Tài liệu tác giả tác phẩm Tảo phát bạch đế thành Ngữ văn lớp 11 Chân trời sáng tạo gồm đầy đủ những nét chính về văn bản như: tóm tắt, nội dung chính, bố cục, giá trị nội dung, giá trị nghệ thuật, hoàn cảnh sáng tác, ra đời của tác phẩm, dàn ý từ đó giúp học sinh dễ dàng nắm được nội dung bài Tảo phát bạch đế thành lớp 11.
Tác giả tác phẩm: Tảo phát bạch đế thành - Ngữ văn 11
I. Tác giả Lý Bạch
- Lý Bạch (701 - 762) quê ông ở Lũng Tây, nay thuộc Cam Túc
- Đến khi lên 5, gia đình ông chuyển về sống ở Tứ Xuyên
- Ông xuất thân trong một gia đình thương nhân giàu có
- Tài năng văn chương của ông phong phú được bộc lộ từ khi còn nhỏ
- Đặc điểm nghệ thuật:
+ Lý Bạch nổi bật với phong cách thơ hào phóng, tuy nhiên lại rất tự nhiên và rất đỗi giản dị
+ Cao cả và đẹp đẽ là những nét chính trong tác phẩm của Lý Bạch.
- Tác phẩm chính: Ông để lại hơn 1000 bài thơ ở nhiều các thể loại: Trong đó nổi bật là các tác phẩm: Thanh Bình Điệu, Tương Tiến Tửu…
1. Thể loại Thơ thất ngôn tứ tuyệt
2. Phương thức biểu đạt
Văn bản có phương thức biểu đạt chính là Biểu cảm
3. Xuất xứ
- Tác phẩm “Tảo phát Bạch Đế thành” được sáng tác năm 759 in trong Thơ Đường ở Việt Nam.
4. Bố cục bài Tảo phát bạch đế thành
2 phần:
+ 2 câu đầu: Hành trình từ Bạch Đế đến Giang Lăng.
+ 2 câu cuối: Bức tranh thiên nhiên trên đường đến Giang Lăng.
5. Tóm tắt bài Tảo phát bạch đế thành
Tảo phát bạch đế thành của nhà thơ Lý Bạch mô tả cuộc hành trình của ông từ Bạch Đế đến Giang Lăng, nơi ông rời bỏ để bắt đầu một hành trình mới. Trên đường đi, ông đã trải qua nhiều khung cảnh kỳ vĩ của thiên nhiên như con sông Trường Giang rộng lớn và hùng vĩ, đàn khỉ kêu lúc gần lúc xa và núi non trùng trùng. Dù quãng đường đi rất xa và cần phải đi nhanh nhưng tâm hồn nhạy cảm và phóng khoáng của Lý Bạch đã cho ông cảm nhận được vẻ đẹp thiên nhiên và tràn đầy cảm xúc khi đứng trước cuộc đời còn nhiều hỗn loạn.
6. Giá trị nội dung
- Tảo phát bạch đế thành của nhà thơ Lý Bạch mô tả cuộc hành trình của ông từ Bạch Đế đến Giang Lăng, nơi ông rời bỏ để bắt đầu một hành trình mới. Trên đường đi, ông đã trải qua nhiều khung cảnh kỳ vĩ của thiên nhiên như con sông Trường Giang rộng lớn và hùng vĩ, đàn khỉ kêu lúc gần lúc xa và núi non trùng trùng.
7. Giá trị nghệ thuật
- Bài thơ sử dụng thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, với ngôn từ giản dị, gần gũi khiến câu thơ của Lý Bạch càng gần gũi với người đọc hơn.
1. Bức tranh thiên nhiên
- Hình ảnh: "sắc mây rực rỡ, tiếng vượn kêu đôi bờ không dứt, núi non muôn trùng…"
= > Những hình ảnh thiên nhiên thể hiện qua con mắt của chủ thể trữ tình.
=> Cảnh đẹp, êm ả, yên bình nhưng gợn buồn.
- Từ ngữ:
+ "Sắc mây rực rỡ ": gợi tảkhung cảnh không gian tươi sáng, nên thơ.
+ "Núi non muôn trùng"…: gợi tả vẻ đẹp của núi sông hùng vĩ.
+ “Tiếng vượn kêu không dứt: gợi tả âm thanh bi ai, hoang vu.
=> Tâm trạng của chủ thể trữ tình hào hứng, vui tươi, hòa nhập vào cảnh tượng hùng vĩ
=> Sự hòa hợp giữa thiên nhiên và con người.
2. Chủ đề, cảm hứng chủ đạo của bài thơ
a. Chủ đề: Lòng yêu mến thiên nhiên, cảnh vật, sự giao hòa giữa con người và sự thay đổi của tự nhiên.
b. Cảm hứng chủ đạo: tinh thần lạc quan, sự ca ngợi và yêu thương phong cảnh, nhất là phong cảnh núi non hùng vĩ. Vì lẽ đó mà Lí Bạch được tôn vinh là nhà thơ sơn thủy đại tài của Trung Quốc.
IV. Đọc tác phẩm Tảo phát bạch đế thành
Phiên âm
Triều từ Bạch Đế thái vân gian
Thiên lí Giang Lăng nhất nhật hoàn
Lưỡng ngạn viên thanh đề bất trú
Khinh chu dĩ quá vạn trùng san.
Dịch nghĩa
Ra đi sớm từ thành Bạch Đế
Sáng từ biệt thành Bạch Để trong sắc mây rực rõ
Một ngày vượt ngàn dặm về đến Giang Lăng.
Hai bên bờ tiếng vượn kêu không dứt,
Thuyền nhẹ tênh vượt núi non muôn trùng.
Dịch thơ
Bạch Đế xuôi thuyền mây chói chang,
Một ngày ngàn dặm, đến Giang Lăng
Bên bờ tiếng vượn kêu không dứt,
Rùng núi muôn trùng thuyền nhẹ băng.