Trong kiểm tra sức khỏe, bác sĩ có thể kích thích phản xạ đầu gối bằng cách dùng một cây búa gõ nhẹ vào phần gân ở khớp gối (Hình 17.1), kết quả là gây nên phản xạ giật đầu gối. Tại sao việc kích thích phản xạ giật đầu gối có thể kiểm tra được chức năng của hệ thần kinh?

Xác định các ví dụ sau đây thuộc loại phản xạ nào.

a) Rụt tay lại khi chạm tay vào vật nhọn.

b) Thấy tín hiệu đèn giao thông màu đỏ thì dừng xe lại.

c) Khỉ dùng đá để đập vỡ vỏ hạt cứng.

Quan sát Hình 17.7, hãy:

a) Mô tả cấu tạo của synapse hóa học.

b) Cho biết dựa vào đặc điểm nào mà người ta gọi là “synapse hóa học”.

Piperazin và pyrantel là hai loại thuốc có tác dụng tẩy một số loài kí sinh ở người (giun đũa, giun kim) thông qua ức chế hoạt động của hệ thần kinh. Hãy tìm hiểu và cho biết hai loại thuốc trên ức chế hoạt động hệ thần kinh của giun bằng cách nào.

Loại thụ thể nào sẽ tiếp nhận kích thích trong các ví dụ sau?

a) Động vật sử dụng từ trường của Trái Đất để định hướng khi di cư.

b) Khi nồng độ CO₂ trong máu tăng cao, cơ thể sẽ tăng nhịp hô hấp.

c) Sự cử động của các sợi râu ở mèo giúp cảm nhận được môi trường xung quanh.

d) Có cảm giác đau khi vô tình chạm phải gai xương rồng.

Tại sao hệ thần kinh bị tổn thương có thể ảnh hưởng đến hoạt động của các cơ quan khác trong cơ thể? Từ đó, hãy cho biết ý nghĩa quan trọng của việc bảo vệ sức khỏe hệ thần kinh.

Quan sát Hình 17.15, hãy mô tả quá trình hình thành phản xạ tiết nước bọt ở chó khi có ánh sáng. Xác định rõ đâu là trung khu tiếp nhận kích thích không điều kiện và trung khu tiếp nhận kích thích có điều kiện.

Dựa vào kiến thức đã học, hãy trình bày cơ chế phản xạ tiết nước bọt ở chó khi nghe tiếng chuông.

Cho các trường hợp sau:

(1) Dùng kim kích thích vào thân của thủy tức.

(2) Dùng kim kích thích vào một chi của châu chấu.

Hãy dự đoán phản ứng của thủy tức và châu chấu khi bị kích thích.

Quan sát Hình 17.8, hãy:

a) Kể tên và cho biết chức năng của các thành phần trong một cung phản xạ.

b) Cho ví dụ về sự dẫn truyền xung thần kinh trong cung phản xạ.

Quan sát Hình 17.12, hãy trình bày con đường thu nhận và truyền tín hiệu âm thanh ở tai. Nếu màng nhĩ bị tổn thương sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sự thu nhận và truyền âm thanh ở tai?

Dựa vào Hình 17.3, hãy mô tả cấu tạo của một neuron điển hình.

Các cơ xương có thể hoạt động độc lập với nhau là nhờ đặc điểm nào?

Động vật có những hình thức cảm ứng nào? Cho ví dụ.

Dựa vào chức năng, hãy giải thích tại sao sợi nhánh được gọi là sợi hướng tâm, sợi trục được gọi là sợi li tâm.