Lời giải bài tập Lịch Sử lớp 10 Bài 5: Khái niệm văn minh sách Cánh diều hay, ngắn gọn sẽ giúp học sinh dễ dàng trả lời câu hỏi Lịch Sử 10 Bài 5 từ đó học tốt môn Sử 10.
Giải bài tập Lịch sử lớp 10 Bài 5: Khái niệm văn minh
1. Khái niệm văn minh
- Trong các hình 5.2 và 5.3, hình nào vừa là biểu hiện của văn hóa, vừa là biểu hiện của văn minh? Vì sao?
Phương pháp giải:
Bước 1: Đọc lại kiến thức mục 1 Bài 5 SGK.
Bước 2: Xác định khái niệm văn minh và văn hóa.
Bước 3: Rút ra kết luận.
Trả lời
- Văn minh là trạng thái tiến bộ về cả vật chất và tinh thần của xã hội loài người, là trạng thái phát triển cao của nền văn hóa.
- Phân biệt văn hóa và văn minh:
|
Văn hóa |
Văn minh |
|
- Là toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử. - Văn hóa xuất hiện đồng thời cùng với loài người. |
- Là những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra trong giai đoạn phát triển cao của xã hội. - Trên cơ sở nền văn hóa thời nguyên thủy, đến giai đoạn xuất hiện nhà nước và chữ viết, loài người tiến vào thời kì văn minh. |
- Con người bước vào thời kì văn minh khi có nhà nước.Thông thường khi nhà nước ra đời, thì chữ viết cũng xuất hiện, đó là một bước nhảy vọt trong nền văn hóa của nhân loại.
- Hình 5.3 vừa là biểu hiện của văn hóa, vừa là biểu hiện của văn minh vì: Công trình là một biểu tượng văn hóa tiêu biểu của nền văn minh La Mã. Đây là một công trình lớn nhất được xây ở Đế chế La Mã cho thấy trình độ kinh tế, xã hội thời kỳ đó đã phát triển rất nhanh, con người có thể tính toán, xây dựng một công trình lớn.
2. Khái quát tiến trình phát triển lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ - trung đại
Câu hỏi trang 33 Lịch Sử 10: Đọc thông tin và quan sát sơ đồ 5, hãy:
- Trình bày khái quát tiến trình lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ- trung đại.
- Kể tên các nền văn minh tiêu biểu tương ứng với các giai đoạn của tiến trình lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ- trung đại.
Phương pháp giải:
Bước 1: Đọc lại kiến thức mục 2 Bài 5 SGK.
Bước 2: Xác định thời gian xuất hiện các nền văn minh.
Bước 3: Kẻ trục thời gian và lấy ví dụ.
Trả lời:
Tiến trình phát triển lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ- trung đại:
Phương Đông:
- 3500-3000 năm TCN: Văn minh Ai Cập cổ đại, Lưỡng Hà cổ đại xuất hiện.
- 3000-2500 năm TCN: Văn minh Ấn Độ cổ- trung đại, Văn minh Trung Hoa cổ-trung đại xuất hiện.
Phương Tây:
- Khoảng 1000 năm TCN: Văn minh Hy Lạp, La Mã xuất hiện.
- Năm 1000-1500: Văn minh thời Phục Hưng xuất hiện.
Kể tên các nền văn minh:
Luyện tập và vận dụng (trang 33)
Phương pháp giải:
Bước 1: Đọc lại kiến thức bài 5 SGK.
Bước 2: Xác định hình ảnh thuộc văn hóa hay văn minh.
Bước 3: Đưa ra kết luận.
Trả lời:
Hình 5.4 biểu hiện của văn hóa. Vì trang sức là vật chất mà con người sáng tạo ra trong thời kỳ nguyên thủy mang giá trị vật chất và tinh thần, đánh dấu sự phát triển của loài người.
Hình 5.5 biểu hiện của văn minh. Vì khi con người xuất hiện nhà nước và chữ viết, nền văn minh của họ phát triển cao hơn với những công trình kiến trúc đồ sộ và đặc sắc.
Phương pháp giải:
Bước 1: Đọc lại kiến thức bài 5 SGK.
Bước 2: Xác định thời gian xuất hiện của Văn minh Văn Lang- Âu Lạc, văn minh Đại Việt.
Bước 3: Đưa ra kết luận.
Trả lời:
Văn minh Văn Lang- Âu Lạc, văn minh Đại Việt ở Việt Nam ra đời khoảng thế kỉ VIII-VII TCN. Thuộc giai đoạn khoảng 2000- 1000 năm TCN.
Vì nhà nước Văn Lang- nhà nước đầu tiên của Việt Nam ra đời, khi này người Việt cổ đã có xu hướng quần cư ở lưu vực sông lớn, đã biết trồng trọt chăn nuôi, phát triển nền nông nghiệp lúa nước. Với sự ra đời của nhà nước đã tạo nên cơ sở để hình thành nền văn minh của người Việt cổ.
Lý thuyết Lịch sử 10 Bài 5: Khái niệm văn minh
1. Khái niệm văn hóa, văn minh
a. Khái niệm
- Văn hóa:
+ Là tổng thể những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong quá trình lịch sử.
+ Xuất hiện đồng thời cùng với loài người.
Lửa là một trong những thành tựu văn hóa của người nguyên thủy
- Văn minh:
+ Là trạng thái tiến bộ về cả vật chất và tinh thần của xã hội loài người, tức là trạng thái phát triển cao của nền văn hoá. Văn minh còn có nghĩa là đã thoát khỏi thời kì nguyên thuỷ.
+ Trên cơ sở nền văn hóa thời nguyên thủy, đến giai đoạn xuất hiện nhà nước và chữ viết, loài người tiến vào thời kì văn minh.
Chữ tượng hình của người Ai Cập cổ đại là biểu hiện của văn minh
b. So sánh văn hóa và văn minh:
|
Văn hóa |
Văn minh |
|
|
Giống nhau |
- Đều là những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra trong tiến trình lịch sử. |
|
|
Khác nhau |
- Bao gồm toàn bộ những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra từ khi xuất hiện cho đến nay. |
- Là những giá trị vật chất và tinh thần mà con người sáng tạo ra trong giai đoạn phát triển cao của xã hội. |
2. Khái quát tiến trình lịch sử văn minh thế giới thời kì cổ - trung đại
- Những nền văn minh đầu tiên trên thế giới được hình thành từ khoảng nửa sau thiên niên kỉ IV TCN ở khu vực Đông Bắc châu phi và Tây Nam Á
- Trong thời kì cổ đại:
+ Ở phương Đông hình thành 4 trung tâm văn minh lớn là Ai Cập, Lưỡng Hà, Trung Hoa và Ấn Độ. Điểm chung nổi bật là cả bổn nền văn minh này đều hình thành trên lưu vực của các dòng sông lớn.
+ Ở phương Tây, có hai nền văn minh lớn là Hy Lạp và La Mã. Điểm chung của hai nền văn minh này là hình thành ven biển, đồng bằng nhỏ hẹp, đất đai khô cằn,... nên khi có công cụ lao động bằng kim loại mới xuất hiện nền văn minh
- Đến thời kì trung đại:
+ Ở phương Đông, văn minh Ấn Độ và Trung Hoa tiếp tục được phát triển đến khi bị các nước thực dân phương Tây xâm lược và đô hộ (cuối thế kỉ XIX)
+ Ở phương Tây, thời hậu kì trung đại,văn minh thời Phục hưng được phục hồi trên cơ sở văn minh Hy Lạp và La Mã cổ đại.
- Trong lịch sử thế giới cổ - trung đại đã tồn tại những nền văn minh khác nhau, nhưng những nền văn minh này không hoàn toàn biệt lập. Thông qua các hoạt động, như: chiến tranh,buôn bán, truyền giáo… các nền văn minh này đã có sự tiếp xúc, ảnh hưởng lẫn nhau.
Bài giảng Lịch sử 10 Bài 5: Khái niệm văn minh - Cánh diều
Xem thêm các bài giải SGK Lịch sử 10 Cánh diều hay, chi tiết khác:
Bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành hiện đại
Bài 6: Một số nền văn minh Phương Đông
Bài 7: Một số nền văn minh Phương Tây
Bài 8: Cách mạng công nghiệp thời kì cận đại
CÔNG TY TNHH ĐẦU TƯ VÀ DỊCH VỤ GIÁO DỤC VIETJACK
- Người đại diện: Nguyễn Thanh Tuyền
- Số giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh: 0108307822, ngày cấp: 04/06/2018, nơi cấp: Sở Kế hoạch và Đầu tư thành phố Hà Nội.
© 2021 Vietjack. All Rights Reserved.
