ĐV chưa có tổ chức thần kinh

ĐV có hệ thần kinh dạng lưới

ĐV có hệ thần kinh dạng chuỗi hạch

ĐV có hê thần kinh dạng ống

Đại diện

Động vật đơn bào

Ruột khoang

Giun dẹp, giun tròn, chân khớp, côn trùng

Động vật có xương sống như cá, lưỡng cư, bò sát, chim và thú

Cấu tạo tổ chức thần kinh

Chưa có cấu tạo

Các tế bào thần kinh phân bố khắp cơ thể thành dạng lưới

- Các tế bào thần kinh tập trung thành hạch thần kinh.

- Các hạch thần kinh nối với nhau bằng dây thần kinh tạo thành chuỗi hạch thần kinh dọc theo cơ thể.

- Hệ thần kinh dạng ống được cấu tạo từ 2 phần rõ rệt : thần kinh trung ương và thần kinh ngoại biên.

+ Hệ thần kinh trung ương gồm não và tủy sống

+ Hệ thần kinh ngoại biên gồm hạch thần kinh và dây thần kinh

Hình thức phản ứng

chuyển động cơ thể hoặc co rút chất nguyên sinh.

Co rút toàn thân

Mỗi hạch chỉ đạo một phần cơ thể (chủ yếu là phản xạ không điều kiện).

- Hệ thần kinh dạng ống hoạt động theo nguyên tắc phản xạ, bao gồm:

+ Phản xạ đơn giản (phản xạ không điều kiện): Do một số tế bào thần kinh nhất định tham gia, không phải qua học tập.

+ Phản xạ phức tạp (phản xạ có điều kiện): Do một số lượng lớn tế bào thần kinh tham gia, đặc biệt là tế bào thần kinh võ não.

Mức độ chính xác

Thấp

Cao hơn ĐV chưa có tổ chức thần kinh

Do mỗi hạch điều khiển một vùng xác định trên cơ thể nên động vật phản ứng chính xác hơn, tiết kiệm năng lượng hơn so với hệ thần kinh dạng lưới.

Cùng với sự tiến hóa của hệ thần kinh dạng ống, số lượng các phản xạ ngày càng nhiều, đặc biệt là các phản xạ có điều kiện ngày càng tăng → động vật ngày càng thích nghi tốt hơn với môi trường sống.