Với giải sách bài tập Lịch sử 6 Bài 19: Vương quốc Chăm-Pa từ thế kỉ II đến thế kỉ X sách Kết nối tri thức hay, chi tiết giúp học sinh dễ dàng xem và so sánh lời giải từ đó biết cách làm bài tập trong SBT Lịch sử 6. Mời các bạn đón xem:

Giải SBT Lịch sử lớp 6 Bài 19: Vương quốc Chăm-Pa từ thế kỉ II đến thế kỉ X

A. Trắc nghiệm

Câu 1 trang 55 sách bài tập Lịch Sử 6: Hãy xác định phương án đúng.

Câu 1.1. Vương quốc Chăm-pa được hình thành ở địa bàn nào?

A. Dải đất ven biển miền Trung nước ta.

B. Các tỉnh miền Trung và Tây Nguyên nước ta.

C. Vùng ven biển miền Trung nước ta, từ phía Nam dãy Hoành Sơn đến tỉnh Bình Định ngày nay.

D. Các tỉnh miền Trung nước ta, từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi.

Lời giải:

Đáp án: C

Giải thích: Vương quốc Chăm-pa được hình thành ở vùng ven biển miền Trung nước ta, từ phía Nam dãy Hoành Sơn đến tỉnh Bình Định ngày nay (SGK – trang 92).

Câu 1.2. Vương quốc Chăm-pa được hình thành vào thời gian nào?

A. Đầu Công nguyên.          B. Thế kỉ VII TCN.          C. Cuối thế kỉ II TCN.          D. Cuối thế kỉ II.

Lời giải:

Đáp án: D

Giải thích: Vương quốc Chăm-pa được hình thành vào cuối thế kỉ II (SGK – trang 92).

Câu 1.3. Hiện nay ở nước ta có công trình văn hoá Chăm nào đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hoá thế giới?

A. Thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam).            B. Tháp Chăm (Phan Rang).

C. Cố đô Huế.                                               D. Tháp Hoà Lai (Ninh Thuận).

Lời giải:

Đáp án: A

Giải thích: Thánh địa Mỹ Sơn (Quảng Nam) là công trình văn hoá Chăm được UNESCO công nhận là Di sản văn hoá thế giới SGK – trang 95).

Câu 2 trang 55 sách bài tập Lịch Sử 6: Hãy ghép ô ở giữa với các ô hai bên sao cho phù hợp về nội dung lịch sử.

Lời giải:

B. Tự luận

Câu 1 trang 56 sách bài tập Lịch Sử 6: Hãy hoàn thiện sơ đồ mô tả các thành phần trong xã hội Chăm-pa và nêu nhận xét.

Lời giải:

- Sơ đồ các thành phần trong xã hội Chăm-pa:

- Nhận xét:

+ Hai tầng lớp trên cùng là tăng lữ và quý tộc, chiếm số lượng ít hơn nhiều so với dân tự do.

+ Dân tự do là tầng lớp đông đảo nhất, làm nhiều nghề khác nhau.

+ Nô lệ là tầng lớp chiếm số lượng nhỏ, chủ yếu phục vụ trong gia đình quý tộc.

Câu 2 trang 56 sách bài tập Lịch Sử 6: Hoàn thiện bảng tóm tắt sau về những nét chính trong hoạt động kinh tế, tổ chức xã hội của Chăm-pa.

Lời giải:

Câu 3 trang 56 sách bài tập Lịch Sử 6: Kể tên một số thành tựu văn hoá tiêu biểu của người Chăm trong hơn 8 thế kỉ đầu Công nguyên và cho biết thành tựu nào còn được bảo tồn đến ngày nay.

Lời giải:

Câu 4 trang 57 sách bài tập Lịch Sử 6: Liên hệ với kiến thức đã học ở những bài trước, em hãy so sánh những điểm giống và khác nhau trong hoạt động kinh tế của cư dân Chăm-pa và cư dân Văn Lang - Âu Lạc theo bảng sau.

Lời giải:

Câu 5 trang 57 sách bài tập Lịch Sử 6: Quan sát hình 1 (trang 86, SGK), em có nhận xét gì về trình độ kĩ thuật, mĩ thuật cũng như đời sống văn hoá của cư dân Chăm-pa?

Nhận xét:

- Trình độ kĩ- mĩ thuật:.. ……………………………………………………………………………………

- Đời sống vănhoá:.. ……………………………………………………………………………………

Lời giải:

- Trình độ kĩ - mĩ thuật: Đài thờ Trà Kiệu được đánh giá là một trong những kiệt tác điêu khắc thời Chăm-pa. Trên các mặt của đài thờ là hình các vữ nữ  đang múa được chạm khắc một cách khéo léo, tinh xảo, chứng tỏ trình độ kĩ – mĩ thuật của người Chăm xưa điêu luyện.

- Đời sống văn hoá: Chứng tỏ đời sống văn hoá của người Chăm xưa rất phong phú, có sự giao lưu rõ nét với văn hóa Ấn Độ và Đông Nam Á.

Câu 6 trang 57 sách bài tập Lịch Sử 6: Ghi chép trong đoạn tư liệu dưới đây cho em biết điều gì về các hoạt động buôn bán trên biển của người Chăm xưa?

“Thư tịch cổ Ả Rập ghi chép về cảng thị Cù Lao Chàm: Tàu từ Hai (Ấn Độ) đến San (Chăm-pa)... Ở đây có nước ngọt và trầm hương... Họ dừng lấy nước ngọt ở San - Phu-lao (Cù Lao Chàm) rồi định hướng đến Sin (Trung Quốc)”

(Theo Truyện về Ấn Độ và Trung Quốc, bản dịch)

Lời giải:

Đoạn tư liệu trên đã cho thấy:

- Chăm-pa là một trung tâm buôn bán, kết nối trên biển giữa Ấn Độ và Trung Quốc (thông qua cảng Cù Lao Chàm). 

- Những mặt hàng mà người Chăm trao đổi với thương nhân nước ngoài là nước ngọt và các sản vật quý (trầm hương,...).

Câu 7 trang 57 sách bài tập Lịch Sử 6: Quan sát hình 6 (trang 90, SGK), em có nhận xét gì về công trình kiến trúc tiêu biểu của người Chăm xưa?

Lời giải:

- Mỹ Sơn là khu thánh địa có tính linh thiêng bậc nhất của người Chăm xưa. Đây là công trình tương đối đồ sộ, với rất nhiều phong cách kiến trúc, điêu khắc chạm nổi rất tinh xảo,... chứng tỏ trình độ và tài năng của các nghệ nhân,... Vì vậy, Thánh địa Mỹ Sơn đã được UNESCO bình chọn là Di sản văn hóa thế giới năm 1999.

Câu 8 trang 57 sách bài tập Lịch Sử 6: Sưu tầm tư liệu và viết một đoạn giới thiệu về một di tích văn hoá Chăm ở nước ta. Theo em, cần phải làm gì để bảo tồn và phát huy giá trị của di tích?

Lời giải:

* Giới thiệu: khu di tích Thánh địa Mỹ Sơn

- Khu di tích Thánh địa Mỹ Sơn nằm trong một thung lũng hẹp có đường kính khoảng 2km, thuộc làng Mỹ Sơn, xã Duy Phú, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, cách trung tâm thành phố Đà Nẵng 70km về hướng Tây - Tây Nam.

- Đền tháp ở Mỹ Sơn tiêu biểu cho nghệ thuật kiến trúc tôn giáo của Chămpa. Với lịch sử xây dựng và phát triển liên tục suốt 9 thế kỷ (từ thế kỷ IV đến thế kỷ XIII), các đền tháp nơi đây có nhiều kiểu thức kiến trúc phong phú, song nhìn chung các đền tháp có tư thế vút lên cao biểu trưng cho sự vĩ đại và thanh khiết của ngọn núi Mêru (ngọn núi thiêng trong Ấn Độ giáo).

- Hầu hết các đền tháp và các công trình phụ đều được xây bằng gạch với một kỹ thuật tinh tế. Các mô típ trang trí hoa văn trên các trụ đá cùng với những tượng tròn và phù điêu sa thạch được chạm khắc dựa theo các thần thoại Ấn Độ giáo … Sự kết hợp hài hòa với những mô típ chạm trổ tinh xảo trên các mảng tường gạch ngoài tháp đã tạo cho quần thể đền tháp Mỹ Sơn vẻ đẹp mỹ miều sinh động.

- Tuy chỉ là những công trình xây dựng có kích thước vừa và nhỏ, nhưng kiến trúc của Mỹ Sơn đã chắt lọc được những tinh hoa của người nghệ sĩ, sự kết hợp giữa kỹ thuật kiến trúc và nghệ thuật trang trí người Chămpa xưa đã tạo cho các đền tháp một vẻ uy nghiêm và kỳ bí.

- Đến năm 1999, khu di tích Thánh địa Mỹ Sơn đã được tổ chức UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới.

* Biện pháp để bảo tồn và phát huy giá trị của các di tích:

- Khi thực hiện trùng tu các khu di tích, cần đảm bảo việc:

+ Giữ gìn tối đa các yếu tố gốc của di tích.

+ Trùng tu, khôi phục lại di tích phải gắn liền với sự nghiên cứu kĩ lưỡng về mặt lịch sử, nghệ thuật.

+ Nghiên cứu, lựa chọn các giải pháp kĩ thuật và vật liệu trùng tu phù hợp với từng di tích.

- Tuyên truyền, vận động người dân chung tay góp sức cùng các cơ quan chức năng của địa phương để bảo vệ, bảo tồn di tích.

Lý thuyết Bài 19: Vương quốc Chăm-pa từ thế kỉ II đến thế kỉ X

1. Quá trình hình thành và bước đầu phát triển của vương quốc Chăm-pa.

a. Vương quốc Chăm-pa ra đời

- Thời kì Bắc thuộc, nhà Hán đã thiết lập ách cai trị đối với vùng đất ở phía Nam dãy Hoành Sơn nước ta, đặt tên gọi là quận Nhật Nam.

-  Năm 192, Khu Liên lãnh đạo nhân dân Tượng Lâm (huyện xa nhất của quận Nhật Nam) nổi dậy lật đồ ách cai trị của nhà Hán, lập ra Vương quốc Chăm-pa.

b. Chặng đường mười thế kỉ đầu tiên

- Trước thế kỉ VIII, người Chăm đã xây dựng một vương quốc khá hùng mạnh ở ven sông Thu Bồn (ở Trà Kiệu, Duy Xuyên, Quảng Nam)

- Thế kỉ VIII, kinh đô của Chăm-pa dịch chuyển về phía nam (ở vùng đất Phan Rang, Ninh Thuận).

- Thế kỉ IX, người Chăm lại chuyển kinh đô về Đồng Dương (Thăng Bình, Quảng Nam).

2. Hoạt động kinh tế và tổ chức xã hội

a. Hoạt động kinh tế

- Nông nghiệp: trồng lúc nước là ngành kinh tế chính.

- Thủ công nghiệp và khai thác lâm sản cũng rất phát triển.

- Vương quốc Chăm-pa trở thành cầu nối trao đổi, buôn bán thường xuyên với thương nhân các nước như Trung Quốc, Ấn Độ, Ả Rập.

b. Tổ chức xã hội

- Vua là "đấng tối cao", đứng đầu vương quốc.

- Bộ máy nhà nước: chia đất nước thành các châu, huyện, làng.

- Xã hội có sự phân chia giàu, nghèo với các tầng lớp chính: tăng lữ, quý tộc, nông dân, dân tự do, nô lệ.

3. Một số thành tựu văn hóa tiêu biểu

- Chữ viết: sáng tạo ra chữ Chăm cổ trên cơ sở chữ Phạn của Ấn Độ.

- Tín ngưỡng, tôn giáo:

+ Tín ngưỡng đa thần (thần Núi, thần Nước, thần Lúa, thần Biển,..).

+ Phật giáo, Hin-đu giáo,… du nhập vào Chăm-pa.

- Kiến trúc, điêu khắc: cư dân Chăm-pa xây dựng nhiều đền, tháp thờ thần, Phật như: Thánh địa Mỹ Sơn, Phật viện Đồng Dương (Quảng Nam),...

- Tổ chức nhiều lễ hội trong năm.