TOP 20 bài Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi

Tải xuống 7 3.3 K 2

Tailieumoi.vn xin giới thiệu bài văn mẫu Đoạn văn chia sẻ suy nghĩ về một truyện thần thoại mà bạn cho là đặc sắc Ngữ văn 10 Chân trời sáng tạo, gồm dàn ý và các bài văn phân tích mẫu hay nhất giúp các em học sinh có thêm tài liệu tham khảo từ đó học cách viết văn hay hơn.

Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi

TOP 20 bài Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi (ảnh 1)

Đề bài: Hãy viết văn bản nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ Nắng đã hanh rồi (Vũ Quần Phương).

Dàn ý Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi

1. Mở bài:

- Giới thiệu bài thơ và tác giả.

- Nêu nhận xét khái quát về nội dung, nghệ thuật của bài thơ.

2. Thân bài: lần lượt phân tích, đánh giá chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ:

- Xác định chủ đề bài thơ: khắc họa bức tranh thiên nhiên khi vào đông, đồng thời bộc lộ tình cảm của chủ thể trữ tình với người "em ở xa nhà".

- Phân tích, đánh giá chủ đề của bài thơ:

+ Cảnh sắc thiên nhiên mùa đông được miêu tả qua các sự vật ở: trước sân nhà, trên mái nhà tranh, sau vườn và trên núi.

+ Tâm trạng nhớ thương, chờ mong của chủ thể trữ tình.

- Phân tích, đánh giá một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của bài thơ:

+ Xây dựng hình ảnh gần gũi.

+ Lời thơ nhẹ nhàng, sâu lắng.

+ Các biện pháp tu từ.

3. Kết bài:

- Khẳng định lại giá trị chủ đề và những nét đặc sắc về nghệ thuật của bài thơ.

Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi - Mẫu 1

Bằng hồn thơ trong trẻo, giàu cảm xúc, các tác phẩm của nhà thơ Vũ Quần Phương đều ghi lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bạn đọc. Trong đó, bài thơ "Nắng đã hanh rồi", trích từ tập "Hoa trong cây, Những điều cùng đến, Vết thời gian" với những nét đặc sắc về nội dung và hình thức nghệ thuật đã phác họa rõ nét bức tranh thiên nhiên mùa đông.

Nhan đề bài thơ gợi cho ta sự chuyển biến của tiết trời "Nắng đã hanh rồi". Đất trời, vạn vật đang dần chuyển mình, bước vào thời điểm nắng hanh vừa nóng, vừa lạnh. Giây phút đắm mình trong thời tiết đặc trưng chỉ có ở đồng bằng Bắc Bộ mỗi độ đông đến, chủ thể trữ tình đã vẽ lên cảnh sắc:

"Nắng đã vàng hanh như phấn bay

Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày

Trước sân mây trắng về đông lắm"

Không còn là ánh nắng chói chang của ngày hè, vàng như mật ong của trời thu, nắng hanh mùa đông đến thật đặc biệt. Nó vẫn mang sắc vàng thường thấy nhưng lại giống "phấn bay", nhẹ nhàng điểm xuyết trong tiết trời giá lạnh. Nhà thơ cũng thật tinh tế khi cảm nhận cảnh sắc thiên nhiên bằng thính giác. Từng đàn sếu vọng lại tiếng kêu như nhắc nhở, báo hiệu đông về. Và ở ngoài kia, những con sông đầy ắp phù sa nay đã gày mòn, ốm yếu. Thu lại tầm nhìn, chủ thể trữ tình phát hiện khoảng sân trước mắt "mây trắng về đông lắm". Bầu trời một màu ảm đạm, khoác lên mình sắc trắng của mây. Từ đây, không gian như được mở rộng, trở nên cao và xa. Đứng trước khung cảnh hiu hắt, u buồn, chủ thể trữ tình càng thêm khắc khoải nỗi suy tư "Em ở xa nhà, em có hay". Câu thơ đồng thời là lời thắc mắc, hoài nghi của "anh" với tự lòng mình và người "em" xa nhà.

Bức tranh thiên nhiên mùa đông tiếp tục được khơi gợi qua:

"Em có hình dung những mái tranh

Nắng lên khói ủ mộng yên lành

Vườn sau tre mía xôn xao lá"

Chủ thể trữ tình tiếp tục gợi nhắc cho "em" về hình ảnh thân quen của quê nhà. Đó là những mái nhà tranh đơn sơ đang hòa mình trong cái nắng hanh trời đông. Đó còn là ngọn khói nhẹ nhàng vấn vương, quấn quýt quanh căn nhà thân thương. Khung cảnh sau vườn cũng trở nên sôi động nhờ tiếng xôn xao như lời thì thầm của lá "tre mía xôn xao lá". Từ hình ảnh thú vị ấy, chủ thể trữ tình như muốn gửi gắm tới "em" tình cảm sâu nặng "Anh chẳng là cây cũng trĩu cành". Lắng nghe, ngắm nhìn cảnh vật quanh mình, "anh" vẫn cảm thấy trống trải, đơn điệu về tâm hồn. Bởi thế, đến với khổ thơ thứ ba, "anh" đã có lời mời gọi:

"Em có cùng anh lên núi không

Có nghe thầm thĩ tiếng rừng thông

Nắng chiều ngả bóng thông in đất

Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong"

Câu hỏi "Em có cùng anh lên núi không" không chỉ mang ý nghĩa mời mọc mà còn bộc lộ cảm xúc khát khao được ở gần người em xa nhà. Cảnh chiều tĩnh lặng, u hoài chất chứa bao tâm tư ở "anh". Bên rừng thông, tiếng thầm thì nhỏ nhẹ vọng về, không biết "em" có nghe thấy không. m thanh quen thuộc của quê hương càng làm "anh" thêm da diết nỗi nhớ em. Đứng trước không gian rộng lớn của núi rừng ấy, chủ thể trữ tình lại cảm thấy thật lẻ loi, cô đơn. Nếu như nắng nhẹ nhàng buông xuống, ngả bóng vào cây thông rồi in xuống mặt đất thì "anh" vẫn một mình đứng đó. Giờ đây, trong anh là bao ngổn ngang cùng nỗi nhớ thương "em" sâu sắc nhưng chẳng biết ngả vào đâu. Có thể thấy, nhà thơ đã vô cùng tinh tế khi mượn trạng thái ở sự vật để gửi gắm tâm tư, nỗi niềm của chủ thể trữ tình.

Đông qua, xuân tới, một năm sẽ đến với bao chờ mong tha thiết:

"Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua

Một năm năm tới, lại năm qua

Mà sao nắng cứ như tơ ấy

Rung tự trời cao xuống ngõ xa"

Điệp từ "xuân sắp" như muốn nhấn mạnh, khẳng định giây phút chuyển mùa từ đông sang xuân sắp tới gần. Phải chăng, đây cũng là lúc "anh" và "em" sum họp bên nhau? Nhưng thời gian có vẻ trôi lững thững quá. Ngoài kia, nắng vàng vẫn nhẹ nhàng buông xuống nhân gian như từng sợi tơ.

Với lời thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, nhà thơ Vũ Quần Phương đã cho người đọc thấy được những rung cảm trong tình yêu, trong sự giao hòa cùng đất trời. Bên cạnh đó, các biện pháp tu từ như so sánh "nắng đã vàng hanh như phấn bay", đảo ngữ "Vườn sau tre mía xôn xao lá" kết hợp cùng rất nhiều hình ảnh quen thuộc, gần gũi "nắng lên khói ủ", "mái tranh", "mây trắng", "nắng hanh" như tô đậm cảnh sắc bức tranh thiên nhiên mùa đông yên bình, êm ả.

Có thể thấy, khung cảnh thiên nhiên trong tiết trời mùa đông hiện lên thật chân thực qua bài thơ "Nắng đã hanh rồi". Từ đây, ta cũng cảm nhận được những tình cảm chân thành của nhà thơ trong tình yêu, trong cuộc sống gắn bó, hòa hợp với tự nhiên.

Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi - Mẫu 2

Trong nền văn học Việt Nam, các nhà văn, nhà thơ viết về đề tài thiên nhiên vô cùng phong phú, một nhà thơ có hồn thơ trong sáng, giàu chất thơ có thể kể đến Vũ Quần Phương với bài thơ “Nắng đã hanh rồi” lấy trong tập "Hoa trong cây, Những điều cùng đến, Vết thời gian" đã khắc họa thành công bức tranh thiên nhiên trong mùa đông lạnh giá.

Ngày từ đầu bài thơ, “Nắng đã hanh rồi” đó là sự chuyển biến của mùa trong năm, mọi khung cảnh đang chuyển mình, vào thời kì nắng hanh, điều đặc trưng chỉ có ở miền Bắc được tác giả phác họa lên cảnh sắc tươi đẹp:

"Nắng đã vàng hanh như phấn bay

Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày

Trước sân mây trắng về đông lắm"

Ở khổ thơ này, tác giả đã cho thấy sự chuyển tiếp rõ ràng sang đông, đã không còn những ánh nắng của ngày hè chói chang, những phấn bay của đàn ong, cảnh sắc đặc biệt để mùa đông đến thật đẹp và bình yên. Tiếng kêu văng vẳng tiếng vọng của đàn sếu như báo hiệu tín hiệu đầu tiên của mùa đông sắp tới. Đâu đó con sông đang vơi dần đi những giọt nước, ốm yếu dần. Trước mắt tác giả đã hiện ra những mảng mới trước sân, “mây trắng về đông lắm”. Đông sang, bầu trời âm u hơn những đám mây trắng. Tất cả cảnh vật như được lấp đầy một màu đông sang, những cái nắng chói chang của mùa hè đã qua đi để lại những cảnh sắc thiên nhiên đó mà chuyển sang một mùa đông mới.

Mùa đông trong không gian bầu trời âm u với làn mây trắng như vậy, khung cảnh như hiện lên màu sắc mới, riêng biệt mà chỉ mùa đông mới có, tác giả nhắc đến chủ thể trữ tình “em” độc đáo trong bài thơ:

"Em có hình dung những mái tranh

Nắng lên khói ủ mộng yên lành

Vườn sau tre mía xôn xao lá"

Nhân vật trữ tình “em” được tác giả khắc họa vô cùng độc đáo, thân quen của quê nhà, những mái nhà đơn sơ trong cái nắng hanh khi đông vừa về, tất cả đã hòa mình vào mùa đông. Tác giả sử dụng ngọn khói rất đỗi thân thương và tràn đầy bình yên của quê hương, những làn gió vấn vương, trải quanh căn nhà thân thương và tràn đầy ấm áp. Đâu đó, khu vườn với khung cảnh xôn xao của lá tre tạo nên âm thanh tràn đầy màu sắc thu hút chủ thể trữ tình. 

Tình cảm của anh dành cho nhân vật trữ tình “em” được tác giả nói lên trong khổ thơ này:

"Em có cùng anh lên núi không

Có nghe thầm thì tiếng rừng thông

Nắng chiều ngả bóng thông in đất

Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong"

Khổ thơ này, tác giả đã dùng hình ảnh anh - em song song để biểu thị ý nghĩa về mặt trời mọc mà còn để bộc lộ những cảm xúc khát khao, mong muốn được ở cạnh người em khi xa nhà. Trong rừng, tiếng thì thầm của cây thông nhỏ nhẹ ùa về, liệu em có nghe thấy những tiếng thì thầm đó và nhớ đến anh trong buổi chiều âm u và đầy tâm tư nơi anh. Đó là nỗi nhớ của anh dành cho em, với không gian rộng lớn như vậy, nhân vật trữ tình lại cảm thấy trống vắng, lẻ loi. Ánh nắng chiều tà ngả bóng hàng thông, bao nhớ nhung ùa về mà chỉ anh còn đứng một mình nơi đây đợi em, đợi người em yêu thương của anh. Nhà thơ đã gửi gắm biết bao tâm tư, tình tế khi mượn trạng thái của những sự vật xung quanh đầy thân thuộc và gần gũi với con người.

Thế rồi mùa đông sắp qua đi, xuân lại đến với bao hi vọng, niềm vui mới:

"Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua

Một năm năm tới, lại năm qua

Mà sao nắng cứ như tơ ấy

Rung tự trời cao xuống ngõ xa"

Đông qua, xuân đến, tác giả lại miêu tả thời khắc chuyển giao của mùa xuân, điệp từ “xuân sắp” có thể đây là thời điểm thích hợp để sum vầy, để anh em ta được ở bên nhau sau những ngày tháng xa cách. Có lẽ thời gian đã trôi quá chậm để đến thời điểm giao khắc đó. Ánh nắng ngoài kia vẫn đong đầy, nhẹ nhàng buông xuống từ trời cao đầy suy tư của nhân vật trữ tình.

Những lời thơ chan chứa cảm xúc ấm áp đã lay động trái tim bao độc giả yêu thơ, nhà thơ Vũ Quần Phương đã khắc họa những khung bậc và rung cảm trong tình yêu đầy chan chứa. Ngoài ra, tác giả đã sử dụng những biện pháp nghệ thuật độc đáo, những lời thơ đầy tính truyền cảm kết hợp với hình ảnh thơ quen thuộc, gần gũi, “mây trắng”, “nắng hanh” tạo nên một tổng thể thẩm mĩ đầy tinh tế và sáng tạo. Từ đó, ta cảm nhận được ở tác giả Vũ Quần Phương tình yêu quê hương, tình cảm chân thành trong tình yêu và gắn bó với cuộc sống hòa hợp vào thiên nhiên.

Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi - Mẫu 3

Khung cảnh thiên nhiên luôn là một đề tài khiến cho các tác giả có thêm cảm hứng trong văn thơ. Đây là một đề tài được cả các thi sĩ thời xưa và nay yêu thích. Trong dòng thơ hiện đại, nhà thơ Vũ Quần Phương đã tạo ra một bức tranh để lại nhiều ấn tượng cho bạn đọc. Đó chính là tác phẩm Nắng đã hanh rồi, được trích từ tập Hoa trong cây, Những điều cùng đến, Vết thời gian. Tác phẩm đã cho người đọc thấy được một bức tranh mùa đông tuyệt đẹp và vô cùng ấn tượng.

Hanh là một trạng thái của thời tiết những ngày giao mùa sang đông, vừa nắng vừa lạnh và còn rất khô. Đây được coi là khoảnh khắc chuyển biến thời tiết sang đông đặc trưng nhất. Và đặc biệt, loại thời tiết hanh khô này chỉ xuất hiện ở những tỉnh thành Bắc Bộ nước ta, là một điểm rất dễ nhận diện và con người cũng cảm nhận được nó. Thông qua hình ảnh những ngày nắng hanh, tác giả đã cho người đọc thấy được cảnh sắc thiên nhiên xinh đẹp và cả sự xuất hiện của nhân vật trữ tình trong khung cảnh đó.

“Nắng đã vàng hanh như phấn bay

Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày

Trước sân mây trắng về đông lắm”

Khác biệt so với những vạt nắng ngày xuân, ngày hạ, nắng đông được tác giả ví như thực thể. Nó cũng mang một màu vàng nhạt, nhưng lại nhẹ nhàng như “phấn bay” chứ không mượt mà. Những giọt nắng ở đây làm người đọc liên tưởng đến những hạt tuyết cũng nhẹ nhàng lơ lửng giữa bầu trời, điểm xuyết trong cái se lạnh đầu đông. Sau thị giác, thính giác lại được tác giả sử dụng để lắng nghe những tiếng vọng từ thiên nhiên. Đàn sếu kêu lên, âm thanh ấy vọng vào như một hồi chuông báo hiệu. Những tầng mây cũng như sà xuống tận thấp, được tác giả sử dụng những từ gợi hình trở nên vô cùng đặc sắc. Bầu trời mùa đông không xanh và trong như ngày hè, nó mang theo sự u ám của những luồng khí lạnh đang lăm le tràn về. Kết đoạn, câu hỏi “Em ở xa nhà, em có hay” làm người đọc thổn thức. Giữa cảnh buồn man mác của ngày cuối thu, lòng người nặng trĩu.

Những đoạn tiếp theo, nối tiếp theo mạch cảm xúc về nhân vật em, tác giả miêu tả chi tiết hơn những khung cảnh gắn liền với hai nhân vật. Đó là mái tranh yên bình, sau là một khu vườn mọc đầy tre với mía. Xa xa hơn là những ngọn núi trồng thông, gắn liền với kỷ niệm của cả hai.

“Em có cùng anh lên núi không

Có nghe thầm thĩ tiếng rừng thông

Nắng chiều ngả bóng thông in đất

Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong

Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua

Một năm năm tới, lại năm qua

Mà sao nắng cứ như tơ ấy

Rung tự trời cao xuống ngõ xa”

Vào một ngày cuối thu, bỗng dưng cảnh vật làm tác giả nhớ tới một người đã xa, theo đó là bao kí ức tràn về. Thời gian như được tua nhanh, giữa hai người chia xa lại là một khoảng cách thời gian không thể vượt qua được. Nhân vật “anh” như nhỏ bé và thật cô độc. Không còn ai bên cạnh, giữa khung cảnh thiên nhiên đầy đặc trưng và xinh đẹp ấy lại cô đơn đến lạ. Phải đợi bao lâu nữa, hai người mới có thể gặp lại nhau đây?

Tác giả sử dụng những điệp từ để nhấn mạnh sự trôi qua của dòng chảy thời gian. Những phép nghệ thuật như miêu tả, nhân hoá cũng được dùng nhiều trong quá trình tả cảnh, làm người đọc dễ liên tưởng đến bức tranh tác giả muốn vẽ ấy. Lời thơ nhẹ nhàng, tha thiết làm cho người đọc cảm nhận rõ về một tình yêu tha thiết, vượt qua khó khăn về thời gian để tồn tại. Đó chính là chứng minh cho câu nói, khoảng cách và thời gian không thể làm mờ đi tình yêu.

Nắng đã hanh rồi cho người đọc thấy được một khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp của những ngày hanh đầu đông. Và nổi bật trên đó là hai nhân vật với tình yêu thắm thiết, dù chia xa nhưng lại không dừng.

TOP 20 bài Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi (ảnh 2)

Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi - Mẫu 4

Trong văn học Việt Nam, tình yêu thiên nhiên được thể hiện qua những bức tranh tinh tế và sâu sắc, làm nổi bật vẻ đẹp tự nhiên và gắn kết con người với quê hương. Vũ Quần Phương, một nhà thơ có hồn thơ trong sáng và giàu chất thơ, đã tạo nên một kiệt tác với bài thơ "Nắng đã hanh rồi," nằm trong tập "Hoa trong cây, Những điều cùng đến, Vết thời gian." Ngay từ đầu bài thơ, tác giả đã điểm qua sự chuyển biến của mùa, đặc biệt là thời kì nắng hanh, một đặc điểm riêng của miền Bắc Việt Nam. Cảm nhận sự hanh khô và lạnh lẽo của nắng, bài thơ không chỉ là một tác phẩm về mùa đông, mà còn là một hình ảnh tươi mới và đẹp đẽ của cảnh sắc. Tác giả sử dụng ngôn ngữ tinh tế, mô tả chân thực với những hình ảnh như "những tia nắng lung linh giữa trời xanh," "cảnh lá cây vàng ươm bên lối mòn," làm cho độc giả cảm nhận được sự tươi mới và ngập tràn năng lượng của mùa hanh khô. Sự diệu kỳ của thiên nhiên được thể hiện qua từng chi tiết nhỏ, từng bức tranh mà tác giả vẽ nên.

"Bài thơ "Nắng đã hanh rồi" không chỉ là một bức tranh mùa đông lạnh giá mà còn là một cảm xúc, một trạng thái tinh thần của tác giả. Sự kết hợp tinh tế giữa những hình ảnh thiên nhiên và cảm xúc của tác giả đã tạo nên một tác phẩm thơ đẹp, làm cho độc giả đắm chìm trong không gian thơ mộng và tận hưởng hòa mình vào vẻ đẹp tinh khôi của quê hương.

"Nắng đã vàng hanh như phấn bay

Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày

Trước sân mây trắng về đông lắm"

Trong khổ thơ này, sự chuyển động của thời tiết và cảnh vật được tác giả diễn đạt một cách sống động và tinh tế. Mùa đông đang dần tiến tới, thay thế những ngày hè chói chang với ánh nắng rực rỡ. Mọi thứ dường như điều chỉnh chính mình để chào đón một mùa đông mới, một giai đoạn thay đổi và tĩnh lặng. Tác giả không chỉ mô tả sự chuyển động của thời tiết mà còn chú ý đến âm nhạc của tự nhiên. Tiếng kêu vang vọng của đàn sếu trở thành bản nhạc tự nhiên, báo hiệu sự chuyển giao giữa mùa hè và mùa đông. Sự vắng lặng của con sông, với những giọt nước ốm yếu dần, là một hình ảnh biểu tượng cho sự trầm lặng của mùa đông, khi tự nhiên dường như đang giữ lại sức sống cho giai đoạn tĩnh lặng này.

Bầu trời âm u và đám mây trắng của mùa đông tạo nên một bức tranh mới, với gam màu đặc trưng của mùa lạnh. Sự thay đổi này không chỉ là về thời tiết mà còn là về tâm hồn và cảm xúc. Mùa đông không chỉ là một thời kỳ khác biệt về thời tiết mà còn là một giai đoạn trữ tình và sâu lắng. Chủ thể "em" trong bài thơ trở nên độc đáo, đặc biệt, khi bước vào mùa đông. Sự độc lập này có thể là biểu tượng cho sự tách biệt hay thay đổi trong tâm hồn, và nó là một phần quan trọng của không khí đầy tính nhân văn và trữ tình mà tác giả muốn truyền đạt.

"Em có hình dung những mái tranh

Nắng lên khói ủ mộng yên lành

Vườn sau tre mía xôn xao lá"

Nhân vật trữ tình "em" trong bài thơ "Nắng đã hanh rồi" được tác giả Vũ Quần Phương khắc họa một cách độc đáo, tạo nên một hình ảnh thân quen của quê nhà. Cô gái "em" trở thành biểu tượng cho vẻ đẹp tinh khôi và hồn nhiên của đồng bào miền Bắc Việt Nam. Bức tranh thơ về "em" được tác giả vẽ nên không chỉ là hình ảnh của một người con gái, mà còn là sự kết hợp tinh tế với cảnh sắc quê hương. Cô gái "em" là một phần của ngôi nhà đơn sơ, là hồn của những mái nhà giản dị, nằm gọn trong cái nắng hanh của mùa đông mới bắt đầu. Ngôi nhà là nơi gắn bó mật thiết với cuộc sống và là nơi đánh thức những kí ức về quê hương.

Khói làm nền cho bức tranh, không chỉ là biểu tượng của sự ấm áp mà còn là ký ức của những ngày đông đã qua. Sự tràn đầy bình yên của quê hương hiện lên qua hình ảnh khói mảnh màu trắng, mịn màng. Đồng thời, làn gió vấn vương quanh nhà như là một hơi thở của đồng bào, một dạt dào của cuộc sống, tạo nên bức tranh sống động và gần gũi. Cảnh vườn với lá tre xôn xao mỗi khi gió thổi là nơi thể hiện âm thanh đầy màu sắc thu hút chủ thể trữ tình. Khung cảnh này tượng trưng cho sự phồn thực, là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của những người dân miền Bắc. Tình cảm của chủ thể trữ tình dành cho "em" được thể hiện một cách nhẹ nhàng, sâu lắng. Những kí ức và tình yêu thương với người "em" là những điểm sáng làm nổi bật vẻ đẹp của quê hương và tạo nên bức tranh thiên nhiên mùa đông đầy tình cảm và ấm áp.

"Em có cùng anh lên núi không

Có nghe thầm thì tiếng rừng thông

Nắng chiều ngả bóng thông in đất

Anh ngã vào đâu nỗi nhớ mong"

Khổ thơ này như một bức tranh lãng mạn, là sự kết hợp tinh tế giữa hình ảnh thiên nhiên và tâm trạng của nhân vật trữ tình. Từ ngôn ngữ nhẹ nhàng, tác giả đã mô tả về sự đồng điệu của anh và em như hai tia nắng song song, nhưng lại ẩn chứa bao khát khao, bao lưu luyến. Khúc chiều dịu dàng khiến cây thông thì thầm, tiếng rì rào như là những lời nói về tình cảm. Cây thông như trở thành người tri kỷ, gửi gắm thông điệp yêu thương từ anh đến em. Rừng cây rộng lớn nhưng nổi lên hình ảnh đơn sơ của người trữ tình, đơn chiếc đứng giữa rừng cây đêm nay, nơi anh mong đợi và nhớ nhung về em. Ánh nắng chiều tà tô điểm cho bức tranh, tạo nên không khí buồn bã và tràn ngập cảm xúc. Bóng cây thông kéo dài, trải rộng như tâm tư anh, trống trải và đơn độc khi chờ đợi. Cảnh đẹp thiên nhiên được kết hợp với tâm trạng trữ tình, tạo nên một không gian thơ mộng và đầy nghệ thuật.

"Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua

Một năm năm tới, lại năm qua

Mà sao nắng cứ như tơ ấy

Rung tự trời cao xuống ngõ xa"

Đông qua, xuân đến, tác giả Vũ Quần Phương vẫn miêu tả một cách tinh tế thời khắc chuyển giao của mùa xuân, điềp từ "xuân sắp" như một lời nhắc nhở về thời điểm hòa mình vào không khí sum vầy, để anh em ta có thể ở bên nhau sau những ngày xa cách. Thời gian dường như trôi chậm, nhưng ánh nắng nhẹ nhàng từ trời cao vẫn đọng lại, buông xuống đầy suy tư của nhân vật trữ tình. Những câu thơ ấm áp chứa đựng cảm xúc đã lạc quan và lay động trái tim của độc giả yêu thơ. Nhà thơ Vũ Quần Phương đã khéo léo khắc họa những khung cảnh bậc và tạo nên những rung động sâu sắc trong tình yêu đầy chan chứa. Bằng cách sử dụng những biện pháp nghệ thuật độc đáo, những từ ngữ đầy truyền cảm kết hợp với hình ảnh thơ quen thuộc như "mây trắng", "nắng hanh", tác giả đã tạo ra một tổng thể thẩm mỹ đầy tinh tế và sáng tạo.

Bức tranh thơ của Vũ Quần Phương không chỉ là sự kỳ diệu của mùa xuân mà còn là biểu tượng của tình yêu quê hương và gắn bó chặt chẽ với cuộc sống, hòa mình vào thiên nhiên. Những cảm xúc chân thành và sâu sắc về quê hương, về tình yêu được tác giả thể hiện qua những dòng thơ, làm cho người đọc không chỉ cảm nhận được vẻ đẹp của mùa xuân mà còn chạm vào tâm hồn sâu thẳm của mình.

Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi - Mẫu 5

Bằng hồn thơ trong trẻo, giàu cảm xúc, các tác phẩm của nhà thơ Vũ Quần Phương đã ghi lại những dấu ấn sâu đậm trong tâm hồn của độc giả. Trong đó, bài thơ "Nắng đã hanh rồi," trích từ tập "Hoa trong cây, Những điều cùng đến, Vết thời gian," với những nét đặc sắc về nội dung và hình thức nghệ thuật đã phác họa một cách rõ nét bức tranh thiên nhiên mùa đông.

Ngay từ nhan đề, bài thơ đã gợi cho chúng ta sự chuyển biến của thời tiết, khi "Nắng đã hanh rồi." Đất trời, vạn vật đang dần chuyển mình, bước vào giai đoạn nắng hanh, khiến cho không khí trở nên vừa nóng, vừa lạnh. Những giây phút đắm mình trong thời tiết đặc trưng chỉ có ở đồng bằng Bắc Bộ mỗi khi đông về, chủ thể trữ tình đã tài tình vẽ lên cảnh sắc:

"Nắng đã vàng hanh như phấn bay

Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày

Trước sân mây trắng về đông lắm"

Mùa đông mang đến một bức tranh mới, với màu sắc và cảm xúc khác biệt so với những thời kỳ khác trong năm. Ánh nắng chói chang của hè đã chuyển thành một sắc vàng đặc biệt, nhưng không còn sự ấm áp mà thay vào đó là "nắng hanh" của mùa đông. Nhà thơ lựa chọn từ ngôn ngữ thị giác và thính giác để chuyển tải cảm nhận về không khí lạnh lẽo và buồn bã của mùa đông. Tiếng kêu vọng của đàn sếu như là một điệu nhắc, một báo hiệu cho sự thay đổi của mùa về. Sự ốm yếu của con sông và bóng mây trắng về phía đông là những dấu hiệu rõ ràng của sự chuyển giao. Cảnh sắc trước mắt như được "mây trắng về đông lắm," tạo ra một không khí trầm lắng và buồn bã.

Không gian mở rộng, bầu trời ảm đạm, và mây trắng đậm làm cho chủ thể trữ tình cảm nhận được sự xa cách và trống vắng. Câu thơ "Em ở xa nhà, em có hay" không chỉ là một câu hỏi, mà còn là một biểu hiện của sự lo lắng và nhớ nhung từ người trữ tình đối với người em xa nhà.

"Em có hình dung những mái tranh

Nắng lên khói ủ mộng yên lành

Vườn sau tre mía xôn xao lá"

Chủ thể trữ tình tiếp tục gợi nhắc cho "em" về hình ảnh thân quen của quê nhà. Những mái nhà tranh đơn sơ đang hòa mình trong cái nắng hanh trời đông, và ngọn khói nhẹ nhàng vấn vương, quấn quýt quanh căn nhà thân thương, tất cả tạo nên một không khí trần truồng, gần gũi. Khung cảnh sau vườn cũng trở nên sôi động nhờ tiếng xôn xao như lời thì thầm của lá "tre mía xôn xao lá". Từ hình ảnh thú vị ấy, chủ thể trữ tình như muốn gửi gắm tới "em" tình cảm sâu nặng, như "Anh chẳng là cây cũng trĩu cành". Lắng nghe, ngắm nhìn cảnh vật quanh mình, "anh" vẫn cảm thấy trống trải, đơn điệu về tâm hồn. Bởi thế, đến với khổ thơ thứ ba, "anh" đã có lời mời gọi:

"Em có cùng anh lên núi không

Có nghe thầm thĩ tiếng rừng thông

Nắng chiều ngả bóng thông in đất

Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong"

Câu hỏi "Em có cùng anh lên núi không" không chỉ đơn thuần là một mời mọc, mà còn là biểu hiện của sự khát khao, mong đợi được ở bên người em, đặc biệt là khi em đang ở xa nhà. Trước bức tranh chiều tĩnh lặng, bên rừng thông, tiếng thì thầm của cây thông như là tiếng ngỏ lời, không biết liệu "em" có nghe thấy hay không. Sự thầm lặng của chiều tà, cùng với âm thanh quen thuộc của quê hương, tất cả tạo nên không khí u hoài, chất chứa nỗi nhớ và tình cảm sâu sắc của người trữ tình đối với người em xa xôi. Đứng trước không gian rộng lớn của núi rừng, chủ thể trữ tình lại cảm thấy lẻ loi và cô đơn. Ngay cả khi nắng nhẹ nhàng buông xuống, ngả bóng vào cây thông, "anh" vẫn đơn độc đứng đó. Mọi thứ xung quanh trở thành biểu tượng cho tâm trạng trống vắng và nỗi nhớ sâu sắc. Bức tranh mà nhà thơ vẽ ra không chỉ là hình ảnh vật thể mà còn là một tâm trạng tinh tế và đầy cảm xúc.

Kết thúc khổ thơ, với câu "Đông qua, xuân tới, một năm sẽ đến với bao chờ mong tha thiết," tạo nên sự kết nối vững chắc giữa những biểu tượng của thiên nhiên và tình cảm con người. Sự chờ đợi và hi vọng được thể hiện qua việc chờ đón mùa xuân mới, năm mới với những niềm vui và kỳ vọng mới.

"Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua

Một năm năm tới, lại năm qua

Mà sao nắng cứ như tơ ấy

Rung tự trời cao xuống ngõ xa"

Điệp từ "xuân sắp" như muốn nhấn mạnh, khẳng định giây phút chuyển mùa từ đông sang xuân sắp tới gần. Có thể đây là lúc "anh" và "em" sum họp bên nhau, nhưng thời gian trôi lững thững, chậm chạp. Bên ngoài, ánh nắng vàng nhẹ nhàng buông xuống nhân gian như sợi tơ mong manh.

Với lời thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, nhà thơ Vũ Quần Phương đã chuyển tả những rung cảm trong tình yêu và sự giao hòa với đất trời. Các biện pháp tu từ như so sánh "nắng đã vàng hanh như phấn bay", đảo ngữ "Vườn sau tre mía xôn xao lá" kết hợp cùng rất nhiều hình ảnh quen thuộc, gần gũi như "nắng lên khói ủ", "mái tranh", "mây trắng", "nắng hanh" tô đậm cảnh sắc bức tranh thiên nhiên mùa đông yên bình, êm ả.

Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi - Mẫu 6

Bằng tâm hồn thơ trẻo, phong phú cảm xúc, các tác phẩm của nhà thơ Vũ Quần Phương để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng bạn đọc. Trong số đó, bài thơ 'Nắng đã hanh rồi', trích từ tập 'Hoa trong cây, Những điều cùng đến, Vết thời gian' với những nét đặc sắc về nội dung và hình thức nghệ thuật đã phác họa rõ nét bức tranh thiên nhiên mùa đông.

Nhan đề bài thơ gợi cho ta sự chuyển biến của tiết trời 'Nắng đã hanh rồi'. Đất trời, vạn vật đang dần chuyển mình, bước vào thời điểm nắng hanh vừa nóng, vừa lạnh. Giây phút đắm mình trong thời tiết đặc trưng chỉ có ở đồng bằng Bắc Bộ mỗi độ đông đến, chủ thể trữ tình đã vẽ lên cảnh sắc:

'Nắng đã vàng hanh như phấn bay

Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày

Trước sân mây trắng về đông lắm'

Không còn là ánh nắng chói chang của ngày hè, vàng như mật ong của trời thu, nắng hanh mùa đông đến thật đặc biệt. Nó vẫn mang sắc vàng thường thấy nhưng lại giống 'phấn bay', nhẹ nhàng điểm xuyết trong tiết trời giá lạnh. Nhà thơ cũng thật tinh tế khi cảm nhận cảnh sắc thiên nhiên bằng thính giác. Từng đàn sếu vọng lại tiếng kêu như nhắc nhở, báo hiệu đông về. Và ở ngoài kia, những con sông đầy ắp phù sa nay đã gày mòn, ốm yếu. Thu lại tầm nhìn, chủ thể trữ tình phát hiện khoảng sân trước mắt 'mây trắng về đông lắm'. Bầu trời một màu ảm đạm, khoác lên mình sắc trắng của mây. Từ đây, không gian như được mở rộng, trở nên cao và xa. Đứng trước khung cảnh hiu hắt, u buồn, chủ thể trữ tình càng thêm khắc khoải nỗi suy tư 'Em ở xa nhà, em có hay'. Câu thơ đồng thời là lời thắc mắc, hoài nghi của 'anh' với tự lòng mình và người 'em' xa nhà.

Bức tranh thiên nhiên mùa đông tiếp tục được khơi gợi qua:

'Em có hình dung những mái tranh

Nắng lên khói ủ mộng yên lành

Vườn sau tre mía xôn xao lá'

Chủ thể trữ tình tiếp tục gợi nhắc cho 'em' về hình ảnh thân quen của quê nhà. Đó là những mái nhà tranh đơn sơ đang hòa mình trong cái nắng hanh trời đông. Đó còn là ngọn khói nhẹ nhàng vấn vương, quấn quýt quanh căn nhà thân thương. Khung cảnh sau vườn cũng trở nên sôi động nhờ tiếng xôn xao như lời thì thầm của lá 'tre mía xôn xao lá'. Từ hình ảnh thú vị ấy, chủ thể trữ tình như muốn gửi gắm tới 'em' tình cảm sâu nặng 'Anh chẳng là cây cũng trĩu cành'. Lắng nghe, ngắm nhìn cảnh vật quanh mình, 'anh' vẫn cảm thấy trống trải, đơn điệu về tâm hồn. Bởi thế, đến với khổ thơ thứ ba, 'anh' đã có lời mời gọi:

'Em có cùng anh lên núi không

Có nghe thầm thĩ tiếng rừng thông

Nắng chiều ngả bóng thông in đất

Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong'

Câu hỏi 'Em có cùng anh lên núi không' không chỉ mang ý nghĩa mời mọc mà còn bộc lộ cảm xúc khát khao được ở gần người em xa nhà. Cảnh chiều tĩnh lặng, u hoài chất chứa bao tâm tư ở 'anh'. Bên rừng thông, tiếng thầm thì nhỏ nhẹ vọng về, không biết 'em' có nghe thấy không. m thanh quen thuộc của quê hương càng làm 'anh' thêm da diết nỗi nhớ em. Đứng trước không gian rộng lớn của núi rừng ấy, chủ thể trữ tình lại cảm thấy thật lẻ loi, cô đơn. Nếu như nắng nhẹ nhàng buông xuống, ngả bóng vào cây thông rồi in xuống mặt đất thì 'anh' vẫn một mình đứng đó. Giờ đây, trong anh là bao ngổn ngang cùng nỗi nhớ thương 'em' sâu sắc nhưng chẳng biết ngả vào đâu. Có thể thấy, nhà thơ đã vô cùng tinh tế khi mượn trạng thái ở sự vật để gửi gắm tâm tư, nỗi niềm của chủ thể trữ tình.

Đông qua, xuân tới, một năm sẽ đến với bao chờ mong tha thiết:

'Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua

Một năm năm tới, lại năm qua

Mà sao nắng cứ như tơ ấy

Rung tự trời cao xuống ngõ xa'

Điệp từ 'xuân sắp' như muốn nhấn mạnh, khẳng định giây phút chuyển mùa từ đông sang xuân sắp tới gần. Phải chăng, đây cũng là lúc 'anh' và 'em' sum họp bên nhau? Nhưng thời gian có vẻ trôi lững thững quá. Ngoài kia, nắng vàng vẫn nhẹ nhàng buông xuống nhân gian như từng sợi tơ.

Với lời thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, nhà thơ Vũ Quần Phương đã cho người đọc thấy được những rung cảm trong tình yêu, trong sự giao hòa cùng đất trời. Bên cạnh đó, các biện pháp tu từ như so sánh 'nắng đã vàng hanh như phấn bay', đảo ngữ 'Vườn sau tre mía xôn xao lá' kết hợp cùng rất nhiều hình ảnh quen thuộc, gần gũi 'nắng lên khói ủ', 'mái tranh', 'mây trắng', 'nắng hanh' như tô đậm cảnh sắc bức tranh thiên nhiên mùa đông yên bình, êm ả.

Có thể thấy, khung cảnh thiên nhiên trong tiết trời mùa đông hiện lên thật chân thực qua bài thơ 'Nắng đã hanh rồi'. Từ đây, ta cũng cảm nhận được những tình cảm chân thành của nhà thơ trong tình yêu, trong cuộc sống gắn bó, hòa hợp với tự nhiên.

Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi - Mẫu 7

Khám phá vẻ đẹp của tự nhiên luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho những tâm hồn sáng tạo. Đề tài về thiên nhiên đã và đang làm say đắm không ít các nhà văn, nhà thơ. Trong thế giới thơ hiện đại, nhà thơ Vũ Quần Phương đã khéo léo tạo nên một bức tranh tuyệt vời qua tác phẩm Nắng đã hanh rồi, rút từ tập Hoa trong cây, Những điều cùng đến, Vết thời gian. Bức tranh này không chỉ đẹp mắt mà còn để lại những dấu ấn sâu sắc trong lòng người đọc.

Hanh, biểu tượng của những ngày chuyển mùa, làm cho thời tiết trở nên lạnh giá và khô khan. Đây là khoảnh khắc đặc trưng cho sự chuyển giao từ mùa thu sang mùa đông, đặc biệt chỉ xuất hiện ở vùng Bắc Bộ Việt Nam. Tác giả đã thông qua hình ảnh nắng hanh, mô tả về vẻ đẹp tự nhiên và nhân vật trữ tình trong bức tranh đó.

'Nắng đã vàng hanh như phấn bay

Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày

Trước sân mây trắng về đông lắm'

Khác biệt so với nắng ở mùa xuân hay hạ, nắng đông được tác giả tả như một hình thể thực tế. Màu vàng nhạt, nhưng nhẹ nhàng như “phấn bay”, tô điểm trong không khí se lạnh của đầu đông. Những tia nắng như những bông tuyết nhẹ nhàng rơi xuống, làm đẹp thêm bức tranh se lạnh. Sau sự nhìn nhận của thị giác, thính giác được sử dụng để lắng nghe tiếng vọng từ thiên nhiên. Tiếng kêu của đàn sếu, như lời chuông báo hiệu, tạo thêm âm thanh cho bức tranh. Những đám mây, như sà xuống, trở nên đặc sắc qua từng hình ảnh được mô tả. Bầu trời đông không xanh ngắt như hè, mà mang theo sự u tối của luồng khí lạnh đang tràn về. Câu hỏi 'Em ở xa nhà, em có hay' khiến cho trái tim đọc giả xuyên xao. Giữa cảnh buồn của ngày cuối thu, tâm trạng trở nên nặng nề.

Các đoạn tiếp theo, kéo theo là những chi tiết mô tả chi tiết hơn về những bối cảnh quen thuộc với hai nhân vật. Là mái nhà yên bình, là khu vườn tre mía mọc đầy. Phía xa hơn, những ngọn núi rừng thông gắn liền với những ký ức của cả hai.

'Em có cùng anh lên núi không

Có nghe thầm thĩ tiếng rừng thông

Nắng chiều ngả bóng thông in đất

Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong

Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua

Một năm năm tới, lại năm qua

Mà sao nắng cứ như tơ ấy

Rung tự trời cao xuống ngõ xa'

Trong một ngày cuối thu, bất ngờ cảnh vật khiến tác giả nhớ về một người đã đi xa, và đó là lúc những kí ức ùa về. Thời gian như đang chạy nhanh, giữa hai người chia lìa chỉ còn là khoảng cách thời gian không thể vượt qua. Nhân vật “anh” trở nên bé nhỏ và cô đơn. Không ai ở bên cạnh, giữa khung cảnh tự nhiên tuyệt vời ấy lại trở nên lạc lõng. Bao lâu nữa, hai người mới có thể gặp nhau trở lại?

Tác giả sử dụng những từ ngữ biểu cảm để nhấn mạnh sự trôi qua của thời gian. Các kỹ thuật mô tả, nhân hóa được sử dụng để hình thành bức tranh, khiến độc giả có thể tưởng tượng ra được tác phẩm mà tác giả muốn truyền đạt. Lời thơ nhẹ nhàng, tha thiết mang lại cho độc giả sự trải nghiệm sâu sắc về một tình yêu kiên trì, vượt qua thách thức của thời gian.

Nắng đã hanh rồi không chỉ là bức tranh tuyệt vời về thiên nhiên mùa đông, mà còn là câu chuyện của hai người với tình yêu thắm thiết, vẫn còn nguyên vẹn dù thời gian trôi qua.

Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi - Mẫu 8

Trong bức tranh văn hóa Việt Nam, các bậc thầy văn chương thường mê đắm trong đề tài về thiên nhiên, và Vũ Quần Phương, một nhà thơ có tâm hồn sáng tạo, đặc sắc với bài thơ “Nắng đã hanh rồi” thuộc tập 'Hoa trong cây, Những điều cùng đến, Vết thời gian', đã thành công trong việc mô tả hình ảnh thiên nhiên trong mùa đông lạnh lẽo.

Ngay từ đầu bài thơ, “Nắng đã hanh rồi” là biểu tượng cho sự chuyển giao của mùa, mọi bức tranh đều chuyển động, đặc biệt là khi nắng hanh bắt đầu, một đặc điểm chỉ có ở vùng miền Bắc, được tác giả mô tả vô cùng sinh động:

'Nắng đã vàng hanh như phấn bay

Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày

Trước sân mây trắng về đông lắm.

Trong khổ thơ này, sự chuyển đổi rõ ràng sang mùa đông được thể hiện, không còn ánh sáng chói lọi của mùa hè, không còn sự huyền bí của đàn ong, thay vào đó là cảnh đẹp đặc trưng của mùa đông yên bình và hoàn hảo. Tiếng kêu vang lên như là điều báo hiệu mùa đông đang đến. Nơi đâu, con sông trở nên khô cằn, giọt nước mất dần, cảnh vật mới hiện ra trước mắt tác giả, “mây trắng về đông lắm”. Đông đã đến, bầu trời bỗng trở nên âm u, những đám mây trắng bao phủ. Tất cả biến đổi như được thấp thoáng trong tầm nhìn, những tia nắng chói lọi của mùa hè dường như đã qua đi, để lại bức tranh độc đáo của mùa đông.

Mùa đông nổi bật trên bức tranh của bầu trời âm u, với những đám mây trắng như vậy, hình ảnh trở nên đặc sắc hơn, độc đáo chỉ có mùa đông mới có, tác giả nhấn mạnh đến nhân vật trữ tình “em” đặc biệt trong bài thơ này.

'Em có tưởng tượng về những mái tranh

Nắng lên khói ủ mộng yên bình

Vườn sau tre mía xôn xao lá'

Nhân vật trữ tình “em” được tác giả vẽ nên rất đặc sắc, là biểu tượng của quê hương, những căn nhà giản dị dưới ánh nắng hanh khi mùa đông bắt đầu, tất cả hòa mình vào bức tranh đông lạnh. Tác giả sử dụng hình ảnh khói mảnh mai và tràn ngập bình yên của quê nhà, những cơn gió nhẹ lướt qua, vương vấn quanh ngôi nhà thân yêu và tràn ngập sự ấm áp. Nơi đâu đó, khu vườn với khung cảnh xôn xao của lá tre tạo ra âm thanh thu hút người đọc.

Tình cảm của anh dành cho nhân vật trữ tình “em” được tác giả nói lên qua đoạn thơ này:

'Em có đi cùng anh lên núi không

Có nghe thầm thì tiếng rừng thông

Nắng chiều ngả bóng thông in đất

Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong'

Ở đây, tác giả sử dụng hình ảnh cặp đôi anh - em để thể hiện ý nghĩa về mặt trời mọc và để biểu lộ những mong đợi, khát khao của anh, mong muốn được gần em khi xa quê nhà. Trong rừng, tiếng thì thầm của cây thông êm đềm ùa về, liệu em có nghe thấy những lời thì thầm đó và nhớ đến anh trong buổi chiều âm u và đầy tâm tư nơi anh. Đó là tình cảm của anh dành cho em, giữa không gian rộng lớn nhưng nhân vật trữ tình lại cảm thấy cô đơn, hư vô. Ánh nắng chiều tà đổ bóng vào hàng thông, những nỗi nhớ ùa về nhưng chỉ có anh một mình đứng đây đợi em, đợi người em yêu quý của anh. Nhà thơ đã truyền đạt biết bao tâm tư, tình tế khi lấy bối cảnh là những đối tượng quen thuộc và gần gũi với con người.

Rồi mùa đông qua đi, xuân lại đến với hy vọng, niềm vui mới:

'Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua

Một năm năm tới, lại năm qua

Mà sao nắng cứ như tơ ấy

Rung tự trời cao xuống ngõ xa'

Đông đã qua, xuân lại về, tác giả mô tả thời khắc chuyển giao của mùa xuân, điều này có thể là thời điểm tốt để tận hưởng, để mọi người sum họp sau những ngày tháng xa cách. Có thể thời gian trôi qua chậm chạp để đến thời điểm đặc biệt đó. Ánh sáng nằm ngoài kia vẫn rực rỡ, nhẹ nhàng lăn xuống từ trên trời đầy những ý tưởng của nhân vật trữ tình.

Những câu thơ đong đầy cảm xúc đã làm rung động trái tim của nhiều người yêu thơ, nhà thơ Vũ Quần Phương đã vẽ nên những bức tranh đầy cảm xúc và đầy nghệ thuật trong tình yêu. Hình ảnh của mây trắng, ánh nắng hanh lạnh được sử dụng một cách tinh tế, kết hợp với những từ ngữ thân thuộc, gần gũi, tạo ra một tác phẩm vô cùng tinh tế và sáng tạo. Nhìn nhận qua đó, chúng ta có thể cảm nhận được tình yêu của Vũ Quần Phương đối với quê hương, tình cảm chân thành trong tình yêu và sự kết nối với cuộc sống hòa mình vào thiên nhiên.

Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi - Mẫu 9

Bài thơ “Nắng đã hanh rồi” của Vũ Quần Phương không chỉ là một bức tranh tuyệt vời về quê hương mà còn là điều hiển nhiên của tình yêu chân thành mà nhân vật trữ tình dành cho người em gái ở xa.

Thể hiện sự nhạy bén của nhân vật trữ tình, cảnh quê hương trở nên huyền bí với ánh nắng ấm áp, tiếng sáo sững sờ, mây trắng nhẹ nhàng, khói ấm lòng, và tiếng xôn xao của tre mía. Bức tranh nhẹ nhàng mà sâu lắng.

Mỗi câu thơ là một cú chạm tinh tế, tạo nên bức tranh sống động, đậm chất quê hương. Điều này là kết quả của tình yêu sâu sắc của Vũ Quần Phương đối với thiên nhiên, đối với quê hương. Đó chính là điều khiến cho bức tranh trở nên lung linh và cuốn hút như vậy.

Khung cảnh thiên nhiên trước nhà nhỏ bé nhưng ấm áp, làm cho lòng người thêm thiết tha. Tác giả sử dụng vần “ay” để mở rộng không gian trước sân nhà vào mùa đông. Những từ ngữ như “em xa nhà” làm nổi bật những kỷ niệm và tình cảm của nhân vật trữ tình với người em ở xa.

Câu hỏi nhẹ nhàng nhưng đầy ý nghĩa “em có muốn…” là lời bày tỏ khát khao của nhân vật trữ tình muốn được gần người con gái ở xa. Cảnh nắng chiều lại đặt ra nỗi nhớ mong, khi mọi người quay về nhà sau một ngày dài, nhưng ngôi nhà lại cảm thấy trống vắng vì một người em gái ở xa.

Tác giả tập trung vào việc tạo điệu nhịp với vần cuối câu thơ, làm cho bài thơ trở nên sống động. Điều này thể hiện ở khổ thơ 1 với vần “ay” như bay, gày, hay; hoặc khổ thơ 2 với vần “anh” như tranh, lành, cành. Mỗi vần được sử dụng ở câu 1, 2 và 4 của mỗi khổ thơ, tạo ra một nhịp điệu và âm nhạc hài hòa.

Không chỉ là bức tranh quê hương đẹp, bài thơ còn chứa đựng nỗi lòng sâu sắc của nhân vật “anh” gửi đến người “em” ở xa khi mùa đông về: “Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong” – Câu hỏi như một thổn thức, đậm chất nhớ nhung, thể hiện sự khao khát gặp gỡ của anh với em. Tình yêu thiên nhiên hòa quyện với tình yêu đôi lứa, tạo nên những cảm xúc đặc biệt và lâng lâng cho bài thơ “Nắng đã hanh rồi”.

Nghị luận phân tích, đánh giá về chủ đề và một số nét đặc sắc về nghệ thuật của Nắng đã hanh rồi - Mẫu 10

Mặt trời đã rực rỡ, đánh thức khung cảnh mùa đông, tạo nên bức tranh sống động và ấm áp. Nhà thơ chân thành thể hiện niềm vui yêu đời, yêu thiên nhiên trong bài thơ “Nắng đã hanh rồi”. Mô tả cảnh đẹp của một buổi chiều đông tươi vui, ấm áp và đầy sức sống. Tình cảm của nhân vật trữ tình trước thiên nhiên được thể hiện rõ qua những từ ngữ cuốn hút, bất chợt.

“Nắng đã vàng hanh như phấn bay

Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày

Trước sân mây trắng về đông lắm”
Mùa đông đặc biệt, nắng hanh nhưng vẫn mang sắc vàng, nhẹ nhàng như “phấn bay”, điểm nhấn tinh tế trong bức tranh tiết trời giá lạnh. Thơ thủy chung cảm nhận cảnh sắc thiên nhiên bằng âm thanh. Tiếng sếu vọng như lời nhắc nhở, báo hiệu đông về. Sông trở nên ốm yếu, đầy ắp phù sa. Tận hưởng khung cảnh trước mắt, chủ thể trữ tình phát hiện sân trước mình “mây trắng về đông”. Bầu trời âm u, trắng bọc lấy mọi thứ, làm cho không gian trở nên rộng lớn, xa xôi. Trước cảnh đẹp hiu quạnh, chủ thể trữ tình chìm đắm trong suy tư, “Em ở xa nhà, em có biết không”. Câu thơ đồng thời là lời thắc mắc, nghi ngờ của “anh” về bản thân và “em” xa cách.
Bức tranh đẹp của mùa đông tiếp tục được mô phỏng qua:
“Em có tưởng tượng những mái tranh

Nắng lên khói ủ mộng yên bình

Vườn sau tre mía xôn xao lá”
Chủ thể trữ tình nhắc “em” về hình ảnh quen thuộc của quê nhà. Những mái nhà tranh giản dị, hòa mình trong nắng hanh của đông. Khói nhẹ nhàng bồng bềnh, quấn quýt quanh ngôi nhà thân yêu. Khung cảnh vườn sau cũng trở nên sôi động với âm thanh “tre mía xôn xao lá”. Chủ thể trữ tình muốn truyền đạt tới “em” cảm xúc sâu sắc, “Anh chẳng khác gì cây cũng trĩu cành”. Lắng nghe và quan sát cảnh vật xung quanh, “anh” vẫn cảm thấy trống trải, đơn điệu tâm hồn. Vì vậy, đến đoạn thơ thứ ba, “anh” đưa ra lời mời gọi:
“Em có muốn cùng anh lên núi không

Có nghe thầm thì tiếng rừng thông

Nắng chiều ngả bóng thông in đất

Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong”
Câu hỏi “Em có muốn cùng anh lên núi không” không chỉ là mời mọc mà còn là biểu hiện của sự khát khao được ở bên người em xa cách. Khung cảnh chiều tĩnh lặng, u buồn là nơi chứa đựng nhiều tâm tư của “anh”. Bên rừng thông, âm thanh thì thầm nhỏ nhẹ vọng về, không biết “em” có nghe thấy hay không. Tiếng thầm thì quen thuộc của quê hương khiến “anh” càng nhớ “em” sâu sắc. Trước không gian rộng lớn của núi rừng, chủ thể trữ tình cảm thấy lẻ loi, cô đơn. Nếu nắng nhẹ nhàng buông xuống, ngả bóng vào cây thông rồi in xuống mặt đất, thì “anh” vẫn đứng một mình ở đó. Lúc này, trong “anh” là nỗi nhớ “em” và sự hững hờ không biết nên ngả vào đâu. Nhìn chung, nhà thơ đã sử dụng trí tưởng tượng từ các sự vật xung quanh để truyền đạt tâm tư, cảm xúc của chủ thể trữ tình một cách tinh tế.
Mùa đông qua đi, xuân tới, “anh” và “em” sẽ sum họp trong niềm mong đợi:
“Xuân sắp sang rồi, xuân sắp qua

Một năm năm tới, lại năm qua

Mà sao nắng cứ như tơ ấy

Rung tự trời cao xuống ngõ xa”
Thiên đàng “xuân sắp” nhấn mạnh, khẳng định khoảnh khắc chuyển mùa từ đông sang xuân sắp diễn ra. Có lẽ đây là thời điểm “anh” và “em” hòa mình bên nhau? Nhưng thời gian dường như trôi quá chậm. Bên ngoài, nắng vàng vẫn nhẹ nhàng trải xuống như những sợi tơ.

Với lời thơ nhẹ nhàng, sâu lắng, nhà thơ Vũ Quần Phương đã chuyển đạt đầy đủ rung cảm trong tình yêu, trong sự giao thoa với đất trời. Cùng với đó, các kỹ thuật văn bản như so sánh “nắng đã vàng hanh như phấn bay”, đảo ngữ “Vườn sau tre mía xôn xao lá” kết hợp với nhiều hình ảnh quen thuộc, gần gũi “nắng lên khói ủ”, “mái tranh”, “mây trắng”, “nắng hanh” như tô điểm cho bức tranh thiên nhiên mùa đông yên bình, dịu dàng.

Tài liệu có 7 trang. Để xem toàn bộ tài liệu, vui lòng tải xuống
Đánh giá

0

0 đánh giá

Tải xuống