Tailieumoi.vn xin giới thiệu đến các quý thầy cô, các em học sinh lớp 6 tài liệu tác giả tác phẩm Hành trình của bầy ong thuộc bộ sách Kết nối tri thức hay nhất, gồm 4 trang đầy đủ những nét chính về văn bản như:

Các nội dung được Giáo viên nhiều năm kinh nghiệm biên soạn chi tiết giúp học sinh dễ dàng hệ thống hóa kiến thức từ đó dễ dàng nắm vững được nội dung tác phẩm Hành trình của bầy ong Ngữ văn lớp 6.

Mời quí bạn đọc tải xuống để xem đầy đủ tài liệu tác phẩm Hành trình của bầy ong – Kết nối tri thức Ngữ văn lớp 6:

Tác giả - tác phẩm: Hành trình của bầy ong - Ngữ văn lớp 6

I. Tác giả

Nguyễn Đức Mậu (1948)

- Quê quán: Nam Định

- Là nhà thơ, nhà văn quân đội. 

- Ông sáng tác thơ, trường ca, truyện ngắn, phê bình và tiểu thuyết,… 

- Ông từng nhận được Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật năm 2001; Giải thưởng văn học Asean năm 2001. 

- Tác phẩm chính: Một số tập thơ như Thơ người ra trận, Cây xanh đất lửa, Trường ca sư đoàn, … Truyện ngắn Con đường rừng không quên, Tiểu thuyết Tướng và lính, Tiểu luận phê bình Niềm say mê ban đầu,… 

II. Tìm hiểu sơ lược về tác phẩm

1. Thể loại: Thơ lục bát

2. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác: Văn bản bài thơ do tác giả cung cấp. 

3. Phương thức biểu đạt : Biểu cảm

4. Tóm tắt: 

Bài thơ ca ngợi loài ong chăm chỉ, cần cù, với hành trình âm thầm mà ý nghĩa làm một công việc vô cùng hữu ích cho đời: Nối các mùa hoa, lưu giữ những mùa hoa đã tàn phai cho đời. Đồng thời ca ngợi quá trình sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sĩ.

5. Bố cục: 

Gồm 3 phần: 

+ Phần 1: Khổ 1:  Sự kiên nhẫn của bầy ong trong cuộc hành trình vô tận của mình.

+ Phần 2: Khổ 2+3: Những nẻo đường và những miền đất trong cuộc hành trình tìm hoa, hút nhụy của bầy ong.

+ Phần 3: Khổ 4: Ý nghĩa công việc của bầy ong. Giá trị của sản phẩm mà bầy ong đem đến cho con người trong cuộc hành trình gian khổ của mình.

6. Giá trị nội dung: 

+ Nhà thơ ca ngợi hành trình âm thầm mà ý nghĩa của bầy ong khi lưu giữ những mùa hoa tàn phai cho đời. Đồng thời ca ngợi quá trình sáng tạo nghệ thuật của người nghệ sĩ.

7. Giá trị nghệ thuật: 

+ Nhiều hình ảnh ẩn dụ, kết hợp biện pháp tu từ so sánh, điệp từ, điệp cấu trúc,... cùng các từ láy, dấu câu sinh động, linh hoạt.

III. Tìm hiểu chi tiết về tác phẩm

1. Hành trình tìm mật ngọt của bầy ong

- Khái quát cuộc hành trình vô tận:

+ Cuộc hành trình chứa đựng những khó khăn: Đôi cánh đẫm nắng trời → Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác. 

+ Cuộc hành trình cả đời không kết thúc: Bầy ong bay đến trọn đời tìm hoa.

+ Định nghĩa về không - thời gian của cuộc hành trình: 

• Không gian: Nẻo đường xa → Không gian mở, mơ hồ, gợi cảm giác xa xôi tới những vùng đất mới
• Thời gian: Vô tận mở ra sắc màu → Thời gian không chấm dứt, dài đến vô tận, mang nhiều màu sắc thú vị. (Ẩn dụ: Thời gian - mở ra sắc màu).

- Cuộc hành trình cụ thể:

+ Địa điểm: Nơi thăm thẳm rừng sâu, nơi bờ biển sóng tràn, nơi quần đảo, khơi xa. → Địa điểm khắp mọi miền đất nước, mở ra không gian vô tận.

+ Các loài hoa: Hoa chuối, hoa ban, hoa cây chắn bão, hoa nở không tên... → Những loài hoa gắn với đặc trưng từng vùng miền. Những loài hoa có tên và không tên đều góp phần tạo mật ngọt cho đời.

→ Điệp từ, điệp cấu trúc: Tìm nơi...

2. Ý nghĩa của cuộc hành trình ấy

- Những hy sinh lặng thầm của bầy ong:

+ Những con đường ong bay.

+ Trải qua mưa nắng vơi đầy.

- Nối những vùng đất với nhau bởi những "ngọt ngào":

+ Nối liền mùa hoa.

+ Nối rừng hoang với biển xa.

+ Nơi đâu cũng tìm ra "ngọt ngào". → Nơi đâu cũng tìm ra mật ngọt, thành quả (kể cả có là ở trời cao). → Câu thơ được đưa vào ngoặc kép là một điểm đặc biệt.

- Giữ hộ cho người những mùa hoa đã tàn phai nhờ chắt được vị ngọt, mùi hương vào những giọt mật.

3. Ý nghĩa hàm ẩn về văn chương 

- Vầng trăng vốn là chất liệu của thi ca → Ám chỉ vầng trăng mang lại những nguồn thi liệu dồi dào cho sáng tác thơ ca.

- "Trời sao" có sự liên kết với "trời cao" ở câu trên → Chú ong mang mật ngọt khắp vùng trời.

- "Bầy ong - con chữ" → Đặt ngang hàng, dấu gạch ngang như thay thế từ "là". Quá trình ong nối liền mùa hoa cũng giống như con chữ nối lời bài ca.

- Thời gian: "đêm nay" - liên hệ với "vầng trăng" + Biện pháp so sánh "như thức cùng tôi"  → Thức để sáng tạo nghệ thuật chăm chỉ, để cảm nhận được những vị mật của cuộc đời.

➩ Hành trình sáng tạo nghệ thuật cũng giống như hành trình của bầy ong. Đầu tiên phải tìm chất liệu (hoa, mật hoa), vượt qua những khó khăn, phải trải nghiệm nhiều nơi, tiếp xúc nhiều thứ (cả nổi tiếng lẫn vô danh) để có thể đủ nguyên liệu liên kết tất cả các yếu tố. Điểm đích của cuộc hành trình đó là tạo ra sáng tạo nghệ thuật, những thành công, mật ngọt lưu giữ lịch sử, văn hóa,... của nhân loại. 

➩ Ca ngợi người nghệ sĩ cũng giống như loài ong chăm chỉ trên chặng đường sáng tạo nghệ thuật.