A. Không thay đổi.  

B. Chỉ có thể tăng dần.

C. Chỉ có thể giảm dần.

D. Có thể tăng dần và cũng có thể giảm dần.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về tác dụng của lực.

Lời giải:

Nếu lực tác dụng lên vật là lực kéo thì có thể làm cho vận tốc tăng dần còn nếu lực tác dụng lên vật là lực cản thì có thể làm cho vận tốc giảm dần.

Chọn D

Bài 4.2 trang 12 SBT Vật lí 8: Nêu hai ví dụ chứng tỏ lực làm thay đổi vận tốc, trong đó một ví dụ lực làm tăng vận tốc, một ví dụ lực làm giảm vận tốc.

Lời giải:

Có thể cho ví dụ như sau:

- Thả viên bi lăn trên máng nghiêng xuống, lực hút của Trái Đất làm tăng vận tốc của viên bi.

- Xe đang chuyển động, nếu hãm phanh, lực cản làm vận tốc xe giảm.

Bài 4.3 trang 12 SBT Vật lí 8: Điền từ thích hợp vào chỗ trống :

Khi thả vật rơi, do sức .......... vận tốc của vật .............

Khi quả bóng lăn vào bãi cát, do ............ của cát nên vận tốc của bóng bị .............

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về tác dụng của lực.

Lời giải:

Khi thả vật rơi, do sức hút của Trái Đất vận tốc của vật tăng.

Khi quả bóng lăn vào bãi cát, do lực cản của cát nên vận tốc của bóng bị giảm.

Bài 4.4 trang 12 SBT Vật lí 8: Diễn tả bằng lời các yếu tố của các lực vẽ ở hình sau đây (H.4.1a, b)

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết biểu diễn lực: điểm đặt, phương, chiều, độ lớn.

Lời giải:

Hình a: Vật chịu tác dụng của hai lực:

+ Lực kéo $F_k$ có phương nằm ngang, chiều từ trái sang phải, cường độ $5.50=250N$. 

+ Lực cản $F_c$ có phương nằm ngang, chiều từ phải sang trái, cường độ $3.50=150N$

+ Cả hai đều có điểm đặt tại tâm vật.

Hình b: Vật chịu tác dụng của hai lực:

+ Trọng lực $P$ có phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống dưới, cường độ $2.100=200N$.

+ Lực kéo $F_k$ nghiêng một góc ${30}^0$ với phương nằm ngang, chiều hướng lên trên, cường độ $3.100=300N$

+ Cả hai đều có điểm đặt tại tâm vật.

Bài 4.5 trang 12 SBT Vật lí 8: Biểu diễn các vectơ lực sau đây :

- Trọng lực của một vật $1500N$ (tỉ xích tùy chọn).

- Lực kéo một xà lan là $2000N$ theo phương ngang, chiều từ trái sang phải, tỉ xích $1cm$ ứng với $500N$.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết biểu diễn vecto lực.

Lời giải:

a) Trọng lực của một vật $1500N$ theo phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống, tỉ xích ứng với $300N$:

b) Lực kéo của một xà lan là $2000N$ theo phương ngang, chiều từ trái sang phải, tỉ xích ứng với $500N$:

Bài 4.6 trang 12 SBT Vật lí 8: Khi bắn tên, dây cung tác dụng lên mũi tên lực $F=100N$. Lực này được biểu diễn bằng vectơ lực $F$, với tỉ xích $0,5cm$ ứng với $50N$. Trong $4$ hình sau $(H.4.2)$, hình nào vẽ đúng lực $F$?

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết biểu diễn vecto lực

Lời giải:

Vì lực dây cung tác dụng lên mũi tên sẽ có phương nằm ngang, chiều từ phải sang trái, điểm đặt của lực tại dây cung. Mặt khác lực $F=100N$ với tỉ lệ xích $0,5cm$ ứng với $50N$ thì $1cm$ ứng với $100N$ nên đáp án B đúng.

Chọn B

Bài 4.7 trang 13 SBT Vật lí 8: Một ô tô đang chuyển động thẳng đều với vận tốc $v$. Nếu tác dụng lên ôtô lực $F$ theo hai tình huống minh họa trong hình a và b (H.4.3) thì vận tốc của ôtô thay đổi như thế nào?

A. Trong tình huống a vận tốc tăng, trong tình huông b vận tốc giảm

B. Trong tình huống a vận tốc giảm, trong tình huống b vận tốc giảm

C. Trong tình huống a vận tốc tăng, trong tình huống b vận tốc tăng

D. Trong tình huống a vận tốc giảm, trong tình huống b vận tốc tăng

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về tác dụng của lực.

Lời giải:

Trong tình huống a vận tốc của xe đang hướng sang bên phải còn lực $F$ tác dụng vào xe lại hướng sang chiều ngược lại chiều bên trái nên làm giảm vận tốc của xe.

Còn ở tình huống b vận tốc của xe và lực $F$ tác dụng vào xe cùng chiều hướng sang phải nên sẽ làm tăng vận tốc của xe.

Chọn D

Bài 4.8 trang 14 SBT Vật lí 8: Hình nào trong hình 4.4 biểu diễn đúng các lực:

$\overrightarrow{F_1}$ có: điểm đặt $A$; phương thẳng đứng; chiều từ dưới lên; cường độ $10N$;

$\overrightarrow{F_2}$ có: điểm đặt $A$; phương nằm ngang; chiều từ trái sang phải; cường độ $20N$;

$\overrightarrow{F_3}$ có: điểm đặt $A$; phương tạo với $\overrightarrow{F_1}$, $\overrightarrow{F_2}$ các góc bằng nhau và bằng ${45}^0$; chiều hướng xuống dưới; cường độ $30N$

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về biểu diễn vecto lực.

Lời giải:

Trong hình A lực $F_2$ và $F_3$ biểu diễn sai về độ lớn, $F_2=20N$ chứ không phải là $30N$, còn $F_3=30N$ chứ không phải $20N$.

Trong hình B lực $F_3=30N$ chứ không phải $20N$.

Trong hình C hướng của lực $F_3$ có chiều hướng xuống dưới chứ không phải hướng lên trên. 

Chọn D

Bài 4.9 trang 14 SBT Vật lí 8: Đèn treo ở góc tường được giữ bởi hai sợi dây $OA$, $OB$ (H.4.5). Trên hình có biểu diễn các vectơ lực tác dụng lên đèn. Hãy diễn tả bằng lời các yếu tố đặc trưng của các lực đó.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết cách biểu diễn vecto lực: điểm đặt, phương, chiều, độ lớn.

Lời giải:

Đèn chịu tác dụng của các lực:

- Lực $\overrightarrow{T_1}$: Gốc là điểm $O$, phương trùng với sợi dây $OA$, chiều từ $O$ đến $A$ và có độ lớn $150N$.

- Lực $\overrightarrow{T_2}$ : Gốc là điểm $O$, phương tạo với lực $\overrightarrow{T_1}$ góc ${135}^0$ trùng với sợi dây $OB$, chiều từ $O$ đến $B$ và có độ lớn $150\surd 2N\approx 212N$.

- Lực $\overrightarrow{P}$: Gốc là điểm $O$, phương thẳng đứng, chiều từ trên xuống dưới và có độ lớn $150N$.

Bài 4.10 trang 14 SBT Vật lí 8: Kéo vật có khối lượng $50kg$ trên mặt phẳng nghiêng ${30}^0$. Hãy biểu diễn $3$ lực sau đây tác dụng lên vật bằng các vectơ lực:

- Trọng lực $\overrightarrow{P}$

- Lực kéo $\overrightarrow{F_k}$ song song với mặt phẳng nghiêng, hướng lên trên, có cường độ $250N$.

- Lực $\overrightarrow{Q}$ đỡ vật có phương vuông góc với mặt nghiêng, hướng lên trên, có cường độ $430N$.

Chọn tỉ xích $1cm$ ứng với $100N$.

Phương pháp giải:

Sử dụng công thức tính trọng lượng: $P=10m$

Sử dụng lí thuyết về biểu diễn vecto lực.

Lời giải:

Trọng lượng vật: $P=10m=10.50=500N$

Biểu diễn các vecto lực:

Bài 4.11 trang 15 SBT Vật lí 8: Dùng búa nhổ đinh khỏi tấm ván. Hình nào trong hình 4.6 biểu diễn đúng lực tác dụng của búa lên đinh?

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về biểu diễn vecto lực.

Lời giải:

Để búa nhổ đinh khỏi tấm ván thì lực tác dụng của búa lên đinh có điểm đặt tại đinh, phương thẳng đứng với chiều từ dưới lên trên.

Chọn C

Bài 4.12 trang 15 SBT Vật lí 8: Một hòn đá bị ném xiên đang chuyển động cong. Hình nào trong hình 4.7 biểu diễn đúng lực tác dụng lên hòn đá (Bỏ qua sức cản của môi trường).

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết biểu diễn vecto lực.

Lời giải:

Hòn đá bị ném xiên đang chuyển động cong chỉ chịu tác dụng của trọng lực P (bỏ qua sức cản của môi trường) có điểm đặt tại vật, phương thẳng đứng chiều từ trên xuống dưới.

Chọn D

Bài 4.13 trang 15 SBT Vật lí 8: Biểu diễn các vectơ lực tác dụng lên vật được treo bởi hai sợi dây giống hệt nhau, có phương hợp với nhau một góc ${120}^0$ (H.4.8). Biết sức căng của các sợi dây là bằng nhau và bằng trọng lượng của vật là $20N$. Chọn tỉ xích $1cm=10N$.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về biểu diễn vecto lực

Lời giải: