Tài liệu Soạn bài Bức tranh của em gái tôi môn Ngữ văn lớp 6 ngắn gọn, chi tiết gồm 8 trang trả lời các câu hỏi theo tiến trình bài học: trước khi đọc, trong khi đọc và sau khi đọc trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 6 Tập 2 bộ sách Cánh diều.

Mời quí bạn đọc tải xuống để xem đầy đủ tài liệu Soạn bài Bức tranh của em gái tôi ngắn nhất:

Bức tranh của em gái tôi

1. Chuẩn bị

Câu hỏi trang 66 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Khi đọc truyện ngắn, các em cần chÚ ý:

+ Truyện kể về việc gì? Thời gian và địa điểm xảy ra câu chuyện?

+ Truyện có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? Nhân vật chính là người thế nào?

+ Truyện kể theo ngôi kế thứ mấy và tác dụng của ngôi kế ấy?

+ Truyện nêu lên vấn đề gì? Vấn để ấy có liên quan đến cuộc sống hiện nay và cá nhân em như thế nào?

Trả lời:

- Câu chuyện kể về người anh và cô em gái có tài hội họa tên là Kiều Phương – thường gọi là Mèo. Khi tài năng hội họa của em gái được phát hiện, người anh không vui mà lại thấy buồn bã, thất vọng vì bản thân mình không có tài năng và cảm thấy bị cả nhà lãng quên. Từ đó, cậu nảy sinh thái đố khó chịu hay gắt gỏng với em gái và không thể thân với em như trước. Đứng trước bức tranh đạt giải nhất của em. Người em nhận ra những yếu kém của mình và hiểu được tâm hồn và lòng nhân hậu của cô em gái.

- Truyện có các nhân vật là em gái Kiều Phương, người anh trai, bố mẹ, chú Tiến Lê, bé Quỳnh (con gái chú Tiến Lê). Người anh trai là nhân vật chính, nhân vật chính người anh trai có tính cách đố kị với em gái và chán nản, buồn bã khi không tìm ra ở mình tài năng gì, nhưng sau đó bằng trái tim và lòng nhân hậu của em gái mình người anh đã hiểu ra.

- Truyện kể theo ngôi thứ I. Tác dụng việc lựa chọn ngôi kể thứ I giúp cho câu chuyện chân thật, đáng tin cậy.

- Truyện nếu lên vấn đề trong cuộc sống hiện nay: Tình cảm trong sáng, nhân hậu bao giờ cũng lớn hơn, cao đẹp hơn lòng ghen ghét, đố kị. Không nên đố kị, ghen ghét trước tài năng của người khác mà cần phải biết vượt qua tất cả những mặc cảm, tự ti để vượt qua chính mình.lòng

Câu hỏi trang 66 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Đọc trước truyện Bức tranh của em gái tôi tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Tạ Duy Anh. 

Trả lời:

Tiểu sử

- Nguyên tên khai sinh của ông là Tạ Việt Đãng, sinh ngày 9 tháng 9 năm 1959. Quê ông ở thôn Cổ Hiền, xã Hoàng Diệu, huyện Chương Mỹ, Hà Tây (nay thuộc Hà Nội).

- Ông từng làm cán bộ giám sát chất lượng bê tông ở Nhà máy thủy điện Hòa Bình, trung sĩ bộ binh ở Lào Cai. Sau đó Tạ Duy Anh tham gia học ở Trường viết văn Nguyễn Du. Trải qua 4 năm học, ông đỗ đầu và được giữ lại làm giảng viên. Là cây bút trẻ trong thời kì đổi mới. Hiện ông là biên tập viên tại Nhà xuất bản Hội Nhà văn. Tạ Duy Anh trở thành hội viên Hội Nhà văn Việt Nam từ năm 1993.

Tác phẩm tiêu biểu của Tạ Duy Anh

Bến thời gian.

Bố cục hoàn hảo.

Ngày hội cuối cùng.

Quả trứng vàng.

Ba đào ký.

Bức tranh của em gái tôi (truyện ngắn).

2. Đọc hiểu

a. Trong khi đọc

Câu hỏi trang 67 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Từ nhan đề và hình minh họa, em có thể đoán nội dung chính của truyện này nói về việc gì?

Trả lời:

- Nội dung chính của truyện nói về bức tranh của người em gái, bức tranh chứa đựng tình yêu và lòng nhân hậu của cô bé đã làm người anh thức tỉnh.

Câu hỏi trang 67 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Người kể câu chuyện ở ngôi nào? Kể với ai?

Trả lời:

- Người kể câu chuyện ở ngôi thứ nhất 

- Kể với mọi người

Câu hỏi trang 67 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Tại sao nhân vật tôi lại bí mật theo dõi em gái?

Trả lời:

- Nhân vật tôi bí mật theo dõi em gái mình vì thấy em mình chế thuốc vẽ.

Câu hỏi trang 67 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Phần (2) giúp người đọc hiểu ra điều gì

Trả lời:

- Phần (2) giúp người đọc hiểu ra Kiều Phương có tài năng hội họa, các bức tranh em vẽ đều có thể được treo ở bất cứ phòng tranh nào. Chứ không phải là con Mèo hay lục lọi, nghịch ngợm.

Câu hỏi trang 68 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Chú ý sự thay đổi của nhân vật " tôi" qua tâm trạng, suy nghĩ và hành động ở phần (3)

Trả lời:

- Tâm trạng của nhân vật tôi sau khi cả nhà phát hiện ra tài năng của mèo là sự tự ti, mặc cảm và có đôi chút đố kị với em gái mình. Nhân vật này đã quyết định làm hành động mà trước đây mình vẫn coi khinh đó là xem trộm những bức tranh của Mèo

Câu hỏi trang 68 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Sự việc nào trong phần 4 làm cho câu chuyện tiếp tục hấp dẫn? Hấp dẫn ở chỗ nào?

Trả lời:

- Sự việc trong phần 4 làm cho câu chuyện tiếp tục hấp dẫn là

+ Bé Phương tham gia trại thì vẽ quốc tế

+ Với chủ đề:" cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với cháu" người em được trao giải nhất.

+ Em muốn cả anh trai cùng em đi nhận giải

+ Thật bất ngờ, bức tranh mà người em chính là vẽ người anh khiến người anh sững sờ

- Hấp dẫn ở chỗ bức tranh mà Mèo vẽ chính là người anh trai của mình.

Câu hỏi trang 69 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Chú bé trong bức tranh được miêu tả như thế nào?

Trả lời:

- Chú bé trong bức tranh được miêu tả: một chú bé đang ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh. Mặt chú bé như tỏa ra một thứ ánh sáng rất lạ. Toát lên từ cặp mắt, tư thế ngồi của chú không chỉ sự suy tư mà còn rất thơ mộng nữa.

Câu hỏi trang 69 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Chú ý sự thay đổi tâm trạng của nhân vật " tôi"

Trả lời:

- Sự thay đổi  tâm trạng của nhân vật " tôi":  ngỡ ngàng rồi đến hãng diện rồi xấu hổ

b. Sau khi đọc

Câu 1 trang 70 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Truyện kể về việc gì? Hãy tóm tất nội dung câu chuyện trong khoảng 8- 10 dòng.

Trả lời:

Nhà có hai anh em, Kiều Phương là em gái. Hai anh em vốn quý mến nhau, anh đặt cho em biệt danh là "Mèo" và được em rất thích. Biết em lấy nhọ nồi và phẩm màu tự chế thuốc vẽ nhưng anh cũng không mách mẹ. Em tinh nghịch, có trêu anh thì anh cũng vui vẻ cho qua. Thế rồi, một hôm, chú Tiến Lê, bạn của bố, phát hiện Kiều Phương có năng khiếu đặc biệt về hội họa. Từ hôm đó, mọi người cố gắng tạo điều kiện cho Kiều Phương rèn luyện, phát triển khả năng. Thấy vậy, anh rất buồn vì cảm thấy mình bị coi thường, vì mình bất tài. Tâm trạng ấy khiến anh không thân thiện với em nữa, anh hay bắt bẻ em. Còn em vẫn hồn nhiên như trước kia. Kiều Phương được đi dự trại thi vẽ thiếu nhi quốc tế. Trước khi đi, Kiều Phương có vẻ xét nét anh hơn. Trong cuộc thi ấy, Kiều Phương đã được giải nhất. Kiều Phương mời cả anh đi nhận giải cùng mình. Trong phòng trưng bày tranh, người anh đã "ngỡ ngàng, rồi đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ" trước bức tranh em gái vẽ mình là người anh hoàn hảo. Anh hiểu ra rằng bức tranh ấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em gái.

Câu 2 trang 70 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Hãy nêu ra một số chi tiết trong văn bản để thấy sự khác nhau giữa tính cách của nhân vật người anh và nhân vật người em (Kiểu Phương).

Trả lời:

Câu 3 trang 70 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Nhân vật người em thường được tái hiện qua hành động, còn nhân vật người anh thường được tác giả chú ý miêu tả tâm trạng. Hãy chỉ ra các chi tiết cụ thể để làm sáng tỏ điều đó. Ngôi kể có liên quan gì đến cách miêu tả hai nhân vật đó?

Trả lời:

+ Sau khi có vẻ đã hài lòng, nó lôi trong túi ra ba bốn lọ nhỏ, cái màu đỏ, cái màu vàng, cái màu xong lục,... đều do nó tự chế.

+ Nó đưa mắt canh chừng rồi lại nhét tất cả vào túi sau khi cho màu đen nhọ nồi vào trong một cái lọ còn bỏ không. 

+ Nó lao vào ôm cổ tôi, nhưng tôi viện cớ đang dở việc đẩy nhẹ nó ra. Tuy thế, nó vẫn kịp thì thầm vào tai tôi:" Em muốn cả anh cùng đi nhận giải"

Ngôi kể: rất thích hợp với chủ đề, hơn nữa để cho sự hối hận được bày tỏ một cách chân thành hơn, đáng tin cậy hơn.

Câu 4 trang 70 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Đọc phần 5 và trả lời các câu hỏi:

a) Tại sao người anh “muốn khóc quá”?

b) Câu nói "Không phải con đâu. Đẩy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy!" cho em hiểu gì về người anh?

c) Điều gì đã tạo nên sự bất ngờ cho kết thúc truyện?

Trả lời:

a. Người anh muốn khóc vì cậu cảm thấy ân hận trước những hành động của mình khi nhìn thấy bức ảnh của em gái. 

b. Câu nói "Không phải con đâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy!" cho em hiểu rằng thực ra bản chất của người anh không xấu, người anh cảm nhận được tâm hồn và lòng nhân hậu của người em, nhận thấy tình cảm của em gái dành cho mình và từ đó thấy bản thân mình thật hẹp hòi, ích kỉ.

c. Điều bất ngờ chính là từ bức tranh của người em gái, về tình cảm của người em dành cho anh, và sự xấu hổ của người anh lúc này

Câu 5 trang 70 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Cuối truyện, tác giả viết: “Tôi nhìn như thôi miễn vào dòng chữ đề trên bức tranh: “Anh trai tôi". Vậy mà dưới mắt tôi thì...". Em hiểu nội dung chưa được viết vào dấu ba chấm ấy là những gì? Điều đó thể hiện tâm trạng như thế nào của người anh? Em đã từng có tâm trạng ấy chưa?

Trả lời:

- Cuối truyện, tác giả viết: “Tôi nhìn như thôi miễn vào dòng chữ đề trên bức tranh: “Anh trai tôi". Vậy mà dưới mắt tôi thì...".

- Nội dung của dấu ba chấm: Vậy mà dưới mắt tôi thì luôn đố kị, ghen tức với em gái của mình

- Dấu 3 chấm ở đây thể hiện sự nghẹn ngào, xấu hổ và ân hận  của người anh.

Câu 6 trang 70 SGK Ngữ Văn 6 - Tập 2: Theo em, truyện muốn đề cao, ca ngợi điều gì? Điều đó có liên quan đến cuộc sống hằng ngày của mỗi người như thế nào?

Trả lời:

- Theo em, truyện muốn đề cao trái tim và lòng nhân hậu của cô bé Kiều Phương, lòng nhân hậu của em đã làm thức tỉnh người anh, giúp người anh vượt qua những tự ti, đố kị của bản thân.

- Theo em điều này liên quan mật thiết đến cuộc sống của mỗi người. Mỗi chúng ta ai cũng cần gạt bỏ sự tự ti, đố kị để có cuộc sống hạnh phúc và tràn đầy tình yêu thương