Với giải sách bài tập Khoa học tự nhiên 6 Bài 44: Lực ma sát sách Kết nối tri thức hay, chi tiết giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập trong SBT Khoa học tự nhiên 6. Mời các bạn đón xem:
Giải SBT Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 44: Lực ma sát
Bài 44.1 trang 71 sách bài tập KHTN 6: Lực nào trong Hình 44.1 không phải là lực ma sát?
Lời giải:
Hình 44.1 a: Lực làm cho tấm ván bị uốn cong là trọng lượng của vật tác dụng lên tấm ván.
Hình 44.1 b: Lực giữ cho vật không trượt xuống dốc là lực ma sát nghỉ xuất hiện ở bề mặt tiếp xúc của vật và mặt dốc.
Hình 44.1 c: Lực giữ cho vật đứng yên trên mặt sàn khi bị đẩy là lực ma sát nghỉ xuất hiện ở bề mặt tiếp xúc của vật và mặt sàn.
Hình 44.1 d: Lực giữ cho bao xi măng nằm yên trên băng truyền là lực ma sát nghỉ xuất hiện ở bề mặt tiếp xúc của vật và mặt băng truyền.
Chọn đáp án A
Bài 44.2 trang 71 sách bài tập KHTN 6: Trường hợp nào sau đây, ma sát là có hại?
A. Đi trên sàn đá hoa mới lau dễ bị ngã.
B. Xe ô tô bị lầy trong cát.
C. Giày đi mãi, đế bị mòn.
D. Bôi nhựa thông vào dây cung ở cần kéo nhị.
Lời giải:
- Trường hợp A: Đi trên sàn đá hoa mới lau dễ bị ngã => vì ở bề mặt tiếp xúc của chân và sàn đá hoa không có hoặc có rất ít lực ma sát nên cần tăng lực ma sát để đi không bị ngã. Lực ma sát trong hợp này là có lợi.
- Trường hợp B: Xe ô tô bị lầy trong cát => vì ở bề mặt tiếp xúc của lốp xe ô tô và cát không có hoặc có rất ít lực ma sát nên cần tăng lực ma sát trong hợp này để ô tô thoát khỏi bãi lầy. Lực ma sát trong hợp này là có lợi.
- Trường hợp C: Giày đi mãi, đế bị mòn => do lực ma sát giữa đế giày và đường, nên đế giày đã bị mài mòn nên cần giảm lực ma sát. Lực ma sát trong trường hợp này là có hại.
- Trường hợp D: Bôi nhựa thông vào dây cung ở cần kéo nhị => để tăng lực ma sát giữa dây cung và cần kéo để đàn nhị kêu to hơn. Lực ma sát trong hợp này là có lợi.
Chọn đáp án C
Bài 44.3 trang 71 sách bài tập KHTN 6: Các lực sau đây là lực gì?
a) Lực rất cần cho chuyển động của người đi trên mặt đất.
b) Lực làm cho vận động viên nhảy cầu rơi từ trên cao xuống nước.
c) Lực làm cho quả bóng chuyển động chậm dần khi bị ném lên cao.
d) Lực cản trở chuyển động của vật, làm vật nóng lên, mài mòn vật.
Lời giải:
a) Lực rất cần cho chuyển động của người đi trên mặt đất => lực ma sát.
b) Lực làm cho vận động viên nhảy cầu rơi từ trên cao xuống nước => lực hút của Trái Đất.
c) Lực làm cho quả bóng chuyển động chậm dần khi bị ném lên cao => lực hút của Trái Đất.
d) Lực cản trở chuyển động của vật, làm vật nóng lên, mài mòn vật => lực ma sát.
a) Vẽ mũi tên biểu diễn lực kéo với tỉ xích 1 cm ứng với 20 N.
b) Vẽ mũi tên biểu diễn lực ma sát tác dụng lên vật.
Lời giải:
Hình vẽ biểu diễn lực kéo và lực ma sát tác dụng lên vật chuyển động thẳng đều.
Lời giải:
Khía ở đế giày người đi bộ |
Khía ở đế giày vận động viên quần vợt |
- Có những đoạn thẳng nằm ngang vì người đi bộ thường đi lên phía trước, ít cần thay đổi hướng đột ngột. |
- Có những đoạn thẳng theo nhiều phương khác nhau: vì vận động viên quần vợt phải thường xuyên đổi hướng chạy để đón bóng. - Có các khía hình tròn: để khi phải quay người đánh bóng thì không bị trượt chân. |
Lý thuyết Bài 44: Lực ma sát
I. Lực ma sát là gì?
Lực ma sát là lực tiếp xúc xuất hiện ở bề mặt tiếp xúc giữa hai vật.
Ví dụ:
Khi trượt từ trên cầu trượt xuống đất, giữa lưng ta và mặt cầu trượt có lực ma sát.
Ta đẩy thùng hàng chuyển động trên mặt sàn, giữa mặt sàn và thùng hàng có lực ma sát. Lực này xuất hiện làm cản trở chuyển động của thùng hàng.
II. Lực ma sát nghỉ và lực ma sát trượt
- Lực ma sát nghỉ là lực giữ cho vật đứng yên ngay cả khi nó bị kéo hoặc đẩy.
Ví dụ:
Ô tô đậu được trên mặt đường nghiêng là nhờ có ma sát nghỉ.
Cậu bé tác dụng lực kéo lên thùng hàng mà thùng hàng vẫn đứng yên là nhờ có lực ma sát nghỉ.
- Lực ma sát trượt là lực xuất hiện khi vật trượt trên bề mặt của vật khác.
Ví dụ:
Khi giáo viên viết phấn lên bảng, giữa viên phấn và bảng xuất hiện lực ma sát trượt.
Khi trượt từ trên cầu trượt xuống đất, giữa lưng ta và mặt cầu trượt xuất hiện lực ma sát trượt.
- Ngoài ra còn có lực ma sát lăn. Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật lăn trên bề mặt của vật khác.
Khi sơn tường bằng rulô, giữa rulô với mặt tường xuất hiện lực ma sát lăn.
III. Tác dụng của lực ma sát đối với chuyển động
- Lực ma sát có thể thúc đẩy hoặc cản trở chuyển động của các vật.
Ví dụ:
Rãnh, gai trên vỏ lốp xe giúp tăng ma sát giữa bánh xe mà mặt đường khiến xe chuyển động dễ dàng hơn về phía trước. Trong trường hợp này, lực ma sát làm thúc đẩy chuyển động của xe.
Lực ma sát giúp xe không bị trơn trượt hay sa lầy khi đi trên những đoạn đường trơn hay sa lầy khi đi trên đoạn đường bùn lầy. Trong trường hợp này, lực ma sát làm thúc đẩy chuyển động của xe.
Khi trượt từ trên cầu trượt xuống đất, giữa lưng ta và mặt cầu trượt có lực ma sát. Lực ma sát trượt lúc này có tác dụng cản trở chuyển động của ta.
Khi ta đẩy một thùng hàng, giữa mặt đất và thùng hàng xuất hiện lực ma sát trượt. Lực ma sát trượt lúc này có tác dụng cản trở chuyển động của thùng hàng.
IV. Ma sát trong an toàn giao thông
- Lực ma sát có vai trò quan trọng trong an toàn giao thông.
Ví dụ: