Câu 1 trang 109 Tiếng Việt lớp 4: Dựa vào nội dung các câu tục ngữ trên, hãy xếp chúng vào ba nhóm sau :

a) Khẳng định rằng có ý chí thì nhất định thành công.

b) Khuyên người ta giữ vững mục tiêu đã chọn.

c) Khuyên người ta không nản lòng khi gặp khó khăn.

Phương pháp giải:

Gợi ý nghĩa của các câu tục ngữ đã cho như sau:

- Có công mài sắt, có ngày nên kim: Chịu bỏ công sức và kiên trì mài sắt thì có ngày cây sắt ấy cũng sẽ trở thành kim. Chỉ cần kiên trì thì nhất định sẽ thành công.

- Ai ơi đã quyết thì hành/Đã đan thì lận tròn vành mới thôi: Nếu đã quyết định làm một việc gì đó thì phải làm cho tới cùng, giống như đã đan rổ thì phải dùng chân, tay nắn uống cho tròn cái vành thì thôi.

- Người có chí thì nên/Nhà có nền thì vững: Cần phải có chí thì mới làm nên việc, giống như ngôi nhà có nền mới vững chắc.

- Hãy lo bền chí câu cua/Dù ai câu chạch, câu rùa mặc ai: Nếu đã lựa chọn làm điều gì hãy giữ vừng ý chí đến cuối cùng. Như việc đã lựa chọn câu cua thì hãy vững chí dù cho ai có câu chạch hay câu rùa cũng không nên quá để tâm.

- Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo: Cuộc đời không thể tránh được những lúc nguy khốn, khó khăn; hãy giữ vững ý chí để vượt qua tất cả, đừng nản lòng trước thử thách.

- Thất bại là mẹ thành công: Muốn đạt được thành công tất phải trải qua những thất bại, hãy coi mỗi thất bại là một lần trải nghiệm, một kinh nghiệm trong cuộc sống để bền gan vững chí vượt qua khó khăn đạt được thành công.

Trả lời:

Xếp thành ba nhóm:

a. Khẳng định rằng có ý chí thì nhất định thành công:

- Có công mài sắt, có ngày nên kim.

- Người có chí thì nên.

- Nhà có nền thì vững.

b. Khuyên người ta giữ vững mục tiêu đã chọn:

- Ai ơi đã quyết thì hành. Đã đan thì lận tròn vành mới thôi!

- Hãy lo bền chí câu cua.

Dù ai câu chạch, câu rùa mặc ai!

c. Khuyên người ta không nản lòng khi gặp khó khăn:

- Thua keo này bày keo khác

- Chớ thấy sóng cả mà rã tay chèo.

- Thất bại là mẹ thành công.

Câu 2 trang 109 Tiếng Việt lớp 4: Cách diễn đạt của tục ngữ có đặc điểm gì khiến người đọc dễ nhớ, dễ hiểu ? Chọn ý em cho là đúng nhất để trả lời:

a) Ngắn gọn, có vần điệu.

b) Có hình ảnh so sánh.

c) Ngắn gọn, có vần điệu, hình ảnh.

Phương pháp giải:

Con đọc lại các câu tục ngữ rồi trả lời.

Trả lời:

Chọn c: Ngắn gọn có vần điệu hình ảnh

Câu 3 trang 109 Tiếng Việt lớp 4: Theo em, học sinh phải rèn luyện ý chí gì ? Lấy ví dụ về những biểu hiện của một học sinh không có ý chí.

Phương pháp giải:

Con suy nghĩ và hoàn thành bài tập.

Trả lời:

Theo em học sinh phải rèn luyện ý chí vượt khó, kiên trì, siêng năng.

+ Ví dụ một học sinh không có ý chí.

- Viết chữ như gà bới không chịu khó luyện tập.

- Gặp bài toán khó, không chịu suy nghĩ nhờ anh ( chị, bố, mẹ) làm giúp.

- Bị điểm kém sinh ra chán nản v.v

Bài đọc

Có chí thì nên

1. Có công mài sắt, có ngày nên kim.

2. Ai ơi đã quyết thì hành

Đã đan thì lận tròn vành mới thôi!

3. Thua keo này, bày keo khác.

4. Người có chí thì nên

Nhà có nền thì vững.

5. Hãy lo bền chí câu cua

Dù ai câu chạch, câu rùa mặc ai!

6. Chớ thấy sóng cả mà rã tay chèo.

7. Thất bại là mẹ thành công.

                                 (TỤC NGỮ)

- Nên: thành công

- Hành: làm

- Lận: dùng bàn chân và tay nắn, uốn tấm mê (đan bằng tre, nứa) vào vành cạp để tạo thành hình nong, nia, rổ, rá

- Keo: một lần đấu sức

- Cả: lớn

- Rã: buông lơi