Sách bài tập Lịch Sử 8 Bài 7 (Cánh diều): Phong trào Tây Sơn thế kỉ XVIII

2.2 K

Với giải sách bài tập Lịch Sử 8 Bài 7: Phong trào Tây Sơn thế kỉ XVIII sách Cánh diều hay, chi tiết giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập trong SBT Lịch Sử 8. Mời các bạn đón xem:

Giải SBT Lịch Sử 8 Bài 7: Phong trào Tây Sơn thế kỉ XVIII

Câu 1 trang 16 SBT Lịch Sử 8: Phong trào Tây Sơn bùng nổ năm 1771 do một trong những nguyên nhân nào sau đây?

A. Triều đình Mãn Thanh đưa quân xâm lược Đại Việt.

B. Nguyễn Ánh cầu viện vua Xiêm đem quân sang giúp đỡ.

C. Chính quyền phong kiến đã khủng hoảng, suy yếu trầm trọng.

D. Trương Phúc Loan tạo phản, lật đổ chính quyền chúa Nguyễn.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

- Một trong những nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ của Phong trào Tây Sơn là: chính quyền phong kiến đã khủng hoảng, suy yếu trầm trọng.

Câu 2 trang 16 SBT Lịch Sử 8: Từ năm 1771 đến năm 1789, phong trào Tây Sơn đã giành được những thắng lợi tiêu biểu nào sau đây?

A. Lật đổ chính quyền chúa Nguyễn, chúa Trịnh, vua Lê, đánh đuổi quân Xiêm và đại phá quân Thanh.

B. Lật đổ chính quyền phong kiến Đàng Trong và Đàng Ngoài, đánh tan quân xâm lược Mông - Nguyên.

C. Xoá bỏ chính quyền của chúa Nguyễn, đại phá quân Mông - Nguyên và lật đổ chính quyền họ Trịnh.

D. Đánh đuổi quân Minh và quân Xiêm, quân Thanh, xoá bỏ chính quyền vua Lê - chúa Trịnh.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

Từ năm 1771 đến năm 1789, phong trào Tây Sơn đã giành được những thắng lợi tiêu biểu: lật đổ chính quyền chúa Nguyễn, chúa Trịnh, vua Lê, đánh đuổi quân Xiêm và đại phá quân Thanh.

Câu 3 trang 17 SBT Lịch Sử 8: Ý nào sau đây mô tả sự thất bại của quân Thanh trước quân Tây Sơn?

A. 29 vạn quân Thanh đều bị tiêu diệt ở trận Ngọc Hồi - Đống Đa.

B. Tướng Sầm Nghi Đống và tướng Tôn Sĩ Nghị tử trận ở Thăng Long.

C. Sau lần bại trận năm 1789, quân Thanh sợ quân Tây Sơn như sợ cọp.

D. Tướng Sầm Nghi Đống phải thắt cổ tự tử, Tôn Sĩ Nghị bỏ chạy về nước.

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Sau lần bại trận năm 1789, quân Thanh sợ quân Tây Sơn như sợ cọp cho thấy sự thất bại của quân Thanh trước quân Tây Sơn.

Câu 4 trang 17 SBT Lịch Sử 8: Nội dung nào sau đây không đúng nguyên nhân dẫn đến thắng lợi của phong trào Tây Sơn?

A. Sự ủng hộ và giúp đỡ nhiệt tình của nhân dân Chăm-pa.

B. Nhờ có sự ủng hộ của đông đảo các tầng lớp nhân dân.

C. Sự lãnh đạo, chỉ huy tài tình của bộ chỉ huy nghĩa quân.

D. Truyền thống yêu nước chống ngoại xâm của dân tộc.

Lời giải:

Đáp án đúng là: A

- Nguyên nhân dẫn đến thắng lợi của phong trào Tây Sơn:

+ Nhờ có sự ủng hộ của đông đảo các tầng lớp nhân dân.

+ Sự lãnh đạo, chỉ huy tài tình của bộ chỉ huy nghĩa quân.

+ Truyền thống yêu nước chống ngoại xâm của dân tộc.

Câu 5 trang 17 SBT Lịch Sử 8: Nội dung nào sau đây không đúng ý nghĩa lịch sử về thắng lợi của phong trào Tây Sơn đối với lịch sử dân tộc?

A. Thể hiện và chứng minh sức mạnh to lớn của quần chúng nhân dân.

B. Xoá bỏ ranh giới sông Gianh đã đặt cơ sở cho việc thống nhất đất nước.

C. Nhờ tài chỉ huy và nghệ thuật quân sự của Nguyễn Huệ - Quang Trung.

D. Đã góp phần vào bảo vệ nền độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

- Ý nghĩa lịch sử về thắng lợi của phong trào Tây Sơn đối với lịch sử dân tộc:

+ Thể hiện và chứng minh sức mạnh to lớn của quần chúng nhân dân.

+ Xoá bỏ ranh giới sông Gianh đã đặt cơ sở cho việc thống nhất đất nước.

+ Đã góp phần vào bảo vệ nền độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước.

Câu 6 trang 17 SBT Lịch Sử 8: Đọc đoạn tư liệu sau đây và trả lời câu hỏi:

“Khi Phúc Khoát chết, thái giám Chủ Đức hầu cùng quốc phó ngoại tả Đạt quận công Trương Phúc Loan âm mưu đổi di chúc, lập con út là Phúc Thuần [lên thay]... [Phúc Thuần] tuổi trẻ, thích chơi bời múa hát, có bệnh... chuyên dùng Phúc Loan, tôn làm Quốc phó. Phúc Loan bản quan, buôn ngục, [đưa ra] hình phạt và thuế má nặng nề... Người họ Nguyễn đều oán mà không dám nói”.

(Lê Quý Đôn, Phủ biên tạp lục, NXB Văn hoá - Thông tin, Hà Nội, 2007, tr.87)

a) Cho biết bối cảnh lịch sử của Đàng Trong được phản ánh qua đoạn tư liệu.

b) Phong trào Tây Sơn bùng nổ có phải là một tất yếu lịch sử không? Vì sao?

Lời giải:

♦ Yêu cầu a) Đoạn trích cho thấy chính quyền chúa Nguyễn ở Đàng Trong vào cuối thế kỉ XVIII đã suy yếu và tồn tại nhiều mâu thuẫn. Bên cạnh đó là sự lộng quyền và tham tàn của Trương Phúc Loan.

♦ Yêu cầu b) Phong trào Tây Sơn bùng nổ là một tất yếu lịch sử, vì:

- Nổ ra trong bối cảnh các chính quyền phong kiến thống trị trên cả nước đã suy yếu và khủng hoảng trầm trọng. Mâu thuẫn giữa nhân dân lao động, đặc biệt là giữa giai cấp nông dân với chính quyền phong kiến, trở nên gay gắt.

- Phong trào nhận được sự ủng hộ của đông đảo các tầng lớp nhân dân.

- Giải quyết được các nhiệm vụ lịch sử: lật đổ các chính quyền phong kiến (chúa Nguyễn, chúa Trịnh, vua Lê); đánh đuổi ngoại xâm; đặt cơ sở cho sự nghiệp thống nhất đất nước.

Câu 7 trang 18 SBT Lịch Sử 8: Chọn thông tin cho sẵn sau đây đặt vào các ô từ (1) đến (5) để hoàn thành đồ trong hình 7.1: A. Đàng Ngoài rối loạn, Nguyễn Huệ cử Vũ Văn Nhậm ra Bắc dẹp loạn để ổn định tình hình; B. Quân Tây Sơn chiếm phủ thành Quy Nhơn; C. Nguyễn Huệ tiến quân ra Bắc lật đổ chúa Trịnh; D. Nguyễn Huệ lại tiến quân ra Bắc. Chính quyền vua Lê sụp đổ; E. Quân Tây Sơn lật đổ chính quyền chúa Nguyễn ở Đàng Trong

Chọn thông tin cho sẵn sau đây đặt vào các ô từ (1) đến (5) để hoàn thành đồ trong hình 7.1

Lời giải:

Ghép thông tin theo thứ tự sau:

(1) – B;           (2) – E;           (3) – C;          (4)-A;             (5)- D.

Câu 8 trang 18 SBT Lịch Sử 8: Quan sát hình 7.2, kết hợp những kiến thức đã học, em hãy:

a) Mô tả trận Rạch Gầm - Xoài Mút.

b) Cho biết nghệ thuật quân sự của Nguyễn Huệ trong trận đánh này.

Quan sát hình 7.2 kết hợp những kiến thức đã học em hãy

Lời giải:

♦ Yêu cầu a) Mô tả trận Rạch Gầm – Xoài Mút

- Cuối năm 1784, vua Xiêm sai tướng Chiêu Tăng và Chiêu Sương đem 5 vạn quân tiến vào Gia Định, với sự dẫn đường của Nguyễn Ánh.

- Nhận được tin báo, Nguyễn Nhạc cử Nguyễn Huệ đem binh thuyền vào đánh đuổi quân Xiêm.  Với sự ủng hộ của nhân dân địa phương, Nguyễn Huệ cho xây dựng trận địa mai phục ở Rạch Gầm - Xoài Mút (một khúc sông Tiền).

- Sáng ngày 19/1/1785, quân Tây Sơn dùng cách đánh nghi binh, dụ quân Xiêm vào trận địa mai phục, rồi đồng loạt tấn công.

♦ Yêu cầu b) Nghệ thuật quân sự của Nguyễn Huệ trong trận đánh này:

- Nghi binh, nhử đối phương vào trận địa đã chuẩn bị.

- Dựa vào địa hình, sông nước để tổ chức mai phục.

- Đánh nhanh, tiêu diệt gọn.

Câu 9 trang 18 SBT Lịch Sử 8: Đánh giá vai trò của Nguyễn Huệ - Quang Trung trong phong trào Tây Sơn và đối với lịch sử dân tộc.

Lời giải:

- Vai trò của Nguyễn Huệ - Quang Trung:

+ Cùng với Nguyễn Nhạc và Nguyễn Lữ, Nguyễn Huệ là người trực tiếp lãnh đạo phong trào Tây Sơn, lần lượt lật đổ các tập đoàn phong kiến: chúa Nguyễn, chúa Trịnh, vua Lê, xoá bỏ ranh giới sông Gianh, đặt cơ sở cho sự nghiệp thống nhất đất nước.

+ Lãnh đạo hai cuộc kháng chiến chống quân xâm lược, bảo vệ vững chắc nền độc lập dân tộc.

+ Là một nhà quân sự tài giỏi

Xem thêm các bài giải sách bài tập Lịch sử lớp 8 Cánh diều hay, chi tiết khác:

Bài 9: Các nước Âu - Mỹ từ cuối thế kỉ XIX đến đầu thế kỉ XX

Bài 10: Phong trào công nhân và sự ra đời của chủ nghĩa Mác

Lý thuyết Lịch sử 8 Bài 7: Phong trào Tây Sơn thế kỉ XVIII

I. Nguyên nhân bùng nổ

- Giữa thế kỉ XVIII, chính quyền chúa Nguyễn ở Đàng Trong ngày càng suy yếu. 

- Tầng lớp quý tộc, quan lại chỉ quan tâm đến các thú vui chơi và hưởng thụ. 

- Trương Phúc Loan thâu tóm hết quyền hành, làm nhiều điều bạo ngược và nhũng nhiễu nhân dân.

- Nhân dân Đàng Trong phải chịu chế độ thuế khoá nặng nề. Thiên tai, mất mùa và nạn đói thường xuyên xảy ra.

- Nạn đói kéo dài, trộm cướp cũng nổi lên khắp nơi.

=> Mùa xuân năm 1771, ba anh em Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ và Nguyễn Lữ đến vùng Tây Sơn thượng đạo (nay thuộc An Khê, Gia Lai) lập căn cứ, tập hợp nhân dân dựng cờ khởi nghĩa.

II. Những thắng lợi tiêu biểu của phong trào Tây Sơn

1. Lật đổ chúa Nguyễn, chúa Trịnh và vua Lê

- Phong trào Tây Sơn đã nhận được sự ủng hộ rộng rãi của các tầng lớp nhân dân. 

- Lực lượng và thanh thế nghĩa quân ngày càng lớn mạnh, lần lượt lật đổ chính quyền chúa Nguyễn, chúa Trịnh và vua Lê.

Lý thuyết Lịch sử 8 Bài 7 (Cánh Diều): Phong trào Tây Sơn thế kỉ XVIII (ảnh 1)

2. Đánh bại quân Xiêm và quân Thanh xâm lược

a) Đánh bại quân Xiêm xâm lược (1785)

- Sau khi chính quyền chúa Nguyễn bị lật đổ (1777), Nguyễn Ánh tập hợp lực lượng, chống lại quân Tây Sơn. Sau nhiều lần liên tiếp bị quân Tây Sơn đánh bại, Nguyễn Ánh sang Xiêm cầu viện. 

- Cuối năm 1784, vua Xiêm sai tướng Chiêu Tăng và Chiêu Sương đem 5 vạn quân tiến vào Gia Định, với sự dẫn đường của Nguyễn Ánh.

- Nguyễn Nhạc cử Nguyễn Huệ đem binh thuyền vào đánh đuổi quân Xiêm. 

- Ngày 19-1-1785, Nguyễn Huệ cho quân đánh nghi binh, nhử quân Xiêm vào trận địa mai phục, sau đó bất ngờ chặn đánh. 

=> Quân Xiêm bị tiêu diệt gần hết, chỉ còn vài nghìn quân chạy thoát về nước.

b) Đại phá quân Thanh xâm lược (1789)

- Giữa năm 1788, vua Lê Chiêu Thống cùng một số quan đại thần chạy lên phía bắc, rồi cho người sang cầu viện nhà Thanh. 

- Vua Thanh là Càn Long cử Tôn Sĩ Nghị chỉ huy 29 vạn quân, chia làm bốn đạo tiến vào Đại Việt theo ba hướng chính: Tuyên Quang, Cao Bằng và Lạng Sơn.

- Cuối tháng 12-1788, Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế (lấy niên hiệu là Quang Trung) rồi thần tốc tiến quân ra Bắc. 

- Đêm 30 Tết Kỷ Dậu (1789), 5 đạo quân Tây Sơn cùng tiến ra Thăng Long.

- Sau 5 ngày (từ đêm 30 Tết đến trưa ngày mồng 5 Tết Kỷ Dậu), quân Tây Sơn đã đánh tan 29 vạn quân Thanh, trong đó thắng lợi tiêu biểu là trận Ngọc Hồi – Đống Đa. 

Lý thuyết Lịch sử 8 Bài 7 (Cánh Diều): Phong trào Tây Sơn thế kỉ XVIII (ảnh 1)

=> Tướng nhà Thanh là Sầm Nghi Đống không kịp thoát thân đã thắt cổ tự tử. Tôn Sĩ Nghị hoảng sợ, phải bỏ lại quân sĩ phía sau để tháo chạy về nước.

III. Nguyên nhân thắng lợi và ý nghĩa lịch sử của phong trào Tây Sơn

* Nguyên nhân thắng lợi

- Ý chí đấu tranh chống áp bức, bóc lột cùng truyền thống yêu nước chống ngoại xâm của dân tộc. 

- Tinh thần đoàn kết, đồng lòng của nghĩa quân và sự ủng hộ của đông đảo các tầng lớp nhân dân. 

- Sự lãnh đạo, chỉ huy tài tình của bộ chỉ huy nghĩa quân, đặc biệt là vai trò của Nguyễn Huệ – Quang Trung.

* Ý nghĩa lịch sử

- Thể hiện và chứng minh sức mạnh to lớn của quần chúng nhân dân. 

- Xoá bỏ ranh giới sông Gianh (phân chia Đàng Trong, Đàng Ngoài), lật đổ chính quyền phong kiến Nguyễn – Trịnh – Lê, 

- Đặt cơ sở cho sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ vững chắc nền độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của đất nước, đồng thời để lại nhiều bài học quý báu về nghệ thuật quân sự.

Đánh giá

0

0 đánh giá