Tailieumoi.vn xin giới thiệu phương trình C₆H₆ + H₂  C₆H₁₂ gồm điều kiện phản ứng, cách thực hiện, hiện tượng phản ứng và một số bài tập liên quan giúp các em củng cố toàn bộ kiến thức và rèn luyện kĩ năng làm bài tập về phương trình phản ứng hóa học. Mời các bạn đón xem:

Phương trình C₆H₆ + H₂  C₆H₁₂

1. Phương trình phản ứng hóa học   

C₆H₆ + 3H₂ C₆H₁₂

2. Điều kiện để C₆H₆ ra C₆H₁₂

Benzen phản ứng cộng vs H₂ khi sử dụng Niken làm chất xúc tác tạo ra xiclohexan.

3. Bản chất của C₆H₆ (Benzen) trong phản ứng

Trong điều kiện thích hợp C₆H₆ có phản ứng cộng với một số chất như H₂, Cl₂,…

4. Tính chất hóa học

4.1. Tính chất vật lý Benzen

Bezen là chất lỏng, không màu, có mùi thơm đặc trưng nhẹ hơn nước và không tan trong nước.

4.2. Tính chất hóa học Benzen

Tính chất hóa học nổi bật của benzen là phản ứng thế, phản ứng cộng và phản ứng oxi hóa. Và đây cũng là 3 tính chất hóa học phổ biến của các chất thuộc đồng đẳng benzen hoặc các hiđrocacbon thơm.

Phản ứng thế

C₆H₆+ Br₂ → C₆H₅Br + HBr (Fe, t^o)

C₆H₆ + HNO₃ → C₆H₅NO₂ + H₂O (H₂SO₄ đặc, t^o)

Phản ứng cộng

C₆H₆ + 3H₂ → xiclohexan (Ni, t^o)

C₆H₆ + 3Cl₂ → C₆H₆Cl₆ (as) (hexacloran hay 666 hay 1,2,3,4,5,6 - hexacloxiclohexan)

Phản ứng oxi hóa

Benzen không làm mất màu dung dịch KMnO₄.

Oxi hóa hoàn toàn:

C₆H₆ + 7,5O₂ → 6CO₂+ 3H₂O (t^o)

4.3. Tính chất hóa học của Hiđro

Hiđro là phi kim có tính khử. Ở những nhiệt độ thích hợp, hiđro không những kết hợp được với đơn chất oxi mà còn kết hợp được với nguyên tố oxi trong một số oxit kim loại. Các phản ứng này đều tỏa nhiều nhiệt. Cụ thể:

- Hiđro tác dụng với oxi

Hiđro cháy trong oxi theo phương trình hóa học:

Hỗn hợp H₂ và O₂ là hổn hợp nổ. Hỗn hợp nổ mạnh nhất khi tỉ lệ H₂ : O₂ là 2:1 về thể tích.

- Hiđro tác dụng với một số oxit kim loại như FeO, CuO, Fe₂O₃, …

Ví dụ:

Hiđro phản ứng với đồng oxit ở nhiệt độ khoảng 400°C theo phương trình hóa học:

5. Điều chế benzen

Từ axetilen:

3C₂H₂ → C₆H₆ (C, 600^oC)

Tách H₂ từ xiclohexan:

C₆H₁₂→ C₆H₆ + 3H₂ (t^o, xt)

6. Bạn có biết

- Do phân tử có cấu tạo đặc biệt nên benzen vừa có phản ứng thế vừa có phản ứng cộng. Tuy nhiên phản ứng cộng của benzen xảy ra khó hơn so với etilen và axetilen.

- Khi đun nóng, có xúc tác Ni hoặc Pt, benzen và ankylbenzen cộng với H₂ tạo thành xicloankan.

7. Câu hỏi vận dụng

Câu 1. Dãy đồng đẳng của benzen (gồm benzen và ankylbenzen) có công thức chung là:

A. C_nH_2n+6(n ≥ 6).

B. C_nH_2n-6 (n ≥ 3).

C. C_nH_2n-8 (n ≥ 8).

D. C_nH_2n-6 (n ≥ 6).

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích:

Câu 2. Hoạt tính sinh học của benzen, toluen là

A. Gây ảnh hưởng tốt cho sức khỏe

B. Không gây hại cho sức khỏe

C. Tùy thuộc vào nhiệt độ có thể gây hại hoặc không gây hại

D. Gây hại cho sức khỏe

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích:

Câu 3. Để phân biệt benzen, toluen, stiren ta chỉ dùng 1 thuốc thử duy nhất là

A. dung dịch  brom.

B. Br₂ (xt Fe).

C. dung dịch Br₂ hoặc dung dịch KMnO₄.

D. dung dịch KMnO₄.

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích:

Không dùng được Br₂ dung dịch vì cả benzen và toluen đều không phản ứng.

Không dùng được Br₂ khan (xt Fe) vì benzen và toluen đều cho hiện tượng giống nhau.

Có thể dùng dung dịch KMnO₄ vì:

+ C₆H₆ không làm mất màu

+ Stiren làm mất màu KMnO₄ ở nhiệt độ thường

3C₆H₅CH=CH₂ + 10KMnO₄ → 3C₆H₅COOK + 3K₂CO₃ + 10MnO₂+ KOH + 4H₂O

+ C₆H₅CH₃ làm mất màu KMnO₄ khi đun nóng

C₆H₅CH₃ + 2KMnO₄ → C₆H₅COOK + KOH + 2MnO₂ + H₂O

Câu 4. Nhận xét nào sau đây đúng?

A. Benzen và đồng đẳng của benzen chỉ có khả năng tham gia phản ứng cộng.

B. Benzen và đồng đẳng của benzen chỉ có khả năng tham gia phản ứng thế.

C. Benzen và đồng đẳng của benzen vừa có khả năng tham gia phản ứng cộng, vừa có khả năng tham gia phản ứng thế.

D. Benzen và đồng đẳng của benzen không có khả năng tham gia phản ứng cộng và phản ứng thế.

Lời giải:

Đáp án: B

Câu 5: Benzen tác dụng với H₂ dư có mặt bột Ni xúc tác, thu được sản phẩm gì?

A. hex-1-en

B. hexan

C. 3-hex-1-in

D. xiclohexan

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Sản phẩm thu được là C₆H₁₂ (xiclohexan).

8. Một số phương trình phản ứng hoá học khác của Benzen và hợp chất:

C6H5CH=CH2 + Br2 → C6H5-CHBr-CH2Br

3C6H5-CH=CH2 +10KMnO4 $\stackrel{{𝑡}^0}{\to }$3C6H5COOK +3K2CO3 +10MnO2↓+KOH+4H2O

C6H5-CH=CH2 + HBr → C6H5-CH(Br)-CH3

C6H5CH3 + Br2  $\stackrel{{𝑡}^0}{\to }$ C6H5CH2Br + HBr

C6H5CH3 + 2KMnO4 $\stackrel{{𝑡}^0}{\to }$ C6H5COOK + KOH + 2MnO2↓ + H2O

C6H5 + Br2  ộ$\stackrel{𝑏ộ𝑡 𝐹𝑒}{\to }$ C6H5Br + HBr

C6H6 + HNO3  $\stackrel{{𝐻}_2𝑆{𝑂}_4 𝑑𝑎𝑐}{\to }$ C6H5NO2 + H2O

C6H5CH3 + HNO3 $\to$C6H2(NO2)3CH3 + 3H2O

C6H6 + 3Cl2 $\stackrel{𝑎𝑠}{\to }$ C6Cl6

n-C6H5-CH=CH2 $\stackrel{{𝑡}^0, 𝑝, 𝑥𝑡}{\to }$ (CH2 -CH-C6H5)n

2C6H6 + 15O2 $\stackrel{{𝑡}^0}{\to }$ 12CO2 + 6H2O