Ngày giảng

lớp - sĩ số

9A

9B

9C

9D

Qua bài này, học sinh phải:

Ø Biết được giá trị dinh dưỡng của quả chôm chôm

Ø Nắm được đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây chôm chôm

Ø Hiểu được các biện pháp kỹ thuật trong việc gieo trồng, chăm sóc, thu hoạch, bảo quản chôm chôm và quả chôm chôm

Ø Có thái độ học tập nghiêm túc, ý thức bảo vệ môi trường trong sản xuất

 Tìm hiểu về giá trị dinh dưỡng của quả chôm chôm

Cho HS xem mẫu vật quả chôm chôm chín.

v Yêu cầu HS giới thiệu một vài giá trị dinh dưỡng của chôm chôm?

v Quả chôm chôm được dùng như thế nào?

v Giới thiệu công dụng làm thuốc của chôm chôm

• Trái xanh có tác dụng như thuốc tẩy giun, làm thuốc tiêu giúp ăn ngon miệng, tác dụng như thuốc làm giảm tiêu chảy và bệnh lỵ.

• Trái chín chứa nhiều vitamin C, Canxi và Phospho.

• Trong 100g thịt chôm chôm chứa 38,6mg vitamin C; 30,0mg Phospho và 22mg Canxi và 140mg Kali, chỉ cần ăn vài trái chôm chôm là đã đủ nhu cầu về vitamin C hàng ngày của bạn (50-60mg vitamin C/ngày).

• Thịt chôm chôm nghiền nát thành bột nhão, đắp lên mặt làm mặt nạ dưỡng da rất tốt.

• Lá chôm chôm giã nhỏ dùng làm thuốc đắp hai bên thái dương làm dịu cơn nhức đầu.

• Ở Malaysia, chôm chôm còn được dùng như một vị thuốc, vỏ khô của trái được bán trong các cửa hàng thuốc địa phương, nước sắc vỏ cây được dùng như một phương thuốc trị bệnh tưa miệng ở trẻ em, dùng để hạ nhiệt, giảm sốt.

Tìm hiểu về đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây chôm chôm

v Giới thiệu chôm chôm thuộc họ Bồ hòn

v Đưa cho HS xem hoa chôm chôm

v Hoa cây chôm chôm có đặc điểm gì?

? Cây chôm chôm cần những yêu cầu ngoại cảnh nào?

Tìm hiểu về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây chôm chôm

Đưa một số quả chôm chôm khác giống với nhau, giới thiệu các giống.

? Em hãy nêu một số giống chôm chôm mà em biết?

? Giới thiệu ưu nhược điểm của các giống chôm.

? Chôm chôm thường được nhân giống bằng biện pháp nào?

? Trồng chôm chôm ở thời điểm nào là thích hợp nhất? Vì sao?

? Khoảng cách trồng chôm chôm như thế nào là hợp lí? Tại sao em lại chọn khoảng cách đó?

? Nên đào hố và bón lót như thế nào?

Câu hỏi thảo luận: khi trồng cây chôm chôm, cần tiến hành chăm sóc như thế nào?

? Tiến hành làm cỏ, vun xới ra sao?

? Bón thúc ra sao?

? Tưới nước như thế nào?

? Tại sao phải tạo hình sửa cành cho cây có múi

?Khi trồng cây chôm chôm, cần chủ yếu phòng trừ những loại sâu bệnh nào?

Giáo dục cho học sinh ý thức bảo vệ môi trường, hạn chế dùng chất chất độc hoá học trong phòng trừ sâu bệnh hại.

Tìm hiểu về thu hoạch, bảo quản chôm chôm 

? Nên thu hoạch quả vào lúc nào? Tại sao?

? Bảo quản quả như thế nào?

I.Giá trị dinh dưỡng của quả chôm chôm

- Quả chôm chôm chứa nhiều đường, chất khoáng và vitamin nhất là vitamin C

- Quả chôm chôm dùng để ăn tươi, chế biến thành xi rô hoặc đóng hộp

II.Đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh

1.Đặc điểm thực vật

- Hoa chôm chôm gồm hoa đực, hoa cái và hoa lưỡng tính. Tỉ lệ các loại hoa trên một cây thay đổi tuỳ từng giống và mùa khác nhau. Chùm hoa mọc ở đầu cành.

2.Yêu cầu ngoại cảnh

-Nhiệt độ: chôm chôm thích hợp với điều kiện nóng ẩm, nhiệt  độ20-30⁰C

-Rất cần ánh sáng, những quả mọc ở ngoài tán khi chín có màu đỏ, đẹp hơn quả mọc trong tán cây.

-Lượng mưa 2000 mm /năm, phân phối đều trong năm

-Thích hợp nhất là đất thịt pha cát, tầng đất dày, nhiều chất dinh dưỡng và thoát nước tốt, pH từ 4,5-6,5

III.Kỹ thuật trồng và chăm sóc

1.Giống cây: chôm chôm Java, chôm chôm nhãn, chôm chôm Xiêm, chôm chôm ta

2.Nhân giống cây

Chủ yếu là chiết và ghép.

3.Trồng cây

a. Thời vụ: Thích hợp trồng vào đầu mùa mưa (tháng 4-5) ở miền Nam vì do yêu cầu ngoại cảnh thì miền Nam thích hợp nhất

b.  Khoảng cách trồng: Tuỳ giống và tuỳ loại đất mà có thể chọn khoảng cách 8x8, 10x10m. Do chôm chôm là cây lâu năm, thân to, rễ ăn rộng, tán vươn xa do vậy cần được trồng ở khoảng cách lớn.

c. Đào hố, bón lót: Đào hố   60x60x60cm.

Bón lót 20-30kg phân chuồng và 1kg lân/hố.

4.Chăm sóc

a. Làm cỏ, vun xới: Làm cỏ quanh gốc cây diệt cỏ dại và nơi ẩn nấp của sâu bệnh

b. Bón phân thúc:Tiến hành bón phân hữu cơ kết hợp chủ yếu với đạm và kali, cần bón 3 thời điểm sau:

ü Sau khi thu hoạch quả, tỉa cành: bón chủ yếu là phân hữu cơ kết hợp NPK.

ü Trước khi ra hoa (bón đón hoa): bằng phân đạm và kali.

ü Bón nuôi quả chủ yếu là đạm và kali kết hợp bón phân vi lượng để tăng tỉ lệ đậu quả và nâng cao chất lượng quả.

Cần bón theo hình chiếu tán cây vì rễ con ở đây phát triển mạnh, lông hút nhiều.

c. Tưới nước xung quanh gốc  giữ ẩm thường xuyên. Đặc biệt trước khi cây ra hoa 1 tháng kh ông cần t ư ới nước hoàn toàn, sau đó phun thuốc kích thích ra hoa, tưới phân và nước đầy đủ, cây sẽ ra hoa đồng loạt

d. Tạo hình tỉa cành: Cắt bỏ các cành nhỏ yếu, cành bị sâu bệnh, tạo tán

e. Phòng trừ sâu bệnh: Cần phòng trừ một số sâu như rệp sáp, rầy, sâu đục cành, đục quả; một số bệnh như bệnh thối quả, bệnh chảy mủ thân, phấn trắng…

IV.Thu hoạch và bảo quản

1.Thu ho ạch:

Quả chôm chôm chín rải rác nên thu hoạch nhiều lần, khi quả chuyển vàng (chôm chôm nhãn) hoặc từ vàng sàng đỏ thì thu hoạch

2 B ảo qu ản

Bảo quản nơi khô ráo, trong túi kín ở nhiệt độ thấp.