Bài 23.1 trang 62 SBT Vật lí 8: Đối lưu là sự truyền nhiệt xảy ra trong chất nào?

A. Chỉ ở chất lỏng.

B. Chỉ ở chất khí.

C. Chỉ ở chất lỏng và chất khí.

D. Ớ các chất lỏng, chất khí và chất rắn.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về sự đối lưu

Lời giải:

Đối lưu là sự truyền nhiệt xảy ra chỉ ở chất lỏng và chất khí.

Chọn C

A. Sự truyền nhiệt từ Mặt Trời tới Trái Đất.

B. Sự truyền nhiệt từ bếp lò tới người đứng gần bếp lò.

C. Sự truyền nhiệt từ đầu bị nung nóng sang đầu không bị nung nóng của một thanh đồng.

D. Sự truyền nhiệt từ dây tóc bóng đèn điện đang sáng ra khoảng không gian bên trong bóng đèn.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về sự bức xạ nhiệt

Lời giải:

Sự truyền nhiệt từ đầu bị nung nóng sang đầu không bị nung nóng của một thanh đồng là sự dẫn nhiệt, không phải là sự bức xạ nhiệt.

Chọn C

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về đối lưu

Lời giải:

Đốt ở đáy ống thì tất cả nước trong ống sôi nhanh hơn. Vì đốt ở đáy ống thì nước nước ở đáy nóng hơn ở phía trên và nhẹ hơn phân tử nước lạnh (khi nóng thì giãn ra, thể tích tăng dẫn đến trọng lượng riêng giảm) sẽ tạo nên dòng đối lưu, dẫn đến các phân tử nước nóng ở đáy ống sẽ chuyển động thành dòng đi lên phía trên còn các phân tử nước lạnh nặng hơn nên sẽ chìm xuống đáy theo dòng, cứ như vậy thì nhiệt độ của tất cả nước trong ống sẽ tăng nhanh gần như cùng lúc, làm cho nước nhanh sôi hơn.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về sự đối lưu

Lời giải:

Khi đèn kéo quân được thắp lên, bên trong đèn xuất hiện các dòng đối lưu của không khí: Những dòng đối lưu này làm quay tán của đèn kéo quân.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về sự dẫn nhiệt và sự đối lưu

Lời giải:

Không. Sự truyền nhiệt khi đưa miếng đồng vào ngọn lửa làm miếng đồng nóng lên là sự dẫn nhiệt. Miếng đồng nguội đi là do truyền nhiệt vào không khí bằng bức xạ nhiệt.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về sự dẫn nhiệt của các chất.

Lời giải:

Đun nước bằng ấm nhôm và ấm đất trên cùng một bếp thì nước trong ấm nhôm sôi nhanh hơn vì nhôm dẫn nhiệt tốt hơn. Đun sôi xong, tắt bếp đi thì nước trong ấm nhôm cũng nguội nhanh hơn. Vì nhôm dẫn nhiệt tốt hơn đất, nên nhiệt từ nước trong ấm nhôm truyền ra ấm nhanh hơn.

Làm thí nghiệm kiểm tra và giải thích.

Phương pháp giải:

Vận dụng lí thuyết về đối lưu

Lời giải:

Khi nhè nhẹ đưa tay lại gần miếng giấy do tay ta có nhiệt độ sẽ làm không khí xung quanh tay nóng lên và tạo ra các dòng khí đối lưu, các dòng khí này đẩy miếng giấy, do giấy rất mỏng và nhỏ nên dễ dàng mất thăng bằng và rơi xuống.

A. Mọi vật đều có thể phát ra tia nhiệt

B. Chỉ có những vật bề mặt xù xì và màu sẫm mới có thể phát ra tia nhiệt

C. Chỉ có những vật bề mặt bóng và màu sáng mới có thể phát ra tia nhiệt

D. Chỉ có Mặt Trời mới có thể phát ra tia nhiệt

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về bức xạ nhiệt

Lời giải:

 Vì bức xạ nhiệt được tạo ra bởi chuyển động nhiệt của các hạt điện tích trong vật chất. Tất cả các vật chất có nhiệt độ lớn hơn độ không tuyệt đối đều phát ra bức xạ nhiệt nên mọi vật đều có thể phát ra tia nhiệt.

Chọn A 

A. Dẫn nhiệt là quá trình truyền nhiệt, đối lưu không phải là quá trình truyền nhiệt

B. Cả dẫn nhiệt và đối lưu đều có thể xảy ra trong không khí

C. Dẫn nhiệt xảy ra trong môi trường nào thì đôi lưu cũng có thể xảy ra trong môi trường đó.

D. Trong nước, dẫn nhiệt xảy ra nhanh hơn đối lưu

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về sự dẫn nhiệt và đối lưu

Lời giải:

Cả dẫn nhiệt và đối lưu đều có thê xảy ra trong không khí.

Chọn B

A. Dẫn nhiệt và bức xạ nhiệt đều có thể xảy ra trong không khí và trong chân không

B. Dẫn nhiệt xảy ra khi các vật tiếp xúc nhau, bức xạ nhiệt có thể xảy ra khi các vật không tiếp xúc

C. Trong không khí bức xạ nhiệt xảy ra nhanh hơn dẫn nhiệt

D. Trái Đất nhận được năng lượng từ Mặt Trời nhờ bức xạ nhiệt, không nhờ dẫn nhiệt.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về dẫn nhiệt, bức xạ nhiệt

Lời giải:

Dẫn nhiệt không xảy ra trong chân không

Chọn A

A. dẫn nhiệt   

B. bức xạ nhiệt

C. đối lưu                                             

D. bức xạ nhiệt và dẫn nhiệt

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về sự đối lưu

Lời giải:

Ngăn đá của tủ lạnh thường đặt ở phía trên ngăn đựng thức ăn, để tận dụng sự truyền nhiệt bằng đối lưu

Chọn C

A. trọng lượng riêng của khối chất lỏng đều tăng lên

B.  trọng lượng riêng của lớp chất lỏng ở trên nhỏ hơn của lớp ở dưới

C. trọng lượng riêng của lớp chất lỏng ở trên lớn hơn của lớp ở dưới

D. trọng lượng riêng của lớp chất lỏng ở trên băng của lớp dưới

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về hiện tượng đối lưu

Lời giải:

Vì khi hiện tượng đối lưu đang xảy ra, khi ta đun nóng chất lỏng ở phần dưới thì phần chất lỏng ở dưới sẽ nóng lên thể tích sẽ tăng lên còn trọng lượng không thay đổi nên trọng lượng riêng của nó giảm, còn phần chất lỏng lạnh hơn thể tích tăng lên ít hơn, trọng lượng không đổi nên trọng lượng riêng của lớp chất lỏng ở trên lớn hơn của lớp chất lỏng ở dưới.

Chọn C

A. chỉ bằng bức xạ nhiệt

B. chỉ bằng bức xạ nhiệt và dẫn nhiệt

C. Chỉ bằng bức xạ nhiệt và đối lưu

D. bằng cả bức xạ nhiệt, dẫn nhiệt và đối lưu

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về bức xạ nhiệt 

Lời giải:

Trong chân không một miếng đồng được đun nóng có thể truyền nhiệt cho một miếng đồng không được nung nóng chỉ bằng bức xạ nhiệt vì dẫn nhiệt và đối lưu không xảy ra trong chân không.

Chọn A

A. sự dẫn nhiệt từ hòn gạch tới tay để bên trên tốt hơn từ hòn gạch tới tay để bên cạnh

B. sự bức xạ nhiệt từ hòn gạch tới tay để bên trên tốt hơn từ hòn gạch tới tay để bên cạnh

C. sự đối lưu từ hòn gạch tới tay để bên trên tốt hơn từ hòn gạch tới tay để bên cạnh

D. cả sự dẫn nhiệt, bức xạ nhiệt và đối lưu từ hòn gạch tới tay để bên trên đều tốt hơn từ hòn gạch tới tay để bên cạnh

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về hiện tượng đối lưu

Lời giải:

Để tay bên trên một hòn gạch đã được nung nóng thấy nóng hơn để tay bên cạnh hòn gạch đó vì sự đối lưu từ hòn gạch tới tay để bên trên tốt hơn từ hòn gạch tới tay để bên cạnh.

Chọn C 

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về hiện tượng đối lưu

Lời giải:

Trong ấm điện dùng để đun nước, dây đun được đặt ở dưới, gần sát đáy ấm, không được đặt ở trên để dễ dàng tạo ra sự truyền nhiệt bằng đối lưu.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về bức xạ nhiệt.

Lời giải:

Lớp nhũ màu trắng phản xạ tốt các tia nhiệt, hấp thụ các tia nhiệt kém nên hạn chế được truyền nhiệt từ bên ngoài vào làm cho xăng đỡ nóng hơn, tránh cháy xăng làm nổ bình.

Hãy giải thích hiện tượng trên.

Phương pháp giải:

Sử dụng lí thuyết về dẫn nhiệt

Lời giải:

Vì nước dẫn nhiệt kém nên mặc dù nước ở miệng chai sôi nhưng ở đáy chai nước vẫn mát và cá có thể bơi ở đáy chai. Tuy nhiên nếu tiến hành thí nghiệm trong thời gian dài thì nước sẽ tản nhiệt xuống đáy chai và cá sẽ biến thành cá luộc.