Khởi động

Trao đổi về điểm nổi bật của một nhân vật là đồ vật, con vật hoặc cây cối trong truyện em đã đọc, đã nghe. 

Phương pháp giải:

Em dựa vào hiểu biết của mình để trả lời. 

Trả lời:

Truyện "Sự tích hoa mào gà": Truyện kể về cô Gà mái mơ, có một chiếc mào rất đẹp ở trên đầu y như các chú gà trống bây giờ. Trong khi đi kiếm mồi, gà gặp một cây đang khóc vì không có hoa như các cây xung quanh. Gà đã quyết định tặng chiếc mào đỏ của mình cho cây, cây nở những bông hoa đỏ rực như mào gà nên gọi cây đó là hoa mào gà.

Bài đọc

Ai tài giỏi nhất?

Một sáng nọ, gà đến bờ sông tìm nước uống. Trời lạnh, nước đóng băng. Tìm mãi mới thấy một chỗ có nước nhỏ xíu như miệng chai, gà mừng rỡ thò mỏ xuống uống. Tuy bị lạnh cóng nhưng gà vẫn cảm thấy thích thú với ý nghĩ: “Mình đi trên mặt sông như đi trên bờ”. Nó thốt lên:

- Ôi, băng! Anh thật tài giỏi!

Băng khiêm tốn đáp:

- Không, gà ạ! Mưa mới tài giỏi, nhờ mưa, có nước, mùa đông mới có tôi.

Nghe băng nói, mưa tí tách thưa:

- Đất tài giỏi hơn chứ! Tôi rơi xuống, đất giữ lại nuôi cây cối xanh tươi.

- Cây tài giỏi hơn tôi nhiều. – Đất giải thích. – Cây đứng trên cơ thể tôi, hút nước, hút chất màu để xanh tốt, tỏa bóng râm mát. Ra hoa kết trái.

Cây lắc đầu:

- Không! Lửa mới tài giỏi. Lửa có những cái lưỡi dài soi sáng và sưởi ấm. Lửa có thể đốt cành khô của tôi và nhiều cây cỏ thành tro giúp đất màu mỡ.

- Đúng, tôi có thể làm những việc như cây nói. Nhưng gió sẽ dập tắt tôi nếu tôi thiêu đốt lung tung. Gió mới tài giỏi! – Lửa giãi bày.

Gió rì rào xác nhận:

- Tôi có thể thổi bùng hoặc dập tắt lửa. Nhưng các bạn xem kìa, nàng cỏ bé nhỏ hiên ngang trong gió bão, xanh tươi quanh năm, lại còn trổ những bông hoa xinh xắn nữa chứ. Cỏ mới xứng đáng là những người tài giỏi nhất.

Cỏ dịu dàng xua tay và nói:

- Bác cừu mới là tài giỏi nhất…

Cỏ nói chưa hết câu, cừu đã kêu to:

- Không phải đâu! Người biết thuần dưỡng gà, cừu cùng những con vật khác. Họ có thể làm mưu, làm tan băng, trồng cây, trồng cỏ, tạo ra lửa. Họ biết nhờ gió đẩy thuyền, biết làm nhiều vật dụng,…Tài giỏi nhất trên đời chính là con người! 

Câu hỏi 1 trang 97 sgk Tiếng Việt lớp 4 tập 1: Mỗi nhân vật trong truyện cho rằng ai tài giỏi? Vì sao? 

Phương pháp giải:

Em đọc kĩ bài đọc để trả lời câu hỏi.  

Trả lời:

Gà cho rằng băng tài giỏi -> băng cho rằng mưa tài giỏi -> mưa cho rằng đất tài giỏi -> đất cho rằng cây tài giỏi ->cây cho rằng lửa tài giỏi -> lửa cho rằng gió tài giỏi -> gió cho rằng cỏ tài giỏi -> cỏ cho rằng cừu tài giỏi -> cừu cho rằng con người tài giỏi. 

Câu hỏi 2 trang 97 sgk Tiếng Việt lớp 4 tập 1: Vì sao cừu nói: “Tài giỏi nhất trên đời chính là con người!” 

Phương pháp giải:

Em dựa vào bài đọc để trả lời. 

Trả lời:

Cừu nói: "Tài giỏi nhất trên đời chính là con người!", bởi vì con người biết thuần dưỡng gà, cừu cùng những con vật khác. Họ có thể làm mưa, làm băng tan, trồng cây, trồng cỏ, tạo ra lửa. Họ biết nhờ gió đẩy thuyền, biết làm nhiều vật dụng...

Câu hỏi 3 trang 97 sgk Tiếng Việt lớp 4 tập 1: Theo em, các nhân vật trong truyện giống nhau ở điểm nào?

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và trả lời. 

Trả lời:

Các nhân vật trong truyện đều giống nhau ở điểm đều khiêm tốn về tài năng và sự cống hiến của bản thân, đều cho rằng những điều mình làm được chưa bằng người khác. 

Câu hỏi 4 trang 97 sgk Tiếng Việt lớp 4 tập 1: Đặt tên khác cho câu chuyện và nêu lí do em chọn tên đó. 

Phương pháp giải:

Em suy nghĩ và hoàn thành bài tập. 

Trả lời:

Tên khác cho truyện: "Con người tài giỏi nhất". Bởi vì, con người có thể làm được tất cả những gì mà cây cối, con vật,... làm được. Con người sáng tạo, phát minh ra chúng, con người thay đổi và tận dụng sự vốn có của thiên nhiên để phục vụ cho cuộc sống,...

Câu hỏi 5 trang 97 sgk Tiếng Việt lớp 4 tập 1: Cùng bạn đọc phân vai truyện “Ai tài giỏi nhất?” 

Trả lời:

Học sinh tự phân vai đọc truyện 

Luyện từ và câu: Biện pháp nhân hóa trang 97, 98, 99