Tài liệu Soạn bài Thạch Sanh môn Ngữ văn lớp 6 ngắn gọn, chi tiết gồm 7 trang trả lời các câu hỏi theo tiến trình bài học: trước khi đọc, trong khi đọc và sau khi đọc trong sách giáo khoa Ngữ văn lớp 6 Tập 1 bộ sách Cánh diều.

Mời quí bạn đọc tải xuống để xem đầy đủ tài liệu Soạn bài Thạch Sanh ngắn nhất:

Thạch Sanh

1. Chuẩn bị

Trả lời câu hỏi trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Truyện kể về việc gì? Xác định sự kiện chính trong truyện

Trả lời:

- Thạch Sanh là truyện cổ tích về người dũng sĩ diệt chằn tinh, diệt đại bàng cứu người bị hại, vạch mặt kẻ vong ân, bội nghĩa và chống quân xâm lược. 

- Các sự kiện chính trong truyện:

+ Nguồn gốc, xuất thân đặc biệt của Thạch Sanh, Thạch Sanh kết nghĩa anh em với Lí Thông.

+ Thạch Sạch diệt chằn tinh.

+ Thạch Sanh diệt đại bàng cứu công chúa

+ Thạch Sanh diệt Hồ Tinh, cứu thái tử - con trai vua Thủy Tề và bị bắt vào ngục

+ Thạch Sanh gảy đàn công chúa khỏi bệnh, được giải oan 

+ Chiến thắng quân mười tám nước chư hầu, lên ngôi vua.

Trả lời câu hỏi trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Truyện kể về ai ? Ai là nhân vật nổi bật? Kết thúc truyện số phận các nhân vật như thế nào?

Trả lời:

- Truyện kể về số phận và cuộc đời của người anh hùng Thạch Sanh.

- Nhân vật nổi bật nhất đó là Thạch Sanh

- Kết thúc truyện, số phận các nhân vật:

• Thạch Sanh: cưới công chúa, lên ngôi vua
• Mẹ con Lí Thông: bị sét đánh chết rồi hóa kiếp thành bọ hung

Trả lời câu hỏi trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Qua diễn biến và kết thúc truyện, tác giả nhân dân muốn ca ngợi, phê phán hay nói lên ước mơ gì? Điều đó có liên quan như nào đến cuộc sống hiện nay?

Trả lời

- Ước mơ mà nhân dân muốn gửi gắm trong câu chuyện là cái thiện sẽ luôn chiến thắng cái ác, hướng tới sự công bằng trong xã hội.

- Trong cuộc sống hiện nay hay cả sau này sự công bằng xã hội luôn luôn phải được đề cao thì xã hội mới phát triển và văn minh hơn.

Trả lời câu hỏi trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Những chi tiết nào trong truyện là chi tiết hoang đường, kì ảo? Những chi tiết này có tác dụng gì trong việc thể hiện nội dung và nghệ thuật của truyện?

Trả lời

- Những chi tiết hoang đường kì ảo có trong truyện là

+ Ngọc Hoàng sai thái tử xuống đầu thai làm con cho nhà đôi vợ chồng già

+ Bà vợ mang thai mấy năm mới đẻ.

+ Giết chằn tinh chết.

+ Giết đại bàng cứu công chúa và con trai vua Thủy Tề

+ Công chúa bị câm, chẳng nói chẳng cười nghe tiếng đàn của Thạch Sanh bỗng cười nói vui vẻ

+ Tiếng đàn của Thạch Sanh làm binh sĩ bủn rủn chân tay, không nghĩ đến chuyện đánh nhau

+ Niêu cơm cứ ăn hết lại đầy

=> Tác dụng: làm cho câu chuyện sinh động, hấp dẫn và cuốn hút người xem, đọc

2. Đọc hiểu

a. Trong khi đọc

Trả lời câu hỏi trang 19 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Nguồn gốc xuất thân của Thạch Sanh có gì đặc biệt?

Trả lời

- Ngọc Hoàng sai thái tử xuống đầu thai làm con cho cặp vợ chồng già mãi không có con.

- Người vợ có mang những mấy năm vẫn chưa sinh nở.

Trả lời câu hỏi trang 20 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Tính cách nào của Thạch Sanh được tác giả dân gian tập trung thể hiện trong phần (2)? Hãy tìm một từ được lặp lại hai lần trong phần này để nói về tính cách ấy?

Trả lời

- Tính cách tốt bụng, thật thà và dũng cảm.

- Từ lặp lại 2 lần “thật thà”

Trả lời câu hỏi trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Thạch Sanh có những hành động dũng cảm nào trong phần (3)?

Trả lời:

- Hành động dùng cung tên vàng bắn đại bàng.

- Hành động xuống hang, chiến đấu với đại bàng để cứu công chúa

- Cứu con trai vua thủy tề. 

Trả lời câu hỏi trang 21 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Em thử dự đoán khi Thạch Sanh xuống hang Lí Thông sẽ làm gì?

Trả lời:

- Theo em, Lí Thống sẽ làm mọi cách để không cho Thạch Sanh trở về cuộc sống bình thường nữa.

Trả lời câu hỏi trang 22 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Khi xin cây đàn, Thạch Sanh có biết đó là cây đàn thần không?

Trả lời:

- Theo em, khi đó Thạch Sanh không hề biết đó là cây đàn thần.

Trả lời câu hỏi trang 22 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Thạch Sanh đã cư xử với mẹ con Lý Thông như thế nào? Kết cục của mẹ con Lý Thông ra sao?

Trả lời:

- Thạch Sanh không giết mà cho chúng về quê làm ăn.

- Kết cục: Trên đường mẹ con Lý Thông bị sét đánh chết và biến thành bọ hung.

Trả lời câu hỏi trang 23 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Thạch Sanh đã làm gì khiến cho quân chư hầu không còn nghĩ đến chuyện đánh nhau và phải cúi đầu lạy tạ?

Trả lời:

- Thạch Sanh cầm đàn ra đánh trước quân giặc, khiến cho binh sĩ các nước bủn rủn tay chân, không còn nghĩ tới chuyện đánh nhau nữa.

- Thiết đãi họ bằng niêu cơm thần và hứa trọng thưởng cho ai ăn hết nhưng không một ai làm được

b. Sau khi đọc.

Câu 1 trang 23 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Theo em, Thạch Sanh thuộc kiểu nhân vật nào (nhân vật bất hạnh, nhân vật thông minh, nhân vật ngốc nghếch)?

Trả lời:

- Thạch Sanh thuộc kiểu nhân vật người dũng sĩ

Câu 2 trang 23 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Truyện cổ tích Thạch Sanh có những sự kiện chính nào? Em thích sự kiện nào nhất?

Trả lời:

- Các sự kiện chính trong truyện cổ tích Thạch Sanh là:

+ Nguồn gốc, xuất thân đặc biệt của Thạch Sanh, Thạch Sanh kết nghĩa anh em với Lí Thông.

+ Thạch Sạch diệt chằn tinh.

+ Thạch Sanh diệt đại bàng cứu công chúa

+ Thạch Sanh diệt Hồ Tinh, cứu thái tử - con trai vua Thủy Tề và bị bắt vào ngục

+ Thạch Sanh gảy đàn công chúa khỏi bệnh, được giải oan 

+ Chiến thắng quân mười tám nước chư hầu, lên ngôi vua.

- Sự kiện em thích nhất là: Thạch Sạch diệt chằn tinh.

Câu 3 trang 23 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Theo em, Thạch Sanh là người có tính cách gì? Tìm một số chỉ tiết trong truyện để khẳng định nhận xét ấy của em.

Trả lời:

- Thạch Sanh có tính cách thật thà, tốt bụng và dũng cảm

- Một số chỉ tiết trong truyện thể hiện phẩm chất đó

+ Bằng lòng đi canh miếu thờ không chút nghi ngờ Lý Thông ? Thật thà

+ Khi Lý Thông viện cơ phải cất mẻ rượu nên không đi canh miếu được, Thạch Sanh tốt bụng giúp anh ngay ? Tốt bụng

+ Diệt chằn tinh không chút sợ hãi ? Dũng cảm

- Câu 4 trang 23 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Hãy chỉ ra các chi tiết hoang đường, kì ảo trong truyện. Những chỉ tiết này có tác dụng gì trong việc khắc hoạ nhân vật Thạch Sanh?

Trả lời:

- Những chi tiết hoang đường kì ảo có trong truyện là

+ Ngọc Hoàng sai thái tử xuống đầu thai làm con cho nhà đôi vợ chồng già

+ Bà vợ mang thai mấy năm mới đẻ.

+ Giết chằn tinh chết.

+ Giết đại bàng cứu công chúa và con trai vua Thủy Tề

+ Công chúa bị câm, chẳng nói chẳng cười nghe tiếng đàn của Thạch Sanh bỗng cười nói vui vẻ

+ Tiếng đàn của Thạch Sanh làm binh sĩ bủn rủn chân tay, không nghĩ đến chuyện đánh nhau

+ Niêu cơm cứ ăn hết lại đầy

- Các chi tiết giúp nhấn mạnh xuất thân cao quý và phẩm chất anh hùng, dũng cảm, phi thường của nhân vật

Câu 5 trang 23 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Các chi tiết kết thúc truyện: “Nhà vua gả công chúa cho Thạch Sanh. Lễ cưới của họ tưng bừng nhất kinh kỳ, chưa bao giờ và chưa ở đâu có lễ cưới tưng bừng như thế.” và “Về sau, vua không có con trai, đã nhường ngôi cho Thạch Sanh.” cho thấy nhân dân ta muốn thể hiện ước mơ gì?

Trả lời:

- Thể hiện ước mơ về một cuộc sống công bằng, ở hiền thì gặp lành, ác giả ác báo.

Câu 6 trang 24 SGK Ngữ văn 6 tập 1: Đoạn thơ sau đã nhấn mạnh thêm ý nghĩa nào của truyện Thạch Sanh?

Đàn kêu: Ai chém chằn tỉnh

Cho mày“) vinh hiển dự mình quyền sang?

Đàn kêu: Ai chém xà vương

Đem nàng công chúa triều đường về đây?

Đàn kêu: Hỡi Lý Thông mày

Cớ sao phụ nghĩa lại rày vong ân?

Đàn kêu: Sao ở bất nhân

Biết ăn quả lại quên ân người trồng?

(Truyện thơ Nôm Thạch Sanh)

Trả lời:

- Những câu thơ nhằm vạch trần những tội ác ghê tởm của Lý Thông. Qua đó phê phán những con người bội bạc, không có lương tâm