Câu 1 trang 40 Tiếng Việt lớp 4: Dựa vào câu chuyện đã được nghe cô giáo (thầy giáo) kể, trả lời câu hỏi:

a) Trước sự bạo ngược của nhà vua, dân chúng phản ứng bằng cách nào ?

b) Nhà vua làm gì khi biết dân chúng truyền tụng bài ca lên án mình ?

c) Trước sự đe dọa của nhà vua, thái độ của mọi người thế nào ?

d) Vì sao nhà vua phải thay đổi thái độ ?

Phương pháp giải:

Con nhớ lại nội dung câu chuyện rồi trả lời các ý trong bài.

Trả lời:

a. Trước sự bạo ngược của nhà vua, dân chúng đã truyền đi một bài hát thống thiết, lên án thói hống hách bạo tàn của nhà vua và phơi bày nỗi thống khổ của nhân dân.

b. Khi biết dân chúng truyền tụng bài ca lên án mình, nhà vua đã ra lệnh lùng bắt kẻ đã sáng tác bài ca phản loạn ấy.

c. Trước sự đe dọa của nhà vua, các nhà thơ buộc phải hát lên bài hát ca tụng trí tuệ sáng láng, trái tim nhân hậu, sức mạnh kì diệu của nhà vua, ánh hào quang chói lọi xung quanh sự nghiệp vĩ đại của ngài. Duy chỉ có ba người im lặng không hát. Nhưng trước giờ tử hình hai nhà thơ đã lần lượt cất tiếng hát. Duy chỉ có một người duy nhất, từ đầu đến cuối vẫn một mực im lặng

d. Nhà vua thay đổi thái độ bởi ông chợt nhận ra nhà thơ đứng trên giàn hỏa thiêu kia mới chính là nhà thơ chân chính còn lại duy nhất trên đất nước này.

Câu 2 trang 40 Tiếng Việt lớp 4: Kể lại toàn bộ câu chuyện.

Phương pháp giải:

Dựa vào phần trả lời câu hỏi ở bài tập trên để kể lại câu chuyện.

Trả lời:

Tham khảo câu chuyện sau:

     Ngày xưa, ở vương quốc Đa-ghét-xtan có một ông vua nổi tiếng bạo ngược. Dưới triều đại ông ta, nhân dân hết sức lầm than. Thế rồi khắp nơi nơi bỗng truyền đi một bài hát thống thiết, lên án thói hống hách bạo tàn của nhà vua và phơi bày nỗi thống khổ của nhân dân. Mọi người dân, từ người lớn đến trẻ con, ai ai cũng say sưa ca bài hát ấy.

     Một ngày kia, bài hát lọt đến tai nhà vua. Ngài lập tức ra lệnh lùng bắt kì được kẻ sáng tác bài ca phản loạn ấy. Các quan đại thần và lính cận vệ ra sức sục sạo cũng không thể tìm được ai là tác giả của bài hát. Vì vậy, nhà vua hạ lệnh tống giam tất cả các nhà thơ và những nghệ nhân hát rong.

     Ba hôm sau, tất cả những người đó được giải vào cung, mỗi người phải hát cho nhà vua nghe một bài hát do chính mình sáng tác.

     Các nhà thơ, các nghệ nhân lần lượt tấu lên những bài ca tụng trí tuệ sáng láng, trái tim nhân hậu, sức mạnh kì diệu của nhà vua, ánh hào quang chói lọi xung quanh sự nghiệp vĩ đại của ngài. Duy chỉ có ba nhà thơ im lặng không chịu hát.

     Nhà vua lệnh thả tất cả, còn ba người này thì đem tống giam vào ngục tối. Ba tháng sau, ngài cho giải họ từ trong ngục ra và phán:

     - Thế nào, giờ thì các ngươi sẽ hát cho trẫm nghe chứ!

     Một trong ba người đó lập tức cất lời ca tụng quốc vương Đa-ghét-xtan. Ông ta được tha ngay. Nhà vua sai đem hai người còn lại đến giàn hỏa thiêu và phán:

     - Hãy hát lên cho trẫm nghe. Đây là cơ hội cuối cùng cứu sống các người.

     Một trong hai người hát lên một bài ca ngợi nhà vua và cũng được tha ngay. Còn người cuối cùng vẫn im lặng. Nhà vua tức giận, hét lên:

     - Trói hắn lại! Nổi lửa lên.

     Bị trói chặt vào giàn hỏa thiêu, nhà thơ cuối cùng bỗng cất tiếng hát. Bài hát vạch trần tội ác của nhà vua. Đó chính là bài ca phản loạn đã lưu truyền khắp đất nước.

     Tiếng hát vang lên, cả hoàng cung rung động cùng với ngọn lửa bừng bừng bốc cháy như giận dữ. Nhà vua bất ngờ thét lên:

     - Dập mau lửa đi, dập mau! Cởi trói ngay cho ông ta. Trẫm không thể để mất nhà thơ chân chính độc nhất của đất nước này!

                                                                                        Theo Truyện cổ dân gian Nga (Quý Thanh kể)

Câu 3 trang 40 Tiếng Việt lớp 4: Trao đổi với các bạn về ý nghĩa của câu chuyện.

Phương pháp giải:

Từ hành động và việc làm của nhà thơ chân chính trong câu chuyện khiến con có suy nghĩ gì?

Trả lời:

⟶ Ý nghĩa: Ca ngợi nhà thơ chân chính, có khí phách kiên cường, không khuất phục trước sự tàn bạo của kẻ ác.