Tài liệu tóm tắt Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước môn Ngữ văn lớp 10 bộ Chân trời sáng tạo với cuộc sống ngắn gọn, chi tiết gồm có 10 bài tóm tắt tác phẩm Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước hay nhất từ đó giúp học sinh nắm được những nét chính về nội dung của văn bản để học tốt môn Ngữ văn lớp 10.

Mời các quý thầy cô và các em học sinh cùng tham khảo và tải về chi tiết tài liệu dưới đây:

Tóm tắt Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước

Bài giảng: Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Chân trời sáng tạo

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 1

“Nam quốc sơn hà” ngắn gọn, súc tích thể hiện lời khẳng định chủ quyền dân tộc không gì có thể lay chuyển của nước Nam trước âm mưu xâm lược của ngoại bang.  Nhiều ý kiến cho rằng Sông núi nước Nam của Lý Thường Kiệt là bản tuyên ngôn độc lập thành văn thứ nhất của đất nước và dân tộc Việt Nam.

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 2

Bài viết là những cảm nhận của tác giả về nội dung và nghệ thuật tác phẩm Nam quốc sơn hà.

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 3

Bài thơ là bản Tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc khẳng định chủ quyền đất nước. Sự khẳng định tuyệt đối cùng quyết tâm bảo vệ toàn vẹn chủ quyền trước những kẻ xâm lăng, cảnh báo bất cứ kẻ nào dám xâm phạm vào chủ quyền đều phải chuốc lấy thất bại.  Chân lí về chủ quyền độc lập rất thuận lòng người, hợp ý trời của nước Nam đã được tác giả khẳng định bằng tất cả sức mạnh của lòng yêu nước, căm thù giặc.

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 4

Bài thơ Nam quốc sơn hà ra đời gắn liền với sự kiện đánh đuổi giặc Tống xâm lược. Lời thơ thể hiện ý chí, sức mạnh của dân tộc, ẩn chứa trong những câu chữ hùng hồn là cả một tinh thần yêu nước, một chí khí anh hùng. Dân ta luôn khát khao tự chủ, độc lập và không ngừng đấu tranh, bất kể hi sinh xương máu vì độc lập, tự chủ. Lí Thường Kiệt đã khẳng định một cách đanh thép chân lí độc lập tự do, đồng thời lên án tính chất phi nghĩa của hành động xâm lược cùng sự bại vong tất yếu của kẻ dám ngang ngược xâm phạm chân lí đó.

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 5

Suốt chiều dài bốn ngàn năm lịch sử, dân tộc ta đã không ít lần phải đối đầu với quân xâm lược bạo tàn hung hãn nhưng chưa một lần nào nhân dân ta khuất phục trước kẻ thù. Phải chăng, trong trái tim mỗi người đều thấu hiểu sâu sắc quyền và nghĩa vụ của bản thân đối với vùng lãnh thổ của cha ông bao đời. Chính bởi vì thế, có những tác phẩm viết ra từ máu tim của con dân Đại Việt để thể hiện sâu sắc ý thức dân tộc, khẳng định chủ quyền lãnh thổ quốc gia. Mà tiêu biểu là bài thơ: “Nam Quốc Sơn Hà” được cho là của Lý Thường Kiệt, đây cũng được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta.

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 6

Lòng yêu nước vốn là một chủ đề quen thuộc trong kho tàng văn học Việt Nam. Thật vậy đã có rất nhiều tác phẩm viết về lòng yêu nước và một trong số đó phải kể đến đó là "Sông núi nước Nam". Tác phẩm được coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của nước ta, với giọng thơ hào hùng thể hiện lòng tự tôn dân tộc và quyết tâm đánh đuổi giặc ngoại xâm.Bài thơ như một lời khẳng định chắc chắn của quân và dân ta trước ý định xâm chiếm của kẻ thù. Bài thơ được tương truyền là do tướng quân Lý Thường Kiệt sáng tác. Trong một trận đánh lớn, khi cả hai bên đều đã thấm mệt, từ một ngôi miếu nhỏ của quân ta vọng lên một 4 câu thơ đầy hào hùng.

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 7

Nam quốc sơn hà là giống như một bản tuyên ngôn độc lập vậy khi đã khẳng định chủ quyền của dân tộc và đe dọa, cảnh cáo giặc ngoại xâm sẽ chuốc lấy thất bại nếu như dám đến xâm lược bờ cõi nước Nam bằng những lời lẽ đanh thép, thuyết phục.

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 8

Bài thơ Sông núi nước Nam thực sự là một tuyên ngôn độc lập vĩ đại, được xem là bản tuyên ngôn đầu tiên của dân tộc ta. Vào năm 1077, khi quân Tống xâm lược nước ta, Lý Thường Kiệt đã dũng cảm dẫn quân chặn đánh giặc trên sông Như Nguyệt, và chính từ đó mà bài thơ này ra đời, trong bao cảnh khốn khó. Tác giả đã mạnh mẽ khẳng định: “Nam quốc sơn hà nam đế cư”, điều này không phải chỉ là một sự hiển nhiên, mà là một sự thật được bắt đầu từ công lao, mồ hôi, và cả xương máu của nhân dân nước ta. Ông còn tiếp tục khẳng định chủ quyền vững mạnh của dân tộc, với đất nước ta là một quốc gia độc lập, có lãnh thổ và chủ quyền riêng biệt. Những câu thơ này vang lên như một biểu tượng kiêu hãnh, tự hào của một dân tộc đang chiến đấu cho sự tồn tại và chủ quyền độc lập của mình. Cuối cùng, khi mọi điều đã được ghi chép trong sách trời, thì những kẻ xâm lược sẽ phải đối mặt với sự phản kháng và đấu tranh của quân và nhân dân ta, bởi đó chính là chính nghĩa, là đánh đuổi kẻ thù khỏi biên cương quê hương. Bài thơ này đem lại nguồn cảm hứng yêu nước mạnh mẽ, với những tuyên ngôn về độc lập và chủ quyền, tạo nên một sức mạnh cổ vũ cho quân và nhân dân, cũng như cảnh tỉnh đối với kẻ thù của đất nước.

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 9

Nam quốc sơn hà được xem là một bài thơ thần khẳng định chân lí độc lập của dân tộc. Điều đó đã được khẳng định ngay từ câu thơ đầu tiên. Câu thơ thứ hai tiếp tục khẳng định độc lập chủ quyền và tính chất chính nghĩa của việc phân chia lãnh thổ. Câu thơ thứ ba, tác giả chỉ ra sự tàn bạo của bọn giặc với thái độ coi thường, coi chúng là “nghịch lỗ”. Cuối cùng là hồi chuông cảnh tỉnh vang lên, một lời cảnh báo, lời hiệu triệu, lời tiên tri khẳng định, tự tin về sự thắng lợi của quân dân ta.

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 10

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 11

Bài thơ Sông núi nước Nam, một tác phẩm vĩ đại có thể coi là bản tuyên ngôn độc lập đầu tiên của dân tộc ta. Với những từ ngữ đanh thép, hùng hào, tác giả đã tôn vinh chủ quyền của vua Nam, miêu tả rằng “vằng vặc sách trời chia xứ sở”. Đây không chỉ là một tuyên bố mạnh mẽ, mà còn là những lập luận thuyết phục, không để ai có thể phủ nhận. Cuối bài, hai câu cuối như một lời cảnh tỉnh, nhắc nhở đến những kẻ xâm lược sẽ bị ta đánh cho tơi bời. Tác phẩm không chỉ đơn thuần là một bài thơ, mà còn là một bức tranh sống động về tình yêu quê hương, đất nước, và tinh thần bất khuất của dân tộc. Nó gợi lên những hình ảnh mạnh mẽ về vùng đất Nam non nước biển, nơi mà tinh thần dũng cảm và sự hy sinh của nhân dân đã được ghi dấu bằng máu và lịch sử.

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 12

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 13

Sông núi nước Nam, quê hương của người dân Nam, thực sự là một sự thật tất yếu, không thể phủ nhận. Sự phân chia địa lý với những dãy núi và con sông chảy xiết, đó không phải là một quyết định do ý muốn chủ quan của một cá nhân hay một số người, mà nó được quyết định bởi vị thần Trời cao. Bản đồ biên giới lãnh thổ của các quốc gia đã để lại dấu ấn trong trang sách của trời cao: ai có thể thay đổi điều đó? Tác giả của bài thơ đã trình bày những lập luận chính xác và hợp lý. Qua đó, ông đã thể hiện một quan điểm tôn trọng, một nguyên tắc thần thánh và cao cả: nguyên tắc về sự tồn tại độc lập và chủ quyền của dân tộc Đại Việt. Trong văn học Việt Nam, chưa từng có một tác phẩm nào mang tinh thần hào hùng mạnh mẽ như thế! Cảm xúc trong bài thơ thực sự mạnh mẽ, tạo nên sự hòa quyện giữa tình cảm chân thành và lập luận sắc bén – điều đặc trưng của thơ ca thời đại Lí – Trần, khiến người đọc cảm thụ một cách sâu sắc!

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 14

Bài thơ “Sông núi nước Nam” được coi là bản Tuyên ngôn Độc lập đầu tiên của nước Việt Nam ta. Với lời văn đầy quyết liệt, bài thơ đã tuyên bố và xác nhận chủ quyền vùng đất. Đồng thời, nó còn kỷ luật tinh thần yêu nước, truyền thống độc lập, lòng tự hào và tôn trọng dân tộc, cũng như lòng kiên định, khao khát mạnh mẽ để bảo vệ chủ quyền và sự độc lập của dân tộc Việt Nam. Bài thơ “Sông núi nước Nam” không chỉ là một bài thơ thông thường, mà nó thực sự là một tác phẩm hùng biện, một Tuyên ngôn Độc lập của toàn dân tộc. Dân tộc ta luôn tự hào với truyền thống yêu nước, tôn trọng tinh thần độc lập, luôn nâng cao tinh thần cảnh giác và sẵn sàng chiến đấu để bảo vệ chủ quyền đất nước trong mọi tình huống, trước mọi thách thức.

Tóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 15

Nam quốc sơn hà, một tác phẩm vĩ đại của văn học thời Lí – Trần, đại diện cho tinh thần độc lập, lòng kiên định và khao khát vĩ đại của dân tộc trong giai đoạn xây dựng một quốc gia phong kiến độc lập. Nguyên bản được tạo ra trong cuộc kháng chiến chống Tống, từ những ngàn trùng huyền bí của đền thờ Trương Hồng và Trương Hát, nơi nguồn cảm hứng được kích thích (vì thế, bài thơ được biết đến như thơ thần). Bài thơ này, bất kể ai đọc vẫn mang trong mình khát vọng và lòng kiêu hãnh của Đại Việt. Ý tưởng về sự bảo vệ độc lập và kiên quyết chống lại sự xâm lược được truyền đạt một cách rõ ràng. Bắt đầu với một tuyên ngôn mạnh mẽ về chủ quyền đất nước, bài thơ này thể hiện một tinh thần hào hùng chưa từng có trong văn học Việt Nam. Cảm xúc được thể hiện mạnh mẽ, tạo ra một sự kết hợp độc đáo giữa tình cảm và lập luận – đặc trưng của thơ ca thời Lí – Trần, khiến người đọc không thể không bị xúc động! Và qua hàng ngàn năm, bài thơ vẫn còn sống mãi trong lòng của núi sông.

TTóm tắt bài Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước - Mẫu 16

Bài thơ “Sông núi nước Nam” thường được gọi là một tác phẩm “thần”, không chỉ tôn vinh tính chất độc lập và chủ quyền lãnh thổ của dân tộc, mà còn thể hiện sức mạnh tinh thần và lòng tự hào của vị tướng tài ba Lí Thường Kiệt, và cả các thế hệ người Việt sau này. Trong cuộc chiến đấu chống quân Tống, mỗi câu từ vang lên như một lời nguyền mạnh mẽ, trong không gian thiêng liêng và thời khắc quan trọng, khiến kẻ thù hoảng sợ và bối rối, nghĩa khí của họ suy giảm không phanh. Trong bài thơ, ta cảm nhận rõ tiếng vang của cuộc chiến bảo vệ chủ quyền, những tiếng đập ngực đanh thép khẳng định ranh giới lãnh thổ. Tính chính luận được thể hiện cụ thể và sâu sắc. Thế hệ trẻ ngày nay tiếp bước những người tiền bối, không chỉ trân trọng kính trọng mà còn đốt lên vạn đốm lửa rực cháy của lòng tự tôn và tự hào, luôn nhớ câu hỏi: “Đừng hỏi Tổ quốc đã làm gì cho ta mà hãy hỏi ta đã làm gì cho Tổ quốc hôm nay?”

Đôi nét về tác giả, tác phẩm

1. Tác giả

- Nguyễn Hữu Sơn, ngày 16-10-1959. Quê quán: Lục Nam - Bắc Giang

- Phó Giáo sư, Tiến sĩ, Nghiên cứu viên Cao cấp, Phó Viện trưởng Viện Văn học, Chủ tịch Hội đồng Khoa học, Tổng Biên tập Tạp chí Nghiên cứu Văn học.

- Tốt nghiệp khoa Ngữ văn, Đại học Tổng hợp năm 1982. Chuyên tu Hán - Nôm (1986 - 1989). Bảo vệ luận án Tiến sĩ Ngữ văn tại Viện Văn học năm 1998.

- Quê quán: Bắc Giang

- Phong cách nghệ thuật: triết lý, chặt chẽ, tài hoa

- Tác phẩm chính:  Về con người cá nhân trong văn học cổ Việt Nam, Về một “hiện tượng” phê bình,...

2. Tác phẩm

Thể loại: Văn bản nghị luận

Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: In trong “Giảng văn văn học Việt Nam Trung học cơ sở”

Phương thức biểu đạt: Nghị luận

Bố cục tác phẩm Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước

- Đoạn 1: Cảm nhận câu đề

- Đoạn 2: Cảm nhận câu thực

- Đoạn 3: Cảm nhận câu luận

- Đoạn 4: Cảm nhận câu kết

Giá trị nội dung tác phẩm Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước

- Đưa ra những ý kiến, cảm nhận của tác giả về bài thơ “Nam quốc sơn hà

- Khằng định lại tài năng của Lý Thường Kiệt

Giá trị nghệ thuật tác phẩm Nam quốc sơn hà – bài thơ Thần khẳng định chân lí độc lập của đất nước

- Lập luận chặt chẽ, chi tiết

- Ngôn ngữ triết lý, sắc sảo

- Dẫn chứng chính xác thuyết phục