Giải SGK Vật lí 11 Bài 11 (Kết nối tri thức): Sóng điện từ

3.6 K

Tailieumoi.vn giới thiệu Giải bài tập Vật lí lớp 11 Bài 11: Sóng điện từ chi tiết sách Kết nối tri thức giúp học sinh xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập môn Vật lí 11. Mời các bạn đón xem:

Giải bài tập Vật lí lớp 11 Bài 11: Sóng điện từ

Khởi động trang 44 Vật Lí 11: Chỉ với một chiếc điện thoại thông minh hay chiếc máy tính được kết nối với internet, ta có thể trao đổi thông tin với nhau trên khắp toàn cầu. Vậy tại sao thông tin lại có thể lan truyền được trong không gian?

Lời giải:

Thông tin lại có thể lan truyền được trong không gian vì thông tin được lan truyền đi dưới dạng sóng điện từ.

I. Sóng điện từ

Câu hỏi trang 44 Vật Lí 11: Một vệ tinh thông tin (vệ tinh địa tĩnh) chuyển động trên quỹ đạo tròn ngay phía trên xích đạo của Trái Đất, quay cùng hướng và cùng chu kì tự quay của Trái Đất ở độ cao 36 600 km so với đài phát trên mặt đất. Đài phát nằm trên đường thẳng nối vệ tinh và tâm Trái Đất. Coi Trái Đất là một hình cầu có bán kính R = 6 400 km. Vệ tinh nhận sóng truyền hình từ đài phát rồi phát lại tức thời tín hiệu đó về Trái Đất. Biết sóng có bước sóng λ= 0,5 m; tốc độ truyền sóng c = 3.108 m/s. Tính khoảng thời gian lớn nhất mà sóng truyền hình đi từ đài phát đến một điểm trên mặt Trái Đất, vẽ hình minh hoạ.

Lời giải:

Một vệ tinh thông tin (vệ tinh địa tĩnh) chuyển động trên quỹ đạo tròn ngay phía trên xích đạo của Trái Đất

Thông tin được đài phát phát đi, vệ tinh thu nhận tín hiệu đó và phát trở lại trái đất. Các điểm trên mặt đất sẽ nhận được thông tin đó thông qua đầu thu tín hiệu.

Khoảng thời gian lớn nhất mà sóng truyền hình đi từ đài phát đến một điểm trên mặt Trái Đất tương ứng với thời gian sóng truyền từ điểm D đến A sau đó từ A về B.

Độ dài đoạn AB là:

AB=AC2BC2=h+R2R2=36600+6400264002=42521,1km

Thời gian cần tìm: 

t=tDA+tAB=ADc+ABc=36600+42521,1.1033.108=0,264s

II. Thang sóng điện từ

Câu hỏi trang 45 Vật Lí 11: So sánh tần số của ánh sáng đỏ và ánh sáng tím.

Lời giải:

So sánh tần số của ánh sáng đỏ và ánh sáng tím

Tần số của ánh sáng đỏ (4.104 Hz) nhỏ hơn tần số của ánh sáng tím (7.104 Hz).

Câu hỏi 1 trang 46 Vật Lí 11: Giải thích tại sao mỗi khi cho phóng hồ quang người thợ hàn cần mặt nạ che mặt (Hình 11.5).

Giải thích tại sao mỗi khi cho phóng hồ quang người thợ hàn cần mặt nạ che mặt

Lời giải:

Nguyên nhân do hồ quang điện phát ra tia tử ngoại, mà ánh sáng tử ngoại có bước sóng ngắn có thể làm tổn hại đến các tế bào mắt có thể gây mù mắt nên người thợ cần phải có thiết bị bảo hộ, đeo mặt nạ khi hàn hồ quang điện.

Câu hỏi 2 trang 46 Vật Lí 11: Giải thích tại sao Mặt Trời là một nguồn năng lượng khổng lồ phát ra tia tử ngoại mà con người và các sinh vật trên Trái Đất vẫn có thể sinh sống dưới ánh nắng mặt trời được.

Lời giải:

Nguyên nhân do xung quanh Trái Đất có bầu khí quyển (được chia thành các tầng như đối lưu, bình lưu…), khi tia tử ngoại từ Mặt Trời phát ra đến gặp bầu khí quyển của Trái Đất thì bị phản xạ hoặc bị hấp thụ gần như hoàn toàn nên con người và các sinh vật trên Trái Đất vẫn có thể sinh sống dưới ánh nắng mặt trời được.

Hoạt động trang 47 Vật Lí 11: Bảng 11.1 cho biết phạm vi của bước sóng trong chân không của các dải chính tạo nên thang sóng điện từ. Hãy xác định phạm vi của tần số tương ứng với các dải bước sóng đó.

Bảng 11.1 cho biết phạm vi của bước sóng trong chân không của các dải chính tạo nên thang sóng điện từ

Lời giải:

Sử dụng công thức: f=cλ

Bảng 11.1. Bước sóng trong chân không của thang sóng điện từ

Loại bức xạ

Phạm vi bước sóng

Phạm vi tần số (Hz)

Sóng vô tuyến

Từ 1 m đến 100 km

Từ 3.103 đến 3.108

Sóng vi ba

Từ 1 mm đến 1 m

Từ 3.108 đến 3.1011

Tia hồng ngoại

Từ 0,76 µm đến 1 mm

Từ 3.1011 đến 3,9.1014

Ánh sáng nhìn thấy

Từ 0,38 µm đến 0,76 µm

Từ 3,9.1014 đến 7,9.1014

Tia tử ngoại

Từ 10 nm đến 400 nm

Từ 7,5.1014 đến 3.1016

Tia X

Từ 30 pm đến 3 nm

Từ 1017 đến 1019

 

Hoạt động 1 trang 47 Vật Lí 11: Nêu tên sóng điện từ trong chân không ứng với mỗi bước sóng.

a) 1 km;

b) 3 cm;

c) 5 μm;

d) 500 nm;

e) 50 nm;

g) 10-12 m.

Lời giải:

a) 1 km – Sóng vô tuyến

b) 3 cm – Sóng vi ba

c) 5 μm – Tia hồng ngoại

d) 500 nm – Ánh sáng nhìn thấy

e) 50 nm – Tia tử ngoại

g) 10-12 m – Tia X

Hoạt động 2 trang 47 Vật Lí 11: Nêu loại sóng điện từ ứng với mỗi tần số sau:

a) 200 kHz;

b) 100 MHz;

c) 5.1014 Hz;

d) 1018 Hz.

Lời giải:

a) 200 kHz – Sóng vô tuyến

b) 100 MHz – Sóng vô tuyến

c) 5.1014 Hz – Ánh sáng nhìn thấy

d) 1018 Hz – Tia X.

Em có thể trang 47 Vật Lí 11: Nhận biết được các loại bức xạ trong thang sóng điện từ dựa vào bước sóng hoặc tần số của nó.

Lời giải:

Dựa vào bảng số liệu bước sóng và tần số của các loại bức xạ nằm trong thang sóng điện từ ta có thể biết được bức xạ đã cho thuộc loại bức xạ nào trong thang sóng điện từ.

Bảng 11.1. Bước sóng trong chân không của thang sóng điện từ

Loại bức xạ

Phạm vi bước sóng

Phạm vi tần số (Hz)

Sóng vô tuyến

Từ 1 m đến 100 km

Từ 3.103 đến 3.108

Sóng vi ba

Từ 1 mm đến 1 m

Từ 3.108 đến 3.1011

Tia hồng ngoại

Từ 0,76 µm đến 1 mm

Từ 3.1011 đến 3,9.1014

Ánh sáng nhìn thấy

Từ 0,38 µm đến 0,76 µm

Từ 3,9.1014 đến 7,9.1014

Tia tử ngoại

Từ 10 nm đến 400 nm

Từ 7,5.1014 đến 3.1016

Tia X

Từ 30 pm đến 3 nm

Từ 1017 đến 1019

Tia gamma

Từ 10-5 nm đến 0,1 nm

Từ 3.1018 đến 3.1022

Xem thêm các bài giải SGK Vật lí lớp 11 Kết nối tri thức hay, chi tiết khác:

Bài 10: Thực hành: Đo tần số của sóng âm

Bài 11: Sóng điện từ

Bài 12: Giao thoa sóng

Bài 13: Sóng dừng

Bài 14: Bài tập về sóng

Đánh giá

0

0 đánh giá