giống và khác nhau:

_ Giống nhau:

+ Trắng và dần: lượng cây chặt hạ là toàn bộ cây rừng.

+ Dần và chọn: rừng tự phục hồi.

_ Khác nhau: thời gian chặt hạ.

_ Học sinh lắng nghe.

à Không, vì gây ra xói mòn, rửa trôi, lũ lụt.

à Sẽ làm cho đất bị thoái hóa, rữa trôi, xói mòn, có thể gây ra lũ lụt,....

_ Học sinh ghi baøi.

I.     Các loại khai thác rừng:

   Có 3 loại khai thác rừng:

_ Khai thác trắng là chặt hết cây trong một mùa chặt, sau đó trồng lại rừng.

_ Khai thác dần là chặt hết cây trong 3 đến 4 lần chặt trong 5 đến 10 năm để tận dụng rừng tái sinh tự nhiên.

_ Khai thác chọn là chọn chặt cây theo yêu cầu sử dụng  và yêu cầu tái sinh tự nhiên của rừng.

     _ Yêu cầu học sinh đọc phần thông tin mục II và quan sát hình 45,46 và hỏi:

+ Hãy cho biết tình hình rừng ở nước ta từ năm 1943 đến 1995 qua bài 22 ta đã học?

+ Nước ta đã áp dụng những điều kiện nào để khai thác rừng?

+ Em hãy điền vào chỗ trống những nội dung thích hợp ở điều kiện thứ nhất?

+ Các điều kiện khai thác rừng nhằm mục đích gì?

_ Giáo viên bổ sung , ghi bảng.

_ Học sinh đọc thông tin , quan sát và trả lời:

à Rừng bị tàn phá nghiêm trọng, diện tích, độ che phủ của rừng giảm mạnh, diện tích đồi trọc, đất hoang ngày càng tăng.

à Các điều kiện:

+ Chỉ được khai thác chọn chứ không được khai thác trắng.

+ Rừng còn nhiều cây gỗ to có giá trị kinh tế.

+ Lượng gỗ khai thác chọn< 35% lượng gỗ của khu vực khai thác.

à Học sinh điền:

+ Có độ dốc 15 độ.

+ Có tác dụng phòng hộ.

à Mục đích : duy trì, bảo vệ diện tích rừng, diện tích đất,...

_ Học sinh ghi baøi.

II.  Điều kiện áp dụng khai thác rừng hiện nay ở Việt Nam:

 _  Chỉ được khai thác chọn chứ không được khai thác trắng.

_  Rừng còn nhiều cây gỗ to có giá trị kinh tế.

_  Lượng gỗ khai thác chọn < 35% lượng gỗ của khu vực khai thác.

_ Yêu cầu học sinh nghiên cứu thông tin mục III SGK và trả lời các câu hỏi:

+ Đối với rừng khai thác trắng ta nên phục hồi rừng như thế nào?

+ Biện pháp phục hồi rừng đã khai thác trắng ra sao?

+ Đối với rừng khai thác dần và khai thác chọn để phục hồi ta phải làm sao?

+ Cho biết các biện pháp phục hồi rừng đã khai thác dần và khai thác chọn.

_ Giáo viên nhận xét, ghi bảng.

_ Học sinh nghiên cứu mục III và trả lời:

à Rừng đã khai thác trắng ta nên trồng rừng để phụcï hồi.

à Trồng xen cây công nghiệp với cây rừng.

à Rừng đã khai thác dần và khai thác chọn: thúc đẩy tái sinh tự nhiên để rừng phục hồi.

à Biện pháp:

+ Chăm sóc cây gieo giống: làm cỏ, xới đất, bón phân quanh gốc cây.

+ Phát hoang cây cỏ hoang dại để hạt dễ nẩy mầm và cây con sinh trưởng thuận lợi.

+ Dặêm cây hay gieo hạt vào nơi có ít cây tái sinh và nơi không có cây gieo trồng.

_ Học sinh ghi bài.

III. Phục hồi rừng sau khai thác:

 1. Rừng đã khai thác trắng:

     Trồng rừng để phục hồi lại rừng.

     Trồng xen cây công nghiệp với cây rừng.

 2. Rừng đã khai thác dần và khai thác chọn:

  Thúc đẩy tái sinh tự nhiên để rừng tự phục hồi bằng các biện pháp:

_ Chăm sóc cây gieo giống: làm cỏ, xới đất, bón phân quanh gốc cây.

_ Phát dọn cây cỏ hoang dại để hạt dễ nẩy mầm và cây con sinh trưởng thuận lợi.

_ Dặm cây hay gieo hạt vào nơi có ít cây tái sinh và nơi không có cây gieo trồng.

HOẠT ĐỘNG 3:  Hoạt động luyện tập (10')

Mục tiêu: Luyện tập củng cố nội dung bài học

Phương pháp dạy học:  Giao bài tập

Định hướng phát triển năng lực: giải quyết vấn đề, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức.

1.    Hãy sắp xếp nhóm từ trong các cột 1 và 2 của bảng sau thành các cặp ý tương đương.

Trả lời: 1:………   2:…………. 3:……………..

2. Việc khai thác rừng hiện nay phải tuân theo các qui định chung nhằm mục đích:

        a) Duy trì, bảo vệ rừng, bảo vệ đất hiện có.

        b) Bảo đảm chất lượng rừng, mật độ che phủ đất.

        c) Bảo vệ rừng đầu nguồn, rừng phòng hộ.

        d) Rừng có khả năng tự phục hồi, tái sinh.

Đáp án:

        Câu 1: (1) – c, (2) – a, (3) – b.

        Câu 2: a

HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (8’)

Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập

Phương pháp dạy học:  dạy học nêu và giải quyết vấn đề

Định hướng phát triển năng lực:     giải quyết vấn đề, năng lực hợp tác, năng lực xử lí tình huống, năng lực giao tiếp, năng lực nhận thức, tư duy sáng tạo

Liên hệ:

Ở xung quanh trường, các bờ vùng, bở thửa của ruộng, đường đi ở địa phương em thường trồng loại cây nào và sử dụng các biện pháp nào để phục hồi sau khai thác?

HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (2’)

Mục tiêu: Tìm tòi và mở rộng kiến thức, khái quát lại toàn bộ nội dung kiến thức đã học

Phương pháp dạy học:  Giao nhiệm vụ

Định hướng phát triển năng lực: tự chủ-tự học, tìm hiểu tự nhiên và xã hội, giải quyết vấn đề

Vẽ sơ đồ tư duy khái quát lại nội dung bài học

Tìm hiểu các biện pháp nào để phục hồi sau khai thác?