Tài liệu tác giả tác phẩm Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga Ngữ văn lớp 9 Cánh diều gồm đầy đủ những nét chính về văn bản như: tóm tắt, nội dung chính, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm, dàn ý từ đó giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung bài Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga lớp 9.

Tác giả tác phẩm: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga - Ngữ văn 9

I. Tác giả Nguyễn Đình Chiểu

- Nguyễn Đình Chiểu (1822-1888) tục gọi là Đồ Chiểu

- Quê quán: sinh tại quê mẹ ở làng Tân Thới, tỉnh Gia Định (nay thuộc thành phố HCM); quê cha ở xã Bồ Điền, huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế

- Cuộc đời:

+ Năm 1843, ông thi đỗ tú tài năm 21 tuổi

+ Năm 1849, ông bị mù. Tuy nhiên không đầu hàng số phận, ông về Gia Định dạy học và bốc thuốc.

+ Khi thực dân Pháp xâm lược Nam Kì, ông tích cực tham gia vào phong trào kháng chiến

+ Khi cả Nam Kì rơi vào tay giặc, ông về sống tại Ba Tri (Bến Tre), nêu cao tinh thần bất khuất cho đến lúc mất

- Sự nghiệp văn chương

+ Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ lớn của dân tộc, ông đã để lại nhiều áng văn chương có giá trị nhằm truyền bá đạo lí làm người, lòng yêu nước và ý chí cứu nước...

+ Tác phẩm chính: Truyện Lục Vân Tiên, Dương Từ- Hà Mậu, Chạy giặc, Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc, Thơ điếu Trương Định...

- Quan điểm sáng tác: Nguyễn Đình Chiểu sáng tác với quan điểm lấy ngòi bút làm vũ khí chiến đấu: “Chở bao nhiêu đạp thuyền không khẳm – Đâm mất thằng gian bút chẳng tà”

II. Tìm hiểu tác phẩm Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

1. Thể loại Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

- Đoạn trích Cảnh ngày xuân thuộc thể loại lục bát.

2. Xuất xứ Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

- Truyện Lục Vân Tiên là một truyện thơ nôm của Nguyễn Đình Chiểu, được sáng tác khoảng đầu những năm 50 của thế kỉ 19, truyện có 2082 câu thơ lục bát.

- Đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga nằm ở phần đầu của truyện.

3. Phương thức biểu đạt Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

- Phương thức biểu đạt: biểu cảm.

4. Bố cục Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

- Phần 1: Lục Vân Tiên đáng cướp

- Phần 2: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

5. Giá trị nội dung Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

- Đoạn trích Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga đã khắc họa những phẩm chất tốt đẹp của hai nhân vật trung tâm: Lục Vân Tiên tài ba, dũng cảm, trọng nghĩa, khinh tài, Kiều Nguyệt Nga hiền hậu, nết na ân tình. Qua đó thể hiện khát vọng hành đạo giúp đời của tác giả Nguyễn Đình Chiểu.

6. Giá trị nghệ thuật Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

Đoạn trích thành công với thể thơ lục bát dân tộc, nghệ thuật kể chuyện, miêu tả rất giản dị, mộc mạc, giàu màu sắc Nam Bộ.

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

 1. Hình tượng nhân vật Lục Vân Tiên

- Lục Vân Tiên là nhân vật chính của tác phẩm

- Là chàng trai tài, giỏi, cứu cô gái thoát khỏi tình huống nguy hiểm

- Chàng trai ấy vừa rời trường học, muốn thi thố lập công danh nhưng gặp phải bọn cướp hãm hại dân lành liền hành hiệp trượng nghĩa

- Đối đầu với lũ cướp rất đông với gươm giáo sáng ngời, dù không một tấc sẳ trong tay Lục Vân Tiên vẫn dũng cảm đánh cướp

- Lục Vân Tiên bộc lộ tính cách anh hùng, tài năng giúp đời và tấm lòng vị nghĩa =>một người “vị nghĩa vong thân”

- Đối xử với Kiều Nguyệt Nga rất chính trực, hào hiệp, trọng nghĩa khinh tài, rất nhân hậu và có văn hóa:

+ Thấy hai cô gái chưa hết hãi hùng, Vân tiên “động lòng” an ủi, ân cần hỏi han

+ Chàng nghĩ cho thân phận nữ nhi của Kiều Nguyệt Nga

+ Khi Kiều Nguyệt Nga mong muốn trả ơn, chàng chỉ: “nghe nói liền cười”, đối với chàng hành động trượng nghĩa không phải là để trả ơn mà với chàng, làm việc nghĩa như là bổn phận, lẽ tự nhiên

⇒ Nguyễn Đình Chiểu đã khắc họa Lục Vân tiên mang cốt cách nghĩa sĩ thời loạn với cử chỉ, hành động, ngôn ngữ và cách ứng xử cao đẹp, đó là cách cư xử của một tinh thần hiệp nghĩa của các bậc hảo hán

 2. Hình tượng nhân vật Kiều Nguyệt Nga

- Bên cạnh Lục Vân Tiên, Kiều Nguyệt Nga cũng là một nhân vật lí tưởng của tác phẩm

- Những phẩm chất tốt đẹp của Kiều Nguyệt Nga được thể hiện qua lời giãi bày với Lục Vân Tiên:

+ Nàng là một cô gái thùy mị nết na, có học thức: cách xưng hô của nàng rất khiên nhường: “quân tử” “tiện thiếp”

+ Nàng sống mực thước khuôn phép: “làm con đâu dám cãi cha”

+ Nàng còn là một người cư xử có trước có sau: nàng coi trọng ơn nghĩa của Lục Vân Tiên với mình và muốn mời chàng hiệp sĩ qua miền Hà Khê để nàng có thể: “gẫm câu báo đức thù công- lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi”

+ Kiều Nguyệt Nga đã nguyện gắn bó suốt đời mình với chàng trai hiệp nghĩa Lục Vân Tiên.

⇒ Kiều Nguyệt Nga hiện lên là một nhân vật có lòng tự tôn và đức hạnh.

IV. Đọc tác phẩm: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

LỤC VÂN TIÊN CỨU KIỀU NGUYỆT NGA

- NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU-

[ ... ]

Vân Tiên ghé lại bên đàng,

Bẻ cây làm gậy nhằm làng xông vô.

Kêu rằng: "Bớ lũ hung đồ,

Chớ quen làm thói hồ đồ hại dân."

Phong Lai mặt đỏ phừng phừng:

"Thằng nào lại dám lẫy lừng vào đây?

Trước gây việc dữ tại mầy,

Truyền quân bốn phía phủ vây bịt bùng."

Vân Tiên tả đột hữu xung,

Khác nào Triệu Tử phá vòng Đương Dương

Lâu la bốn phía vỡ tan,

Đều quăng gươm giáo tìm đàng chạy ngay.

Phong Lai trở chẳng kịp tay,

Dẹp rồi lũ kiến chòm ong,

Hỏi: "Ai than khóc ở trong xe này?"

Thưa rằng: "Tôi thiệt người ngay,

Sa cơ nên mới lầm tay hung đồ.

Trong xe chật hẹp khôn phô,

Cúi đầu trăm lạy, cứu cô tôi cùng."

Vân Tiên nghe nói động lòng,

Đáp rằng: "Ta đã trừ dòng lâu la.

Khoan khoan ngồi đó chớ ra,

Nàng là phận gái ta là phận trai.

Tiểu thơ con gái nhà ai,

Đi đâu nên nỗi mang tai bất kì?

Chẳng hay tên họ là chi

Khuê môn phận gái việc gì đến đây?

Trước sau chưa hãn dạ nầy,

Hai nàng ai tớ, ai thầy nói ra".

Thưa rằng: "Tôi Kiều Nguyệt Nga,

Con này tì tất tên là Kim Liên.

Quê nhà ở quận Tây Xuyên,

Cha làm Tri phử ở miền Hà Khê,

Sai quân đem bức thư về,

Rước tôi qua đó định bề nghi gia.

Làm con đâu dầm cãi cha,

Ví dầu ngàn dặm đường xa cũng đành.

Chẳng qua là sự bất bình,

Hay vầy cũng chẳng đăng trình làm chi.

Lâm nguy chẳng gặp giải nguy,

Tiết trăm năm cũng bỏ đi một hồi.

Trước xe quân tử tạm ngồi,

Xin cho tiện thiếp lạy rồi sẽ thưa.

Chút tôi liễu yếu đào tho,

Giữa đường lâm phải bụi dơ đã phần.

Hà Khê qua đó cũng gần,

Xin theo cùng thiếp đền ân cho chàng.

Gặp đây đương lúc giữa đàng,

Của tiền chẳng có, bạc vàng cũng không.

Gẫm câu báo đức thù công,

Lấy chi cho phỉ tấm lòng cùng ngươi."

Vân Tiên nghe nói liền cười:

"Làm ơn há dễ trông người trả ơn.

Nay đà rõ đặng nguồn cơn,

Nào ai tính thiệt so hơn làm gì.

Nhớ câu kiến ngãi bất vi,

Làm người thế ấy cũng phi anh hùng."

Xem thêm các bài Tóm tắt tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 9 Cánh diều hay, chi tiết khác:

Tác giả - tác phẩm: Cảnh ngày xuân

Tác giả - tác phẩm: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga

Tác giả - tác phẩm: Kiều ở lầu Ngưng Bích

Tác giả - tác phẩm: Vịnh Hạ Long: một kì quan thiên nhiên độc đáo và tuyệt mĩ

Tác giả - tác phẩm: Khám phá kì quan thế giới: thác I-goa-du

Tác giả - tác phẩm: Vườn quốc gia Tràm Chim - Tam Nông