Ví dụ về chuyển động cơ học:

- Xe ô tô chuyển động trên đường, vật mốc là cột điện bên đường.

- Tàu chuyển động trên đường ray, vật mốc là nhà cửa ven đường ray.

- Một chiếc thuyền trên sông, vật mốc là bến đò.

- Người đi bộ trên đường, vật làm mốc là cây bên đường.

vv...

Vật không thay đổi vị trí đối với một vật khác được chọn làm mốc thì được coi là đứng yên.

Ví dụ: 

+ Hành khách đang ngồi trên một toa tàu đang rời khỏi ga. Vị trí của hành khách so với toa tàu là không đổi nên so với toa tàu thì hành khách ở trạng thái đứng yên. Vật mốc được chọn ở đây là toa tàu.

+ Hành khách đang ngồi trên xe bus chuyển động ra khỏi bến. Vị trí của hành khách so với bác tài là không đổi nên hành khách đứng yên so với bác tài. Vật mốc ở đây là bác tài.

Vận dụng lí thuyết về chuyển động cơ học:

+ Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc.

+ Vật đứng yên khi vị trí của vật so với vật mốc không đổi theo thời gian.

Ta có: Vật đứng yên khi vị trí của vật so với vật mốc không đổi theo thời gian.

So với nhà ga thì hành khách đang chuyển động vì vị trí của hành khách thay đổi so với nhà ga.

Vận dụng lí thuyết về chuyển động hay đứng yên của vật:

+ Khi vị trí của vật so với vật mốc không thay đổi theo thời gian thì vật đứng yên so với vật mốc.

+ Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc.

Ta có: Hành khách ngồi yên trên một toa tàu đang rời khỏi nhà ga.

So với toa tàu thì hành khách đang đứng yên vì vị trí của hành khách so với toa tàu là không đổi.

Ta có: Chuyển động và đứng yên có tính tương đối tùy thuộc vào vật được chọn làm mốc.

Ta suy ra từ thích hợp cần điền vào chỗ trống trên là:

Vật thể có thể là chuyển động so với vật này nhưng lại là đứng yên đối với vật khác.

Ví dụ: 

- Hành khách chuyển động so với cột đèn giao thông (nhà bên đường, cây bên đường, ...) do vị trí của hành khách so với cột đèn thay đổi theo thời gian. Hành khách đứng yên so với bác tài (ghế ngồi trên xe, vô lăng xe, ...) do vị trí của hành khách so với bác tài không thay đổi.

- Tàu chở các kiện hàng chạy trên sông, các kiện hàng đứng yên so với con tàu nhưng lại là chuyển động so với cây cối bên bờ sông.

- Ô tô đang đỗ bên đường, ô tô đứng yên so với cây bên đường nhưng lại là chuyển động so với những người đang đi đường.

Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc.

Chuyển động và đứng yên có tính tương đối tuỳ thuộc vào vật được chọn làm mốc.

Không thể kết luận được vì nó tùy thuộc vào vật làm mốc:

- Nếu chọn Trái Đất là vật làm mốc thì Mặt Trời chuyển động từ đông sang tây.

- Nếu chọn Mặt Trời là vật làm mốc thì Trái Đất chuyển động xoay từ tây sang đông.

Ví dụ về các chuyển động:

- Chuyển động thẳng: chuyển động của một hòn đá được thả từ điểm cách mặt đất 

- Chuyển động cong: chuyển động cong của quả cầu lông khi đá.

- Chuyển động tròn: chuyển động của các điểm trên cánh quạt khi quạt quay, điểm ở đầu kim đồng hồ, ...

Khi vị trí của vật so với vật mốc thay đổi theo thời gian thì vật chuyển động so với vật mốc.

Chuyển động và đứng yên có tính tương đối tuỳ thuộc vào vật được chọn làm mốc.

- Ôtô : Đứng yên so với người lái xe; chuyển động so với người đứng bên đường và cột điện.

- Người lái xe : Đứng yên so với ôtô; chuyển động so với người bên đường và cột điện.

- Người đứng bên đường : Đứng yên so với cột điện; chuyển động so với ô tô và người lái xe.

- Cột điện : Đứng yên so với người đứng bên đường; chuyển động so với ô tô và người lái xe.