Với tóm tắt lý thuyết Vật Lí lớp 9 Hiện tượng cảm ứng điện từ hay, chi tiết cùng với 10 câu hỏi trắc nghiệm chọn lọc có đáp án giúp học sinh nắm vững kiến thức trọng tâm, ôn luyện để học tốt môn Vật Lí lớp 9.

Vật Lí 9 Bài 31: Hiện tượng cảm ứng điện từ

A. Lý thuyết Hiện tượng cảm ứng điện từ

I. TÓM TẮT LÍ THUYẾT

1. Cấu tạo và hoạt động của đinamô ở xe đạp

- Bộ phận chính của đinamô là một nam châm và cuộn dây.

- Khi quay núm của đinamô thì nam châm quay theo và đèn sáng.

2. Dùng nam châm để tạo ra dòng điện

    a) Dùng nam cham vĩnh cửu

    Dòng điện xuất hiện trong cuộn dây dẫn kín khi ta đưa một cục nam châm lại gần hay ra xa một đầu cuộn dây đó hoặc ngược lại.

    b) Dùng nam châm điện

    Dòng điện xuất hiện ở cuộn dây dẫn kín trong thời gian đóng và ngắt mạch của nam châm điện, nghĩa là trong thời gian dòng điện của nam châm điện biến thiên.

3. Hiện tượng cảm ứng điện từ

    Có nhiều cách dùng nam châm để tạo ra dòng điện trong một cuộn dây dẫn kín. Dòng điện được tạo ra theo cách đó gọi là dòng điện cảm ứng.

    Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.

B. Trắc nghiệm Hiện tượng cảm ứng điện từ

Bài 1: Hiện tượng nào sau đây không liên quan đến hiện tượng cảm ứng điện từ ?

A. Dòng điện xuất hiện trong dây dẫn kín khi cuộn dây chuyển động  trong từ trường

B. Dòng điện xuất hiện trong cuộn dây khi nối hai đầu cuộn dây với đinamô xe đạp đang quay

C. Dòng điện xuất hiện trong cuộn dây nếu bên cạnh đó có một dòng điện khác đang thay đổi

D. Dòng điện xuất hiện trong cuộn dây nếu nối hai đầu cuộn dây vào hai cực của bình acquy .

Lời giải

Khi số lượng đường sức từ xuyên qua cuộn dây dẫn kín thay đổi (biến thiên) thì trong cuộn dây sẽ xuất hiện dòng điện cảm ứng. Hiện tượng làm xuất hiện dòng điện cảm ứng được gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ.

Đáp án: D

Bài 2: Cách nào dưới đây không tạo ra dòng điện cảm ứng trong một cuộn dây dẫn kín?

A. Cho cuộn dây dẫn chuyển động theo phương song song với các đường sức từ giữa hai nhánh của nam châm chữ U

B. Cho cuộn dây dẫn quay cắt các đường sức từ của nam châm chữ U

C. Cho một đầu của nam châm điện chuyển động lại gần một đầu cuộn dây dẫn

D. Đặt nam châm điện ở trước đầu cuộn dây rồi ngắt mạch điện của nam châm

Lời giải

Cách tạo ra dòng điện cảm ứng trong một cuộn dây dẫn kín: Cho cuộn dây dẫn chuyển động theo phương song song với các đường sức từ giữa hai nhánh của nam châm chữ U khi đó lực điện của nam châm không tác dụng lên cuộn dây dẫn kín.

Đáp án: A

Bài 3: Cách để tạo ra được dòng điện cảm ứng trong đinamô xe đạp?

A. Nối hai đầu của đinamô với hai cực của acquy

B. Cho bánh xe cọ xát mạnh vào núm đinamô

C. Làm cho nam châm trong đinamô quay trước cuộn dây

D. Cho xe đạp chạy nhanh trên đường

Lời giải

Cách để tạo ra được dòng điện cảm ứng trong đinamô xe đạp: làm cho nam châm trong đinamô quay trước cuộn dây khi đó nam châm quay các đường sức từ thay đổi tác dụng lực từ lên vòng dây dẫn kín tạo ra dòng điện cảm ứng.

Đáp án: C

Bài 4: Hiện tượng cảm ứng điện từ là:

A. Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ

B. Hiện tượng xuất hiện dòng điện tự cảm gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ

C. Hiện tượng xuất hiện suất điện động tự cảm gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ

D. Hiện tượng xuất hiện dòng điện tự cảm và hiệu điện thế tự cảm gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ

Lời giải

Hiện tượng xuất hiện dòng điện cảm ứng gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ

Đáp án: A

Bài 5: Cách nào dưới đây có thể tạo ra dòng điện cảm ứng trong một cuộn dây dẫn kín?

A. Mắc xen vào cuộn dây dẫn một chiếc pin

B. Dùng một nam châm mạnh đặt gần đầu cuộn dây

C. Cho một cực của nam châm chạm vào cuộn dây dẫn

D. Đưa một cực của thanh nam châm từ ngoài vào trong cuộn dây

Lời giải

Đưa một cực của thanh nam châm từ ngoài vào trong cuộn dâycó thể tạo ra dòng điện cảm ứng trong một cuộn dây dẫn kín.

Đáp án: D

Bài 6: Đinamô ở xe đạp có cấu tạo gồm:

A. Nam châm và cuộn dây dẫn

B. Điện tích và cuộn dây dẫn

C. Nam châm và điện tích

D. Nam châm điện và điện tích

Lời giải

Đinamô ở xe đạp có cấu tạo gồm: nam châm và cuộn dây dẫn

Đáp án: A

Bài 7: Ta có thể dùng nam châm nào để tạo ra dòng điện:

A. Nam châm vĩnh cửu

B. Nam châm điện

C. Cả Nam châm vĩnh cửu và nam châm điện

D. Không có loại nam châm nào cả

Lời giải

Ta có thể dùng nam châm vĩnh cửu cũng như nam châm điện để tạo ra dòng điện

Đáp án: C

Bài 8: Cách nào dưới đây có thể tạo ra dòng điện cảm ứng ?

A. Nối hai cực của pin vào hai đầu cuộn dây dẫn

B. Nối hai cực của nam châm với hai đầu cuộn dây dẫn

C. Đưa một cực của acquy từ ngoài vào trong một cuộn dây dẫn kín

D. Đưa một cực của nam châm từ ngoài vào  trong một cuộn dây dẫn kín.

Lời giải

Cách để tạo ra dòng điện cảm ứng là: Đưa một cực của nam châm từ ngoài vào trong một cuộn dây dẫn kín vì khi đó từ trường của nam châm thay đổi về cường độ và độ lớn đường sức từ tác dụng lên dây dẫn kín tạo ra dòng điện cảm ứng trong vòng dây.

Đáp án: D

Bài 9: Cách nào dưới đây không thể tạo ra dòng điện ?

A. Quay nam châm vĩnh cửu trước ống dây dẫn kín

B. Đặt nam châm vĩnh cửu trước ống dây dẫn kín.

C. Đưa một cực của nam châm từ ngoài vào trong một cuộn dây dẫn kín

D. Rút cuộn dây ra xa nam châm vĩnh cửu

Lời giải

Khi số đường sức từ xuyên qua tiết diện S của cuộn dây biến thiên, trong cuộn dây xuất hiện dòng điện. Ngược lại nếu số lượng đường sức từ qua tiết diện dây không đổi thì sẽ không xuất hiện dòng điện cảm ứng.

Đáp án: B

Bài 10: Trong hiện tượng cảm ứng điện từ ta nhận biết được:

A. Dòng điện xuất hiện trong cuộn dây dẫn đặt gần nam châm.

B. Dòng điện xuất hiện trong cuộn dây đặt trong từ trường của nam châm

C. Dòng điện xuất hiện khi một cuộn dây dẫn kín quay trong từ trường của nam châm

D. Dòng điện xuất hiện trong cuộn dây khi cuộn dây chạm vào nam châm

Lời giải

Trong hiện tượng cảm ứng điện từ ta nhận biết được dòng điện xuất hiện khi một cuộn dây dẫn kín quay trong từ trường của nam châm.

Đáp án: C