Tài liệu nội dung chính bài Tựa “Trích diễm thi tập” Ngữ văn lớp 10 gồm 2 trang đầy đủ bố cục, tóm tắt, phương thức biểu đạt, thể loại, ngôi kể, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật giúp học sinh nắm được những nét chính của văn bản.
Tựa “Trích diễm thi tập”
Bài giảng: Tựa "Trích diễm thi tập"
Tìm hiểu chung về văn bản:
1. Bố cục: 3 phần
- Phần 1 (từ đầu … không rách nát tan tành): Nguyên nhân khiến thơ văn thất lạc.
- Phần 2 (tiếp … chê trách người xưa vậy): Thực trạng thơ văn nước nhà và tâm sự của tác giả.
- Phần 3 (còn lại): Giới thiệu về người viết và công cuộc sưu tầm “Trích diễm thi tập”.
2. Tóm tắt: Sách Trích diễm thi tập ra đời năm 1497, do Hoàng Đức Lương sưu tầm và tuyển chọn, lời tựa cũng do ông viết để trình bày lí do, quá trình hình thành của tập sách. Trước hết tác giả nêu năm lí do khiến thơ văn không lưu truyền được hết ở đời: ít người am hiểu, danh sĩ bận rộn, thiếu người tâm huyết, chưa có lệnh vua, thời gian và binh hoả huỷ hoại. Tiếp theo tác giả nêu lên hai động cơ soạn sách. Thực trạng tình hình sách vở về thơ ca Việt Nam rất hiếm, người học làm thơ như Hoàng Đức Lương “chỉ trông vào thơ bách gia đời nhà Đường”. Nhu cầu bức thiết phải biên soạn sách Trích diễm thi tập bởi vì “một nước văn hiến, xây dựng đã mấy trăm năm, chẳng lẽ không có quyển sách nào có thể làm căn bản”. Quá trình biên soạn sách hết sức lớn lao, công phu và ý nghĩa, không phải ai muốn cũng làm được. Song, tác giả thể hiện thái độ hết sức khiêm tốn.
3. Phương thức biểu đạt: Nghị luận, biểu cảm.
4. Thể loại: Tựa
5. Giá trị nội dung: Bài tựa cho thấy niềm tự hào sâu sắc và ý thức trách nhiệm của Hoàng Đức Lương trong việc bảo tồn di sản văn học của tiền nhân, từ đó giúp chúng ta có thái độ trân trọng và yêu quý di sản văn học dân tộc.
6. Giá trị nghệ thuật
- Cách lập luận chặt chẽ, săc sảo.
- Ngôn ngữ ngắn gọn, hành văn chân thực, tình cảm chân thành.
- Sự kết hợp hài hòa giữa chất trữ tình và nghị luận.