ĐẶC ĐIỂM

Biểu hiện

Tản văn

Tùy bút

Khái

niệm

Là loại văn xuôi ngắn gọn, hàm súc có cách thể hiện đa dạng (trữ tình, tự sự, nghị luận, miêu   tả,...), nhưng nhìn chung đều mang tính chất  chấm phá, bộc lộ trực tiếp suy nghĩ, cảm xúc    của người viết qua các hiện tượng đời sống       thường nhật, giàu ý nghĩa xã hội

Là một thể trong ký, dùng ghi chép, miêu tả những hình ảnh, sự việc mà người viết quan sát, chứng kiến; đồng thời chú trọng thể hiện cảm xúc, tình cảm, suy nghĩ của tác giả trước các hiện tượng và vấn đề     của đời sống.

Chất

trữ tình

Chất trữ tình của tản văn và tùy bút là yếu tố được tạo từ vẻ đẹp của cảm xúc, suy nghĩ, vẻ đẹp của thiên nhiên tạo vật để tạo nên rung động thẩm mỹ cho người đọc.

Cái tôi

Cái tôi trong tản văn, tùy bút là yếu tố thể hiện cảm xúc, suy nghĩ riêng của tác giả qua văn bản. Thông thường, có thể nhận biết cái tôi ấy qua các từ nhân xưng ngôi thứ nhất.

Ngôn

ngữ

Ngôn ngữ tản văn, tùy bút thường tinh tế, sống động, mang hơi thể đời sống, giàu hình ảnh và chất trữ tình.

Văn bản

Chủ đề

Dấu hiệu nhận biết cái tôi của người viết

Tình cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua ngôn ngữ văn bản

Cốm vòng

Mùa thu về Trùng Khánh nghe hạt dẻ hát

Mùa phơi sân trước

Văn bản

Chủ đề

Dấu hiệu nhận  biết cái tôi của  người viết

Tình cảm, cảm xúc của người viết thể hiện qua ngôn ngữ văn bản

    Cốm      vòng

Bàn về vẻ đẹp    của cốm (cách      làm, hương vị và cách thưởng thức cốm).

Tác giả  dùng   nhân xưng      “tôi”.

+ Ăn miếng cốm cho ra miếng cốm; tỏ ra một chút gì thanh lịch, cao quý; tiếc từng hạt rơi, hạt vãi; ăn từng chút một; nhón từng chút một; nhai nhỏ nhẹ; ngẫm nghĩ tính chất thơm, tính chất ngọt của cốm; ăn một miếng cốm vào miệng là nuốt hương thơm của cánh đồng quê.

+ Một ngày đầu tháng Tám, đi dạo những vùng trồng lúa đó, ta sẽ thấy ngào ngạt mùi lúa chín xen với mùi cỏ, mùi đất của quê hương làm cho ta nhẹ nhõm và đôi khi...phơi phới.

+ Ta vừa nhau nhỏ nhẹ, vừa ngẫm nghĩ đến tính chất thơm của cốm thoang thoảng mùi lúa đòng đòng, tính chất ngọt của cốm phiêu phiêu như khí trời trong sạch và ta sẽ thấy rằng ăn một miếng cốm vào miệng là ta nuốt cả hương thơm của những cánh đồng quê của ông cha ta vào lòng.

Mùa thu về Trùng       Khánh     nghe hạt dẻ hát

Nét đẹp đặc trưng của “sản vật” dẻ  Trùng Khánh (hạt dẻ, rừng dẻ).

Tác giả dùng nhân xưng “tôi”.

+ Trên khắp đất nước ta, không đâu có giống mác  lịch ngon ngọt và thơm bùi như ở Trùng Khánh.

+ Cái đó thì ...vưỡn.

+ Cốm trộn hạt dẻ là một thứ vật quý, dùng để     khoản đãi quý nhân.

+ Hạt dẻ rơi rơi như mưa màu nâu. Đó là bản nhạc mùa thu ở quê tôi không thể nào quên.

+ Đó là điểm du lịch mang màu sắc, hương vị của  tình yêu.

+ Thật là tuyệt vời, khi được lang thang trong một khu rừng dẻ cực kì lãng mạn.

+ Rừng dẻ khe khẽ hát như rang bởi đây đang là  mùa lá nỏ.

+ Nắng chiều quê tôi sánh vàng như mật bủa lấy   rừng vàng.

Mùa phơi sân trước

Kỉ niệm về mùa phơi sân trước của tác giả.

Tác giả dùng nhân xưng “tôi”.

+ Chuối phơi đủ nắng có thể ăn tới ra Giêng, mật    lặn vào trong vừa ăn vừa tợp miếng trà, hoặc ngào qua với khóm, me,...đem dầm nước đá uống cũng ngon thấu trời.

+ Vậy là nước miếng mình ứa ra, trên từng mét     đường về nhà ngoại.

+ Tâm hồn mệt nhoài với những món ăn cực kì mời gọi trong sân thiên hạ.

+ Cái hủ mắm tép dầm nắng sát hàng rào làm     mình nhớ nhung chuối chát, khế chua cùng với     gừng xắt mịn thì mâm mứt tắc đỏ au đằng kia làm mình lịm chết một cách lim dim như tụi kiến.

+ Nắng gió khiến mọi niềm vui, nỗi buồn bày ra    như một cuộc diễu hành, không che giấu khách qua đường.

+ Bỗng nghe nhẹ nhõm khi nhìn theo bóng nhỏ     đưa chiếc đò về bên kia sống.

Văn bản

Cảm nhận về cái tôi của người viết

Cốm vòng

Mùa thu về Trùng Khánh nghe hạt dẻ hát

Văn bản

Cảm nhận về cái tôi của người viết

Cốm vòng

Qua việc đọc văn bản, em thấy cái tôi của nhà thơ Vũ Bằng là một cái tôi tinh tế, bay bổng, thiết tha, ông có một tình yêu thiên nhiên, quê hương, đất nước sâu sắc, sự    trân trọng và nâng niu món ăn dân dã, bình dị của người dân Việt Nam.

Mùa thu về        Trùng Khánh      nghe hạt dẻ hát

Đọc văn bản Mùa thu về Trùng Khánh nghe hạt dẻ hát, em cảm nhận được về cái tôi  của tác giả Y Phương:

Đó là một cái tôi tinh tế, độc đáo, mới lạ chứa đựng sự nhạy cảm với sự rung động   về cảnh vật thiên nhiên, những sản vật tinh túy của đất trời

Từ ngữ

Miền Bắc

Miền Trung

Miền Nam

Bát

Bát

Đọi

Chén

Quả dứa

Quả dứa

Trái gai

Trái thơm

Quả roi

Quả roi

Quả đào

Quả mận

Dọc mùng

Dọc mùng

Ráy

Bạc hà

Quả quất

Quả quất

Trái hạnh

Trái tắc

Cải cúc

Cải cúc

Tàng ô

Tần ô

Quà tặng của thiên nhiên

Việc em có thể làm để thiên nhiên tươi đẹp hơn

Cây và hoa

Các loài động vật

Bãi biển đẹp

....

Quà tặng của thiên nhiên

Việc em có thể làm để thiên nhiên tươi đẹp hơn

Cây và hoa

Không ngắt hoa, bẻ cánh, phá hoại cảnh quan.

Các loài động vật

Chăm sóc, yêu thương, bảo vệ các loài động vật.

Bãi biển đẹp

Không xả rác bừa bãi ra biển.

Các địa điểm du lịch đẹp

Quảng bá nền văn hóa với nhiều bạn bè khác.

Các khu rừng nguyên sinh rộng lớn.

Không chặt phá rừng, gây hại tới rừng.