Với giải sách bài tập Khoa học tự nhiên 6 Bài 10: Hỗn hợp, chất tinh khiết, dung dịch sách Cánh diều hay, chi tiết giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập trong SBT Khoa học tự nhiên 6. Mời các bạn đón xem:
Giải SBT Khoa học tự nhiên lớp 6 Bài 10: Hỗn hợp, chất tinh khiết, dung dịch
Bài 10.1 trang 27 sách bài tập KHTN 6: Trường hợp nào dưới đây không phải là chất tinh khiết?
A. Vàng
B. Bạc
C. Không khí
D. Đồng
Lời giải:
Đáp án C.
Không khí là hỗn hợp của nhiều chất như oxygen, nitrogen … nên không phải là chất tinh khiết.
Bài 10.2 trang 27 sách bài tập KHTN 6: Phát biểu nào dưới đây là đúng?
A. Nước biển là hỗn hợp không đồng nhất của nước và muối ăn.
B. Nước mía là hỗn hợp không đồng nhất của đường và nước.
C. Nước biển và cát là hỗn hợp đồng nhất.
D. Từ nước mía tách ra được đường tinh khiết.
Lời giải:
Đáp án D.
Từ nước mía tách ra được đường tinh khiết.
A. là hỗn hợp đồng nhất
B. là chất tinh khiết
C. không phải là hỗn hợp
D. Là hỗn hợp không đồng nhất
Lời giải:
Đáp án A.
Nước khoáng là hỗn hợp đồng nhất do không xuất hiện ranh giới giữa các thành phần.
A. (1), (2), (4) là huyền phù.
B. (2), (3), (4) là huyền phù
C. (1), (2), (3) là huyền phù
D. (1), (2), (4) không phải là huyền phù
Lời giải:
Đáp án A.
(1), (2), (4) là huyền phù (là các chất rắn lơ lửng ở trong lòng chất lỏng).
Bài 10.5 trang 28 sách bài tập KHTN 6: Hỗn hợp thu được khi lắc dầu ăn và nước là
A. huyền phù
B. nhũ tương
C. dung dịch
D. hỗn hợp đồng nhất
Lời giải:
Đáp án B.
Hỗn hợp thu được khi lắc dầu ăn với nước là nhũ tương (trong đó, chất lỏng lơ lửng trong lòng chất lỏng khác).
Bicarbonate (HCO3-) |
2800 – 330 mg/l |
Sodium (Na+) |
95 – 130 mg/l |
Calcium (Ca2+) |
11 – 17 mg/l |
Magnesium (Mg2+) |
3 – 6 mg/l |
Potassium (K+) |
2 – 3 mg/l |
Fluoride (F-) |
< 0,5 mg/l |
Iot (I-) |
< 0,01 mg/l |
TDS |
310 – 360 mg/l |
a) Thành phần của nước khoáng và nước tinh khiết khác nhau như thế nào?
b) Nước khoáng và nước tinh khiết có tính chất gì giống nhau?
c) Biết rằng một số chất tan trong nước khoáng có lợi cho cơ thể. Theo em, nước khoáng hay nước tinh khiết, uống loại nào tốt hơn.
Lời giải:
a) Nước tinh khiết không lẫn chất nào khác;
Nước khoáng có nhiều chất tan khác, nó là một hỗn hợp đồng nhất.
b) Nước khoáng và nước tinh khiết đều là chất lỏng ở điều kiện thường, trong suốt, không màu.
c) Nước khoáng uống tốt hơn nước tinh khiết vì trong nước khoáng có nhiều chất tan có lợi cho cơ thể.
Bài 10.7 trang 28 sách bài tập KHTN 6: Hãy hoàn thành thông tin theo mẫu ở bảng sau:
Mẫu vật |
Thành phần |
Chất tinh khiết |
Hỗn hợp đồng nhất |
Hỗn hợp không đồng nhất |
Nước cất |
Nước |
x |
|
|
Thép |
Sắt, carbon,... |
|
x |
|
Thìa bạc |
|
|
|
|
Khí oxygen |
|
|
|
|
Không khí |
|
|
|
|
Nước cam |
|
|
|
|
Lời giải:
Mẫu vật |
Thành phần |
Chất tinh khiết |
Hỗn hợp đồng nhất |
Hỗn hợp không đồng nhất |
Nước cất |
Nước |
x |
|
|
Thép |
Sắt, carbon,... |
|
x |
|
Thìa bạc |
Bạc |
x |
|
|
Khí oxygen |
Oxygen |
x |
|
|
Không khí |
Oxygen, nitơ, carbon, dioxide, hơi nước,... |
|
x |
|
Nước cam |
Nước, đường, tép cam,... |
|
|
x |
a) Nước biển sạch là hỗn hợp ...
b) Từ quặng bauxite người ta tách được nhôm kim loại. Nhôm là ...
c) Trộn nước đường, nước chanh, đá ta được một hỗn hợp ...
d) Oxygen lẫn với nitơ là ...
e) Khuấy đều dầu ăn và nước ta được hỗn hợp ...
Lời giải:
a) Nước biển sạch là hỗn hợp đồng nhất
b) Từ quặng bauxite người ta tách được nhôm kim loại. Nhôm là chất tinh khiết.
c) Trộn nước đường, nước chanh, đá ta được một hỗn hợp không đồng nhất.
d) Oxygen lẫn với nitơ là hỗn hợp.
e) Khuấy đều dầu ăn và nước ta được hỗn hợp không đồng nhất.
Bài 10.9 trang 28 sách bài tập KHTN 6:
a) Sử dụng các dụng cụ và những chất thích hợp, hãy nêu cách thực hiện để thu được ba hỗn hợp trong ba cốc như yêu cầu dưới đây.
Chuẩn bị |
Tiến hành |
Sản phẩm |
|
|
Dung dịch đường ăn |
|
|
Huyền phù bột sắn |
|
|
Nhũ tương dầu giấm |
b) Dựa trên đặc điểm nào của các hỗn hợp trên để nhận diện chúng là dung dịch, huyền phù hay nhũ tương.
Lời giải:
Chuẩn bị |
Tiến hành |
Sản phẩm |
Nước, đường ăn, cốc đong, thìa, đũa thủy tinh. |
- Cho vào cốc đong khoảng 50 ml nước. - Thêm tiếp vào cốc khoảng một thìa đường ăn, rồi dùng đũa thủy tinh khuấy đều đến khi đường tan hết. |
Dung dịch đường ăn |
Nước, bột sắn, cốc đong, thìa, đũa thủy tinh |
- Cho vào cốc đong khoảng 50 ml nước. - Thêm tiếp vào cốc khoảng một thìa bột sắn, rồi dùng đũa thủy tinh khuấy đều hỗn hợp. |
Huyền phù bột sắn |
Dầu ăn, giấm ăn, cốc đong, đũa thủy tinh |
- Cho vào cốc đong khoảng 50 ml giấm. - Thêm tiếp vào cốc khoảng 20 ml dầu ăn, rồi dùng đũa thủy tinh khuấy đều hỗn hợp. |
Nhũ tương dầu giấm |
b) Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất.
Huyền phù có các chất rắn lơ lửng trong chất lỏng.
Nhũ tương có chất lỏng lơ lửng trong chất lỏng.
Bài 10.10 trang 28 sách bài tập KHTN 6: Nêu ví dụ về:
a) các chất tinh khiết.
b) các dung dịch có chất tan là chất lỏng.
c) các chất rắn hoà tan trong nước.
Lời giải:
a) các chất tinh khiết: sắt, đồng, nhôm, oxygen, nitơ, carbon, acetone, ethanol,...
b) các dung dịch có chất tan là chất lỏng: rượu, giấm,...
c) các chất rắn hòa tan trong nước: muối ăn, đường ăn, cà phê hòa tan,...
Trong cốc nào chứa dung dịch, cốc nào chứa huyền phù?
Lời giải:
Cốc (1) chứa huyền phù.
Cốc (3) chứa dung dịch.
Thí nghiệm 1 |
Thí nghiệm 2 |
Thí nghiệm 3 |
Thí nghiệm 4 |
- Nước lạnh - Đường nghiền nhỏ |
- Nước lạnh - Đường viên |
- Nước nóng - Đường nghiền nhỏ |
- Nước nóng - Đường nghiền nhỏ - Khuấy đều |
Các yếu tố nào làm cho quá trình hòa tan đường diễn ra nhanh hơn?
Lời giải:
Thời gian hòa tan của đường giảm theo thứ tự:
Thí nghiệm 2 > Thí nghiệm 1 > Thí nghiệm 3 > Thí nghiệm 4.
Các yếu tố nghiền nhỏ, tăng nhiệt độ, khuấy đều làm đường tan nhanh hơn.
Lý thuyết Bài 10: Hỗn hợp, chất tinh khiết, dung dịch
I – Hỗn hợp, chất tinh khiết
1. Hỗn hợp
- Hai hay nhiều chất trộn lẫn vào nhau được gọi là hỗn hợp. Mỗi chất trong hỗn hợp được gọi là một chất thành phần.
Ví dụ: Nước muối sinh lí là một hỗn hợp với các chất thành phần là natri clorid, nước cất.
- Trong hỗn hợp các chất thành phần vẫn giữ nguyên tính chất của nó.
2. Hỗn hợp đồng nhất và hỗn hợp không đồng nhất
- Hỗn hợp đồng nhất không xuất hiện ranh giới giữa các thành phần.
- Hỗn hợp không đồng nhất xuất hiện ranh giới giữa các thành phần.
Ví dụ:
- Hỗn hợp nước muối là hỗn hợp đồng nhất do không xuất hiện ranh giới giữa các thành phần.
- Hỗn hợp dầu ăn và nước là hỗn hợp không đồng nhất do xuất hiện ranh giới giữa các thành phần.
3. Chất tinh khiết
- Chất không lẫn chất nào khác là chất tinh khiết.
Ví dụ: Hầu hết các loại nước như nước sông, nước biển, kể các nước máy sinh hoạt đều có lẫn một số chất khác. Khi loại hết tất cả các chất đó ra khỏi nước thì thu được chất tinh khiết.
II – Huyền phù và nhũ tương
- Huyền phù: các chất rắn lơ lửng trong lòng chất lỏng.
Ví dụ: Cốc nước cam vắt khi vừa mới pha xong, em sẽ thấy những phần chất rắn lơ lửng trong chất lỏng, nước cam đó là một huyền phù.
- Nhũ tương: chất lỏng lơ lửng trong chất lỏng khác.
Ví dụ: Hỗn hợp dầu ăn và nước là một nhũ tương.
III – Dung dịch
- Dung dịch là một hỗn hợp đồng nhất của hai hay nhiều chất hòa tan vào nhau. Chất có lượng (chiếm phần) nhiều hơn thường được gọi là dung môi.
- Ví dụ: Muối tan vào nước tạo thành dung dịch nước muối. Nước muối là hỗn hợp đồng nhất, không phân biệt được đâu là muối, đâu là nước.
Ta nói, muối là chất tan, nước là dung môi, nước muối là dung dịch.
- Nước là dung môi hòa tan nhiều chất rắn, chất lỏng, chất khí và tạo thành dung dịch.
- Nhiều chất lỏng khác như acetone, ethanol, … được sử dụng làm dung môi trong công nghiệp và trong phòng thí nghiệm.
IV – Chất rắn hòa tan và không hòa tan trong nước
1. Chất rắn hòa tan và chất rắn không hòa tan
- Trong thực tế, có chất rắn tan trong nước, có chất rắn không tan trong nước.
+ Chất rắn tan trong nước như: đường, muối ăn…
+ Chất rắn không tan trong nước như: sắt, nhôm …
2. Các yếu tố ảnh hưởng đến lượng chất rắn hòa tan trong nước
- Lượng chất rắn hòa tan trong nước phụ thuộc vào nhiệt độ, tỉ lệ chất rắn và nước.
Ví dụ: Khi tăng nhiệt độ hoặc thể tích nước, lượng đường ăn hòa tan trong nước càng nhiều.
- Để các chất rắn dễ hòa tan hoặc hòa tan nhanh hơn, người ta thường khuấy hoặc nghiền nhỏ chất rắn trước khi hòa tan.
Lưu ý:
+ Một dung dịch vẫn có thể hòa tan thêm chất tan là dung dịch chưa bão hòa.
+ Một dung dịch không thể hòa tan thêm chất tan được nữa là dung dịch bão hòa.
V – Tổng kết
- Chất tinh khiết là chất không lẫn chất nào khác.
- Hai hay nhiều chất thành phần trộn lẫn với nhau tạo thành hỗn hợp. Trong hỗn hợp, các chất thành phần vẫn giữ nguyên tính chất của chúng.
- Có hai loại hỗn hợp là hỗn hợp đồng nhất và hỗn hợp không đồng nhất.
- Dung dịch là hỗn hợp đồng nhất giữ dung môi và chất tan.
- Các yếu tố nhiệt độ, tỉ lệ giữa chất rắn và nước ảnh hưởng đến lượng chất rắn hòa tan trong nước.