Tài liệu tác giả tác phẩm Trong mắt trẻ Ngữ văn lớp 8 Cánh diều gồm đầy đủ những nét chính về văn bản như: tóm tắt, nội dung chính, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm, dàn ý từ đó giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung bài Trong mắt trẻ lớp 8.

Tác giả tác phẩm: Trong mắt trẻ - Ngữ văn 8

I. Tác giả Antoine de Saint-Exupéry (Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri)

- Tác giả Antoine de Saint-Exupéry (Ăng-toan đơ Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri) sinh năm 1900 tại thành phố Lyon trong một gia đình quý tộc địa phương, ông là con thứ ba trong số năm người con của Bá tước Jean de Saint-Exupéry, một nhà buôn cổ phiếu. Năm người con của ông bà là Marie-Madeleine, Simone, Antoine, François và Gabrielle. Cha ông qua đời khi ông mới ba tuổi, để lại mẹ ông phải một mình nuôi dưỡng năm người con nhỏ. Tuy nhiên, bà đã dạy cho các con của mình rất tốt về kiến thức và đạo đức.

- Năm 1917, gia đình Saint-Exupéry xảy ra bi kịch đầu tiên khi người em út François qua đời vì viêm khớp, mười năm sau đó, căn bệnh lao phổi cũng cướp đi tính mạng của người chị Marie-Madeleine.

- Antoine de Saint-Exupéry học kiến trúc tại École des Beaux-Arts (Trường Mỹ thuật). Năm 1921, ông bắt đầu thực hiện nghĩa vụ quân sự và được điều đến Strasbourg để học nghề phi công. Sau khi tốt nghiệp một năm, Saint-Exupéry được đề nghị gia nhập không quân, nhưng do gia đình vợ chưa cưới phản đối, ông phải trở lại Paris để làm công việc bàn giấy.

II. Tìm hiểu tác phẩm Trong mắt trẻ

1. Thể loại

- Văn bản thuộc thể loại: Truyện đồng thoại.

2. Xuất xứ và hoàn cảnh ra đời

- Tác phẩm “Hoàng tử bé” đã được dùng để đặt cho một thiên thể: Hành tinh 2578 Xanh-tơ Ê-xu-pe-ri. “Hoàng tử bé” từng được bình chọn là tác phẩm văn học hay nhất thế kỉ XX của Pháp, được dịch ra hơn 250 thứ tiếng, đã phát hành hơn 200 triệu bản trên toàn thế giới và vẫn tiếp tục được in khoảng 2 triệu bản mỗi năm, được chuyển thể thành truyện tranh, phim… Ở Việt Nam hiện nay có khoảng 8 bản dịch tác phẩm “Hoàng tử bé”.

- Phần trích “Trong mắt trẻ” trong tác phẩm thuộc chương I và chương II.

3. Phương thức biểu đạt

- Phương thức biểu đạt: Tự sự.

4. Bố cục Trong mắt trẻ

- Phần 1: Kỉ niệm vẽ tranh ngày bé của nhân vật “tôi”.

- Phần 2: Cuộc gặp gỡ của nhân vật “tôi” và Hoàng tử bé.

- Phần 3: Sau khi chia tay Hoàng tử bé.

5. Tóm tắt Trong mắt trẻ

Câu chuyện "Trong mắt trẻ" được trích trong tác phẩm “Hoàng tử bé”. Đây là một tác phẩm văn học kinh điển của nhà văn người Pháp Antoine De Saint-Expéry, kể về cuộc gặp gỡ tình cờ giữa một cậu bé đến thăm Trái Đất từ một hành tinh khác và người phi công gặp nạn trên sa mạc. Câu chuyện "Trong mắt trẻ" bao gồm chương một, hai và hai mươi bảy của tác phẩm nổi bật với thông điệp về sự khác biệt giữa cách nhìn của trẻ em và người lớn. Tác giả cũng đề cập đến tầm quan trọng của các mối quan hệ và đưa ra cái nhìn sâu sắc của tác giả về tuổi tác và cách suy nghĩ. Câu chuyện được kết thúc đầy bí ẩn, kết truyện tập trung vào tình bạn đặc biệt giữa Hoàng tử bé và nhân vật chính. Tác giả muốn gửi tới thông điệp khi con người đối mặt với nỗi buồn khi mất đi người mình yêu thương.

6. Giá trị nội dung

- Tác phẩm thể hiện cái nhìn sáng tạo sâu sắc của những người trẻ, sự quan trọng của hội họa và trí tưởng tượng cùng với đó là sự đối mặt của con người đối với sự thật mất mát đi người thân yêu của mình. Nhưng qua đó cũng thể hiện rằng họ sẽ càng trân trọng và yêu quý người mình yêu hơn.

7. Giá trị nghệ thuật

- Sử dụng ngôi kể thứ nhất giúp cho người đọc nắm bắt tâm trạng nhân vật sâu sắc, sinh động, chân thật và gần gũi hơn. Bên cạnh lời kể, văn bản còn sử dụng các bức tranh tạo sự sinh động thu hút người xem. Các bức tranh giúp người xem dễ hình hình dung về nội dung câu chuyện.

III. Tìm hiểu chi tiết tác phẩm Trong mắt trẻ

1. Nhân vật “tôi” nhớ lại kỉ niệm vẽ tranh hồi nhỏ của mình

- Thời điểm: 6 tuổi

- Bức tranh

+ Nội dung: Vẽ về con trăn nuốt con mồi

+ Cách nhìn nhận

+ Nhân vật “tôi”: Con trăn đang ăn thịt con voi

+Người lớn: một cái mũ có gì đáng sợ

=> Trẻ em có trí tưởng tượng phong phú và bay bổng hơn người lớn.

2. Cuộc gặp gỡ định mệnh của nhân vật “tôi” và Hoàng tử bé

a. Hoàn cảnh gặp gỡ

- Cô độc trên sa mạc rộng lớn

- Nước chỉ còn đủ dùng tám ngày

- Hành động: tự sửa máy bay để mong thoát khỏi nơi này.

=> Nhân vật tôi dần cạn sức lực, hi vọng. Đối mặt với nhiều khó khăn, thử thách.

b. Sự xuất hiện của Hoàng tử bé

- Cách xuất hiện: đối lập hoàn toàn với những gì nhân vật “tôi” gặp phải

+ Ngoại hình đẹp đẽ, chẳng có gì là lạc đường hay mệt mỏi

+ Lời nói và phản ứng rất nhẹ nhàng

- Vai trò: Xuất hiện đúng lúc, trở thành điểm tựa tinh thần cho nhân vật “tôi”.

c. Cách nhìn nhận của Hoàng tử bé.

- Với bức tranh ngày bé của nhân vật “tôi”: thấy con voi bị trăn nuốt trong bụng, trăn nguy hiểm còn voi kềnh càng

- Với những bức tranh con cừu mà hoàng tử bé yêu cầu nhân vật “tôi” vẽ:

+ Bức vẽ cừu thứ 1: quan sát kĩ rồi cho rằng cừu bị bệnh

+ Bức vẽ cừu thứ 2: cho rằng là con cừu đực vì có sừng

+ Bức vẽ cừu thứ 3: cho rằng con cừu già quá, muốn cừu sống được lâu

+ Bức sau cùng: con cừu trong cái thùng và con cừu đang ngủ

=> Với khả năng tưởng tượng bay bổng phong phú, hoàng tử bé đã có những cách nhìn nhận các bức vẽ và sự vật khác với người lớn, cậu nhận ra những điều người khác khó nhận ra như chỉ cần vài thay đổi nhỏ trong nét vẽ của nhân vật “tôi” cũng đủ biến con cừu này thành con cừu khác về trạng thái, giới tính, độ tuổi,…

3. Sau khi chia tay Hoàng tử bé

a. Tâm trạng

- Buồn: “buồn lắm”, “những chiếc lục lạc lại biến hết cả thành nước mắt”, cho rằng nơi từng găp hoàng tử bé là “quang cảnh đẹp nhất và buồn nhấ thế gian”.

- Ngổn ngang nhiều cảm giác khó tả: lo lắng vì mình đã quên vẽ vòng da của rọ mõm cho con cừu nên nó có thể mất bông hoa; tuy nhiên vẫn hạnh phúc tin tưởng vào sự cẩn thận của cậu bé.

b. Mong muốn

- Mong muốn: Được gặp lại hoàng tử bé: cứ nghĩ mãi về cậu, nơi cậu xuất hiện, những thứ nhỏ nhoi xung quanh cậu như con cừu và bông hoa,…

- Nguyên nhân:

+ Gặp hoàng tử bé là một kỉ niệm không thể quên trong đời

+ Hoàng tử bé như một tri kỉ với nhân vật “tôi”

+ Tấm gương phản ánh những giấc mộng ấu thơ chưa thành của nhân vật “tôi”.

IV. Đọc tác phẩm Trong mắt trẻ

I

Hồi lên sáu tuổi, có lần tôi thấy một hình ảnh lộng lẫy trong một cuốn sách viết về rừng hoang, tựa là Những chuyện từng trải. Nó vẽ một con trăn đang nuốt chửng một con mãnh thú. Bức tranh đó tôi vẽ lại ở đây.

Sách viết rằng: “Những con trăn này nuốt chửng lấy con mồi mà chẳng cần nhai. Sau đó, chúng nằm ườn ra ngủ suốt sáu tháng trời để tiêu hóa cho hết con mồi”.

Từ đó, tôi hay tưởng tượng về những chuyến thám hiểm trong rừng sâu, và cuối cùng, với cây chì màu, tôi đã vẽ được một bức tranh cho chính mình. Bức tranh số 1. Nó như thế này:

Tôi đem khoe tuyệt tác của mình cho người lớn xem và hỏi họ có sợ không. Vậy mà họ bảo: “Một cái mũ thì có gì đáng sợ?”.

Tôi nào có vẽ cái mũ. Đó là một con trăn đang ăn thịt một con voi đấy chứ. Đành phải vẽ cả bên trong bụng con trăng cho người lớn hiểu. Họ lúc nào cũng cần phải được giải thích. Và rồi bức tranh số 2 ra đời:

Người lớn lại khuyên tôi quên những con trăn bụng đóng hay bụng mở đi, mà nên tập trung vào học Địa lí, Lịch sử, làm tính và ngữ pháp. Xem như tôi từ bỏ sự nghiệp hoạ sĩ rực rỡ từ dạo ấy, khi chỉ vừa sáu tuổi. Bức tranh số 1 rồi bức tranh số 2 lần lượt thất bại đã làm tôi nản lòng. Người lớn có bao giờ tự mình hiểu được chuyện gì đâu, và thật là mệt cho trẻ con lúc nào cũng cứ phải giải thích cho họ....

Lớn lên tôi phải chọn một nghề khác và đã học làm phi công. Tôi đã bay gần như cùng trời cuối đất. Và quả thật là môn Địa lí lúc bấy giờ đã phát huy tác dụng. Chỉ cần nhìn loáng một cái, tôi đã nhận ra ngay nước Trung Hoa hay là vùng A-ri-dô-na (Arizona). Điều đó thật có ích, nếu người ta lỡ lạc hướng bay vào ban đêm.

Cứ như thế tôi đã lớn lên, đã gặp vô khối những người lớn nghiêm túc. Tôi đã nhiều lần sống cùng với họ. Tôi từng nhìn họ rất gần. Điều đó vẫn không làm tôi nghĩ khác đi gì mấy.

Mỗi lần gặp ai có vẻ sáng láng một chút, tôi lại thử đưa cho họ xem bức tranh số 1 mà tôi luôn mang theo bên người. Tôi muốn biết phải chăng họ thật sự thông hiểu. Nhưng ai cũng phán: “Đây là cái mũ.”. Thôi thì tôi khỏi bàn đến những con trăn khổng lồ, khỏi cánh rừng hoang sơ, và khỏi cả sao trời. Tôi hạ mình xuống ngang tầm của họ. Tôi cùng họ khảo chuyện chơi bài, chuyện đánh gôn, chuyện chính trị, chuyện cra-vát. Và người lớn ấy thật hài lòng vì đã gặp một con người lễ độ đến vậy...

II

Tôi đã sống cô độc như thế, không có ai thật sự đáng nói chuyện, cho đến khi xảy ra một tai nạn trên sa mạc Sa-ha-ra (Sahara), cách đây sáu năm. Có gì đó bị vỡ trong động cơ. Và vì bên cạnh chẳng có ai, thợ máy không, hành khách cũng không, tôi đành tự mình xoay xở với công việc sửa chữa nhọc nhằn này. Với tôi, đó là chuyện sống còn. Tôi chỉ còn đủ nước uống cho tám ngày.

Đêm đầu tiên, tôi đã thiếp đi trên cát, giữa chốn hoang vu hiu quạnh không một bóng người. Tôi còn cô độc hơn cả một kẻ đắm tàu lênh đênh giữa đại dương mênh mông. Thế nên các bạn nghĩ xem tôi ngạc nhiên đến nhường nào, khi trời vừa hửng sáng, có một giọng nói lạ kì đã đánh thức tôi dậy. Có ai đó gọi tôi:

−Chú ơi! Làm ơn vẽ giùm cháu một con cừu!

- Ha?

– Nhờ chú vẽ giùm cháu một con cừu...

Tôi giật bắn người dậy như bị sét đánh. Tôi dụi mắt rồi nhìn lại. Trước mặt là một cậu bé dáng vẻ rất lạ thường đang nhìn tôi chăm chú. Dưới đây là bức chân dung đẹp nhất mà sau này tôi vẽ lại được về cậu. Nói thế nhưng bức vẽ của tôi so với cậu ngoài đời thì hãy còn thua xa lắm. Tuyệt nhiên đỏ không phải do lỗi của tôi. Người lớn đã làm tôi nàn chí trong sự nghiệp hội hoạ tận từ độ sáu tuổi, và tôi nào có học vẽ gì khác ngoài những con trăn bụng đóng và trăn bụng mở đâu.

Tôi tròn mắt sững sờ nhìn cậu bé mới xuất hiện. Đừng quên rằng tôi đang ở giữa chốn hoang vu quạnh quẽ không một bóng người. Thế mà anh bạn nhỏ của tôi chẳng có vẻ gì là lạc đường hay mệt mỏi, không là người vì đói khát, cũng chẳng hề tỏ ra sợ sệt. Trông cậu không giống một em bé đi lạc giữa sa mạc hoang vu quạnh quẽ không một bóng người. Mãi tôi mới cất được tiếng, và nói với cậu bé:

– Nhưng cháu làm gì ở đây?

Cậu bé lặp lại một cách chậm rãi nhưng hết sức nghiêm túc:

– Chú làm ơn... Vẽ giùm cháu một con cửu...

Khi gặp điều bí hiểm quả sức tưởng tượng, ta không còn biết từ chối làm sao. Chuyện càng khó tin hơn nữa khi giữa chốn hoang liêu quạnh quẽ chết người như thế tôi lại lôi được từ trong túi ra một tờ giấy và một cây bút vẽ. Đến đây tôi mới sực nhớ ra rằng mình chỉ học Địa lí, Lịch sử, làm tính và ngữ pháp, nên bảo anh bạn nhỏ (với thái độ hơi cáu bắn) rằng tôi không biết vẽ. Cậu bé từ tốn nói:

– Không sao cả. Xin vẽ giùm cháu một con cừu.

Vì chưa bao giờ vẽ cửu nên tôi vẽ lại cho cậu một trong hai bức vẽ của tôi. Bức con trăn bụng đóng. Và tôi sửng sốt khi nghe cậu trả lời:

- Không phải! Cháu không muốn một con voi bị trăn nuốt trong bụng. Con trăn rất nguy hiểm, còn con voi thì quá kềnh càng. Ở chỗ cháu rất nhỏ. Cháu muốn có một con cừu. Xin vẽ giùm cháu một con cừu.

Tôi đành vẽ theo ý cậu.

Cậu bé chăm chú quan sát, rồi nói:

– Không được! Con này bị bệnh rồi. Chú vẽ con khác đi.

Tôi lại vẽ.

Anh bạn nhỏ mỉm cười, vẻ rất độ lượng:

— Chú xem này... Đây là con cừu đực mất rồi. Nó có sừng...

Tôi lại vẽ tiếp.

Cậu bé vẫn một mực không chịu:

- Con này già quá. Cháu muốn một con cừu sống được thật lâu.

Đến đây thì tôi không còn đủ kiên nhẫn nữa, vì còn phải sửa gấp cái máy, tôi quẹt nguệch ngoạc vài đường rồi đưa cho cậu bé:

- Đây là cái thùng. Con cửu của cháu ở trong đó.

Nhưng tôi thật không còn tin vào mắt mình nữa khi nhìn thấy vẻ mặt ông quan toà nhỏ rạng rỡ hẳn lên:

– Đây đúng là cái cháu muốn. Chú nghĩ có tốn nhiều có cho con cừu này lắm không?

- Chi vậy?

- Vì ở chỗ cháu rất nhỏ...

- Chắc chắn sẽ đủ mà. Chú chỉ cho cháu con cừu nhỏ xíu.

Cậu bẻ nghiêng đầu ngắm nghía bức tranh:

- Đâu có nhỏ tới vậy... ! Nó ngủ rồi kìa...

Và như thế, tôi đã làm quen với hoàng tử bé. [...]

XXVII

Và bây giờ, dĩ nhiên, đã sáu năm trời trôi qua... Tôi chưa kể cho ai nghe câu chuyện này. Bạn bè khi gặp lại đã rất vui mừng thấy tôi trở về nguyên vẹn. Tôi buồn lắm nhưng bảo với họ: “Mệt quá...”.

Bây giờ, tôi đã phần nào nguôi ngoại. Có nghĩa là... không hoàn toàn thế. Nhưng tôi biết chắc rằng cậu đã trở về hành tinh của mình, bởi vì, bình minh hôm sau tôi đã không còn thấy thân thể của cậu. Một thân thể chẳng nặng nề gì mấy... Và ban đêm tôi thích lắng nghe sao trời. Giống như là năm trăm triệu cái lục lạc...

Nhưng còn có một điều bất thường xảy ra. Cái rọ mõm" tôi vẽ cho hoàng tử bé, tôi đã quên cho nó một cái vòng da. Cậu sẽ không thể nào buộc nó vào mõm con cừu được. Nên tôi tự hỏi: “Chuyện gì đã xảy ra trên hành tinh của cậu? Có thể là con cừu đã ăn mất bông hoa...".

Lúc này thì tôi tự nhủ: “Chắc chắn không! Hoàng tử bé đêm nào cũng đặt bông hoa trong lồng kính, và cậu trông chừng con cừu rất kĩ..”. Thế là tôi cảm thấy hạnh phúc. Và các ngôi sao đều cười hiền lành.

Lúc khác thì tôi nghĩ bụng: “Người ta cũng có lúc này lúc khác lơ đãng, và chỉ một lần là xong! Hôm nào đó, cậu quên mất cái lồng kính, hay con cừu thoát ra ngoài không một tiếng động giữa đêm khuya...”. Vậy là những chiếc lục lạc lại biến hết cả thành nước mắt...

Đó chính là một nỗi bí hiểm khôn cùng. Với các bạn, những người cũng yêu mến hoàng tử bé, lẫn với tôi, sự thể tỏng khắp vũ trụ này chẳng hề giống nhau, giữa việc ở một chốn nào đó không ai hay, một con cừu nào đó ta không biết, đã có ăn mất một bông hoa hồng hay không…

Hãy ngước nhìn bầu trời! Hãy tự hỏi: “Con cừu đã có ăn mất bông hoa hay không?”. Rồi bạn sẽ thấy tất cả đều thay đổi…

Và không một người lớn nào có thể hiểu được điều đó quan trọng đến thế!

Đối với tôi, đây là quang cảnh đẹp nhất và buồn nhất thế gian. Đó chính là quang cảnh đã thấy trong trang trước, nhưng tôi vẽ nó lại một lần nữa để các bạn nhớ rõ. Chính nơi đây, hoàng tử bé đã xuất hiện trên Trái Đất, rồi sau đó đã biến mất.

Hãy nhìn kĩ quang cảnh này để chắc chắn có thể nhận ra, nếu một ngày nào đó bạn đi du lịch châu Phi, trên sa mạc. Và nếu như bạn có thể ghé ngang qua đó, tôi xin bạn đừng vội vã, hãy cố đợi một chút ngay phía dưới ngôi sao! Nếu khi ấy có một cậu bé đi về phía bạn, nếu cậu cười, nếu cậu có mái tóc vàng, óng, nếu cậu không trả lời khi người ta hỏi cậu, bạn sẽ đoán ra ngay đó là ai. Khi ấy xin hãy giúp tôi! Đừng để tôi buồn đến vậy: hãy nhanh tay viết thư cho tôi biết là cậu đã trở lại…

Xem thêm các bài tìm hiểu Tác giả, tác phẩm Ngữ văn lớp 8 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

Tác giả - tác phẩm: Lão Hạc

Tác giả - tác phẩm: Trong mắt trẻ

Tác giả - tác phẩm: Người thầy đầu tiên

Tác giả - tác phẩm: Mời trầu

Tác giả - tác phẩm: Vịnh khoa thi Hương