C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 → [C3H5(OH)2O]2Cu + H2O | C3H5(OH)3 ra [C3H5(OH)2O]2Cu

Trịnh Thị Thu Hiền Ngày: 25-06-2024 Lớp 12

1.8 K

Tailieumoi.vn xin giới thiệu phương trình C₃H₅(OH)₃ + Cu(OH)₂ → [C₃H₅(OH)₂O]₂Cu + H₂O gồm điều kiện phản ứng, cách thực hiện, hiện tượng phản ứng và một số bài tập liên quan giúp các em củng cố toàn bộ kiến thức và rèn luyện kĩ năng làm bài tập về phương trình phản ứng hóa học. Mời các bạn đón xem:

Phương trình C₃H₅(OH)₃ + Cu(OH)₂ → [C₃H₅(OH)₂O]₂Cu + H₂O

1. Phương trình phản ứng hóa học

2C₃H₅(OH)₃ + Cu(OH)₂ → [C₃H₅(OH)₂O]₂Cu + 2H₂O

Phản ứng này thuộc loại phản ứng thế H của nhóm OH ancol.

Phản ứng còn có thể được biểu diễn bằng công thức cấu tạo như sau:

Glixerol + Cu(OH)2 | C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 → [C3H5(OH)2O]2Cu + H2O

2. Hiện tượng nhận biết phản ứng

- Dung dịch tạo kết tủa Cu(OH)₂ sau khi cho glixerol vào thấy tạo phức màu xanh thẫm.

3. Điều kiện phản ứng

- Nhiệt độ thường.

4. Bản chất của các chất tham gia phản ứng

a. Bản chất của C₃H₅(OH)₃ (Glixerol)

C₃H₅(OH)₃ là ancol đa chức có các nhóm -OH cạnh nhau tham gia được phản ứng thế H của nhóm OH. Khi glixerol tác dụng với đồng hidroxit tạo thành dung dịch màu xanh lam trong suốt. (Chú ý: Đây là phản ứng đặc trưng dùng để nhận biết dung dịch glixerol và các ancol đa chức)

b. Bản chất của Cu(OH)₂ (Đồng hidroxit)

Cu(OH)₂có đầy đủ tính chất hoá học của hidroxit không tan tạo phức chất, hòa tan trong ancol đa chức có nhiều nhóm –OH liền kề.

5. Mở rộng về phản ứng thế H của nhóm OH ancol (Phản ứng đặc trung của ancol)

- Tính chất chung của ancol tác dụng với kim loại kiềm:

Ví dụ:

2CH₃CH₂OH + 2Na → 2CH₃CH₂ONa + H₂

Tổng quát:

+ Với ancol đơn chức:

2ROH + 2Na → 2RONa + H₂↑

+ Với ancol đa chức:

2R(OH)_x + 2xNa → 2R(ONa)_x + xH₂↑

- Tính chất đặc trưng của glixerol hòa tan Cu(OH)₂

Ví dụ:

2C₃H₅(OH)₃ + Cu(OH)₂ → [C₃H₅(OH)₂O]₂Cu + 2H₂O

Không chỉ glixerol, các ancol đa chức có các nhóm – OH liền kề cũng có tính chất này.

⇒ Phản ứng này dùng để phân biệt ancol đơn chức với ancol đa chức có các nhóm - OH cạnh nhau trong phân tử.

Glixerol + Cu(OH)2 | C3H5(OH)3 + Cu(OH)2 → [C3H5(OH)2O]2Cu + H2O

6. Tính chất hóa học

6.1. Tính chất hóa học của C₃H₅(OH)₃

- Có đầy đủ tính chất hóa học của hidroxit không tan.

a. Tác dụng với axit:

Cu(OH)₂ + H₂SO₄ → CuSO₄ + 2H₂O

b. Phản ứng nhiệt phân:

Cu(OH)₂ Tính chất của Đồng hiđroxit Cu(OH)2 CuO + H₂O

c. Tạo phức chất, hòa tan trong dung dịch amoniac:

Cu(OH)₂ + NH₃ → [Cu(NH₃)₄]₂+ + 2OH-

d. Tạo phức chất, hòa tan trong ancol đa chức có nhiều nhóm –OH liền kề

Cu(OH)₂ + 2C₃H₅(OH)₃ → [C₃H₅(OH)₂O]₂Cu + 2H₂O

e. Phản ứng với anđehit

2Cu(OH)₂ + NaOH + HCHO Tính chất của Đồng hiđroxit Cu(OH)2 HCOONa + Cu₂O↓ + 3H₂O

f. Phản ứng màu biure

- Trong môi trường kiềm, peptit tác dụng với Cu(OH)₂ cho hợp chất màu tím. Đó là màu của phức chất tạo thành giữa peptit có từ hai liên kết peptit trở lên tác dụng với ion đồng.

6.2. Tính chất hóa học của Cu(OH)₂

- Có đầy đủ tính chất hóa học của hidroxit không tan.

a. Tác dụng với axit:

Cu(OH)₂ + H₂SO₄ → CuSO₄ + 2H₂O

b. Phản ứng nhiệt phân:

Cu(OH)₂ Tính chất của Đồng hiđroxit Cu(OH)2 CuO + H₂O

c. Tạo phức chất, hòa tan trong dung dịch amoniac:

Cu(OH)₂ + NH₃ → [Cu(NH₃)₄]₂+ + 2OH-

d. Tạo phức chất, hòa tan trong ancol đa chức có nhiều nhóm –OH liền kề

Cu(OH)₂ + 2C₃H₅(OH)₃ → [C₃H₅(OH)₂O]₂Cu + 2H₂O

e. Phản ứng với anđehit

2Cu(OH)₂ + NaOH + HCHO Tính chất của Đồng hiđroxit Cu(OH)2 HCOONa + Cu₂O↓ + 3H₂O

f. Phản ứng màu biure

7. Cách thực hiện phản ứng

- Cho dung dịch NaOH vào dung dịch CuSO₄ gạn lấy kết tủa sau đó cho dung dịch glixerol vào.

8. Bạn có biết

- Các ancol đa chức có nhóm –OH liền kề tác dụng với Cu(OH)₂ tạo phức màu xanh thẫm.

9. Bài tập liên quan

Câu 1. Công thức cấu tạo thu gọn của glixerol là

A. CH₂(OH) – CH₂– CH₂(OH).

B. CH₂(OH) – CH₂(OH).

C. CH₂(OH) – CH(OH) – CH₂(OH).

D. CH₂(OH) – CH₂(OH) – CH₂(OH).

Lời giải:

Đáp án: C

Câu 2. Chọn các nhận định đúng

A.Lipit là chất béo

B.Lipit là tên gọi chung của dầu, mỡ động vật thực vật

C.Lipit là este của glixerol và các axit béo

D.Lipit là những hợp chất hữu cơ có trong tế bào sống, không tan trong nước nhưng tan trong dung môi hữu cơ. Lipit bao gồm chất béo, sáp, steroid, photpholipit

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích:

Lipit là những hợp chất hữu cơ có trong tế bào sống, không tan trong nước nhưng tan trong dung môi hữu cơ. Lipit bao gồm chất béo, sáp, steroid, photpholipit

Câu 3. Cho các nhận định sau:

(1) 1 mol chất béo phản ứng tối đa với 3 mol NaOH.

(2) Chất béo là trieste của glixerol và axit béo gọi chung là steroit.

(3) Chất béo no ở điều kiện thường là chất rắn.

(4) Chất béo triolein phản ứng tối đa 3 mol H₂.

(5) Muối natri hoặc kali của các axit béo được dùng làm xà phòng.

Số nhận định đúng là

A. 2

B. 3

C. 4

D. 5

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích:

(1) đúng

(2) sai vì chất béo gọi chung là triglixerit hoặc triaxylglixerol

(3) đúng

(4) đúng, vì triolein có 3 liên kết C=C

(5) đúng

⟹ 4 phát biểu đúng

Câu 4. Cho các nhận định sau:

(1) Chất béo là trieste của glixerol và axit béo.

(2) Các chất béo nhẹ hơn nước, không tan trong nước nhưng tan tốt trong anilin.

(3) Xà phòng là muối natri hoặc kali của các axit cacboxylic.

(4) Thủy phân chất béo trong môi trường axit thu được glixerol và xà phòng.

(5) Chất béo lỏng thành phần chủ yếu chứa các gốc axit béo no.

(6) Phản ứng của chất béo với dung dịch kiềm gọi là phản ứng xà phòng hóa.

(7) Các este thường là các chất lỏng, dễ bay hơi.

Số nhận định đúng là

A. 3

B. 6

C. 5

D. 4

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích:

Các mệnh đề đúng: 1, 2, 6, 7.

Mệnh đề 3: Xà phòng là muối natri hoặc kali của các axit béo

Mệnh đề 4: Thủy phân chất béo trong môi trường kiềm thu được glixerol và xà phòng.

Mệnh đề 5: Chất béo lỏng thành phần chủ yếu chứa các gốc axit béo không no

Câu 5. Dãy gồm các dung dịch đều tác dụng với Cu(OH)₂

A. Axit axetic, glixerol, mantozo.

B. natri axetat, saccarozo, mantozo.

C. Glucozo, glixerol, ancol etylic.

D. Ancol etylic, saccarozo, axit axetic.

Lời giải:

Đáp án: A

Câu 6. Dãy gồm các dung dịch đều tác dụng với Cu(OH)₂ ở nhiệt độ thường là

A. glixerol, glucozơ, frutozơ, saccarozơ.

B. glixerol, glucozơ, anđehit axetic, etilenglicol.

C. ancol etylic, glucozơ, fructozơ, glixerol.

D. saccarozơ, glucozơ, anđehit axetic, glixerol.

Lời giải:

Đáp án: A

Câu 7. Cho các chất: CH₃COOH, C₂H₄(OH)₂, C₃H₅(OH)₃, C₂H₅OH. Số chất phản ứng đi Cu(OH)₂là

A. 4

B. 3

C. 2

D. 1

Lời giải:

Đáp án: B

Câu 8. Dãy gồm các chất đều tác dụng được với glixerol là (các chất xúc tác có đủ):

A. Mg, Cu(OH)₂; HBr; HNO₃.

B. Na, MgO, HBr, HNO₃, CH₃COOH.

C. Na, NaOH, Cu(OH)₂, HBr, HNO₃.

D. Na, CuO, CH₃COOH, HNO₃.

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích:

Đáp án A: Mg không phản ứng

Đáp án B: MgO không phản ứng

Đáp án C: NaOH không phản ứng

D. Na, CuO, CH₃COOH, HNO₃.

2C₃H₅(OH)₃ + 6Na → 2C₃H₅(ONa)₃ + 3H₂

2C₃H₅(OH)₃ + 2CuO → 3CH₃COOH + 2Cu + 2H₂O

5CH₃COOH + 6C₃H₅(OH)₃→ 4(CH₃COO)₂C₃H₅+ 12H₂O

C₃H₅(OH)₃ + 3HNO₃ → C₃H₅(NO₃)₃ + 3H₂O

Câu 9. Dùng thuốc thử AgNO₃/NH₃ đun nóng có thể phân biệt được cặp chất nào sau đây?

A. Glucozơ và mantozơ

B. Glucozơ và glixerol

C. Saccarozơ và glixerol

D. Glucozơ và fructozơ

Lời giải:

Đáp án: B

Giải thích:

Glucozơ có phản ứng tạo kết tủa bạc, glixerol không phản ứng.

Phương trình hóa học:

CH₂OH(CHOH)₄CHO + 2AgNO₃ + 3NH₃ + H₂O → CH₂OH(CHOH)₄COONH₄ + 2Ag↓ + 2NH₄NO₃.

Câu 10. 13,8 gam ancol A tác dụng với Na dư giải phóng 5,04 lít H₂ ở đktc, biết M_A < 100. Vậy A có công thức cấu tạo thu gọn là

A. CH₃OH.

B. C₂H₅OH.

C. C₃H₆(OH)₂.

D. C₃H₅(OH)₃

Hướng dẫn giải:

Đáp án D

Đặt công thức của ancol là R(OH)_n.

Phương trình phản ứng :

2R(OH)_n + 2Na 2R(ONa)_n + nH₂ (1)

mol: $\frac{13,8}{R + 17 n}$ → $\frac{13,8}{R + 17 n} . \frac{n}{2}$

Theo (1) và giả thiết ta có :

$n_{H_{2}} = \frac{13,8}{R + 17 n} . \frac{n}{2} = \frac{5,04}{22,4} = 0,225 \Rightarrow R = \frac{41 n}{3} \Rightarrow (\begin{matrix} n = 3 \\ R = 41 \end{matrix})$

Vậy A có công thức cấu tạo thu gọn là C₃H₅(OH)₃.

Câu 11. Cho 30,4 gam hỗn hợp gồm glixerol và một rượu đơn chức, no A phản ứng với Na thì thu được 8,96 lít khí (đktc). Nếu cho hỗn hợp trên tác dụng với Cu(OH)₂ thì hoà tan được 9,8 gam Cu(OH)₂. Công thức của A là

A. C₂H₅OH.

B. C₃H₇OH.

C. CH₃OH.

D. C₄H₉OH

Hướng dẫn giải:

Đáp án B

Theo giả thiết ta có :

$n_{H_{2}} = \frac{8,96}{22,4} = 0,4 m o l; n_{C u (O H) 2} = \frac{9,8}{98} = 0,1 m o l .$