- Khu vực Đông Nam Á nằm ở phía Đông Nam châu Á, nơi tiếp giáp giữa Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, có vị trí cầu nối giữa lục địa Á- Âu và lục địa Ô-xtrây-li-a.

- Phần lớn lãnh thổ thuộc đới khí hậu nhiệt đới, trong khoảng vĩ độ 10⁰N đến 26⁰B.

- Tiếp giáp:

+ Phía Bắc giáp Trung Quốc và Mông Cổ.

+ Phía Đông, Tây và phía Nam giáp vùng biển Thái Bình Dương.

- Các điểm cực Bắc, Nam, Đông, Tây của khu vực thuộc nước nào ở Đông Nam Á?

- Đông Nam Á là “cầu nối” giữa hai đại dương và hai châu lục nào?

- Các điểm cực của khu vực Đông Nam Á:

+ Điểm cực Bắc: thuộc Mi-an-ma, vĩ tuyến 28⁰30’Bắc.

+ Điểm cực Nam: thuộc In-đô-nê-xi-a, vĩ tuyến 10⁰30’Nam.

+ Điểm cực Đông: thuộc In-đô-nê-xi-a, kinh tuyến 140⁰ Đông.

+ Điểm cực Tây: thuộc Mi-an-ma, kinh tuyến 92⁰ Đông.

- Đông Nam Á là cầu nối giữa Thái Bình Dương và  Ấn Độ Dương; châu Á và châu Đại Dương.

- Mùa hạ: gió mùa mùa hạ xuất phát từ vùng áp cao của nửa cầu Nam thổi theo hướng đông nam, vượt qua xích đạo đổi hướng Tây Nam, tính chất nóng ẩm, mưa nhiều.

- Mùa đông: gió mùa mùa đông xuất phát từ áp cao Xi-bia thổi về áp thấp Xích đạo theo hướng Đông Bắc, tính chất lạnh và khô.

* Trạm Pa- đăng (P)

- Nhiệt độ: cao quanh năm (trên 24⁰C).

- Lượng mưa: lớn quanh năm (không có tháng nào lượng mưa dưới 250mm)

⟹  Pa-đăng thuộc kiểu khí hậu xích đạo (nóng ẩm, mưa nhiều); vị trí ở trên dãy núi Ba-ri-xan  thuộc Đ. Xu-ma-tơ-ra, In-đô-nê-xi-a.

*  Trạm Y-an-gun (Y)

- Nhiệt độ: cao quanh năm (trên 23⁰C), tuy nhiên biên độ nhiệt năm lớn.

+ Cao nhất là: tháng 5 (31⁰C).

+ Thấp nhất là tháng 1 (24⁰C).

+ Chênh lệch nhiệt độ giữa các mùa trong năm là: 6-7⁰C.

- Lượng mưa: mưa theo mùa

+ Các tháng mưa nhiều nhất là: tháng 5 – 9.

+ Các tháng mưa ít nhất là: tháng 11-4.

⟹  Y-a-gun thuộc kiểu khí hậu nhiệt đới gió mùa, vị trí ở Mi-an-ma.

- Sông Mê Công: bắt nguồn từ SN. Tây Tạng Quý (Trung Quốc), chảy theo hướng Tây Bắc – Đông Nam, đổ ra biển Đông.

- Sông Hồng: bắt nguồn từ CN. Vân Quý (Trung Quốc), chảy theo hướng Tây Bắc- Đông Nam, đổ ra biển Đông.

- Sông Mê- Nam: có hai nhánh bắt nguồn dãy núi Tan và Luông Pha Băng, chảy hướng Bắc – Nam, đổ ra vịnh Thái Lan.

- Sông Xa-lu-en: bắt nguồn từ CN. San, chảy hướng Bắc –Nam, đổ ra biển An-đa-man.

- Sông I-ra-oa-đi: bắt nguồn từ vùng núi cao rìa phía Bắc (phía nam núi Cacabo Radi), chảy hướng Bắc – Nam, đổ ra biển An-đa-man.

* Đặc điểm địa hình Đông Nam Á:

- Địa hình Đông Nam Á chủ yếu là núi và cao nguyên.

- Phần đất liền:

+ Các dải núi nối tiếp dãy Hi-ma-lay-a cao chạy hướng bắc – nam và tây bắc – đông nam, bao quanh những khối núi cao nguyên thấp.

+ Các dãy núi chính: A-ra-can, Tan, Luông Pha Băng, Các- đa-môn, Hoàng Liên Sơn, Trường Sơn, Đăng-rếch. Các cao nguyên lớn: San, Hứa Phan, Cò Rạt, Bô – lô –ven, Lâm Viên.

+ Thung lũng sông cắt xẻ sâu, địa hình bị chia cắt mạnh.

+ Đồng bằng phù sa tập trung ven biển và hạ lưu các con sông. Các đồng bằng lớn: đồng bằng I-ra-oa-đi, đồng bằng sông Mê-Nam, đồng bằng sông Cửu Long, đồng bằng sông Hồng.

- Phần hải đảo:

+ Địa hình đồi núi chiêm phần lớn diện tích và các dải đồng bằng ven biển.

+ Nằm trong khu vực bất ổn định của vỏ Trái Đất, thường xảy ra động đất, núi lửa (đặc biệt quần đảo In-đô-nê-xi-a).

* Ý nghĩa của các đồng bằng châu thổ:

- Địa hình bằng phẳng  là nơi xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng, các nhà máy, xí nghiệp, nhà ở....thuận lợi cho hoạt động sống, phát triển kinh tế của các nước.

- Đồng bằng châu thổ màu mỡ, thuận lợi cho sản xuất nông nghiệp, hình thành các vùng chuyên canh cây lương thực lớn.

- Dễ dàng cho giao thông qua lại, thúc đẩy giao lưu kinh tế.

* Đặc điểm:

- Gió mùa mùa hạ:

+ Xuất phát từ vùng áp cao nửa cầu Nam thổi theo hướng đông nam, vượt qua Xích đạo và đổi hướng thành gió tây nam.

+ Tính chất: nóng ẩm, mưa nhiều.

- Gió mùa mùa đông:

+ Xuất phát từ áp cao Xi-bia thổi về áp thấp Xích đạo.

+ Tính chất: lạnh và khô.

* Giải thích:

Hai loại gió có tính chất trái ngược nhau do bề mặt đệm nơi chúng đi qua khác nhau.

- Gió mùa mùa hạ đi qua vùng biển thuộc khu vực Xích đạo nên mang theo nguồn nhiệt ẩm dồi dào.

- Gió mùa mùa đông di chuyển qua vùng nội địa rộng lớn của Liên bang Nga và Trung Quốc nên có tính chất khô, lạnh giá.

- Sông Mê Công chảy từ Trung Quốc qua Mi-an-ma, Thái Lan, Lào, Cam- pu-chia và Việt Nam.

- Cửa sông thuộc địa phận Việt Nam, đổ vào biển Đông.

- Sông chảy qua khu vực có khí hậu nhiệt đới gió mùa với mùa hai mùa mưa–khô rõ rệt, chế độ nước sông phụ thuộc vào chế độ mưa nên chế độ nước sông Mê Công cũng thay đổi theo mùa.

- Tiếp giáp với Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương, là cầu nối giữa châu Á và châu Đại Dương, khu vực có nền kinh tế phát triển năng động.

+ Núi cao hướng bắc - nam, tây bắc - đông nam. Các cao nguyên thấp.

- Khí hậu nhiệt đới gió mùa: Gió mùa mùa hạ thổi theo hướng tây nam, tính chất nóng ẩm, mưa nhiều; gió mùa mùa đông hướng đông bắc, tính chất khô và lạnh.

- Cảnh quan đặc trưng: rừng nhiệt đới ẩm thường xanh, một số nơi có rừng thưa khô rụng lá (nửa phía tây).

- Khó khăn: có bão nhiệt đới và động đất, núi lửa (phần hải đảo).