Tailieumoi.vn xin giới thiệu bài văn mẫu Nghị luận về bài thơ Con đường mùa đông Ngữ văn 11 Kết nối tri thức, gồm 7 bài văn phân tích mẫu hay nhất giúp các em học sinh có thêm tài liệu tham khảo trong quá trình ôn tập, củng cố kiến thức và chuẩn bị cho bài thi sắp tới.
Nghị luận về bài thơ Con đường mùa đông
Đề bài: Viết một bài văn nghị luận về Con đường mùa đông
Dàn ý Nghị luận về bài thơ Con đường mùa đông
I. Mở bài
Khái quát đôi nét về tác giả cùng tác phẩm
II. Thân bài
- Hoàn cảnh sáng tác: Tác phẩm Con đường mùa đông được tác giả Pushkin sáng tác vào năm 1826. Thời điểm này vào khoảng tháng 12 lúc này các cuộc nổi dậy được phát triển mạnh mẽ.
- Bố cục: "Con đường mùa đông" gồm có tất cả là bảy khổ thơ có mối quan hệ chặt chẽ về ý nghĩa. Khổ thơ đầu và khổ thơ cuối được liên kết với nhau bởi một chủ đề chung đó là buồn và chán.
- Cảm xúc chủ đạo: là nỗi buồn man mác cùng niềm khao khát
- Vị trí: Đoạn trích này là phần đầu của bài thơ
- Thể loại: trữ tình và sử thi
- Nội dung: Là sự bộc lộ trong khung cảnh đêm mùa đông, một người anh hùng trữ tình - dường như nhân vật trữ tình trong tác phẩm chính là tác giả, một anh hùng xuất hiện trong kế hoạch thứ hai – là người đánh xe ngựa ca một bài hát một bài đượm buồn, thê lương.
- Tổng kết lại giá trị nghệ thuật và ý nghĩa mà bài thơ trên mang lại.
III. Kết bài
Nêu cảm nhận của bản thân sau khi thưởng thức xong tác phẩm.
Nghị luận về bài thơ Con đường mùa đông (mẫu 1)
“Xuyên những làn sương gợn sóng
Mảnh trăng mờ do chiếu qua,
Buồn rải ánh vàng lại láng
Lên cánh đồng buồn giăng xa."
Tác phẩm Con đường mùa đông được tác giả Pushkin sáng tác vào năm 1826. Thời điểm này vào khoảng tháng 12 lúc này các cuộc nổi dậy được phát triển mạnh mẽ. Bị đi đày, nhà thơ vô cùng sợ hãi và lo lắng không hiểu chuyện gì đang xảy ra trước mắt. Trong giai đoạn đó con đường sự nghiệp của Pushkin chứa đầy những động cơ sâu sắc cùng tình cảm rất đáng lo ngại đối với những người đồng đội của mình. Các nhà viết tiểu sử cho rằng tác phẩm này được viết trong quá trình mà nhà thơ trên hành trình đi thẩm vấn ngài thống đốc Pskov. Chắc hẳn công việc này đối với nhà thơ mang rất nhiều điều sâu sắc và ý nghĩa hơn so với cái nhìn đầu tiên. Nó chứa biết bao triết lý và ẩn dụ.
"Con đường mùa đông" gồm có tất cả là bảy khổ thơ có mối quan hệ chặt chẽ về ý nghĩa. Khổ thơ đầu và khổ thơ cuối được liên kết với nhau bởi một chủ đề chung đó là buồn và chán. Khổ thơ đầu tác giả đã nhắc đến trăng (trăng soi đường) còn ở khổ thơ cuối là (mặt trăng mờ sương) qua đó đã tạo nên bố cục vành khuyên thật độc đáo và đặc sắc. Đoạn trích này là phần đầu của bài thơ, là sự bộc lộ - khung cảnh đêm mùa đông, một người anh hùng trữ tình - dường như nhân vật trữ tình trong tác phẩm chính là tác giả, một anh hùng xuất hiện trong kế hoạch thứ hai – là người đánh xe ngựa ca một bài hát một bài đượm buồn, thê lương.
Có thể thưởng thức hình ảnh con đường mùa đông theo đúng nghĩa đen của nó, hoặc ta có thể so sánh con đường mùa đông giống với cuộc đời của con người, với cuộc đời của một người anh hùng anh dũng, trữ tình. Con đường mùa đông hiện lên với một khung cảnh vắng vẻ, tẻ nhạt, đơn điệu, chỉ được đánh dấu bởi các đường kẻ sọc. Nhưng chính những chi tiết ấy lại là toàn bộ biểu tượng, nguồn cảm xúc của tác phẩm. Cuộc đời của người anh hùng trữ tình đối với độc giả, mang những cảm xúc thật thân quen, gần gũi nhưng đối với bản thân anh ta dường như cuộc đời ấy chỉ chứa điều trống rỗng và sự tẻ nhạt. Dặm sọc - là một biểu tượng tiêu biểu của sự biến thiên trong cuộc sống, đó là sự hiện diện của các vạch sọc màu đen và trắng.
"Trên đường mùa đông vắng vẻ
Cỗ xe tam mã băng đi
Nhạc ngựa đều đều buồn tẻ
Đều đều khắc khoải lòng quê.
Bài ca của người xà ích
Có gì phảng phất thân yêu
Như niềm vui mừng khôn xiết,
Như nổi buồn nặng đìu hiu,
Không một mai lên, ánh lửa
Tuyết trắng và rừng bao la...
Chỉ nhưng cột dài cây số "
Bài thơ mang cảm xúc chủ đạo là nỗi buồn man mác cùng niềm khao khát. Do đó, những cảnh sắc mộng mơ của cánh đồng cỏ buồn, đã được tác giả củng cố qua sự lặp lại của hình ảnh "ánh sáng buồn của mặt trăng." Cảnh vật chính là sự phản chiếu đúng nỗi lòng, tâm trạng của một người anh hùng trông thật vắng lặng, buồn tẻ và nhạt nhẽo. Sự nhàm chán đó lướt qua một lượt trên sự đơn điệu của cảnh sắc, trong hồi chuông, trong sự chảy trôi của thời gian đo được, trong những màn so tài sọc vượt qua khung cửa sổ. Sự nhàm chán ấy đã được tác giả truyền tải bằng cách sử dụng dấu câu chấm lửng. Dường như một tia hy vọng nào đó sẽ được trông thấy qua hình tượng người đánh xe ngựa, bài hát mà anh ấy ca, nó thể hiện rõ nét "sự vui chơi liều lĩnh". Khiến cho cô gợi nhớ về anh hùng của ngày xưa.
"Bên đường sừng sững chào ta
Ôi buồn đau, ôi cô lẻ...
Trở về với em ngày mai
Nhi-na, bên lò lửa đỏ
Ngắm em, ngắm mãi không thổi.
Kim đồng hồ kêu tích tắc
Xoay đủ những vòng nhịp nhàng,
Và xua lũ người tẻ ngắt
Để ta bên nhau trong đêm.
Ngủ quên bắc xã ích lặng im
Sầu lắm, Nhi-na: đường xa vắng,
Sương mở che lấp anh trong nghiêng
Nhạc ngựa đầu đầu buông xa thẳm,
Sương mờ che lấp ánh trăng nghiêng”
Hình ảnh những người thân luôn bên cạnh giúp bạn vơi đi sự chán trường trong suốt quãng đường đi. Người hùng trữ tình đã dũng cảm ngỏ lời với cô ấy, và anh ta hứa rằng họ sẽ sớm được ở bên nhau. Điều đó đã làm dịu bản thân. Làm cho những mạch suy nghĩ về nhân vật nữ chính tên là Nina, một cô gái mộng mơ, trữ tình sẽ tiếp thêm sức mạnh và không cho phép bạn được phát điên.
Các vần chéo được sử dụng một cách chính xác đã khắc họa nên một bức tranh rõ nét, thể hiện đúng nội dung của tác phẩm, nhờ đó đã thành công truyền tải hình ảnh và cảm xúc tới các độc giả. Chiều dài bốn feet chính là một thước đo chính cho bài thơ này.
“Con đường mùa đông” là một bài thơ thuộc thể loại trữ tình và sử thi, vậy nên tác phẩm mang một vẻ đẹp tuyệt vời, đông thời miêu tả khung cảnh con đường mùa đông về đêm thật thơ mộng biết bao, trên bầu trời với đầy những đám mây hiếm hoi vây xung quanh vằng trằn tròn đang tỏa ra thứ ánh sáng đượm buồn. Trong thơ Pushkin, cảnh sắc thiên nhiên bổng trở nên thật sống động và bỗng dưng biến từ một sự phơi bày, tức là việc tả cảnh, trở thành một người anh hùng hành động. Qua đó đã thành công để lại trong lòng độc giả những ấn tượng sâu sắc.
Nghị luận về bài thơ Con đường mùa đông (mẫu 2)
Khi nhắc đến Puskin, nhà văn N.Gogol đã ưu ái gọi ông là “Nhà thơ dân tộc”. Đọc những sáng tác của Puskin, ta không chỉ thấy được vẻ đẹp của ngôn ngữ, cảnh sắc thiên nhiên Nga mà trên hết còn cảm nhận được “tinh thần Nga”, “con người Nga trong sự phát triển của nó”. Bài thơ “Con đường mùa đông” là một trong những sáng tác tiêu biểu nhất của Puskin, thể hiện rõ tài năng của “Mặt trời thi ca Nga”.
Puskin (1799 – 1837) sinh ra và lớn lên tại thành phố Moscow trong một gia đình có dòng dõi quý tộc. Tài năng văn học của ông đã bộc lộ từ khi ông còn là một thiếu niên. Sống trong thế kỉ 19 – “Thế kỉ vàng” của văn học Nga nhưng cũng là thế kỉ bạo tàn của lịch sử bởi các cuộc chiến tranh diễn ra liên tiếp, Puskin đã dùng ngòi bút của mình để thực hiện những lý tưởng cao cả, chống lại sự bạo ngược của Nga Hoàng và bênh vực nhân dân Nga. Vào tháng 10 năm 1826, sau khi Puskin được bãi lệnh đi đày, ông đã trở về Pê – téc – bua rồi hay tin Khởi nghĩa tháng Chạp thất bại. Bài thơ “Con đường mùa đông” đã ra đời trong hoàn cảnh đó, cho thấy tâm trạng đau buồn, cô đơn vì thời thế của nhà thơ. Cả bài thơ có bảy khổ thơ với kết cấu vòng tròn đặc biệt, cho thấy “Nỗi buồn sáng trong” và khát vọng tự do mãnh liệt.
Ba khổ thơ đầu là nỗi buồn được thể hiện qua bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp nhưng nhuốm màu cô đơn. Hình ảnh cánh đồng, khu rừng được bao phủ trong bạt ngàn tuyết trắng của xứ sở bạch dương hiện lên thật huyền ảo:
Xuyên qua sương mù gợn sóng
Mặt trăng nhô ra
Trăng buồn bã dội ánh sáng
Lên cánh đồng u buồn
Thời gian là đêm khuya mùa đông tĩnh mịch, không gian là cánh đồng bao la trải dài đến vô tận. Làn sương mờ dày đặc bao trùm lên tất cả. Động từ “gợn” cho thấy sự chuyển động nhẹ nhàng của màn sương. Động từ “Xuyên” được đảo lên đầu câu kết hợp với động từ “nhô” ở câu thơ thứ hai diễn tả sự xuất hiện khá bất ngờ của vầng trăng. Trăng vàng xé tan lớp sương đêm nhưng lại “dội” xuống những ánh vàng tẻ nhạt. Từ láy “buồn bã” gợi liên tưởng đến những tia sáng hiu hắt, yếu ớt. Nguồn sáng bàng bạc ấy đọng lại trên cánh đồng u buồn. Khung cảnh nên thơ, trữ tình nhưng phảng phất nét ảm đạm. Bức tranh thiên nhiên Nga được tác giả cảm nhận bằng rất nhiều giác quan và bằng cả tâm hồn tinh tế. Esenin – nhà thơ của làng quê Nga cũng đã đem những vạt rừng, ánh trăng Nga vào trong sáng tác:
Ánh sáng trăng to lớn
Soi thẳng mái nhà ta
Những cây bạch dương đứng
Như những cây nến to
Vầng trăng của Esenin mang đến nguồn sáng lớn lao “Soi thẳng mái nhà”, những cây bạch dương cũng tráng lệ và lung linh tựa “những cây nến to”. Nếu thiên nhiên của Esenin rực rỡ sắc màu thì thiên nhiên của Puskin lại hết sức tinh khôi, tự nhiên và chân thực.
Nói như Ostrovsky thì những câu thơ của Puskin “giản dị” và “trơn tru” quá nhưng “không biết rằng ông đã bỏ biết bao công sức cho câu thơ được giản dị và trơn tru”. Điều này được thể hiện rất rõ trong bài thơ “Con đường mùa đông”. Chỉ là những thanh âm quen thuộc như tiếng bánh xe, tiếng lục lạc và tiếng hát của con người nhưng bỗng có sức cuốn hút lạ thường
Trên đường mùa đông, buồn tẻ
Xe tam mã vun vút lao đi
Lục lạc đơn điệu
Mệt mỏi rung lên.
Bài ca của người xà ích
Có gì phảng phất thân yêu
Như niềm vui mừng khôn xiết
Như nổi buồn nặng đìu hiu.
Giữa khung cảnh im lìm đủ làm tê tái cõi lòng con người, chiếc xe tam mã đang lăn bánh không ngừng nghỉ. “Vun vút” không chỉ diễn tả tốc độ rất nhanh của cỗ xe mà còn là sự trôi chảy không ngừng, lạnh lùng của thời gian. Tiếng lục lạc rung lên đơn điệu, tẻ ngắt, chứa đầy sự mệt mỏi. Nhà thơ đã lấy động để tả tĩnh, lấy âm thanh để cực tả cái yên ắng. Bài ca của người xà ích vang lên đầy “phảng phất thân yêu” như một sự cứu cánh cho tâm hồn. Ta nghe trong bài hát ấy lao xao những niềm vui khôn tả và cả những nỗi buồn nặng trĩu. Mỗi âm thanh xuất hiện vừa nhấn mạnh nỗi buồn, vừa cho thấy hướng vận động của nhân vật trữ tình để vượt qua những khó khăn trên con đường của chính mình. Nỗi lòng của Puskin hòa quyện giữa nỗi buồn thời thế với sự cô đơn của thân phận. Trong những ngày bị giam ở ngục tù, ông đã gửi gắm nỗi niềm ấy vào hình ảnh chú đại bàng:
Tôi ngồi sau chấn song ngục lạnh
Chú đại bàng non trẻ trong lồng
Bên cửa sổ anh bạn buồn chớp cánh
Rỉa miếng mồi thịt máu đỏ loang
Khi đã thoát khỏi cảnh ngục tù, tưởng như cánh cửa tự do đã mở ra với Puskin. Nhưng là một con người nặng lòng với đất nước, thời đại, Puskin vô cùng đau buồn khi khỏi nghĩa tháng Chạp thất bại. Người thanh niên trẻ cảm thấy lạc lõng, bơ vơ trước tình cảnh đất nước. Khổ thơ thứ tư được coi là khổ bản lề, chuyển tiếp giữa hai phần đối xứng của bài thơ, cho thấy sự thấm thía của con người trước cái trôi chảy của thời gian:
Không một mái lều, ánh lửa
Tuyết trắng và rừng bao la…
Chỉ những cột dài cây số
Bên đường sừng sững chào ta
Từ phủ định “Không” đặt ở đầu câu thơ lại một lần nữa nhấn mạnh vào sự đìu hiu, hoang vu. Màn đêm hun hút không biết đâu là điểm dừng, chẳng có lấy một dấu hiệu của sự sống con người. Thiên nhiên Nga hiện lên qua hình ảnh tuyết trắng và những cánh rừng sâu bạt ngàn. Không gian càng ngày càng được mở rộng. Tất cả mang đến một ấn tượng về một đất nước rộng lớn và hùng vĩ. Hình ảnh “những cột dài cây số” là biểu tượng cho những cột mốc trong cuộc đời. Chúng ngược chiều với sự vận động tiến lên của con người, đánh dấu những điều mà ta đã trải qua. Những cột cây số lạnh lùng đến tàn nhẫn càng khiến nhân vật trữ tình trở nên lẻ loi.
Từ không gian nỗi buồn trong tâm tưởng, nhà thơ đã thoát ra để tìm thấy điểm tựa tinh thần trong ba khổ thơ cuối:
Ôi buồn đau, ôi cô lẻ…
Trở về với em ngày mai
Nhi-na, bên lò lửa đỏ
Ngắm em, ngắm mãi không thôi
Kim đồng hồ kêu tích tắc
Xoay đủ những vòng nhịp nhàng
Và xua lũ người tẻ ngắt
Để ta bên nhau trong đêm.
Từ “buồn” được lặp lại nhiều lần trong bài thơ như một điệp khúc của bản nhạc du dương. Nỗi buồn mênh mang và sâu thăm thẳm ấy tràn khắp không gian và trào lên không ngừng trong lồng ngực nhân vật trữ tình. Chàng trai phải thốt lên: “Ôi buồn đau, ôi cô lẻ…”. Thán từ “Ôi” kết hợp cùng những từ “buồn đau”, “cô lẻ” thể hiện dòng cảm xúc mãnh liệt. Tuy nhiên, cái đẹp của thơ Puskin nằm ở chỗ dẫu con người buồn thương nhưng không bao giờ bi lụy. Những vần thơ đột ngột bừng sáng khi nhắc đến “ngày mai” và hình ảnh “Nhi – na”. Thực tại hôm nay dẫu cô đơn và khắc khổ nhưng nhân vật trữ tình vẫn dạt dào khát khao hạnh phúc, niềm tin hướng đến tương lai. Nhi – na có thể là bất cứ cô gái Nga thân thương nào, không nhất thiết là một con người cụ thể. Hình ảnh “lò lửa đỏ” gợi liên tưởng đến một mái ấm bình dị, đơn sơ. Câu thơ cuối của khổ thơ thứ năm được ngắt nhịp 2/4 với hai từ “Ngắm” được lặp lại cho thấy niềm hạnh phúc xốn xang dâng lên trong tâm hồn. Kim đồng hồ vẫn kêu, dòng thời gian vẫn không ngừng trôi chảy nhưng con người không sợ hãi trước bước đi của thời gian mà kiên cường bước tới, để yêu thương và đoàn tụ. Câu thơ “Để ta bên nhau trong đêm” cho thấy khát khao về hòa bình, hạnh phúc đã trở thành động lực để nhân vật trữ tình bước tiếp, vượt qua những gian truân.
Sầu lắm, Nhi-na: đường xa vắng
Ngủ quên bác xà ích lặng im
Nhạc ngựa đều đều buông xa thẳm
Sương mờ che lấp ánh trăng nghiêng
Nhân vật trữ tình như đang tâm sự với cô gái Nhi – na về nỗi lòng của mình: “đường xa vắng. Hình ảnh chiếc xe ngựa cùng bác xà ích lặp lại, tạo nên kết cấu vòng tròn tương ứng cho bài thơ. Bác xà ích đã lặng im, tiếng nhạc ngựa trở nên đều đều, vầng trăng khuất sau màn sương. Nỗi buồn đã được lắng lại, hóa thành niềm yêu cuộc sống và niềm tin vào tương lai tươi sáng. Puskin đã diễn tả những cung bậc cảm xúc cùng những khát khao cao đẹp nhất của con người bằng một hình thức giản dị. Thiên nhiên dù là thảo nguyên hay bão tuyết, tất cả đều nhuốm màu tâm trạng. Nỗi buồn trong thơ ông là thực sự là “Nỗi buồn trong sáng”, rất hiện thực mà rất đỗi nên thơ.
“Con đường mùa đông” là một sáng tạo nghệ thuật tuyệt vời của Puskin. Nhà thơ đã khắc họa vẻ đẹp của cảnh sắc thiên nhiên và tâm hồn con người Nga một cách trọn vẹn, đúng như Belinxki đã nhận xét: “Hơi thơ của Puskin vô cùng trong trong sáng, nó tràn ngập hiện thực. Nó không rắc phấn trắng, phấn hồng lên cuộc sống mà mô tả hiện thực như nó vốn có. Thơ của Puskin luôn có bầu trời và bầu trời đó luôn hòa quyện với mặt đất”.
Nghị luận về bài thơ Con đường mùa đông (mẫu 3)
Tác phẩm Con đường mùa đông của tác giả Puskin là một bài thơ trữ tình có tính sử thi, được sáng tác vào năm 1826. Đây là thời kỳ đặc trưng bởi sự phát triển mạnh mẽ của các cuộc nổi dậy và kháng cự. Bài thơ có nhiều cung bậc cảm xúc đặc trưng của thời kỳ, đồng thời chứa dấu ấn riêng của nhà thơ vĩ đại.
Trong đoạn trích này, tác giả miêu tả khung cảnh một đêm mùa đông với sương mù và ánh sáng mờ mờ của mặt trăng. Những âm thanh đơn điệu của tiếng chuông, cảnh vật đơn điệu và tiếng chạy của chó săn troika cùng với những bài hát của người đánh xe tạo ra một tình trạng mệt mỏi và buồn chán cho người. Nhân vật trữ tình là tác giả và cô gái mà ông nhớ nhung xuất hiện ngay trong đoạn mở đầu. Trong khung cảnh mù mịt buồn thương ấy, ánh mắt của người con gái cũng chẳng mấy vui vẻ, được tác giả miêu tả bằng một ánh buồn. Chỉ với 1 câu thơ rất đơn giản, người phụ nữ ấy đã xuất hiện trong mắt người đọc với sự Người đọc như cảm nhận được nỗi buồn man mác và niềm khao khát trong bài thơ và cảm thấy mình đã chạm vào tâm hồn của nhân vật trữ tình. Sự chọn lựa các từ ngữ cùng với những đặc điểm âm nhạc của bài thơ tạo nên một nhịp điệu đặc trưng, thể hiện sự nhấp nháy của tâm trạng và cảm xúc. Những hình ảnh tuyệt đẹp như mặt trăng mờ sương, rừng sâu và tuyết trắng cùng với một con đường vắng vẻ, tạo nên một bối cảnh đặc biệt và gợi lên sự hoài niệm và sâu lắng.
Một hình ảnh khiến người đọc chú ý nữa chính là lời hát của những người đánh xe:
“Niềm vui đó là điều xa vời,
Đau lòng đó …
Không có lửa, không có túp lều đen …
Hoang vu và tuyết rơi … Gặp tôi
Chỉ dặm sọc
Đi qua một mình.”
Hoàn cảnh của đất nước và thế giới đã khiến những kẻ dân đen như người đánh xe ấy chẳng còn sức sống. Trong khung cảnh mịt mờ, hình ảnh con người luôn xuất hiện qua từ ngữ “một mình”, cho thấy sự cô độc và đáng thương. Đoạn thơ tiếp tục miêu tả một cảnh vật trống rỗng, không có lửa ấm, không có túp lều đen để trú ẩn. Hình ảnh của hoang vu và tuyết rơi tạo ra một bối cảnh lạnh lẽo, cô đơn như một người, một con thú nhỏ bị bỏ rơi. Toàn bộ đoạn thơ này tạo ra một tâm trạng u ám, mất mát và buồn bã. Nó thể hiện sự tương phản giữa mong muốn niềm vui và thực tế cô đơn và xa cách. Phải chăng, đây cũng chính là những suy nghĩ của tác giả khi đi một mình và nhớ về người con gái u buồn ở phương xa?
Sử dụng ngôn ngữ hình ảnh tinh tế, tác giả tạo nên một bầu không khí u ám và lạnh lẽo, đồng thời thể hiện sự cô đơn và tuyệt vọng của con người trong cuộc sống. Bài thơ mang đến một cái nhìn tinh tế về tâm trạng và cảm xúc của nhân vật chính, khắc họa hình ảnh đêm đông cô đơn và tuyệt vọng một cách sống động. Tác phẩm này khéo léo thể hiện sự đau khổ và cô đơn của con người, đồng thời khám phá những khía cạnh sâu xa về tình yêu, hy vọng và tuyệt vọng. Các chi tiết về cảnh vật, âm thanh và cảm xúc được mô tả một cách chính xác và đa chiều, tạo nên một bức tranh hoàn chỉnh về đêm mùa đông đầy u buồn. Tác giả tạo ra một không gian tưởng tượng mà người đọc có thể đắm mình trong đó, cảm nhận được tình cảm và tâm trạng của nhân vật chính. Những đau khổ, sự tuyệt vọng và niềm hy vọng đan xen trong bài thơ tạo nên một trạng thái tâm lý phức tạp và sâu sắc, đồng thời mở ra nhiều khía cạnh để suy ngẫm về cuộc sống và nhân sinh.
Ngay trong đoạn sau, tình cảm của nhân vật trữ tình đã khiến cho cả bài thơ dường như bừng sáng hẳn lên. Câu đầu tiên diễn tả ý định của người viết trở về và gặp người yêu vào ngày mai. Người viết hy vọng rằng trong cuộc gặp gỡ này, anh ta có thể quên đi những khó khăn và buồn bã. Thời gian được coi là một vòng tròn vô nghĩa, đồng hồ không còn phát ra âm thanh, vậy là chẳng có gì đáng thức được hai người đang chìm trong tình yêu. Câu thơ tiếp theo đề cập đến tiếng đồng hồ và mô tả nó làm cho vòng tròn đo được của nó, có thể ám chỉ sự tiếp diễn của thời gian và cuộc sống. Tác giả hy vọng rằng trong tương lai, những điều nhàm chán sẽ được loại bỏ và không gian tối tăm của nửa đêm sẽ không còn chia cắt giữa hai người.
Vượt qua mịt mờ của thời đại và thiên nhiên, con người đã tìm lại được ánh sáng và ấm áp thông qua tình yêu của mình. Vậy nên nói, Puskin là ông hoàng cảm xúc, nắm giữ được từng cung bậc của người đọc và chính mình.
Nghị luận về bài thơ Con đường mùa đông (mẫu 4)
Khi nhắc đến “con đường mùa đông”, có lẽ nhiều bạn sẽ không nghĩ rằng đó là tên một bài thơ, mà thay vào đó là hình ảnh những con đường châu Âu hoa lệ hay nước Nga mênh mông khi có tuyết rơi, cùng tiết trời giá lạnh và gió thổi căm căm. Một khung cảnh lãng mạn nhưng cũng có phần cô đơn.
Khi nhắc đến Pushkin ở chương trình THPT, nhiều bạn thường hay nghĩ đến bài thơ “Tôi yêu em” với một tình yêu cao thượng. “Con đường mùa đông” nhìn chung không nổi tiếng trong giới học sinh cho lắm (dù sao thì cũng không phải là bài trong chương trình), ngay cả khi bạn search google “Con đường mùa đông”, nếu không nhấn enter, bạn cũng sẽ không thể thấy ngay “Con đường mùa đông của Pushkin”. Điều này ngược lại với “Tôi yêu em”!
Nhưng một khi đã biết đến bài thơ rồi thì bạn sẽ không thể không bị cuốn hút, hấp dẫn bởi vẻ đẹp của một nỗi buồn trong sáng cùng những tình cảm sâu kín nhất trong tâm hồn con người mà Pushkin miêu tả.
Aleksandr Sergeyevich Pushkin (1799 – 1837), “Mặt trời của thơ ca Nga”, người đã đem đến cho nhân loại những vần thơ chói ngời vẻ đẹp và thấm đượm tình yêu. Thơ Pushkin không chỉ thể hiện tâm hồn Nga, mà còn khám phá và thể hiện những tình cảm sâu kín nhất trong tâm hồn con người. Nếu bạn đọc yêu mến vẻ đẹp của tình yêu nồng cháy, cao thượng của nhân vật trữ tình trong “Tôi yêu em” thì lại càng xúc động trước “nỗi buồn trong sáng” trong “Con đường mùa đông”.
Pushkin viết bài thơ vào mùa đông năm 1826, khi nhà thơ còn bị quản thúc tại miền quê Mikhailovskoe thuộc Tây Bắc Nga. Bài thơ như tấu lên tiếng lòng buồn bã, cô đơn của nhà thơ, song theo Belinsky thì đó lại là một “nỗi buồn trong sáng”. Vẻ đẹp thiên nhiên Nga hiện lên, đi liền với tâm trạng buồn mà luôn hướng đến tương lai của nhân vật trữ tình đã tạo nên “nỗi buồn trong sáng ấy:
“Ôi buồn đau, ôi cô lẻ…
Trở về với em ngày mai
Nhina, bên lò lửa đỏ
Ngắm em, ngắm mãi không thôi”
Bài thơ đột ngột bừng sáng lên, nỗi buồn lấp lánh ánh sáng của niềm tin, của khát khao một hạnh phúc bình dị bên người thân yêu.
“Ngày mai”, “Nhina” và “lò lửa đỏ”, ba hình ảnh ấm áp xuất hiện liên tiếp, xua tan đi cái buồn bã, cô đơn và lạnh giá của “làn sương”, “mảnh trăng mờ”, “cánh đồng buồn”, “con đường mùa đông vắng vẻ”… Những hình ảnh ấy là hình ảnh của tương lai tươi sáng, của tính yêu, của hạnh phúc, sưởi ấm trái tim lạnh giá và cô đơn của nhân vật trữ tình. “Ngắm em, ngắm mãi không thôi”, câu thơ diễn tả khát vọng da diết của nhà thơ. Câu thơ ngắt nhịp chẵn mà sao lại dồn dập và tha thiết đến thế? Pushkin đã điệp lại từ “ngắm” đã diễn tả được nỗi nhớ mong, nhưng liền sau đó lại là cụm từ “mãi không thôi”. Giữa trạng thái cô đơn vẫn nhuốm lên một màu hy vọng, một khát khao mãnh liệt. Phải chăng nhân vật trữ tình buồn vì đang khắc khoải một nỗi niềm không ai thấu hiểu? Phải chăng Pushkin đang lo lắng cho con đường cô độc đang đi phía trước, và ngay trong lúc cô đơn nhất, nhà thơ vẫn thiết tha tình yêu cuộc sống, tình yêu thiên nhiên, yêu cái đẹp, và củng cố niềm tin để vượt lên số phận.
Hình ảnh thơ ở khổ tiếp theo như được soi sáng bởi ánh sáng của niềm tin, khát vọng:
“Kim đồng hồ kêu tích tắc
Xoay đủ những vòng nhịp nhàng
Và xua lũ người tẻ ngắt
Để ta bên nhau trong đêm”.
Không còn âm thanh buồn tẻ chán ngắt của “nhạc ngựa đều đều buồn tẻ”, hay âm thanh có phần ảo não, “buồn nặng đìu hiu” của “bài ca của người xà ích”. Âm thanh của khổ thơ “nhịp nhàng”, tức là có sự thay đổi về âm điệu, chứ không “đều đều” – diễn tả âm thanh liên tiếp, cùng âm điệu, gợi cảm giác buồn tẻ.
Câu thơ cuối chính là kết tinh của trái tim và khát vọng thăng hoa:
“Để ta bên nhau trong đêm”
“Ta” ở đây gồm những ai? Pushkin và Nhina, hay là Pushkin và vận vật, hay là Pushkin và đất nước Nga? “Bên nhau trong đêm”, trong không gian tĩnh mịch mà không cô đơn, có sự gắn kết hài hòa giữa hai tâm hồn.
Dù khổ cuối bài thơ là đỉnh điểm của nỗi buồn, song nhờ vào ánh sáng của hai khổ thơ trên, ta đã biết nỗi buồn ấy là nỗi buồn đau đời, khắc khoải trước tình cảnh quê hương, diễn tả tình yêu quê hương đất nước sâu nặng.
Trong lúc cô đơn nhất lại cảm thấy vững lòng vì đã có tính yêu quê hương cùng khát vọng hướng đến tương lai, đó chính là tình cảm sâu kín trong tâm hồn con người mà Pushkin khai thác.
“Con đường mùa đông” không phải là một bài thơ tình. Đó là sự băn khoăn pha chút lo lắng của nhà thơ đối với cuộc đời và đất nước. Hình ảnh Nhina là hình ảnh biểu tượng của điểm tựa tinh thần cho nhân vật trữ tình trước nỗi buồn riêng của bản thân, trước nỗi buồn chung của đất nước.
Nghị luận về bài thơ Con đường mùa đông (mẫu 5)
“Xuyên những làn sương gợn sóng
Mảnh trăng mờ do chiếu qua,
Buồn rải ánh vàng lại láng
Lên cánh đồng buồn giăng xa."
Tác phẩm Con đường mùa đông được tác giả Puskin sáng tác vào năm 1826. Thời điểm này vào khoảng tháng 12 lúc này các cuộc nổi dậy được phát triển mạnh mẽ. Bị đi đày, nhà thơ vô cùng sợ hãi và lo lắng không hiểu chuyện gì đang xảy ra trước mắt. Trong giai đoạn đó con đường sự nghiệp của Puskin chứa đầy những động cơ sâu sắc cùng tình cảm rất đáng lo ngại đối với những người đồng đội của mình. Các nhà viết tiểu sử cho rằng tác phẩm này được viết trong quá trình mà nhà thơ trên hành trình đi thẩm vấn ngài thống đốc Pskov. Chắc hẳn công việc này đối với nhà thơ mang rất nhiều điều sâu sắc và ý nghĩa hơn so với cái nhìn đầu tiên. Nó chứa biết bao triết lý và ẩn dụ.
"Con đường mùa đông" gồm có tất cả là bảy khổ thơ có mối quan hệ chặt chẽ về ý nghĩa. Khổ thơ đầu và khổ thơ cuối được liên kết với nhau bởi một chủ đề chung đó là buồn và chán. Khổ thơ đầu tác giả đã nhắc đến trăng (trăng soi đường) còn ở khổ thơ cuối là (mặt trăng mờ sương) qua đó đã tạo nên bố cục vành khuyên thật độc đáo và đặc sắc. Đoạn trích này là phần đầu của bài thơ, là sự bộc lộ - khung cảnh đêm mùa đông, một người anh hùng trữ tình - dường như nhân vật trữ tình trong tác phẩm chính là tác giả, một anh hùng xuất hiện trong kế hoạch thứ hai – là người đánh xe ngựa ca một bài hát một bài đượm buồn, thê lương.
Có thể thưởng thức hình ảnh con đường mùa đông theo đúng nghĩa đen của nó, hoặc ta có thể so sánh con đường mùa đông giống với cuộc đời của con người, với cuộc đời của một người anh hùng anh dũng, trữ tình. Con đường mùa đông hiện lên với một khung cảnh vắng vẻ, tẻ nhạt, đơn điệu, chỉ được đánh dấu bởi các đường kẻ sọc. Nhưng chính những chi tiết ấy lại là toàn bộ biểu tượng, nguồn cảm xúc của tác phẩm. Cuộc đời của người anh hùng trữ tình đối với độc giả, mang những cảm xúc thật thân quen, gần gũi nhưng đối với bản thân anh ta dường như cuộc đời ấy chỉ chứa điều trống rỗng và sự tẻ nhạt. Dặm sọc - là một biểu tượng tiêu biểu của sự biến thiên trong cuộc sống, đó là sự hiện diện của các vạch sọc màu đen và trắng.
"Trên đường mùa đông vắng vẻ
Cỗ xe tam mã băng đi
Nhạc ngựa đều đều buồn tẻ
Đều đều khắc khoải lòng quê.
Bài ca của người xà ích
Có gì phảng phất thân yêu
Như niềm vui mừng khôn xiết,
Như nỗi buồn nặng đìu hiu,
Không một mai lên, ánh lửa
Tuyết trắng và rừng bao la...
Chỉ những cột dài cây số
Bên đường sừng sững chờ ta"
Bài thơ mang cảm xúc chủ đạo là nỗi buồn man mác cùng niềm khao khát. Do đó, những cảnh sắc mộng mơ của cánh đồng cỏ buồn, đã được tác giả củng cố qua sự lặp lại của hình ảnh "ánh sáng buồn của mặt trăng." Cảnh vật chính là sự phản chiếu đúng nỗi lòng, tâm trạng của một người anh hùng trông thật vắng lặng, buồn tẻ và nhạt nhẽo. Sự nhàm chán đó lướt qua một lượt trên sự đơn điệu của cảnh sắc, trong hồi chuông, trong sự chảy trôi của thời gian đo được, trong những màn so tài sọc vượt qua khung cửa sổ. Sự nhàm chán ấy đã được tác giả truyền tải bằng cách sử dụng dấu câu chấm lửng. Dường như một tia hy vọng nào đó sẽ được trông thấy qua hình tượng người đánh xe ngựa, bài hát mà anh ấy ca, nó thể hiện rõ nét "sự vui chơi liều lĩnh". Khiến cho cô gợi nhớ về anh hùng của ngày xưa.
Ôi buồn đau, ôi cô lẻ...
Trở về với em ngày mai
Nhi-na, bên lò lửa đỏ
Ngắm em, ngắm mãi không thôi.
Kim đồng hồ kêu tích tắc
Xoay đủ những vòng nhịp nhàng,
Và xua lũ người tẻ ngắt
Để ta bên nhau trong đêm.
Ngủ quên bắc xã ích lặng im
Sầu lắm, Nhi-na: đường xa vắng,
Sương mờ che lấp anh trong nghiêng
Nhạc ngựa đầu đầu buồn xa thẳm,
Sương mờ che lấp ánh trăng nghiêng”
Hình ảnh những người thân luôn bên cạnh giúp bạn vơi đi sự chán trường trong suốt quãng đường đi. Người hùng trữ tình đã dũng cảm ngỏ lời với cô ấy, và anh ta hứa rằng họ sẽ sớm được ở bên nhau. Điều đó đã làm dịu bản thân. Làm cho những mạch suy nghĩ về nhân vật nữ chính tên là Nina, một cô gái mộng mơ, trữ tình sẽ tiếp thêm sức mạnh và không cho phép bạn được phát điên.
Các vần chéo được sử dụng một cách chính xác đã khắc họa nên một bức tranh rõ nét, thể hiện đúng nội dung của tác phẩm, nhờ đó đã thành công truyền tải hình ảnh và cảm xúc tới các độc giả. Chiều dài bốn mét chính là một thước đo chính cho bài thơ này.
“Con đường mùa đông” là một bài thơ thuộc thể loại trữ tình và sử thi, vậy nên tác phẩm mang một vẻ đẹp tuyệt vời, đông thời miêu tả khung cảnh con đường mùa đông về đêm thật thơ mộng biết bao, trên bầu trời với đầy những đám mây hiếm hoi vây xung quanh vầng trăng tròn đang tỏa ra thứ ánh sáng đượm buồn. Trong thơ Puskin, cảnh sắc thiên nhiên bỗng trở nên thật sống động và bỗng dưng biến từ một sự phơi bày, tức là việc tả cảnh, trở thành một người anh hùng hành động. Qua đó đã thành công để lại trong lòng độc giả những ấn tượng sâu sắc.
Nghị luận về bài thơ Con đường mùa đông (mẫu 6)
"Xuyên những làn sương gợn sóng,
Mảnh trăng mờ do chiếu qua,
Buồn rải ánh vàng lại láng,
Lên cánh đồng buồn giăng xa."
Cái tác phẩm "Con đường mùa đông" của tác giả Puskin, được sáng tác vào năm 1826, đưa chúng ta vào một thời kỳ rất đặc biệt. Trong bối cảnh đó, các cuộc nổi dậy đang lan rộng, và tác giả phải đối mặt với sự áp lực từ chính quyền. Trong tình hình đó, con đường của Puskin trong sự nghiệp và cuộc sống cá nhân trở nên căng thẳng và đầy lo lắng. Tác phẩm này thể hiện sâu sắc những khúc mắc và tâm trạng của tác giả khi anh ta bị đi đày và phải đối mặt với sự không chắc chắn. Nó còn chứa đựng nhiều triết lý và ý nghĩa ẩn sau những từ ngữ đơn giản.
"Con đường mùa đông" bao gồm bảy khổ thơ với một sự liên kết chặt chẽ về ý nghĩa. Hai khổ thơ đầu và cuối kết nối với nhau qua chủ đề chung là sự buồn rầu và tẻ nhạt. Tác giả bắt đầu bằng việc nhắc đến ánh sáng của mặt trăng, còn ở khổ thơ cuối, mặt trăng mờ trong sương mù. Điều này tạo ra một bố cục độc đáo và ấn tượng cho bài thơ.
Bài thơ mô tả con đường mùa đông với một bàn cảnh vắng vẻ, tẻ nhạt, và đơn điệu, chỉ được điểm xuyết bởi các vạch sọc trắng đen. Tuy nhiên, những chi tiết đơn giản này lại mang trong mình nhiều ý nghĩa và biểu tượng. Con đường mùa đông có thể hiện cuộc sống của con người, thể hiện sự thay đổi và biến động trong cuộc sống, đại diện cho sự nhàm chán và tẻ nhạt.
Một tác nhân khác trong bài thơ là người đánh xe ngựa và bài hát mà anh ta hát. Anh ta biểu lộ một niềm vui và sự sống động, tạo ra một chút sự hy vọng trong bài thơ. Tác giả thể hiện mối quan hệ giữa sự buồn rầu và niềm vui, và nhưng chúng đều là phần của cuộc sống.
Cuối cùng, bài thơ tập trung vào tình cảm của người anh hùng trữ tình và cô gái tên là Nina. Tình yêu và mối quan hệ này giúp xua tan sự tẻ nhạt và buồn rầu. Tác giả chia sẻ niềm hy vọng vào ngày mai, khi họ sẽ được ở bên nhau. Những người thân thương luôn ở bên cạnh, giúp giảm bớt sự buồn chán trong cuộc hành trình của cuộc đời.
Nghị luận về bài thơ Con đường mùa đông (mẫu 7)
Thông qua việc khám phá "Con đường mùa đông" của Alexander Pushkin, ta bước vào một thế giới bài thơ huyền ảo, được đặc trưng bởi hình ảnh của một đêm mùa đông. Bài thơ này đã được sáng tác vào năm 1826, một thời điểm đặc biệt trong lịch sử Nga với sự phát triển mạnh mẽ của các cuộc nổi dậy xã hội và tâm lý lo sợ vì bị xua đày. Pushkin thể hiện sự hoang mang và lo lắng trong tác phẩm này.
Một trải nghiệm cá nhân quan trọng của Pushkin là hành trình thẩm vấn thống đốc Pskov, nơi ông đã trải qua nhiều tâm trạng sâu sắc và tương tư. Có thể thấy rằng việc viết "Con đường mùa đông" diễn ra trong thời gian này và có thể chứa nhiều triết lý và ý nghĩa ẩn sau những dòng vần.
Bài thơ được cấu thành từ bảy khổ thơ, mỗi khổ chặt chẽ liên quan về ý nghĩa. Khổ thơ đầu và cuối liên quan với nhau thông qua chủ đề chung của sự buồn và cô đơn. Sự thay đổi từ "trăng" (trong khổ đầu) đến "mặt trăng mờ sương" (trong khổ cuối) tạo ra một sự thay đổi hấp dẫn trong cấu trúc và tạo ra một bố cục độc đáo và đặc biệt cho bài thơ.
Bài thơ diễn tả một hình ảnh trường cỏ mùa đông tĩnh lặng, chỉ có dấu vết và vạch kẻ đánh dấu mặt đường. Tuy nhiên, những chi tiết đơn giản này đều chứa đựng nhiều ý nghĩa. Có thể thấy con đường mùa đông có thể tượng trưng cho cuộc sống của một người anh hùng, với tất cả những cảm xúc rất thân thuộc với độc giả nhưng cảm nhận bởi anh ấy là sự vắng lặng và sự tẻ nhạt. Dấu kẻ đánh dấu trên mặt đường tượng trưng cho sự biến đổi trong cuộc sống, với các dải đen và trắng biểu thị sự đan xen và biến đổi.
Bài thơ diễn tả một hình ảnh của cuộc sống trên con đường mùa đông với các chi tiết như "cỗ xe tam mã" và "nhạc ngựa" chứa đựng nhiều cảm xúc của tác giả. Dấu câu chấm lửng được sử dụng để truyền tải sự nhàm chán và thất vọng, nhưng cũng có một tia hy vọng nhờ hình ảnh người đánh xe ngựa và bản hát dũng cảm.
Cuối cùng, bài thơ "Con đường mùa đông" thể hiện rõ sự tương tư và khao khát của người anh hùng. Hình ảnh những người thân luôn sát cánh bên anh đã giúp anh vượt qua sự chán trường trong cuộc hành trình của mình và làm dịu đi sự cô đơn. Thể hiện thông qua bản hát dũng cảm của người anh hùng dành cho cô gái tên là Nina, bài thơ này chứa đựng nhiều cảm xúc sâu sắc và rất thú vị.