- Miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ nằm hữu ngạn sông Hồng đến dãy Bạch Mã.

- Tiếp giáp:

  + Phía bắc: giáp Trung Quốc

  + Phía đông bắc: giáp miền Bắc và Đông Bắc Bắc Bộ

  + Phía nam: giáp miền Nam Trung Bộ và Nam Bộ

  + Phía đông: giáp biển Đông

  + Phía tây: giáp Lào.

- Các dãy núi có hướng tây bắc - đông nam: Hoàng Liên Sơn, Pu Đen Đinh, Pu Sam Sao, Trường Sơn Bắc.

- Các sông lớn có hướng tây bắc - đông nam: sông Đà, sông Mã, sông cả.

- Lai Châu (Tây Bắc): mùa mưa từ tháng 4 đến tháng 10, mưa nhiều vào các tháng 6, 7, 8.

- Quảng Bình (Bắc Trung Bộ): có mùa mưa muộn hơn, mùa mưa bắt đầu từ tháng 9 đến tháng 12, mưa nhiều vào các tháng 9, 10, 11.

Giá trị của hồ Hòa Bình:

- Hằng năm, công trình thủy điện Hòa Bình sản xuất được 8,16 tỉ kWh điện, cung ứng nguồn điện cho cả nước.

- Điều tiết nước cho hệ thống sông Hồng, sông Thái Bình (cung cấp nước vào mùa khô, giảm đỉnh lũ cực đại vào mùa lũ), có tác động tích cực tới công tác thủy lợi vùng đồng bằng sông Hồng. Đặc biệt bảo đảm an toàn về mùa lũ cho Hà Nội và các tỉnh đồng bằng Bắc Bộ.

- Phát triển giao thông đường thủy.

-  Nuôi trồng thủy sản.

- Phát triển du lịch.

- Ngoài ra còn tăng cường độ ẩm không khí vùng Tây Bắc vào mùa khô hanh.

Vị trí và địa danh của các mỏ ghi trên hình 42.1 :
- Apalit: Lào Cai.

- Đất hiếm: Lai Châu.

- Sắt: Yên Bái, Hà Tĩnh

- Crôm: Thanh Hóa

- Titan: Hà Tĩnh.

- Đá vôi: Ninh Bình

Đặc điểm tự nhiên miền Tây Bắc và Bắc Trung Bộ:

- Địa hình:

+ Núi cao, núi trung bình chiếm ưu thế, độ dốc lớn, cắt xẻ mạnh, hướng Tây Bắc – Đông Nam.

+ Xen giữa các dãy núi có các sơn nguyên, cao nguyên, đồng bằng giữa núi.

+ Đồng bằng thu nhỏ, chuyển tiếp từ đồng bằng châu thổ sang đồng bằng ven biển; có cát đầm, vịnh, bãi biển…

- Khí hậu: Tính chất nhiệt tăng dần, gió mùa Đông Bắc bị suy yếu và biến tính, chịu hiệu ứng phơn Tây Nam khô nóng, bão lũ, mùa mưa lùi về thu đông, có lũ tiểu mãn.

- Sông ngòi: Hướng TB- ĐN, một số sông hướng T- Đ, nhiều sông lớn, dốc, giàu tiềm năng thủy điện.

- Tài nguyên biển:vùng biển phía Đông rộng lớn, hải sản phong phú, nhiều bãi tắm đẹp, vũng vịnh nước sâu, bãi triều đầm phá...

- Khoáng sản: Thiếc, sắt, apatit, vật liệu xây dựng, titan.

- Sinh vật và thổ nhưỡng: Hai loại đất chính: đất phù sa và đất feralit; có đầy đủ hệ thống các đai cao (ba đai), rừng còn nhiều ở Nghệ An, Hà Tĩnh.

- Thiên tai lũ lụt, hạn hán.

- Vì đây là miền gặp nhiều thiên tai nhất nước ta: bão, lũ, sạt lở bờ biển,...

- Trồng rừng đầu nguồn nhằm hạn chế sạt lở đất đá và lũ quét ở vùng miền núi phía Tây cũng như miền đồng bằng phía Đông. Mặt khác, làm dịu hơn những đợt phơn khô nóng vào đầu hạ.

- Trồng rừng ven biển nhằm chắn sóng, chắn cát, hạn chế tác động của biển vào đất liền, đặc biệt vào thời kì mưa bão.

Các đèo từ Nam ra Bắc:

- Đèo Hải Vân (nằm trên quốc lộ 1).

- Đèo Lao Bảo (nằm trên quốc lộ 9).

- Đèo Mụ Giạ (nằm trên quốc lộ 15).

- Đèo Ngang (nằm trên quốc lộ 1).

- Đèo Keo Nưa (nằm trên quốc lộ 8).