1. Định nghĩa

Cường độ dòng điện chạy qua dây dẫn tỉ lệ thuận với hiệu điện thế đặt vào hai đầu dây và tỉ lệ nghịch với điện trở của dây.

2. Công thức

$I=\frac{U}{R}$

Trong đó:

I: Cường độ dòng điện (A)

U: Hiệu điện thế (V)

R: Điện trở (Ω)

3. Mở rộng

- Từ công thức định luật Ôm, ta dễ dàng suy ra được các công thức liên quan đến các đại lượng có trong công thức là U và R:

$I=\frac{U}{R}$ => $\left\{\begin{array}{l}U=I.R\\ R=\frac{U}{I}\end{array}\right.$

- Với hiệu điện thế, ta có một số đơn vị thường dùng là vôn (V), milivôn (mV), kilôvôn (kV).

+ 1 mV = ${10}^{-3}$ V

+ 1 kV = 1000 V = 1000000 mV

- Với cường độ dòng điện, ta có một số đơn vị thường dùng là ampe (A), miliampe (mA), microampe $\left(\mu A\right)$.

+ 1 mA = ${10}^{-3}$ A

+ 1$\mu A$ = ${10}^{-3}$ mA = ${10}^{-6}$ A

- Với điện trở, ta có một số đơn vị thường dùng là ôm $\left(\Omega \right)$, kilôôm $\left(k\Omega \right)$, miliom $\left(m\Omega \right)$

+ $1k\Omega =1000\Omega$

+ $1k\Omega =1000\Omega =1000000m\Omega$

4. Ví dụ

Ví dụ 1: Đặt nguồn điện một chiều có hiệu điện thế $U=\mathrm{3,6}V$ vào hai đầu một điện trở có $R=6\Omega$. Tính cường độ dòng điện chạy trong mạch.

Lời giải:

Áp dụng công thức định luật Ôm

$I=\frac{U}{R}=\frac{\mathrm{3,6}}{6}=\mathrm{0,6}\left(A\right)$ 

Ví dụ 2: Một bóng đèn lúc thắp sáng có điện trở 12$\Omega$ và cường độ dòng điện chạy qua dây tóc bóng đèn là 0,5A. Tính hiệu điện thế giữa hai đầu dây tóc bóng đèn khi đó?

Lời giải:

Theo giả thiết, ta có: $\left\{\begin{array}{l}{I}_{đ}=\mathrm{0,5}A\\ R_{đ}=12\Omega \end{array}\right.$ => $U_{đ}=I_{đ}.R_{đ}=\mathrm{0,5.12}=6\left(V\right)$

Ví dụ 3: Đặt một hiệu điện thế U = 3,6V vào hai đầu một điện trở thì có dòng điện I = 0,6A đi qua điện trở. Tính giá trị của điện trở.

Lời giải:

$R=\frac{U}{I}=\frac{\mathrm{3,6}}{\mathrm{0,6}}=6\left(\Omega \right)$

Ví dụ 4: Một bóng đèn có điện trở $R_{đ}=6\Omega$ và hiệu điện thế định mức $U_{đm}=12V$. Tìm cường độ dòng điện tối đa có thể đi qua bóng đèn. Cho biết đèn sẽ bị hỏng khi dòng điện qua đèn có giá trị lớn hơn $20\%$ giá trị định mức.

Lời giải:

Cách 1: Tìm giá trị hiệu điện thế tối đa $U_{\max }$, sau đó áp dụng công thức định luật Ôm để tìm $I_{\max }$.

$U_{\max }=U_{đm}+\mathrm{0,2}{U}_{đm}=\mathrm{1,2}{U}_{đm}=\mathrm{1,2.12}=\mathrm{14,4}\left(V\right)$

=> $I_{\max }=\frac{U_{\max }}{R}=\frac{\mathrm{14,4}}{6}=\mathrm{2,4}\left(A\right)$

Cách 2: Áp dụng công thức định luật Ôm để tìm cường độ dòng điện định mức $I_{đm}$, sau đó tìm giá trị cường độ dòng điện tối đa $I_{\max }$.

$I_{đm}=\frac{U_{đm}}{R}=\frac{12}{6}=2\left(A\right)$

=> $I_{\max }=I_{đm}+\mathrm{0,2}{I}_{đm}=\mathrm{1,2}{I}_{đm}=\mathrm{1,2.2}=\mathrm{2,4}\left(A\right)$ 

Xem thêm tổng hợp công thức môn Vật Lí lớp 9 đầy đủ và chi tiết khác:

Công thức Định luật Ôm hay nhất | Cách làm bài tập Định luật Ôm

Công thức tính điện trở dây dẫn hay nhất | Cách tính điện trở dây dẫn

Công thức tính điện trở tương đương hay nhất | Cách tính điện trở tương đương

Công thức liên hệ giữa hiệu điện thế và cường độ dòng điện hay nhất

Công thức tính công suất điện hay nhất | Cách tính công suất điện

Công thức tính công suất hao phí hay nhất | Cách tính công suất hao phí

Công thức tính công của dòng điện hay nhất | Cách tính công của dòng điện

Công thức tính hiệu suất sử dụng điện năng hay nhất | Cách tính hiệu suất sử dụng điện năng

Công thức tính nhiệt lượng tỏa ra trên dây dẫn hay nhất | Cách tính nhiệt lượng tỏa ra trên dây dẫn

Công thức máy biến thế hay nhất | Cách làm bài tập máy biến thế

Công thức tính điện trở tương đương mắc nối tiếp hay nhất | Cách tính điện trở tương đương mắc nối tiếp

Công thức tính điện trở tương đương mắc song song hay nhất | Cách tính điện trở tương đương mắc song song

Công thức tính điện trở suất hay nhất | Cách tính điện trở suất

Công thức tính chiều dài dây dẫn điện hay nhất | Cách tính chiều dài dây dẫn điện

Công thức tính tiết diện dây dẫn hay nhất | Cách tính tiết diện dây dẫn

Công thức tính điện năng tiêu thụ hay nhất | Cách tính điện năng tiêu thụ