Tailieumoi.vn xin giới thiệu đến các quý thầy cô Giáo án công nghệ 12 chủ đề: Mạch điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều một pha mới nhất. Hi vọng tài liệu này sẽ giúp thầy cô dễ dàng biên soạn chi tiết giáo án công nghệ 12. Chúng tôi rất mong sẽ được thầy/cô đón nhận và đóng góp những ý kiến quý báu của mình.
Mời quý thầy cô cùng tham khảo và tải về chi tiết tài liệu dưới đây.
|
Tiết 14,15,16 CHỦ ĐỀ: MẠCH ĐIỀU KHIỂN TỐC ĐỘ ĐỘNG CƠ XOAY CHIỀU MỘT PHA |
I, LÝ DO CHỌN CHỦ ĐỀ:
- Đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình, sách giáo khoa, đổi mới p.pháp dạy học theo
định hướng giáo dục phát triển năng lực, phẩm chất người học
- Khắc phục sự rời rạc về nội dung lý thuyết và thực hành bài 15 và 16 SGK.
- Tăng cường sự vận dụng kiến thức vào thực tế.
- Tạo hứng thú cho học sinh trong quá trình luyện tập.
II, CHUẨN KIẾN THỨC KĨ NĂNG, THÁI ĐỘ CỦA CHỦ ĐỀ:
* Kiến thức:
- Biết được công dụng của mạch điện tử trong điều khiển tốc độ đ.cơ điện 1 pha.
- Hiểu được mạch điều khiển tốc độ quạt bằng triac.
- Hiểu và phân biệt được sơ đồ nguyên lý và sơ đồ lắp ráp mạch ĐKTĐ
* Kĩ năng:
- Vẽ được sơ đồ mạch điện tử động cơ một pha.
- Biết cách chọn được linh kiện cho mạch điều khiển.
* Thái độ
- Có ý thức tìm hiểu mạch điều khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều một pha.
- Thực hiện đúng quy trình đảm bảo an tồn lao động và vệ sinh môi trường.
III,NỘI DUNG CHUYÊN ĐỀ:
Công dụng mạch điều khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều một pha.
Nguyên lý điều khiển tốc độ động cơ một pha.
Một số mạch điều khiển động cơ một pha:
|
Nội dung |
Các mức độ và yêu cần cần đạt
|
|||
|
Nhận biết |
Thông hiểu |
Vận dụng thấp |
Vận dụng cao |
|
|
Công dụng |
Nêu được công dụng của mạch điện xoay chiều một pha |
Giải thích các cách để thay đổi tốc độ động cơ điện xoay chiều một pha. |
|
|
|
Nguyên lý |
Nêu nguyên lý điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều 1 pha. |
|
Vẽ được sơ dồ mạch điều khiển động cơ điện xoay chiều một pha. |
Điều chỉnh mạch bằng chiết áp theo yêu cầu. |
Câu 1: Động cơ nào có thiết bị điều chỉnh tốc độ, trong các động cơ sau :
Câu 2: Phương pháp điều khiển tốc độ của động cơ điện xoay chiều một pha đúng là:
|
A, Thay đổi vị trí stato C, Thay đổi số vòng dây stato |
B, Thay đổi roto D, Điều khiển tần số dòng điện đưa vào động cơ |
Câu 3: Hiện nay phương pháp thường sử dụng để điều khiển tốc độ của động cơ xoay chiều một pha:
Câu 4: Để điều khiển tốc độ động cơ một pha có thể sử dụng phương pháp:
A, Thay đổi số vòng dây stato
B, Điều khiển điện áp đua vào động cơ.
C, Điều khiênr tần số dòng điện đưa vào động cơ.
D, Cả 3 phương án trên.
Câu 5 : Triac trong mạch điều khiển làm thay đổi tốc độ động cơ nhờ :
Câu 6 : Hiện nay phương pháp thường sử dụng để điều khiển tốc độ của động cơ xoay chiều một pha:
Câu 7: Khi sử dụng Triac để điều khiển tốc độ động cơ, cần tác động vào thông số nào của nguồn cấp điện cho động cơ?
IV.TỔ CHỨC DẠY HỌC CHỦ ĐỀ
1, Mục tiêu:
* Kiến thức:
- Biết được công dụng của mạch điện tử trong điều khiển tốc độ đ.cơ điện 1 pha.
- Hiểu được mạch điều khiển tốc độ quạt bằng triac.
- Hiểu và phân biệt được sơ đồ nguyên lý và sơ đồ lắp ráp mạch ĐKTĐ
* Kĩ năng:
- Vẽ được sơ đồ mạch điện tử động cơ một pha.
- Biết cách chọn được linh kiện cho mạch điều khiển.
* Thái độ
- Có ý thức tìm hiểu mạch điều khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều một pha.
- Thực hiện đúng quy trình đảm bảo an tồn lao động và vệ sinh môi trường.
* Định hướng các năng lực được hình thành
- Năng lực giải quyết vấn đề và thiết kế.
- Năng lực hợp tác trong giải quyết vấn đề.
- Năng lực tính toán
- Năng lực sáng tạo
- Hình thức: Nội khóa
- Phương pháp: Nêu vấn đề, thuyết trình, dạy học nhóm...
- Kỹ thuật dạy học: Động não. Nêu vấn đề, chia nhóm, Tia chớp, phát vấn….
- GV: Nghiên cứu kỹ bài 15(SGK) và các tài liệu liên quan.Vật thể có sử dụng mạch điều khiển tín hiệu như quạt điều khiển từ xa,… tranh vẽ, mô hình.Thiết kế bài học, SGK, tài liệu chuẩn kiến thức, kĩ năng, tư liệu dạy học
- HS: vở soạn, vở ghi, SGK; tư liệu về động cơ điện xoay chiều 1 pha
4.Tiến trình bài dạy:
4.1Ổn định tổ chức:
|
Lớp |
Tiết theo CĐ |
Ngày dạy |
Sĩ số |
Ghi chú |
|
12A1 |
14 |
|
|
|
|
15 |
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
12A2 |
14 |
|
|
|
|
15 |
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
12A3 |
14 |
|
|
|
|
15 |
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
12A4 |
14 |
|
|
|
|
15 |
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
12A5 |
14 |
|
|
|
|
15 |
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
|
|
12A6 |
14 |
|
|
|
|
15 |
|
|
|
|
|
16 |
|
|
|
Câu 1:Mạch điện điều khiển là gì?
Câu 2: Hãy nêu công dụng của mạch điện tử điều khiển, cho ví dụ thực tế?
4.3 Bài mới:
Hoạt động 1 : Khởi động
Cho HS xem tranh ảnh liên quan tới chủ đề
GV nhấn manh 1 số ý sau
- Tầm quan trọng của ĐCĐ trong đời sống
GV chiếu phim về Động cơ điện xoay chiêu 1 pha và 3 pha.
? Em hãy lấy ví dụ về các thiết bị có sử dụng ĐCĐ?
? Công dụng của ĐCĐ xoay chiều?
- GV kết luận, chuyển sang nội dung mới.
GV hỏi: Theo em làm thế nào để thay đổi tốc độ của đông cơ điện xoay chiều 1pha?
Hoạt động 2 : Hình thành kiến thức
Nội dung 1: mạch điều khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều một pha
|
Hoạt động của GV& HS |
Nội dung bài học |
|||||||||||||||||||||||||
|
Hoạt động 1: Giới thiệu công dụng mạch điều khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều một pha. |
||||||||||||||||||||||||||
|
-Giáo viên lấy ví dụ về những động cơ 1 pha: Máy bơm nước, tủ lạnh, quạt trần, quạt bàn ... -Hãy nêu 1 số thiết bị điện sử dụng động cơ 1 pha có và không điều chỉnh tốc độ? -Sao phải thay đổi tốc độ quay của động cơ điện xoay chiều một pha? -3 Em cho biết các cách để thay đổi tốc độ động cơ điện xoay chiều một pha? -Công dụng của mạch điều khiển động cơ điện xoay chiều một pha? |
I.Công dụng mạch điều khiển tốc độ động cơ điện xoay chiều một pha: Động cơ điện xoay chiều một pha (Động cơ 1 pha) được sử dụng khá rộng rãi trong công nghiệp và đời sống: Máy bơm nước, quạt điện … Khi sử dụng loại động cơ này phải điều khiển nhiều chế độ như: Điều khiển tốc độ, mở máy, đảo chiều, hãm … Để điều khiển tốc độ động cơ 1 pha có thể sử dụng các phương pháp sau: - Thay đổi số vòng dây của stato. - Điều khiển đưa điện áp vào động cơ. - Điều khiển tần số nguồn điện đưa vào động cơ. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Hoạt động 2: Tìm hiểu nguyên lý điều khiển tốc độ động cơ một pha. |
||||||||||||||||||||||||||
|
HĐ1: Chuyển giao nhiệm vụ Giáo viên giới thiệu H15.1 SGK -Em hãy vẽ sơ đồ khối mạch điều khiển động cơ điện xoay chiều một pha? GV gọi học sinh lên lấy ví dụ thực tế cho mỗi loại. -Em hãy nêu nguyên lý điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều một pha Hình 15 - 1a -Em hãy nêu nguyên lý điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều một pha -Hình 15 – 1b HĐ2: Thực hiện nhiệm vụ học tập -Học sinh suy nghĩ và nêu nguyên lý điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều một pha HĐ3:Báo cáo kết quả Học sinh lên vẽ nêu nguyên lý điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều một pha HĐ4: Đánh giá kết quả GV nhận xét hoạt động của các các nhóm. Và đưa ra kết luận. |
II.Nguyên lý điều khiển tốc độ động cơ một pha: 1. Sơ đồ khối
2. Nguyên lý điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều một pha: - Điều khiển tốc độ bằng cách thay đổi điện áp (Hình 15-1a). Tốc độ được điều khiển bằng mạch điện tử thay đổi trị số điện áp đặt vào động cơ. - Điều khiển tốc độ bằng cách thay đổi tần số nguồn điện đưa vào động cơ (Hình 15-1b). Mạch điều khiển có nhiệm vụ điều khiển tàn số f1 và điện áp U1 thành tần số điện áp f2 và điện áp U2 đưa vào động cơ. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Hoạt động 3: Tìm hiểu một mạch điều khiển động cơ một pha. |
||||||||||||||||||||||||||
|
Em hãy đọc sơ đồ mạch điều khiển động cơ điện xoay chiều một pha? Em hãy nêu nguyên lý điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều một pha? Hình 15-2a
Nêu nguyên lý điều khiển tốc độ động cơ xoay chiều một pha? Hình 15-2b
Em cho biết ưu nhược điểm của các mạch điều khiển trên?
|
III. Một số mạch điều khiển động cơ một pha: 1. Một số mạch điều khiển động cơ một pha: ( Xem hình 15.2 SGK ) 2. Nguyên lý hoạt động: Chức năng của các linh kiện: T- Triac điều khiển điện áp trên quạt. VR- Biến trở để điều chỉnh khoảng thời gian dẫn của triac. R- Điện trở hạn chế. Da- Điac - Định ngưỡng điện áp để Triac dẫn. C- Tụ điện tạo điện áp ngưỡng để mở thông điac. Nguyên lý điều khiển: Điện áp và tốc độ của quạt có thể được điều khiển bằng cách điều chỉnh biến trở VR trên hình 15-2a. Tuy nhiên sơ đồ điều khiển này không triệt để, vì ở vùng điện áp nhỏ khi triac dẫn ít rất khó điều khiển. Sơ đồ hình 15-2a có chất lượng điều khiển tốt hơn. Tốc độ quay của quạt có thể điều khiển cũng bằng biến trở VR. Khi điều chỉnh trị số VR ta chỉnh việc nạp tụ C lúc đó điều chỉnh được thời điểm thời điểm mở thông Điac và thời điểm Triac dẫn. Như vậy Triac được mở thông khi điện áp trên tụ đạt điểm dẫn thông Điac. Kết quả là muốn tăng tốc độ của quạt ta cần giảm điện trở của VR để tụ nạp nhanh hơn, Triac dẫn sớm hơn điện áp ra sớm hơn. Ngược lại điện trở của VR càng lớn tụ nạp càng chậm Triac mở càng chậm lại điện áp và tốc độ quạt nhỏ xuống. Mạch điều khiển trên đây có ưu điểm: - Có thể điều khiển liên tục tốc độ quạt - Có thể sử dụng cho các loại tải khác như điều khiển độ sáng của đèn sợi đốt, điều khiển bếp điện rất có hiệu quả. - Kích thước mạch điều khiển nhỏ, gọn. Nhược điểm: Nếu chất lượng Triac, Điac không tốt thì ở vùng tốc độ thấp quạt sẽ xuất hiện tiếng ù do thành phần một chiều của dòng điện. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Nội dung 2: Thực hành: mạch điều khiển tốc độ đ.cơ điện xoay chiều 1pha |
||||||||||||||||||||||||||
|
Kiểm tra các linh kiện. - Nhận biết các cực và thông số của triac, điac. - Nhận biết tụ điện ( tạo điện áp ngưỡng để mở thông triac và điac), điện trở hạn chế dòng. - Nhận biết các cực của biến trở (Điều khiển khoảng thời gian dẫn của triac). HĐ1: Chuyển giao nhiệm vụ Yêu cầu HS thực hành thiết kế và lắp ráp mạch điều khiển tốc độ động cơ điện một pha theo sơ đồ hình 15.2 SGK HĐ2: Thực hiện nhiệm vụ học tập HS làm việc theo nhóm. GV theo dõi, uốn nắn quá trình thực hành của HS; có thể ghi nhật ký quá trình thực hành và kết quả định tính của từng nhóm …Chỉ can thiệp khi học sinh gặp khó khăn hoặc khi được yêu cầu. HĐ3:Báo cáo kết quả |
Thiết kế mạch điều khiển. - Thảo luận các nhóm về sơ đồ nguyên lý và sơ đồ lắp ráp. - Vẽ sơ đồ vào mẫu báo cáo thực hành. + Vẽ sơ đồ nguyên lý: + Vẽ sơ đồ lắp ráp: - Các nhóm cử đại diện trình bày sơ đồ lắp ráp, lớp nhận xét và thống nhất chọn một sơ đồ hợp lý nhất. |
|||||||||||||||||||||||||
|
Học sinh chuẩn bị báo cáo thực hành theo mẫu. BÁO CÁO THỰC HÀNH. MẠCH ĐIỀU KHIỂN TỐC ĐỘ ĐC ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA Họ và tên: …………………………………….. Lớp: …………………………………………... 1. Thiết kế mạch điều khiển động cơ một pha.
2. Điều chỉnh tốc độ động cơ điện xoay chiều một pha.
HĐ 4: Đánh giá kết quả thực hành. - Yêu cầu đại diện các nhóm học sinh lên trình bày kết quả thực hành của nhóm và tự đánh giá. - Học sinh thu dọn dụng cụ và vệ sinh lớp học |
||||||||||||||||||||||||||
Hoạt động 3: Hoạt động luyện tập
Câu 1: Động cơ nào có thiết bị điều chỉnh tốc độ, trong các động cơ sau :
Câu 2: Phương pháp điều khiển tốc độ của động cơ điện xoay chiều một pha đúng là:
|
A, Thay đổi vị trí stato C, Thay đổi số vòng dây stato |
B, Thay đổi roto D, Điều khiển tần số dòng điện đưa vào động cơ |
Câu 3: Hiện nay phương pháp thường sử dụng để điều khiển tốc độ của động cơ xoay chiều một pha:
Câu 4: Để điều khiển tốc độ động cơ một pha có thể sử dụng phương pháp:
A, Thay đổi số vòng dây stato
B, Điều khiển điện áp đua vào động cơ.
C, Điều khiênr tần số dòng điện đưa vào động cơ.
D, Cả 3 phương án trên.
Đại diện các nhóm lên báo cáo kết quả. Các nhóm khác lắng nghe, phản biện ý kiến
GV nhận xét chung, động viên HS hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Hoạt động 4: Hoạt động vận dụng
Vận dụng thấp:
Câu 5 : Triac trong mạch điều khiển làm thay đổi tốc độ động cơ nhờ :
Câu 6 : Hiện nay phương pháp thường sử dụng để điều khiển tốc độ của động cơ xoay chiều một pha:
Vận dụng cao:
Câu 7: Khi sử dụng Triac để điều khiển tốc độ động cơ, cần tác động vào thông số nào của nguồn cấp điện cho động cơ?
Hoạt động 5: Hoạt động tìm tòi, mở rộng
Nội dung bài học trong SGK tương đối đơn giản . HS có thể mở rộng kiến thức về Động cơ điện xoay chiều bằng cách:
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ DỊCH VỤ GIÁO DỤC VIETJACK
- Người đại diện: Nguyễn Thanh Tuyền
- Số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh: 0108307822, ngày cấp: 04/06/2018, nơi cấp: Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội.
© 2021 Vietjack. All Rights Reserved.
