Lý thuyết:
Công thức tính số hạt trong nguyên tử
- Gọi số hạt proton, neutron, electron có trong nguyên tử lần lượt là P, N, E:
+ Tổng số hạt trong nguyên tử bằng: P + N + E.
+ Tổng số hạt trong hạt nhân nguyên tử bằng: P + N.
+ Trong nguyên tử: P = E (do nguyên tử trung hoà về điện).
+ Tổng số hạt mang điện trong nguyên tử bằng: P + E = 2P = 2E.
- Nguyên tử bao gồm:
+ Vỏ nguyên tử được tạo bởi một hay nhiều electron (mang điện tích âm và chuyển động xung quanh hạt nhân).
+ Hạt nhân nguyên tử gồm proton (mang điện tích dương) và neutron (không mang điện tích).
Giải chi tiết:
a)Gọi số proton, electron và neutron trong X lần lượt là P, E, N.
Nguyên tử trung hòa về điện nên E = P.
Tổng số proton, neutron và electron của nguyên tử X là 10 nên:
P + N + E = 10 hay 2E + N = 10 hay N = 10 – 2E.
Trong nguyên tử X, số neutron lớn hơn số electron và nhỏ hơn 1,5 lần số electron nên:
E < N < 1,5E (1)
Thay N = 10 – 2E vào (1) ta được:
E < 10 – 2E < 1,5E
⇒ 3E < 10 < 3,5E
Do số electron là số nguyên dương nên E = 3 ( = P) thỏa mãn. Vậy N = 4.
Số proton, neutron và electron của nguyên tử X lần lượt là 3, 4, 3.
Tổng số proton, neutron và electron của nguyên tử X là 46. Trong đó số hạt mang điện nhiều hơn số hạt không mang điện là 14.
a) Tính số proton, số neutron, số electron của nguyên tử X.
Cho biết nguyên tử sulfur (lưu huỳnh) có 16 electron. Hãy vẽ sơ đồ mô tả sự phân bố electron trên các lớp electron của nguyên tử sulfur và cho biết mỗi lớp electron có bao nhiêu electron.
Mỗi phát biểu sau là đúng hay sai?
a) Các hạt electron được tìm thấy ở hạt nhân của nguyên tử.
b) Các hạt neutron và electron hút nhau.
c) Trong nguyên tử, số electron tối đa ở lớp electron thứ hai là 8.
d) Phần lớn khối lượng của nguyên tử tập trung ở hạt nhân nên kích thước của hạt nhân gần bằng kích thước của nguyên tử.
Khối lượng của nguyên tử A là 3 amu.
a) Xác định số proton, số neutron và số electron của nguyên tử A, biết trong A, số electron nhỏ hơn số neutron.
d) Cho biết nguyên tử X có bao nhiêu lớp electron và xác định số electron lớp ngoài cùng của X.
Quan sát hình 1.2, cho biết số proton, neutron, electron và điện tích hạt nhân của mỗi nguyên tử.
Quan sát hình ảnh mô tả cấu tạo nguyên tử nitrogen và silicon (hình 1.3), cho biết mỗi nguyên tử đó có bao nhiêu lớp electron và số electron trên mỗi lớp electron đó.
Hãy chọn từ/ cụm từ thích hợp cho sẵn dưới đây để điền vào chỗ …. trong mỗi câu sau: proton, neutron, electron, hạt nhân nguyên tử, vỏ nguyên tử, nguyên tử.
a) Trong nguyên tử, số proton bằng số …..
b) Hạt nhân nguyên tử gồm ….. và …..
c) Phần lớn khối lượng nguyên tử tập trung ở …..
d) Trong hạt nhân nguyên tử, hạt ….. không mang điện.
Gọi tên các thành phần của một nguyên tử (hạt nhân, proton, neutron, electron) được mô tả như hình 1.1 dưới đây.
Hoàn thành bảng sau bằng cách điền thông tin thích hợp vào các ô trống:
Nguyên tử |
Số neutron |
Số proton |
Số electron |
Khối lượng nguyên tử (amu) |
Argon |
10 |
10 |
|
|
Phosphorus |
|
15 |
|
31 |
Sulfur |
16 |
|
16 |
|
Potassium |
|
19 |
|
39 |
c) Cho biết nguyên tử X có bao nhiêu lớp electron và chỉ ra số electron trên mỗi lớp.