Tailieumoi.vn xin giới thiệu bài văn mẫu Giá trị của một truyện thơ hoặc một bài bát mà bạn yêu thích Ngữ văn 11 Chân trời sáng tạo gồm 7 bài văn phân tích mẫu hay nhất giúp các em học sinh có thêm tài liệu tham khảo trong quá trình ôn tập, củng cố kiến thức và chuẩn bị cho bài thi sắp tới.
Giá trị của một truyện thơ hoặc một bài bát mà bạn yêu thích
Đề bài: Hãy trình bày về giá trị của một truyện thơ hoặc một bài bát mà bạn yêu thích.
Giá trị của một truyện thơ hoặc một bài bát mà bạn yêu thích - Mẫu 1
Xin chào cô và các bạn. Em tên là Minh Châu. Trong bài nói hôm nay, em xin trình bày về giá trị của một câu truyện thơ em rất yêu thích. Đó chính là truyện thơ Nôm "Thạch Sanh".
Tác phẩm được ra đời khoảng cuối thế kỉ 18, đầu thế kỉ 19, lấy cảm hứng từ truyện cổ tích "Thạch Sanh" mà dân gian vẫn truyền miệng. Có đến ba dị bản của truyện thơ Nôm này. Bản nổi tiếng và được mọi người biết đến gồm 1812 câu thơ lục bát. Tác phẩm kể về chàng Thạch Sanh tuy nghèo khó nhưng rất dũng cảm. Anh đã trừ khử Chằn Tinh, giải cứu công chúa Quỳnh Nga và con vua Thủy Tề khỏi đại bàng khổng lồ. Sau khi cưới công chúa, Thạch Sanh đã đánh lui được quân địch và lên làm vua. Nội dung tác phẩm khá tương đồng với truyện cổ tích. Tuy nhiên, truyện thơ Nôm đã kể lại một cách chi tiết hơn phiên bản dân gian.
Thông qua "Thạch Sanh", chúng ta thấy được những bài học mà cha ông ta đã răn dạy về thiện - ác, nhân - quả ở đời. Dù Thạch Sanh sinh ra trong gia cảnh nghèo khó, không ít lần phải nếm trải đắng cay khi bị lừa gạt, vu oan, hãm hại nhưng anh vẫn giữ nguyên bản chất trong sáng, thật thà, lương thiện. Để rồi sau đó, anh cũng nhận lại báo đáp xứng đáng: được vua Thủy Tề yêu quý tặng báu vật, được công chúa giải oan và lên làm vua. Ngoài ra, với nhân vật hai mẹ con nhà Lí Thông, ta cũng thấy rõ được thông điệp "gieo gió gặt bão" mà người đời muốn truyền tải. Dù đã được Thạch Sanh tha tội cho trở về quê cũ nhưng hai người vẫn bị Thiên Lôi đánh và hóa thành bọ hung:
"Mẹ con về đến giữa đường
Thiên Lôi ngũ bộ đánh nhường cả hai.
Cho hay những kẻ phi loài
Người dù không giết thì trời chẳng tha."
Từ đó, Thạch Sanh, Lí Thông cũng đã trở thành hình tượng điển hình trong văn hóa Việt Nam. Nhân vật Lí Thông thường đại diện cho những người xấu xa, tham lam, gian trá. Ngược lại, hình tượng Thạch Sanh không chỉ mang cảm hứng sử thi, thần thoại hóa mà còn có những nét tính cách và số phận tiêu biểu cho đại đa số người dân thời đó. Anh chính là hiện thân của những người tốt bụng, khỏe mạnh, thật thà, dũng cảm.
Ngoài giá trị về nội dung, tác phẩm cũng có nhiều đặc sắc về nghệ thuật. Sử dụng thể thơ lục bát cùng cốt truyện quen thuộc gần gũi, truyện thơ Nôm "Thạch Sanh" là một tác phẩm dễ nghe, dễ đọc, dễ thuộc, đi sâu vào đời sống nhân dân. Các trích đoạn như Thạch Sanh xuống thăm thủy cung hay khi miêu tả về cây đàn thần cũng có những ngôn từ giàu hình ảnh, so sánh cũng xuất hiện.
Chúng ta thường chỉ nhắc đến truyện cổ tích "Thạch Sanh" và quên đi tác phẩm truyện thơ đầy đặc sắc, mang đậm hơi thở dân tộc này. Vậy nên, mong rằng qua bài nói này, các bạn đã biết thêm nhiều điều về câu chuyện tưởng chừng như đã quá quen thuộc. Cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe.
Giá trị của một truyện thơ hoặc một bài bát mà bạn yêu thích - Mẫu 2
Chào cô và các bạn, hôm nay em sẽ trình bày về truyện thơ Nôm "Bích Câu kì ngộ" mà em vô cùng yêu thích.
Chắc hẳn các bạn cũng đã khá quen thuộc với tác phẩm này vì chúng ta vừa được học trong bài học trước. Tuy nhiên, hôm nay em sẽ trình bày giá trị về nội dung và nghệ thuật của toàn bộ truyện thơ.
Đầu tiên, em sẽ khái quát lại một chút về nội dung của "Bích Câu kì ngộ". Đây là câu chuyện mang màu sắc hoang đường, kì ảo, kể về mối tình đẹp giữa người và tiên. Tú Uyên là chàng học sinh nghèo. Trong một lần đi chơi hội, anh thấy bóng dáng của cô gái yêu kiều rồi về ôm mộng tương tư. Khi thấy bức vẽ giống người trong mộng, Tú Uyên liền mua về rồi đối đãi như người thật. Sau đó, chàng phát hiện ta có nàng tiên nữ Giáng Kiều từ trong tranh bước ra. Hai người nên duyên vợ chồng. Trải qua một vài trắc trở, Tú Uyên tu tiên rồi cùng vợ bay về trời.
Nếu chỉ nhìn vào nội dung, ta thấy rằng đây là một câu chuyện rất bình thường. Nhưng khi phân tích kĩ, ta sẽ thấy được những giá trị rất đặc biệt của tác phẩm. Khác với "Truyện Kiều" được lấy cảm hứng từ một tác phẩm của Trung Quốc, "Bích Câu kì ngộ" là câu chuyện dân gian được truyền lại từ đời vua Lê ở thế kỉ XV. Vì là một cốt truyện thuần Việt, tên nhân vật và địa danh cũng rất quen thuộc với nhân dân như "Bích Câu", "chùa Ngọc Hồ", "đền Bạch Mã",... Ngoài ra, sự việc Tú Uyên tu luyện thành tiên và về trời cho thấy sức ảnh hưởng của Đạo giáo trong đời sống xã hội phong kiến. Khi mà cuộc sống nhân dân có nhiều đau buồn, họ đã thể hiện ước muốn thoát lên cõi tiên để kiếm tìm hạnh phúc.
Nghệ thuật của tác phẩm cũng là một điều rất đáng để nhắc đến. Tác phẩm đã biết tiếp thu những đặc sắc nghệ thuật của "Truyện Kiều", và thể hiện nó trong ngôn ngữ. Những câu thơ tả cảnh giàu hình ảnh cho ta thấy vùng đất Thăng Long phồn hoa một thời:
"Thành Tây có cảnh Bích Câu
Có hoa góp lại một bầu xinh sao,
Đua chen thu cúc, xuân đào,
Lựu phun lửa hạ, mai chào gió đông,
Xanh xanh dãy liễu, ngàn thông,
Cỏ đan lối mục, rêu phong dấu tiều.
Một vùng non nước quỳnh dao,
Phất phơ gió trúc, dặt dìu mưa hoa."
Ngoài những câu thơ trong sáng, giàu nhạc điệu, tác phẩm cũng có những câu thơ khắc họa tâm trạng nhân vật rất rõ nét:
"Có khi chuốc chén rượu đào,
Tiệc mời chưa cạn ngọc giao đã đầy.
Hơi men không nhấp mà say,
Như xông mùi nhớ, lại gây giọng tình.
Có khi ngồi suốt năm canh
Mõ quyên điểm nguyệt, chuông kình nện sương.
Lặng nghe những tiếng đoạn trường,
Lửa tình dễ đốt, sóng Tương khôn hàn.
Có đêm ngắm bóng trăng tàn,
Tiếng quyên hót sớm, trận nhàn bay khuya.
Ngổn ngang cảnh nọ tình kia,
Nỗi riêng, riêng biết, dã dề với ai!
Vui xuân chung cảnh một trời,
Sầu xuân riêng nặng một người tương tư."
Vậy, "Bích Câu kì ngộ" không chỉ là một truyện thơ Nôm đơn thuần mà nó còn cho người đọc thấy được cảnh sắc, cuộc sống ở kinh thành Thăng Long xưa. Những câu chuyện về Đạo giáo trong tác phẩm cũng là tài liệu tham khảo quý giá về một tư tưởng tôn giáo đã từng xuất hiện trong xã hội phong kiến.
Cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe bài nói của em. Em xin phép được kết thúc bài nói tại đây.
Giá trị của một truyện thơ hoặc một bài bát mà bạn yêu thích - Mẫu 3
Xin chào thầy cô và các bạn, tôi là ….. học sinh lớp….. trường…..
Hồ Chí Minh sáng tác bài thơ “Mộ” năm 1942, trong hoàn cảnh vô cùng đặc biệt đó là khi nhà thơ bị giải từ nhà lao Tĩnh Tây đến Thiên Bảo. Trong suốt thời gian bị đày ải bởi chính quyền Tưởng Giới Thạch người lính khổ sai Nguyễn Tất Thành thường xuyên bị áp giải từ nhà lao này đến nhà lao khác. Trong hoàn cảnh đặc biệt đó người bình thường chắc chỉ thấy tiếng kêu rên ai oán số phận, còn với Bác người lính cách mạng có tinh thần thép thì đó chỉ là cái cớ để tâm hồn thi sĩ vút cao lên thành những áng văn thơ trữ tình dạt dào cảm xúc. Chẳng thế mà toàn bài thơ chúng ta không thấy bất kỳ hình ảnh đau khổ của người tù mà chỉ thấy khung cảnh thiên nhiên, con người nơi miền sơn cước vô cùng bình dị, quen thuộc với cuộc sống lao động thường nhật.
Mở đầu bài thơ miêu tả bức tranh thiên nhiên đặc trưng của buổi chiều tối
Quyện điểu quy lâm tầm túc thụ
Cô vân mạn mạn độ thiên không
Ánh mặt trời dần tắt hẳn, màn đêm chuẩn bị bao trùm lấy cảnh vật, đây là thời khắc con người, vạn vật sinh linh trên trái đất đều mệt mỏi và muốn tìm về với chốn bình yên để nghỉ ngơi. Đầu tiên là hình ảnh của chú chim đang mỏi cánh trên bầu trời, cánh chim ấy đã vất vả sau một ngày dài kiếm ăn khắp chốn, giờ là lúc nó tìm về với bóng cây, chốn yên bình để ngủ. Câu thơ thứ hai vẫn là nét chấm phá cảnh vật của thiên nhiên với hình ảnh của “cô vân”. Cô vân là chòm mây cô đơn, kết hợp với từ láy “mạn mạn” tức là trôi nhẹ, lơ lửng, vô định trên bầu trời. Chòm mây cô đơn lạc trôi trên bầu trời khá tương đồng với hoàn cảnh của người tù khổ sai, cô đơn, lạc lõng nơi đất khách quê người. Trong lòng vẫn luôn đau đáu một ngày được trở về với đồng bào, quê hương.
Hai câu thơ sử dụng thủ pháp đối khá quen thuộc trong thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, đối giữa “cô vân” và “quyện điểu” để tạo nên một bức tranh thiên nhiên cân xứng, hài hòa. Một vài nét chấm phá đơn giản nhưng đã tạo nên một bức tranh thiên nhiên thật hữu tình, nên thơ.
Hai câu thơ sau là hình ảnh của con người, con người của cuộc sống lao động hiện ra thông qua những nét vẽ thật khỏe khoắn, rắn rỏi
Sơn thôn thiếu nữ ma bao túc
Bao túc ma hoàn lô dĩ hồng
Hình ảnh cô gái xóm núi đang xay ngô chuẩn bị cho bữa cơm tối xuất hiện trong bài thơ là một nét vẽ bất ngờ nhưng rất hợp lý. Nó được cảm nhận thông qua cái nhìn của người tù khổ sai, nó mang một sức sống thật mạnh mẽ, tiềm tàng. Động tác xay ngô của cô gái nhịp nhàng, khỏe khoắn, từng vòng quay của chiếc cối đều, dứt khoát, “ma bao túc” rồi lại” bao túc ma hoàn”; phép lặp từ trong hai câu thơ nhấn mạnh sự cần mẫn, chăm chỉ của người lao động trong cuộc sống thường nhật, qua đó thể hiện cái nhìn trân trọng của thi sĩ dành cho con người nơi đây. Đặc biệt là hình ảnh “lô dĩ hồng” xuất hiện ở cuối bài thơ, đó là một nhãn tự có sức nặng cân cả bài thơ. Chữ hồng xuất hiện đã xua tan không khí lạnh giá nơi xóm núi hoang sơ, nó như tiếp thêm sức sống và sức mạnh cho người tù khổ sai trên con đường đi tìm lối thoát cho dân tộc. Chữ “hồng” cũng thể hiện chất thép vốn rất đặc trưng trong tập “Nhật ký trong tù”. Nó cũng khẳng định vẻ đẹp vừa cổ điển vừa hiện đại trong thơ của Hồ Chủ Tịch
Bài thơ khép lại một cách bất ngờ nhưng hết sức tự nhiên, trọn vẹn. Thông qua bài thơ “Mộ” chúng ta cảm nhận vẻ đẹp của nghị lực phi thường, tinh thần mạnh mẽ không lên gân, không khoa trương mà giản dị, khiêm nhường trong thơ của Hồ Chí Minh.
Giá trị của một truyện thơ hoặc một bài bát mà bạn yêu thích - Mẫu 4
Chào cô và các bạn. Trong tiết học trình bày về giá trị của một truyện thơ hoặc một bài hát mà bạn yêu thích hôm nay, em xin phép được nói về một ca khúc cực kì ý nghĩa mà em rất yêu thích. Đó chính là bài hát "Nấu ăn cho em" của rapper Đen Vâu.
Chắc hẳn cái tên Đen Vâu cũng không quá xa lạ với các bạn ngồi đây nữa. Anh là rapper có nhiều bản nhạc nổi tiếng, ý nghĩa về cuộc sống. Bài hát "Nấu ăn cho em" vẫn thuộc thể loại rap giống như những ca khúc anh đã từng phát hành. Thế nhưng, đây là một tác phẩm có ý nghĩa đặc biệt.
Nội dung bài hát nói về hành trình đi học của những em bé vùng cao. Từ đó, tác giả Đen Vâu đã đưa ra một vài suy nghĩ về cuộc sống. Tác phẩm có ca từ trong sáng, giàu chất thơ như: "Mấy đứa trẻ đi lên trường, đội trên đầu là đóa mây trắng. Chân đạp lên mặt trời, môi thì cười và má hây nắng". Bản phối của ca khúc này cũng khá tối giản với tiếng guitar và violin hòa quyện vào nhau. Cách đi flow của Đen chậm rãi cùng những ca từ đầy yêu thương. Giọng ca cao vút của nữ ca sĩ Pia Linh cũng gây thiện cảm, tạo nên điệp khúc đáng nhớ trong lòng người nghe.
Thế nhưng, điều đáng nói ở tác phẩm này không chỉ nằm ở nội dung mà nằm ở ý nghĩa nhân văn và tấm lòng thiện nguyện đầy cao cả. Bài hát này gắn liền với dự án "Nuôi em". Đây là dự án thiện nguyện ý nghĩa giúp các em nhỏ dân tộc ở vùng cao có bữa trưa đầy đủ chất dinh dưỡng. Mỗi tháng, người nhận nuôi em chỉ cần bỏ ra 150.000 nghìn đồng để một em có bữa ăn ngon. MV bài hát được quay trong một chuyến đi của Rapper Đen Vâu cùng cả team đến Trường TH và THCS Sá Tổng (huyện Mường Chà, tỉnh Điện Biên). Anh đã đến thăm, nấu ăn cho các học sinh và quyên tặng nhiều sách vở, đặc sản địa phương như mắm tép, chả mực,... Sau khi bài hát được phát hành, đã có hơn 1000 em bé được nhận nuôi. Tổng thu nhập đến từ ca khúc này được Đen Vâu quyên góp toàn bộ để xây dựng trường học cho các em nhỏ vùng cao và dự án "Nuôi em". Vậy nên, bài hát "Nấu ăn cho em" đã lan tỏa tình yêu thương và những điều tích cực đến mọi người. Đây chính là bệ đỡ cho các em nhỏ có hoàn cảnh khó khăn, giúp các em có bữa ăn no đủ, có điều kiện để học tập thật tốt.
Là một học sinh, em chưa thể làm được điều gì quá to tát, lớn lao. Thế nhưng, em muốn chia sẻ ca khúc này đến cô và các bạn để chúng ta có thể cùng nhau nghe bài hát này, góp phần giúp hành trình đi tìm con chữ của các em nhỏ vùng cao bớt vất vả hơn. Cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe, em xin hết.
Giá trị của một truyện thơ hoặc một bài bát mà bạn yêu thích - Mẫu 5
Xin chào thầy cô và các bạn, tôi là ….. học sinh lớp….. trường…..
Chắc hẳn mỗi chúng ta ai cũng đã từng được lắng nghe ca khúc “Em ơi, Hà Nội phố” (thơ Phan Vũ, nhạc Phú Quang). Bài hát ấy thực sự là hoài niệm níu chân kẻ si tình.
Ca khúc phổ thơ Phan Vũ gợi cảm giác bâng khuâng, nhớ nhung về thủ đô lãng mạn nhưng cũng đầy buồn thương.
Bài hát do Phú Quang phổ nhạc năm 1986, dựa lời thơ Phan Vũ. Nhạc sĩ kể khi vào Sài Gòn sống được nửa năm, ông nhớ Hà Nội. Trong buổi trà chiều, Phan Vũ đọc cho ông nghe bài thơ Em ơi, Hà Nội phố - trường ca dài 443 câu thơ, chia làm 24 khổ. Nghe xong, Phú Quang xúc động và nói với Phan Vũ chắc chắn có một bài hát hay.
“Vẫn biết một bài ca có đáng là bao để trả món nợ ra đi, nhưng khi bài ca được viết ra, tôi đã giải thoát dù chỉ phần nào. Và dẫu chỉ là ít ỏi thì tôi cũng đã xây dựng được chút gì cho kỷ niệm về Hà Nội, nơi chứng kiến bao buồn vui của tôi trong suốt nửa cuộc đời”, nhạc sĩ bộc bạch. Ông đã chọn 21 câu thơ trong sáng tác của Phan Vũ, kết hợp cảm xúc của mình làm nên Em ơi, Hà Nội phố.
Những câu thơ Phú Quang chọn phổ nhạc gắn với hình ảnh đặc trưng của Hà Nội mà hễ mở lời, dễ dẫn dụ người nghe đồng cảm. Phú Quang rời Hà Nội năm 37 tuổi để tìm điều mới lạ cũng như muốn giã từ vài thứ phiền muộn. Ở Sài Gòn được ba tháng, ông khao khát trở về. Thế nhưng, phải 25 năm sau, ông mới quay lại Hà Nội. “Hà Nội có thể không sang trọng bằng khách sạn nào đó, không hoành tráng như thủ đô nào đó. Tôi yêu Hà Nội, tình yêu cực đoan đến nỗi khi nhìn chiếc lá, trong phút ngông cuồng tôi đã nghĩ lá ở Hà Nội xanh hơn nơi khác”, Phú Quang thú nhận.
Em ơi Hà Nội phố
Ta còn em mùi hoàng lan
Ta còn em mùi hoa sữa
Con đường vắng rì rào cơn mưa nhỏ
Ai đó chờ ai tóc xõa vai mềm
Lời ca đầy dịu dàng mở ra thứ cảm xúc lãng mạn, tình tứ. Nhân vật chính là “em” - Hà Nội - được gọi thân mật. Hà Nội tựa như người tình, bạn tri kỷ níu chân Phú Quang. Hà Nội mơ màng và mong manh, thanh lịch. Hoàng lan, hoa sữa tồn tại như thực thể có hồn, phảng phất mùi hương rồi ăn sâu vào tiềm thức. Lối đi xưa bảng lảng bóng một người con gái.
Ta còn em cây bàng mồ côi mùa đông
Ta còn em nóc phố mồ côi mùa đông
Mảnh trăng mồ côi mùa đông
Mùa đông năm ấy tiếng dương cầm trong căn nhà đổ
Tan lễ chiều sao còn vọng tiếng chuông ngân
Mùa đông năm 1972, Hà Nội tang tóc bởi trận dội bom của quân đội Mỹ. Nỗi mất mát đóng hình trong Em ơi, Hà Nội phố. Con chữ mộc mạc khắc sâu cảnh phố xá trơ trụi, ký ức đau thương. Hà Nội thêm cô đơn, trống vắng giữa trời đông rét buốt. Sự sống thưa thớt, bám trụ trên nền đất hoang tàn. Tiếng dương cầm như mới dứt, gây thổn thức khôn cùng. Hình ảnh chuyển hóa từ kỷ niệm của nhà thơ Phan Vũ với cô gái tên Trịnh Thị Nhàn - người ông thầm thương. Nhà Nhàn ở phố Chân Cầm. Phan Vũ si mê khúc dương cầm réo rắt và dành sự cảm mến cho cô.
Em ơi, Hà Nội phố không chỉ là lời thủ thỉ tự tình mà ẩn sâu nỗi xót xa. Phan Vũ chia sẻ: Cụm từ “ta còn em” trong từng đoạn là những hoài niệm yêu thương của tôi về Hà Nội mà đôi lần khi cần nương tựa, an ủi, tôi lại tìm về".
Ta còn em một màu xanh thời gian
Một chiều phai tóc em bay
Chợt nhòa chợt hiện
Người nghệ sĩ lang thang hoài trên phố
Bỗng thấy mình chẳng nhớ nổi một con đường
Ta còn em hàng phố cũ rêu phong
Và từng mái ngói xô nghiêng
Nao nao kỷ niệm
Chiều Hồ Tây lao xao hoài con sóng
Chợt hoàng hôn về tự bao giờ
Vẫn còn đó Hà Nội của những hoài bão, ước mơ và hy vọng. Thế nhưng, nghệ sĩ chẳng thể trốn tránh nỗi đơn côi, phút chạnh lòng. Hình ảnh thiếu nữ ẩn hiện trong Em ơi Hà Nội phố, không rõ bóng hình, không dòng địa chỉ. Họ chợt hiện rồi chợt tan tạo cảm giác mộng mị, đủ khiến kẻ si tình vấn vương, quyến luyến. Độc bước trên con phố dài không dấu chân, kẻ sĩ hoài nhớ dãy nhà cổ tịch mịch, vẻ trầm mặc của 36 phố phường, ánh hoàng hôn buông trên sóng nước Hồ Tây.
“Em ơi, Hà Nội phố” hòa trộn giữa văn chương và hội họa. Ngôn từ chất đầy những hình khối, màu sắc tựa bức tranh. Những đường cọ chỉ chấm phá đôi nét mờ nhòa, tạo không gian lắng đọng cho người thưởng thức. “Em ơi, Hà Nội” phố đồng điệu cảm xúc của cặp nghệ sĩ Phan Vũ - Phú Quang, thể hiện tình yêu mãnh liệt và chân thành.
Phan Vũ viết “Em ơi, Hà Nội phố” trong căn gác số 4 Hàng Bún ngay sau trận trút bom. Hiện nay, tuổi ngoài 90, ông khao khát một lần trở lại Hà Nội, nơi có hương hoàng lan, hoa sữa và kỷ niệm về phụ nữ đẹp. Còn Phú Quang: “mỗi khi lòng xác xơ, tôi vội vã trở về”.
Trên đây là những lời giới thiệu về bài hát “Em ơi, Hà Nội phố”. Cảm ơn thầy cô và các bạn đã chú ý lắng nghe. Mong được sự góp ý của các bạn.
Giá trị của một truyện thơ hoặc một bài bát mà bạn yêu thích - Mẫu 6
Em xin chào thầy cô và các bạn, em là ….. học sinh lớp….. trường…..
Chắc hẳn mỗi chúng ta ai cũng đã từng được đọc truyện thơ Lục Vân Tiên của Nguyễn Đình Chiểu. Truyện Lục Vân Tiên là một cuốn tiểu thuyết về luân lý, cốt bàn đạo làm người với quan niệm văn dĩ tải đạo. Tác giả muốn đem gương người xưa mà khuyên người ta về cương thường – đạo nghĩa.
Nguyễn Đình Chiểu (1822 – 1888) sinh ở làng Tân Khánh, phú Tân Bình, tỉnh Gia Định, xuất thân trong một gia đình quan lại nhỏ. Học giỏi, giàu lòng hiếu thảo, cả cuộc đời sáng ngời nhân nghĩa, tình yêu nước thương dân.
Cuộc đời riêng đầy bi kịch: bị mù, công danh dở dang.Tình chung đau xót: đất nước ta bị giặc Pháp xâm lăng, đất Nam Bộ mất dần vào tay giặc. Nguyễn Đình Chiếu là nhà thơ lớn của đất nước ta trong những năm dài đau thương nửa sau thế ki XIX.
Tác phẩm gồm có: Các truyện thơ: “Truyện Lục Vân Tiên". “ Dương Từ Hà Mậu", "Ngư tiều y thuật vấn đáp”. Nhiều bài thơ, bài văn tế tuyệt tác: “Chạy giặc ", “ Văn tế nghĩa sĩ Cần Giuộc", "Văn tế Trương Định ", "Văn tế nghĩa sĩ trong trận vong Lục tỉnh”, v.v... Tất cả văn thơ Nguyền Đình Chiểu đều viết bằng chữ Nôm thấm đẫm tư tưởng nhân nghĩa, giàu lòng yêu nước thương dân và căm thù giặc sôi sục.
Lục Vân Tiên là một tác phẩm tiêu biếu, độc đáo của Nguyễn Đình Chiểu, gồm 2082 câu thơ lục bát (có dị bán dài 2246 câu thơ lục bát).
Qua cuộc đời nhân vật Lục Vân Tiên và Kiều Nguyệt Nga, tác giả đã ca ngợi tư tưởng nhân nghĩa, lên án bọn lừa thầy phản bạn, lũ bất lương, đồng thời khẳng định trung, hiếu, tiết, hạnh là đạo lí cao đẹp.
“Trai thời trung, hiến làm đầu,
Gái thời tiết, hạnh là câu trau mình".
Giá trị nội dung: Truyện Lục Vân Tiên là truyện thơ nôm được sáng tác vào khoảng thế kỉ XIX. Truyện gồm 2082 câu thơ lục bát được viết ra nhằm mục đích phê phán những bất công trong xã hội và truyền dạy đạo lí làm người.
Giá trị hiện thực: Tác phẩm đã lên án cái ác, cái xấu trong xã hội. Chửi thói gian ác, bất công, chửi những kẻ tráo trở, bội bạc, phản phúc như cha con Võ Công, chửi những kẻ bất nghĩa, bất nhân như Trịnh Hâm, Bùi Kiệm, chửi bọn người làm ăn bất lương chuyên nghề lừa bịp, bóp nặn nhân dân (bọn thầy bói, thầy pháp, bọn lang băm).
Giá trị nhân đạo: Đề cao đạo lí làm người:
Giá trị nghệ thuật:
Trên đây là những lời giới thiệu về truyện thơ Lục Vân Tiên. Cảm ơn thầy cô và các bạn đã chú ý lắng nghe. Mong được sự góp ý của các bạn.
Giá trị của một truyện thơ hoặc một bài bát mà bạn yêu thích - Mẫu 7
Xin chào cô và các bạn. Em tên là Minh Châu. Trong bài nói hôm nay, em xin trình bày về giá trị của một câu truyện thơ em rất yêu thích. Đó chính là truyện thơ Nôm "Thạch Sanh".
Tác phẩm được ra đời khoảng cuối thế kỉ 18, đầu thế kỉ 19, lấy cảm hứng từ truyện cổ tích "Thạch Sanh" mà dân gian vẫn truyền miệng. Có đến ba dị bản của truyện thơ Nôm này. Bản nổi tiếng và được mọi người biết đến gồm 1812 câu thơ lục bát. Tác phẩm kể về chàng Thạch Sanh tuy nghèo khó nhưng rất dũng cảm. Anh đã trừ khử Chằn Tinh, giải cứu công chúa Quỳnh Nga và con vua Thủy Tề khỏi đại bàng khổng lồ. Sau khi cưới công chúa, Thạch Sanh đã đánh lui được quân địch và lên làm vua. Nội dung tác phẩm khá tương đồng với truyện cổ tích. Tuy nhiên, truyện thơ Nôm đã kể lại một cách chi tiết hơn phiên bản dân gian.
Thông qua "Thạch Sanh", chúng ta thấy được những bài học mà cha ông ta đã răn dạy về thiện - ác, nhân - quả ở đời. Dù Thạch Sanh sinh ra trong gia cảnh nghèo khó, không ít lần phải nếm trải đắng cay khi bị lừa gạt, vu oan, hãm hại nhưng anh vẫn giữ nguyên bản chất trong sáng, thật thà, lương thiện. Để rồi sau đó, anh cũng nhận lại báo đáp xứng đáng: được vua Thủy Tề yêu quý tặng báu vật, được công chúa giải oan và lên làm vua. Ngoài ra, với nhân vật hai mẹ con nhà Lí Thông, ta cũng thấy rõ được thông điệp "gieo gió gặt bão" mà người đời muốn truyền tải. Dù đã được Thạch Sanh tha tội cho trở về quê cũ nhưng hai người vẫn bị Thiên Lôi đánh và hóa thành bọ hung:
"Mẹ con về đến giữa đường
Thiên Lôi ngũ bộ đánh nhường cả hai.
Cho hay những kẻ phi loài
Người dù không giết thì trời chẳng tha."
Từ đó, Thạch Sanh, Lí Thông cũng đã trở thành hình tượng điển hình trong văn hóa Việt Nam. Nhân vật Lí Thông thường đại diện cho những người xấu xa, tham lam, gian trá. Ngược lại, hình tượng Thạch Sanh không chỉ mang cảm hứng sử thi, thần thoại hóa mà còn có những nét tính cách và số phận tiêu biểu cho đại đa số người dân thời đó. Anh chính là hiện thân của những người tốt bụng, khỏe mạnh, thật thà, dũng cảm.
Ngoài giá trị về nội dung, tác phẩm cũng có nhiều đặc sắc về nghệ thuật. Sử dụng thể thơ lục bát cùng cốt truyện quen thuộc gần gũi, truyện thơ Nôm "Thạch Sanh" là một tác phẩm dễ nghe, dễ đọc, dễ thuộc, đi sâu vào đời sống nhân dân. Các trích đoạn như Thạch Sanh xuống thăm thủy cung hay khi miêu tả về cây đàn thần cũng có những ngôn từ giàu hình ảnh, so sánh cũng xuất hiện.
Chúng ta thường chỉ nhắc đến truyện cổ tích "Thạch Sanh" và quên đi tác phẩm truyện thơ đầy đặc sắc, mang đậm hơi thở dân tộc này. Vậy nên, mong rằng qua bài nói này, các bạn đã biết thêm nhiều điều về câu chuyện tưởng chừng như đã quá quen thuộc. Cảm ơn cô và các bạn đã lắng nghe.
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ DỊCH VỤ GIÁO DỤC VIETJACK
- Người đại diện: Nguyễn Thanh Tuyền
- Số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh: 0108307822, ngày cấp: 04/06/2018, nơi cấp: Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội.
© 2021 Vietjack. All Rights Reserved.
