Bài đọc

Ê - mi - li, con ...

(Trích)

      Ngày 2-11-1965, một công dân Mĩ tên là Mo-ri-xơn đã tự thiêu để phản đối cuộc chiến tranh xâm lược của chính quyền Mĩ ở Việt Nam. Xúc động trước hành động của anh, nhà thơ Tố Hữu viết bài thơ Ê-mi-li, con ... Bài thơ gợi lại hình ảnh Mo-ri-xơn bế con gái là bé Ê-mi-li 18 tháng tuổi đến trụ sở Bộ Quốc Phòng Mĩ, nơi anh tự thiêu vì hòa bình ở Việt Nam.

Ê - mi - li, con đi cùng cha

Sau khôn lớn, con thuộc đường, khỏi lạc ...

- Đi đâu cha?

- Ra bờ sông Pô-tô-mác.

- Xem gì cha?

- Không, con ơi, chỉ có Lầu Ngũ Giác.

Giôn - xơn!

Tội ác bay chồng chất

Nhân danh ai

Bay mang những B.52

Những napan, hơi độc

Đến Việt Nam

Để đốt những nhà thương, trường học

Giết những con người chỉ biết yêu thương

Giết những trẻ em chỉ biết đến trường

Giết những đồng xanh bốn mùa hoa lá

Và giết cả những dòng sông của thơ ca nhạc họa?

Ê - mi - li con ôi!

Trời sắp tối rồi...

Cha không bế con về được nữa!

Khi đã sáng bùng lên ngọn lửa

Đêm nay mẹ đến tìm con

Con sẽ ôm lấy mẹ mà hôn

Cho cha nhé

Và con sẽ nói giùm với mẹ:

Cha đi vui, xin mẹ đừng buồn!

Oa-sinh-tơn 

Buổi hoàng hôn

Ôi những linh hồn

Còn, mất?

Đã đến phút lòng ta sáng nhất!

Ta đốt thân ta

Cho ngọn lửa sáng lòa

Sự thật.

TỐ HỮU

- Lầu Ngũ Giác (Lầu Năm Góc): toà nhà hình 5 góc, trụ sở Bộ Quốc Phòng Mĩ.

- Giôn-xơn: tổng thống Mĩ từ năm 1963 đến năm 1968

- Nhân danh: lấy danh nghĩa để làm một việc gì đó.

- B.52: máy bay ném bom khổng lồ của Mĩ.

- Na pan: bom dùng chất xăng đặc để gây cháy, bỏng.

- Oa-sinh-tơn: thủ đô của nước Mĩ.

Bố cục Ê - mi - li, con ...

Bài thơ được chia thành 4 khổ:

Khổ 1: lời chú Mo-ri-xơn nói với con

Khổ 2: lời chú Mo-ri-xơn lên án tội ác của chính quyền Giôn-xơn

Khổ 3: lời chú Mo-ri-xơn nhắn nhủ, từ biệt vợ con

Khổ 4: mong ước của chú Mo-ri-xơn thức tỉnh lương tâm nhân loại