Tailieumoi.vn xin giới thiệu đến các quý thầy cô, các em học sinh lớp 10 tài liệu Lý thuyết, trắc nghiệm Lịch Sử 10 Bài 23: Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ tổ quốc cuối thế kỉ XVIII đầy đủ, chi tiết. Tài liệu có 17 trang tóm tắt những nội dung chính về lý thuyết Bài 23: Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ tổ quốc cuối thế kỉ XVIII và 20 câu hỏi trắc nghiệm chọn lọc có đáp án. Bài học Bài 23: Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ tổ quốc cuối thế kỉ XVIII môn Lịch sử lớp 10 có những nội dung sau:

Các nội dung được Giáo viên nhiều năm kinh nghiệm biên soạn chi tiết giúp học sinh dễ dàng hệ thống hóa kiến thức, ôn luyện trắc nghiệm từ đó dễ dàng nắm vững được nội dung Bài 23: Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ tổ quốc cuối thế kỉ XVIII Lịch sử lớp 10.

Mời quí bạn đọc tải xuống để xem đầy đủ tài liệu Lý thuyết, trắc nghiệm Lịch sử 10 Bài 23: Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ tổ quốc cuối thế kỉ XVIII:

LỊCH SỬ 10 BÀI 23: PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC, BẢO VỆ TỔ QUỐC CUỐI THẾ KỈ XVIII

Phần 1: Lý thuyết Lịch sử 10 Bài 23: Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ tổ quốc cuối thế kỉ XVIII

I. PHONG TRÀO TÂY SƠN VÀ SỰ NGHIỆP THỐNG NHẤT ĐẤT NƯỚC (CUỐI THẾ KỶ XVIII)

- Giữa thế kỷ XVIII chế độ phong kiến ở cả Đàng Ngoài, khủng hoảng sâu sắc, nên phong trào nông dân bùng nổ và bị đàn áp .

- 1744 Đàng Trong chúa Nguyễn xưng vương, bắt tay xây dựng chính quyền Trung ương, nước ta bị chia làm 2 nước. Chính quyền Đàng Trong khủng hoảng suy yếu, đời sống nhân dân cực khổ. Phong trào nông dân bùng nổ ở Đàng Trong.

- 1771 khởi nghĩa nông dân bùng lên ở Tây Sơn (Bình Định) do Nguyễn Nhạc, Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ lãnh đạo .Từ một cuộc khởi nghĩa nhanh chóng thành phong trào lật đổ chúa Nguyễn ở Đàng Trong.

- 1786 - 1788 nghĩa quân tiến ra Bắc lật đổ tập đoàn Lê - Trịnh, thống nhất đất nước.

Lược đồ Tây Sơn khởi nghĩa chống các thế lực phong kiến và chống quân

xâm lược nước ngoài.

Lược đồ căn cứ địa của nghĩa quân Tây Sơn

II. CÁC CUỘC KHÁNG CHIẾN Ở CUỐI THẾ KỶ XVIII

1. Kháng chiến chống quân Xiêm 1785

- Nguyễn Ánh cầu viện quân Xiêm , Vua Xiêm sai tướng đem 5 vạn quân thủy bộ tiến sang nước ta.

- Cuối năm 1784 chiếm gần nửa đất Nam Bộ, ra sức cướp phá chuẩn bị tấn công quân Tây Sơn.

- Năm 1785 Nguyễn Huệ đã tổ chức trận đánh phục kích Rạch Gầm - Xoài Mút (trên sông Tiền - Tiền Giang) đánh tan quân Xiêm, Nguyễn Ánh phải chạy sang Xiêm.

Đây là một thắng lợi lớn tiêu diệt gần 4 vạn quân Xiêm, thể hiện tài tổ chức, cầm quân của Nguyễn Huệ , đập tan mưu đồ xâm lược của quân Xiêm, nêu cao ý thức dân tộc của phong trào Tây Sơn.

Lược đồ chiến thắng Rạch Gầm - Xoài Mút

Chiến thuyền Tây Sơn trong trận Rạch Gầm - Xoài Mút.

2. Kháng chiến chống quân Thanh (1789)

Sau khi đánh thắng quân Xiêm, 1786 Nguyễn Huệ kéo quân ra Bắc tiêu diệt họ Trịnh. Họ Trịnh đổ, ông tôn phò vua Lê và kết duyên với Công chúa Lê Ngọc Hân (con gái Lê Hiển Tông). Sau đó ông về Nam (Phú Xuân).

- Ở ngoài Bắc, Nguyễn Hữu Chỉnh giúp vua Lê Chiêu Thống phản bội Tây Sơn. Sau khi bị quân Tây Sơn đánh vua Lê Chiêu Thống đã cầu cứu quân Thanh. Vua Thanh đã cho 29 vạn quân sang nước ta.

Lược đồ diễn biến trận đánh Ngọc Hồi – Đống Đa (Tết Kỷ Dậu -1789)

- Vua Lê Chiêu Thống cầu viện quân Thanh kéo sang nước ta.

- Năm 1788 Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế (25 - 11 - 1788.), lấy niên hiệu là Quang Trung chỉ huy quân tiến ra Bắc.

- Trên đường đi đã dừng lại ở Nghệ An, Thanh Hoá để tuyển thêm quân .

- Đêm 30 Tết (25-1-1789) quân ta tiến công với khí thế từ lời Hiểu dụ của Vua Quang Trung.

- Bài hiểu dụ đã cổ vũ, tạo khí thế quyết tâm chiến đấu của nghĩa quân Tây Sơn

Phối cảnh Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế tại núi Bân.

- Sau 5 ngày tiến quân thần tốc, mùng 5 Tết 1789 nghĩa quân Tây Sơn chiến thắng vang dội ở Ngọc Hồi - Đống Đa tiến vào Thăng Long đánh bại hoàn toàn quân xâm lược.

- Phong trào nông dân Tây Sơn đã bước đầu hoàn thành sự nghiệp thống nhất đất nước và bảo vệ tổ quốc.

Công lao của phong trào nông dân Tây Sơn và Nguyễn Huệ:

- Tiêu diệt các tập đoàn phong kiến phản động và trong cuộc kháng chiến chống Xiêm và chống quân Thanh.

- Thống nhất đất nước và bảo vệ tổ quốc.

III. VƯƠNG TRIỀU TÂY SƠN

- Năm 1778 Nguyễn Nhạc xưng Hoàng đế (hiệu Thái Đức) , Vương triều Tây Sơn thành lập.

- Năm 1788 Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế thống trị vùng đất từ Thuận Hóa trở ra Bắc.

- Thành lập chính quyền các cấp, kêu gọi nhân dân khôi phục sản xuất.

- Lập lại sổ hộ khẩu, tổ chức lại giáo dục, thi cử, tổ chức quân đội (dịch chữ Hán, chữ Nôm để làm tài liệu dạy học).

- Đối ngoại hòa hảo với nhà Thanh, quan hệ với Lào và Chân Lạp rất tốt đẹp.

- Năm 1792 Quang Trung qua đời.

- Năm 1802 Nguyễn Ánh tấn công, các vương triều Tây Sơn lần lượt sụp đổ.

Tượng đài Quang Trung ở Bình Định

Phần 2: 20 câu hỏi trắc nghiệm Lịch sử 10 Bài 23: Phong trào Tây Sơn và sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ tổ quốc cuối thế kỉ XVIII

Câu 1: Chiến thắng nào đánh dấu cuộc kháng chiến chống quân Thanh (1789) của quân Tây Sơn thắng lợi hoàn toàn?  

A. Rạch Gầm – Xoài Mút.

B. Bạch Đằng.

C. Ngọc Hồi – Đống Đa.

D. Tây Kết – Vạn Kiếp.

Đáp án : Sau 5 ngày tiến quân thần tốc, mùng 5 Tết 1789 nghĩa quân Tây Sơn chiến thắng vang dội ở Ngọc Hồi - Đống Đa tiến vào Thăng Long đánh bại hoàn toàn quân xâm lược Thanh.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 2: Sau khi chiến thắng quân Thanh, Nguyễn Huệ xây dựng chính quyền mới và thống trị vùng đất nào?  

A. Từ Thuận Hóa trở vào Nam.

B. Từ Thuận Hóa trở ra Bắc.

C. Từ Huế trở vào Nam.

D. Từ Huế trở vào Bắc.

Đáp án : Sau ngày chiến thắng quân Thanh, vua Quang Trung chính thức xây dựng vương triều mới theo chế độ quân chủ chuyên chế, thống trị vùng đất từ Thuận Hóa trở ra Bắc.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 3: Vua Quang Trung giữ mối quan hệ như thế nào đối với nhà Thanh khi xây dựng vương triều mới?  

A. đối đầu gay gắt.

B. hòa hảo.

C. mâu thuẫn sâu sắc.

D. tuyệt giao hoàn toàn.

Đáp án : Khi xây dựng vương triều mới, Quang Trung đặt quan hệ hòa hảo với nhà Thanh và được nhà Thanh rất tôn trọng.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 4: Chính sách nào không được vua Quang Trung thực hiện khi xây dựng chính quyền mới?  

A. Ban chiếu kêu gọi nhân dân khôi phục sản xuất.

B. Quân đội tổ chức quy củ, vũ khí đầy đủ.

C. Lập sổ hộ, tổ chức giáo dục thi cử.

D. Thực hiện cải cách ruộng đất quy mô lớn.

Đáp án : Năm 1788, Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế thống trị vùng đất từ Thuận Hóa trở ra Bắc, ông đã:

- Thành lập chính quyền các cấp, kêu gọi nhân dân khôi phục sản xuất.

- Lập lại sổ hộ khẩu, tổ chức lại giáo dục, thi cử, tổ chức quân đội (dịch chữ Hán, chữ Nôm để làm tài liệu dạy học).

Đáp án cần chọn là: D

Câu 5: Ý nào không phải nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ và phát triển của phong trào nông dân Tây Sơn?

A. Chế độ phong kiến Đàng Ngoài cũng như Đàng Trong khủng hoảng sâu sắc

B. Đời sống nhân dân vô cùng cực khổ

C. Phong trào nông dân bị đàn áp

D. Đất nước được thống nhất nhưng chính quyền mới lại suy thoái.

Đáp án : Phong trào Tây Sơn nổ ra trong hoàn cảnh đất nước bị chia cắt thành hai miền => Đáp án D không phải nguyên nhân dẫn đến sự bùng nổ và phát triển của phong trào Tây Sơn.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 6: Sử cũ viết: “Người Xiêm sau trận thua năm Giáp Thìn (đầu năm 1785), ngoài miệng tuy nói khoác nhưng trong bụng thì sợ quân Tây Sơn như sợ cọp”, chứng tỏ điều gì?  

A. Những tên lính Xiêm chạy thoát khi nhắc đến quân Tây Sơn thì vô cùng sợ hãi

B. Cách đánh giặc tài tình của quân Tây Sơn

C. Khẳng định uy tín và sức mạnh của phong trào Tây Sơn

D. Quân Xiêm không dám sang xâm lược nước ta

Đáp án : - Sau khi đánh thắng quân Xiêm ở trận Rạch Gầm – Xoài Mút không chỉ cho thấy sức mạnh mà còn cả uy tín của quân Tây Sơn. Sự ủng hộ của nhân dân cùng sự lãnh đạo tài tính của ba anh em nhà Tây Sơn là nhân tố quan trọng nhất mang đến thắng lợi.

- Từ uy tín và sức mạnh của phong trào Tây Sơn nên sau khi thua trận quân Xiêm mới “sợ quân Tây Sơn như sợ cọp”.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 7: Sau khi đánh đổ chính quyền chúa Nguyễn ở Đàng Trong, phong trào Tây Sơn phải đảm nhận thêm nhiệm vụ gì?  

A. Kháng chiến chống quân Thanh.

B. Kháng chiến chống quân Xiêm.

C. Đánh đổ chính quyền Lê -Trịnh.

D. Kêu gọi nhân dân xây dựng đất nước.

Đáp án : Sau khi đánh đổ chính quyền chúa Nguyễn, làm chủ phần đất từ Quảng Nam trở vào. Một nhiệm vụ mới được đặt ra cho phong trào Tây Sơn là: tiến quân ra Bắc đánh đổ chính quyền Lê – Trịnh, cũng có nghĩa là phải đảm nhận thêm sứ mệnh thống nhất lại đất nước.

Đáp án cần chọn là: C

Câu 8: Theo một giáo sĩ phương Tây, bấy giờ “gạo đắt như vàng, tình trạng đói khổ bày ra lắm cảnh thương tâm khó tả, xác chết chồng chất lên nhau”.

Đoạn trích trên phản ảnh điều gì về tình hình nước ta cuối thế kỉ XVIII?  

A. chế độ phong kiến bước đầu hình thành.

B. đời sống cực khổ của nhân dân ta.

C. mâu thuẫn xã hội đang diễn ra gay gắt.

D. quân Tây Sơn tiến hành khởi nghĩa.

Đáp án : Đoạn trích trên thể hiện đời sống cực khổ của nhân dân ta, đó là một trong những biểu hiện cho sự khủng hoảng trầm trọng của chế độ phong kiến ở Đàng Trong và Đàng Ngoài. Đặc biệt, ở Đảng Trong chúa Nguyễn xưng vương, thành lập triều đình riêng. Đất nước bị chia cắt thành hai miền nhưng rồi chính quyền mới lại suy thoái.

Đáp án cần chọn là: B

Câu 9: Sau khi chiếm gần nửa đất Nam Bộ vào cuối năm 1784, quân xâm lược Xiêm đã có hành động gì?  

A. chuẩn bị tấn công quân Tây Sơn ở vùng đất còn lại.

B. tổ chức chiến đấu với quân Tây Sơn ở Rạch Gầm – Xoài Mút.

C. đem 5 vạn quân thủy, bộ tiến sang nước ta.

D. giúp chúa Nguyễn khôi phục lại chính quyền.

Đáp án : Sau khi chiếm được gần một nửa đất Gia Định (Nam Bộ ngày nay), chúng ra sức cướp phá, hoành hành và chuẩn bị tấn công quân Tây Sơn ở những vùng đất còn lại.

Đáp án cần chọn là: A

Câu 10: Năm 1785, Nguyễn Huệ tổ chức trận Rạch Gầm – Xoài Mút dựa trên nền tảng là  

A. quân ta giành nhiều chiến thắng vang dội.

B. quân Xiêm đã gần như thất bại hoàn toàn.

C. Nguyễn Ánh cầu cứu vua Xiêm.

D. sự ủng hộ của nhân dân.

Đáp án : Được sự ủng hộ của nhân dân, Nguyễn Huệ đã tổ chức trận Rạch Gầm – Xoài Mút đánh tan tành quân xâm lược. Sự ủng hộ của nhân dân là nền tàng và cũng là nguyên nhân quan trọng đưa đến thắng lợi của trận Rạch Gầm – Xoài Mút.

Đáp án cần chọn là: D

Câu 11: Sau khi đánh thắng quân Xiêm, Nguyễn Huệ đã có hành động gì?  

A. Lên ngôi hoàng đế, lấy niên hiệu là Quang Trung.

B. Kéo quân ra Bắc tiêu diệt họ Trịnh.

C. Cho quân rút về mạn Ninh Bình, Thanh Hóa.

D. Tổ chức trận Ngọc Hồi – Đống Đa.

Đáp án : Sau khi đánh thắng quân Xiêm, 1786 Nguyễn Huệ kéo quân ra Bắc tiêu diệt họ Trịnh. Họ Trịnh đổ, ông tôn phò vua Lê và kết duyên với Công chúa Lê Ngọc Hân (con gái Lê Hiển Tông). Sau đó ông về Nam (Phú Xuân).

Đáp án cần chọn là: B