P1 < P chứng tỏ chất lỏng đã tác dụng vào vật nặng một lực đẩy hướng từ dưới lên.

Kết luận: Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ ........

Một vật nhúng trong chất lỏng bị chất lỏng tác dụng một lực đẩy hướng từ dưới lên trên theo phương thẳng đứng.

+ Khi nhúng vật nặng chìm trong bình tràn, nước từ trong bình tràn ra (H.10.3b SGK), thể tích của phần nước này bằng thể tích của vật.

Vật nhúng trong nước bị nước tác dụng lực đẩy hướng từ dưới lên trên, số chỉ của lực kế lúc này là:

$P_2=P_1–F_A<P_1$, trong đó P1 là trọng lượng của vật; FA là lực đẩy Ác – si – mét.

+ Khi đổ nước từ cốc B vào cốc A, lực kế chỉ giá trị P1 (H.10.3c SGK), điều đó chứng tỏ lực đẩy Ác – si – mét có độ lớn bằng trọng lượng của phần chất lỏng bị vật chiếm chỗ.

Vậy dự đoán của Ác si mét về độ lớn của lực đẩy Ác si mét là đúng.

"Khi kéo nước từ dưới giếng lên, ta thấy gàu nước khi còn ngập dưới nước nhẹ hơn khi đã lên khỏi mặt nước (H.10.1). Tại sao?"

Lời giải:

Kéo gàu nước lúc ngập trong nước cảm thấy nhẹ hơn khi kéo trong không khí, vì gàu nước chìm trong nước bị nước tác dụng một lực đẩy Ác – si – mét hướng từ dưới lên, lực này có độ lớn bằng trọng lượng của phần nước bị gàu chiếm chỗ. Còn trong không khí, mặc dù vẫn có lực đẩy Ácsimet của không khí tác dụng vào gầu nhưng nhỏ hơn lực tác dụng của nước rất nhiều.

Lời giải:

Lực đẩy Ác – si – mét phụ thuộc vào trọng lượng riêng của nước và thể tích của phần nước bị mỗi thỏi chiếm chỗ. Hai thỏi có thể tích bằng nhau nên hai thỏi chịu tác dụng của lực đẩy Ác-si-mét có độ lớn như nhau.

Lời giải:

Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên thỏi đồng nhúng vào nước: FAn = dn.V

Lực đẩy Ác-si-mét tác dụng lên thỏi đồng nhúng vào dầu:  FAd = dd.V

Do trọng lượng riêng của nước lớn hơn trọng lượng riêng của dầu: 

dn > dd => FAn > FAd.

Vậy thỏi đồng nhúng trong nước chịu lực đấy Ác-si-mét lớn hơn.

Lời giải:

Ta có thể dùng cân để kiểm tra dự đoán về độ lớn của lực đẩy Ác-si-mét như hình sau:

- Bước 1: Dùng cân để cân một vật nặng nhỏ không thấm nước treo dưới một cốc A đặt trên đĩa cân.

Khối lượng vật và cốc (đĩa bên trái) bằng đúng trọng lượng của các quả cân (đĩa bên phải).

- Bước 2: Vật vẫn treo trên cân nhưng được nhúng hoàn toàn vào một bình tràn B chứa đầy nước, khi đó một phần nước trong bình tràn chảy ra cốc C và cân bị lệch về phía các quả cân.

- Bước 3: Vẫn giữ nguyên vật trong bình tràn đồng thời đổ nước từ cốc C vào cốc A trên đĩa cân thấy cân trở lại cân bằng.

Như vậy, lực đẩy Ác-si-met có độ lớn bằng trọng lượng của phần nước bị chiếm chỗ.

1. Tác dụng của chất lỏng lên vật nhúng chìm trong nó

Một vật nhúng vào chất lỏng bị chất lỏng đó đẩy thẳng đứng từ dưới lên với lực có độ lớn bằng trọng lượng của phần chất lỏng mà vật chiếm chỗ. Lực này gọi là lực đẩy Ác-simét.

2. Công thức tính lực đẩy Ác si mét

$F_A=d.V$

Trong đó:

+ $F_A$: lực đẩy Ác si mét (N)

+ d: trọng lượng riêng của chất lỏng ($N/m^3$)

+ V: thể tích của phần chất lỏng bị chiếm chỗ ($m^3$)

Sơ đồ tư duy về lực đẩy Ác-si-mét