Tìm một số biệt ngữ xã hội mà em biết, giải thích nghĩa của những từ đó và đặt câu.

- Biệt ngữ của học sinh:

   + Từ "gậy" – chỉ điểm 1.

   + Từ "học gạo" – học nhiều, không chú ý tới những việc khác.

   + Từ "quay cóp" – nhìn tài liệu trong giờ thi, giờ kiểm tra.

   + Từ "trượt vỏ chuối" – chỉ việc thi trượt.

 VD: Hôm nay, Nam trong giờ thi Toán chẳng quay cóp được gì cả.

- Biệt ngữ của vua quan trong triều đình phong kiến xưa: trẫm, khanh, long bào, ngự gia, ngự bút, long bào…

 VD: Vua truyền rằng: "Trẫm muốn các khanh hãy lắng nghe người dân".

- Biệt ngữ của bọn lưu manh, trộm cắp ở thành phố: chọi, choai, xế lô, dạt vòm, rụng, táp lô…

 VD: Bọn lưu manh đang dạt vòm ngoài đường.

Tìm hiểu về biệt ngữ xã hội:

I. Biệt ngữ xã hội là gì?

- Khái niệm: Biệt ngữ xã hội là những từ ngữ có đặc điểm riêng (có thể về ngữ âm, có thể về ngữ nghĩa), hình thành trên những quy tắc riêng của một nhóm người nhất định, chỉ sử dụng trong phạm vi hẹp.

- Ví dụ về biệt ngữ xã hội:Với học sinh, sinh viên có rất nhiều biệt ngữ xã hội như “bít” (biết), “rùi” (rồi), “thui” (thôi),...

II. Nhận biết biệt ngữ xã hội

Nhận biết biệt ngữ xã hội:

- Biệt ngữ xã hội là một bộ phận từ ngữ có đặc điểm riêng.

+ Thể hiện ở ngữ âm.

VD: Anh đây công tử không “vòm”

Ngày mai “kện rệp” biết “mòm” vào đâu.

(Nguyên Hồng, Bỉ vỏ)

Theo cuốn Bỉ vỏ chú thích: Vòm là nhà; kện rệp là hết gạo; mòm là ăn.

+ Thể hiện ở ngữ nghĩa.

VD: Tớ chỉ nhường tháng này thôi, tháng sau tớ cho cậu ngửi khói.

Cụm từ ngửi khói trong câu trên có nghĩa là tụt lại phía sau.

- Biệt ngữ xã hội thường được in nghiêng hoặc đặt trong dấu ngoặc kép và được chú thích về nghĩa.

- Biệt ngữ xã hội được sử dụng trong phạm vi hẹp. Chỉ những người có mối liên hệ riêng với nhau và nắm được quy ước mới có thể dùng biệt ngữ để giao tiếp.

III. Tác dụng của biệt ngữ xã hội

Tác dụng của biệt ngữ xã hội:

- Giúp gắn kết và xác định địa vị xã hội của mỗi cá nhân trong một cộng đồng.

- Giúp tầng lớp hay nhóm xã hội có thể duy trì và phát triển những giá trị, quy tắc, và thông điệp của riêng mình, tạo nên sự đặc biệt và đa dạng trong văn hóa xã hội.

- Trong văn chương, biệt ngữ xã hội được dùng với mục đích làm câu chuyện và nhân vật sống động, chân thật hơn.

IV. Lưu ý khi sử dụng biệt ngữ xã hội

- Lưu ý khi sử dụng biệt ngữ xã hội

* Sử dụng biệt ngữ xã hội trong giao tiếp hàng ngày

- Sử dụng phù hợp với đối tượng.

- Sử dụng phù hợp với hoàn cảnh.

* Sử dụng biệt ngữ xã hội trong sáng tác văn chương

- Tác giả thường sử dụng biệt ngữ xã hội nhằm mục đích làm nổi bật tính cách của nhân vật, mô tả rõ hơn về con người của tầng lớp đó.

- Không nên lạm dụng biệt ngữ xã hội vì đôi khi sẽ khiến đoạn hội thoại hay nội dung tác phẩm trở nên khó hiểu, khó cảm nhận và không mang đến ấn tượng tốt đẹp.